تغییر نرخ سود سپرده‌هاي مدت‌دار بانكي

پيشنهاد افزايش نرخ سود سپرده‌هاي مدت‌دار بانكي در قالب يك پيشنهاد از سوي بانك مركزي تدوين شده و قرار است براي تصويب به شوراي پول و اعتبار ارائه شود.
محمود بهمني رييس‌كل بانك مركزي، در گفت‌وگويي با ايسنا با اشاره به حركت جريان نقدينگي در چند ماه گذشته از تدوين پيشنهادي با هدف جلوگيري از حركت نوساني اين جريان خبر داده است. به گفته رييس‌كل بانك مركزي پيشنهاد جديد با محوريت افزايش نرخ سود سپرده‌هاي مدت‌دار در حال نهايي شدن است. سود سپرده‌ها در بسته سياستي و نظارتي سال 90 كاهش قابل توجهي داشت. بيشترين كاهش در بخش سپرده‌هاي بلند مدت بود كه با كاهش دو درصدي از 17 درصد به 15 درصد رسيد.در آن زمان كارشناسان نسبت به پيامدهاي اين سياست هشدار دادند و يكي از تبعات آن را خروج سپرده‌ها و هجوم نقدينگي به ديگر بازارها اعلام كردند. اما رييس‌كل بانك مركزي در اواخر ارديبهشت و در همايش سياست‌هاي پولي و ارزي با اشاره به برخي از اظهارات در خصوص تاثير اين نرخها بر جذب سپرده‌ها و ميل نقدينگي براي حضور در ديگر بازارها اظهار كرد: طبق بررسي‌ها، منابع سيستم بانكي در فروردین ماه سال 90 نه تنها كاهش نداشته، بلكه با افزايش روبرو بوده است. به گفته وي منابع بانكي در پايان فروردين 90 نسبت به اسفند 89 معادل 2/2 درصد رشد داشته است و اگر اين روند ادامه يابد در پايان سال رشد سپرده‌ها نسبت به سال قبل26 درصد افزايش مي‌يابد.
روش مديريت نقدينگي در بازار ارز
به‌رغم ارائه اين آمارها و بي تاثير خواندن بسته بر خروج سپرده‌ها و جذب منابع جديد در سيستم بانكي روز گذشته رييس‌كل بانك مركزي درباره اتفاقات اخير در بازار ارز و كنترل حركت نقدينگي گفت: در حال نهايي كردن گزارشي به شوراي پول و اعتبار هستيم كه براساس آن نرخ سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار افزايش بيابد.
وي گفت: وقتي نرخ سپرده‌ها افزايش بيابد، مردم ترجيح مي‌دهند نقدينگي را در بانك‌ها نگهداري كنند و منابع مردم به سمت بانك‌ها هدايت مي‌شود، چون نقدينگي سرگردان به سمت سفته‌بازي مي‌رود و موضوعاتي كه امروز در بازار ارز شاهد هستيم، به همين دليل بوده است. رييس‌كل بانك مركزي تاكيد كرد: فكر مي‌كنم با تصويب افزايش نرخ سود سپرده‌هاي بانكي در شوراي پول و اعتبار نقدينگي به سمت بانك‌ها مي‌آيد و در صورت لزوم، اوراق مشاركت هم منتشر خواهيم كرد. بهمني گفت: بازار در شرايطي است كه اگر سپرده‌ها با نرخ‌هاي بالاتري در بانك‌ها جذب شود، بخش عمده نقدينگي 300 هزار ميليارد توماني به سمت بخش‌هاي مختلف اقتصادي، صنايع و كشاورزي هدايت خواهد شد و با رشد تورمي مواجه نخواهيم بود.
تسهيل در برخي عقود
بسته سياستي سال 90 كه گفته مي‌شود برون داد آن مطابق با نظر بانك مركزي نبوده و حتي شنيده مي‌شود در جلسه تصميم‌گيري شوراي پول و اعتبار، نماينده بانك مركزي نسبت به پيامدهاي آن هشدار داده است در خصوص پرداخت تسهيلات نيز سختگيري‌هايي انجام داده است. تعيين كف و سقف براي سود عقود مشاركتي از جمله اين سختگيري‌ها بود. بهمني در گفت‌وگويي با خبرنگاران با الزامي بودن اجراي بسته اعلام كرد: نرخ سود تسهيلات نبايد 25 درصد يا 30 درصد تعيين شود به همين دليل سقف براي ورود به معامله گذاشته شده است. رييس‌كل بانك مركزي در جديدترين اظهار نظر خود به‌گونه‌اي لحن قبلي خود را تعديل كرده است.
وي درباره تغيير در نرخ سود تسهيلات گفت: در مورد تسهيلات عقود مبادله‌اي نرخ آن مشخص و غير قابل تغيير است، اما بانك‌ها در تسهيلات عقود مشاركتي اگر پيش‌بيني سود بيش از 17 درصد دارند مي‌توانند آن را پس از مشخص شدن سود پروژه دريافت كنند و محدوديتي در اين زمينه وجود ندارد.
تكرار تجربه
سخنان ديروز بانك مركزي مبني بر ارائه پيشنهادي براي افزايش نرخ سود سپرده‌هاي بلند مدت برخي گمانه‌ها درباره بازنگري در بسته سياستي سال 90 را تقويت كرد. اما چنين تجربه‌اي يك بار ديگر و در سال 86 اتفاق افتاد. در آن دوره نرخ سود تسهيلات و سپرده‌ها كاهش يافت تا هزينه‌هاي توليد بر اثر اين سياست پايين آيد، اما نتيجه اين اتفاق هجوم نقدينگي به بازارهايي مانند بخش مسكن بود. به گفته معاون اقتصادي وقت بانك مركزي در زمان اجراي سياست كاهش نرخ سود تسهيلات و سپرده‌ها، تركيب منابع بانكي دستخوش تغييرات قابل ملاحظه اي شد.
بررسي دوره چهار ماهه سال 86 نشان مي‌دهد در آن زمان، رشد حساب‌هاي سپرده بلند مدت منفي شد و در مقابل رشد سپرده‌های جاری از 3 درصد به حدود 8 درصد و رشد سپرده‌های کوتاه مدت از 7 درصد به حدود 15 درصد رسيد. به‌دنبال اين اتفاقات قيمت مسكن در شهر تهران 80 درصد افزايش داشت. به نظر مي‌رسد پيشنهاد بازنگري بانك مركزي اين بار بتواند آبي بر شعله‌هاي نقدينگي سرگشته در بازار باشد. فقط يك سوال مي‌ماند و آن اينكه كه افزايش سود سپرده‌هاي بلند مدت بدون تغيير در نرخ سود تسهيلات تا چه حد مي‌تواند براي نظام بانكي در جذب منابع جذاب باشد؟ 

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام