« در سده
اول میلادی شهریونانی آگریژانت در سیلیس با چراغهای نفتی روشن می شده است. »
- امپدوكلس ( 495 -
435
(: دانشمند یونانی كوه آتشفشان اتنا را
مورد مطالعه قرار داد وبدرستی به وجود گدازههای زیر زمینی معتقد شده است و
ضمنا وجود آبهای گرم را به آتشهای درونی زمین نسبت داده است.
- افلاطون ( 347 – 327(: سنگهای آتشفشانها را مورد مطالعه قرار
داده است.
- ابوریحان بیرونی ( 362 - 440 (: یكی از دانشمندان
نامی ایران چگالیسنج ( پیگنومتر) را برای تعیین چگالی ( وزن مخصوص) كانیها اختراع
كرد كه امروزه هم در آزمایشگاهها مورد استفاده است.
- ابن سینا ( 428 - 370 (: دانشمند
مشهور ایرانی برای نخستین بار متذكر شده است كه: كوهها ممكن است به طور غیر مستقیم
بر اثر عمل آبها به وجود آیند.
- آناكساگوراس ( 500 - 428 (: درباره تغییرات زمین
نوشته است: تغییرات زمین به اندازه ای آهسته و كند است كه در مقایسه با طول
مدت زندگی ما قابل رؤیت نیست.
- زكریاابن محمدابن محمود قزوینی ( 682 -600 (: در كتابی
به نام عجایب المخلوقات و قرایب الموجودات می نویسد: كانیها بر اثر بخارهای درونی
زمین ایجاد شده. این همان فرضیه ای است كه امروزه هم دانشمندان آن را برای توضیح
چگونگی تشكیل بسیاری از كانسارها قبول دارند.
« در سال
853 میلا دی زغال سنگ مورد استفاده قرار گرفت. »
- حنین ابن اسحاق نسطوری ( 873 - 809 (: كشف كرد
كه یاقوت سرخ و یاقوت كبود هردو یك كانی هستند كه به دو رنگ مختلف دیده می شود،
زیرا این دو كانی از لحاظ شكل تبلور یكسانند. این برای نخستین باردر تاریخ كانی
شناسی بود كه شكل بلورین كانی را برای تشخیص آن مورد توجه قرار دادند.
- سنكا: 4 سال پیش از میلا د 65 سال پس از آن نشان داد كه:
سنگهای
پر بها در میان شن ها ی رودخانه ها یافت میشود.
- قدیس آلبرتوس كبیر ( 1280 - 1193 ): در
فرانسه كه یكی از روحانیون مسیحی بود، فلسفه ارسطو را با مذهب مسیح آشتی داد و
اجازه داد كه فلسفه ارسطو در دانشگاه پاریس كه در سال 1200 میلا دی تاْسیس شده بود
تدریس شود. این شخص معتقد بود كه رگه های كانی، شكافهایی هستند كه از مواد
مذاب پر شده اند امروزهم این عقیده در مورد بسیاری از رگه های كانی قابل قبول است.
گئورگ بوئر ( 1555 -
1494
): در
آلمان نخستین كسی بود كه در سال 1546 كتابی درباره كانیها نوشت. در این
كتاب: سختی، شكستگی،
رنگ، جلا، چگالی، شفاف بودن، شكل، قابلیت انحلال و قابلیت ذوب كانیها
را مورد مطالعه قرار داد. به عقیده این دانشمند:
« رگه های
كانی شكافهایی هستند كه ابتدا بر اثر حركتهای زمین ایجاد شده اند و سپس مواد موجود
در آبهای فرورو یا آبهایی كه از قسمت ژرف زمین بالا می آیند این شكافها را پر كرده
اند. »
این فرضیه نیز
امروزه برای بسیاری از رگه های كانی قابل قبول است.
لئوناردوداوینچی
( آغاز سده 16 ( درباره
فرسایش زمین بر اثر آبها نظریه بسیار صحیحی ابراز داشته است: به عقیده او كوه ها
بر اثر فرسایش سبك می شوند و در نتیجه تعادل پوسته زمین برهم میخورد و موجب تجدید
برآمدگیهای سطح زمین میشود این همان نظریه ای است كه امروزه به نظریه همستادی
معروف است.
- استنون: یكی از بنیانگذاران
كانی شناسی است سنگهارا به سنگهای اولیه و سنگهای ثانویه تقسیم كرده است.
- در سده 18سنگ
شناسی به معنی حقیقی خود پا به عرصه وجود نهاد0
- ورنر ( 1817 - 1749 ): استاد
دانشگاه فرایبرگ در سال 1775چنین نوشته است:
- عده زیادی از سنگها مانند: ماسه ها- آهك ها و000 در دریا
تشكیل شده اند.
- جیمزهال ( 1831 - 1762 (: دانشمند
انگلیسی رشته زمین شناسی تجربی را بوجود آورد. او آهك را درلوله های آهنی مسدودی
دما دادآهك بر اثر دما ذوب و سپس بر اثر سرد شدن متبلور و تبدیل به مرمر شد. بدین
ترتیب نشان داد كه چگونه بر اثر دما و فشاریك سنگ دگرگونی بوجود می آید.
- چارلزلیل ( 1875 - 1797 ( این
دانشمند اسكاتلندی عوامل كنونی و تاثیر سنگها را بر یكدیگر مورد مطالعه قرار داد.
او برای اولین بار اصطلاح دگرگونی را در سنگ شناسی وارد كرد.
- كوتا: در سال 1862سنگها را به سه گوروه متمایز
از هم تقسیم كرد:
1) سنگها ی خروجی
2) سنگهای دگرگونی
3) سنگهای ته نشستی
- روزنبوش: این دانشمند آلمانی در سال 1887
سنگهای خروجی را به سنگهای:
1) جریانی
2) پرتابی
3) ژرفی تقسیم كرد، و این
نخستین رده بندی سنگهاست كه
بر اساس
چگونگی وضع قرار گرفتن آنها انجام گرفته است.
درسال 1848 به كمك
میكروسكوپ پلاریزان ساختمان های گیاهی را در داخل زغال سنگ كشف كردند. در آن زمان
بحث بر سر این موضوع بود كه این ماده از محلی دیگر انتقال پیدا كرده است یا در
همین مكان تشكیل شده است!؟
در آغاز سده 20 به
كمك میكروسكوپ فلزنگاركه به وسیله انعكاس نور از سطح صیقلی فلزها و كانی ها آنها
را مورد مطالعه قرار دادند. و به این مسئله پاسخ نهائی داده شد و معلوم شد
كه ماده ذغال سنگ از محل دیگری انتقال یافته است.