ركوردزني‌هاي بورس تهران با صعودهاي تاريخي شاخص ادامه دارد تا سرمايه‌گذاران همچنان براي كسب بازدهي بالاتر اميدوار باشند.
افزايش حجم و ارزش قابل توجه معاملات در بازار سرمايه گوياي رشد نقدينگي بازار است؛ نقدينگي كه بدون شك اين روزها از سوي سهامداران حقيقي وارد بازار شده است تا گرماي معاملات را دوچندان كند. اين در حالي است كه رشد دسته‌جمعي قيمت‌ها، هيجان خريد را در گروه‌هاي مختلف تقسيم كرده و سهامداران نمادهاي مختلف خريدار هستند. در همين حال در گفت‌وگو با كارشناسان شرايط كنوني بازار و روند آينده آن را مورد بررسي قرار داده‌ايم.
P/E بازار افزايش مي‌يابد
مديرعامل شركت سرمايه‌گذاري ملي ايران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به حركت بازار سرمايه طي سال‌هاي آخر دولت دهم به سمت كارآ بودن اشاره كرد كه اين فضا صندوق‌هاي بازنشستگي، مردم و سهام عدالت را در ابعاد مختلف سهامدار كرد.
عليرضا عسگري ماراني با اشاره به تاثير ريسك‌هاي سيستماتيك بر كاهش نسبت پي بر اي بازار، از بالا بودن نرخ تسهيلات بانك‌ها به عنوان عاملي ديگر در جهت كاهش نسبت پي بر اي بازار پول و به تبع آن بازار سرمايه نام برد.
وي با اشاره به نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري دولت يازدهم پيش‌بيني كرد: در آينده به دليل كاهش ريسك‌هاي سيستماتيك نسبت پي بر اي بازار افزايش خواهد يافت كه به دنبال آن قيمت‌ها نيز مي‌تواند افزايش يابد.
ماراني همچنين به اميد به وجود آمده در بازار در پي نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري اشاره كرد كه اين اميد بيشتر توجه‌ها را به سمت توليد در بخش‌هاي صنعت، معدن، كشاورزي و خدمات جلب مي‌كند.
وي ادامه داد: براساس نگاه به توليد پيش‌بيني مي‌شود كه پروژه‌هايي مانند ظرفيت‌سازي جديد در سيمان، مس و... با سرعت بيشتري به بهره‌برداري رسند.
مديرعامل «ونيكي» به توجه به كسب و كار در شعارهاي رييس دولت يازدهم اشاره كرد كه از سبك و سياقي متفاوت نسبت به دولت گذشته برخوردار است. وي ادامه داد: بنابراين به نظر مي‌رسد با افزايش رقابت‌پذيري، قيمت‌هاي منصفانه در صنعت سيمان و خودرو به فراموشي سپرده شود و از سوي ديگر صنايع لوازم خانگي، نساجي، لاستيك و غذايي به رونق بيشتري برسند، ضمن آنكه صنعت بانكداري و بيمه نيز مورد بي‌مهري قرار نخواهند گرفت. در نهايت وي از افزايش نسبت پي بر اي بازار، به ظرفيت رسيدن پروژه‌ها و قيمت‌گذاري منصفانه به عنوان عواملي نام برد كه با ايجاد اميدهاي جديد در بازار، تاثيرات قابل توجهي بر قيمت سهام خواهند داشت.
ماراني از سازمان خصوصي‌سازي خواست تا در چنين فضايي به عرضه سهام مبادرت ورزد و به سهامداران حقيقي نيز توصيه كرد كه با توجه به حركت بازار سرمايه در راستاي رشد و توسعه در پي نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري، اين بازار را جدي بگيرند.
وي ادامه داد: در واقع سرمايه‌گذاران حقيقي بايد از ورود به بازارهاي سفته‌بازي كه فاقد هرگونه نقشي در رشد و توسعه اقتصادي هستند، جدا خودداري ورزند و بخشي از سرمايه‌‌هاي خود را در بازار سرمايه و بخش ديگر را در حد نياز زندگي خود در مسكن وارد كنند.
رشد بازار با برنامه‌هاي نويدبخش رييس‌جمهور
دبير كانون نهادهاي سرمايه‌گذاري ايران با اشاره به تداوم روند روبه رشد بازار سرمايه كشور به خبرنگار ما گفت: وجود يكسري نگراني‌ها چه در بخش تعاملات داخلي از جمله همسو نبودن قواي سه‌گانه و تنش‌هاي ميان آنها و چه در بخش سياست خارجي كه تعاملات كمتري وجود داشت موجب شده بود كه اگر هرازگاهي، بازار رشد مي‌كرد فعالان بازار، نگران معقول بودن آن بودند و باوجود اخبار منفي و محدوديت در پيشرفت مذاكرات بين‌المللي، اين نگراني بجا بود.
دكتر بهروز خدارحمي افزود: در حال حاضر با توجه به برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري و نويدبخش بودن برنامه‌هاي اعلام شده رييس‌جمهور منتخب، به نظر مي‌رسد اين برنامه ها بيش از تصورات افراد بوده و با توجه به تجربه وي در بحث مذاكرات سياسي بين‌المللي و اينكه قرار است مذاكرات 5+1 دنبال شود انتظار مي‌رود شرايط رو به بهبود برود و تحريم‌ها نيز متوقف شود و حداقل پيش نرود.
اين كارشناس بازار سرمايه ادامه داد: در شرايط فعلي، احتمال بروز شوك‌هاي عجيب و غريب در بازار كاهش يافته و با توقف سرمايه‌گذاري در ديگر بخش‌ها سرمايه‌گذاران به بخش مطمئن سرمايه‌گذاري كه همان بورس است آمده‌اند و اين روند ادامه خواهد يافت.
وي درخصوص عوامل موثر بر رشد بازار سرمايه يادآور شد: بهبود شاخص‌هاي كلان مهم‌ترين اتفاقي است كه رخ داده و فرصت‌هاي بيشتري را پيش روي سرمايه‌گذاران فراهم آورده است و در صورتي كه مسائلي از قبيل بهره مالكانه معادن، قيمت خوراك پتروشيمي‌ها، تعرفه‌ها و... حل شود، با توجه به مثبت‌تر شدن فضاي تعامل، بازار به رشد خود ادامه خواهد داد.
خدارحمي از گروه‌هاي معدني، پتروشيمي و شركت‌هاي صادراتي به عنوان گروه‌هاي پيشرو بازار ياد كرد و گفت: اين گروه‌ها با توجه به بهبود شرايط از امكان رشد بالاتري در بازار برخوردارند. وي به سهامداران توصيه كرد: فعالان بازار زماني كه اخبار منفي را مي‌شنوند، معمولا بازار را با خروج بيش از حد خود جريمه مي‌كنند در صورتي كه نبايد اين گونه باشد و در شرايط حاضر نيز نبايد بيش از انتظار، برآورد كنند و به دنبال انتظار رشد يك هزار واحدي شاخص در يك روز نباشند و از خريد و فروش‌هاي احساسي بپرهيزند.
افزايش شاخص به دليل كاهش دلار و سكه
یک کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه واقعیت‌های رخ داده و انتظارات روانی دو محرک اصلی نوسان بازار به شمار می‌روند، گفت: سهامداران به دور از هیجان و با مطالعه تاثیر دورنمای آینده بر ارزش سهام شرکت‌ها تصمیم بگیرند. شاهین شایان‌آرانی در گفت‌وگو با خبرگزاري فارس با اشاره به شرایط کنونی بازار سهام پس از برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، خاطر نشان کرد: هم اکنون با توجه به انتخابات برگزار شده این ذهنیت میان فعالان بازار ایجاد شده است که کابینه جدید بتواند تحریم‌ها را کمتر کند. وی در ادامه افزود: همچنین این انتظار می‌رود که کابینه ريیس‌جمهور منتخب مردم استفاده از افراد کارآمد، معتبر، پخته و با تجربه باشد که همین انتظارات موجب شد تا شاخص بورس افزایش پیدا کند.
آرانی با اشاره به اینکه افزایش شاخص بورس در مقابل کاهش ارزش دلار و سکه رقم خورده است، گفت: در واقع جابه‌جایی سرمایه‌ها از بازارهای غیرمولد به بازار سرمایه موجب افزایش شاخص شده است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه در ادامه افزود: هم‌اکنون در واقع اتفاق خاصی نیفتاده، بلکه این افزایش شاخص به دلیل انتظارات آتی است که موجب رشد قابل توجه در بازار سهام شده است.
وی تصریح کرد: در بسیاری از مواقع که سیاست دولت‌ها اعلام می‌شود انتظارات روانی نیز به تبع آن ایجاد می‌شود. بنابراین مسوولان باید توجه کنند که این انتظارات مثبت، خوب است اما در آینده امکان دارد با افزایش بی‌رویه منجر به ایجاد حباب شود.
آرانی خاطرنشان کرد: رشد بی‌رویه قیمت‌ها بدون توجه به عوامل واقعی در آینده امکان دارد موجب ضرر و زیان بسیاری از بازیگران بازار سهام شود.
وی گفت: این افزایش قیمت‌ها نباید از روند تعادلی خود خارج شود، بنابراین مسوولان باید از شرکت‌ها در جریان افزایش و رشد شاخص اطلاعات شفاف بخواهند تا قیمت‌ها براساس دلایل منطقی افزایش یافته و در نهایت شفاف‌سازی ایجاد شود.
نقش ناظران بورس بر روند افزایش منطقی شاخص بازار
این کارشناس ارشد بازار سرمایه با تاکید بر اینکه ناظران نقش پررنگی در جریان جلوگیری از رشد غیرمنطقی شاخص دارند، گفت: ناظران باید با نظارت دقیق نسبت به شفاف‌سازی بازار اهتمام داشته باشند.
آرانی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه اگر دولت بتواند فشارهای بین‌المللی را کاهش و یک کابینه حرفه‌ای بر سرکار بیاورد باز هم شاهد افزایش شاخص بورس خواهیم بود، گفت: پس از آنکه کابینه حرفه‌ای اقتصادی تشکیل شود باز هم مدتی زمان خواهد برد تا تورم کاهش، تولید رونق و تلاطمات ارزی کاهش یابد.
وی در توصیه‌ای به سهامداران به منظور جلوگیری از رفتارهای هیجانی در بازار، تاکید کرد: سهامداران باید بر اساس شرایط منطقی بازار و پیش‌بینی‌های درست نسبت به خرید سهام‌هایی که در جریان اخبار آتی واکنش نشان می‌دهند، عمل کنند.
آزاد شدن پتانسیل رشد قیمتی
مدیر سرمایه‌گذاری بانک اقتصاد نوین نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به بررسی روند بازار سرمایه در سال جدید پرداخت و گفت: وضعیت بازار در سال جاری نشان میدهد که بورس بعد از رشد کوتاه‌مدت در روزهای آغازین سال، روند متعادلی را تجربه کرد و حتی با نزدیک شدن به انتخابات، قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها با افت قابل توجهی مواجه شد که البته چنین عکس‌العملی از طرف بازار سرمایه در روزهای قبل از انتخابات باتوجه به ریسک‌های احتمالی کاملا طبیعی به نظر می‌رسید. مجید پورنعمت در ادامه افزود: این مساله موجب شد قیمت بسیاری از شرکت‌ها از پتانسیل قابل توجهی برای رشد برخوردار شود.
وی تصریح کرد: با آغاز هفته جاری و اعلام نتایج انتخابات و با توجه به سیاست‌های اقتصادی و سیاسی مطرح شده از سوی فرد منتخب و افزایش امیدواری بازار سرمایه نسبت به بهبود روابط بین‌المللی و ایجاد تعامل بیشتر با سایر کشورها و تلاش به منظور کاهش تحریم‌ها از یک طرف و وجود پتانسیل رشد قیمتی در بسیاری از شرکت‌ها از طرفی دیگر باعث شد شاهد ثبت رکوردهای جدیدی در بازار سرمایه باشیم.
پورنعمت در ادامه به عوامل موثر در رشد بازار اشاره کرد و گفت: بنابراین وجود روند آرام و متعادل و عدم افزایش قیمتی سهام شرکت‌ها در روزهای قبل از انتخابات، افزایش امیدواری به بهبود وضعیت اقتصادی و به تبع آن افزایش P/E بازار، انتظار بازار به ارائه گزارشات میان‌دوره‌ای 3 ماهه مناسب، برگزاری مجامع شرکت‌ها، انتظار وجود آرامش در بازارهای موازی مانند مسکن و طلا و ارز و... طی روزهای آینده و ورود نقدینگی جدید به بازار را می‌توان از عوامل موثر در رشد بازار نام برد.
مدیر سرمایه‌گذاری بانک اقتصاد نوین صنایع پالایشگاهی، بانک‌ها و شرکت‌های خودرویی را جزو گروه‌های پیشرو بازار در روزهای آتی برشمرد و رونق جدیدی را در انتظار سهام این شرکت‌ها دانست.
شرايطي متفاوت براي بازار سرمايه كشور
يكي ديگر از كارشناسان بازار سرمايه نيز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، به تلاقي چند اتفاق اخير در بازار سرمايه طي روزهاي گذشته اشاره كرد كه منجر به رشد بازار سرمايه شده است.
يوسف هاشمي اظهار كرد: به صورت تاريخي هر ساله در ماه‌هاي ارديبهشت و خرداد، بازار با ورود به فصل مجامع و تقسيم سود، روند رو به رشدي را طي مي‌كند. وي ادامه داد: در چنين فضايي با برگزاري انتخابات يازدهمين دوره رياست‌جمهوري و روي كار آمدن يك چهره شناخته شده داخلي و خارجي، اميدواري‌هايي نسبت به وضعيت آينده اقتصادي كشور به وجود آمده است كه اين مساله رشد بازار را تشديد كرد.
هاشمي ادامه داد: با توجه به شعارهاي اين كانديدا از جمله توسعه فضاي كسب و كار، انتظار مي‌رود كه به مسائل اقتصادي كشور به ويژه توليد داخلي توجه بيشتري شود؛ مساله‌اي كه اثر مستقيمي بر شركت‌هاي بورسي كه بيشتر، شركت‌هاي خدماتي و توليدي هستند، دارد.
وي همچنين از انتظار كاهش نرخ تورم به عنوان يكي ديگر از دلايل رشد بازار نام برد؛ مساله‌اي كه منجر به افزايش نسبت قيمت بر سود شركت‌ها خواهد شد.
اين كارشناس بازار سرمايه يادآور شد: طي سال‌هاي گذشته تغييرات متعدد در سياست‌هاي اقتصادي كشور و عدم خوش‌بيني به مسائل خارجي منجر شده بود تا بازار سرمايه، بسيار پرريسك ارزيابي شود و قيمت سهام شركت‌ها در سطوح پاييني باقي بماند.
وي تصريح كرد: با توجه به موارد ياد‌شده در حال حاضر اين پتانسيل‌ها در حال آزاد شدن است.
هاشمي در پيش‌بيني خود از روند آينده بازار، عنوان كرد: با توجه به سياست‌هاي رييس‌جمهور منتخب مردم بازار سرمايه مي‌تواند شرايط متفاوتي را تجربه كند.
وي از مشخص شدن تركيب هيات دولت، تيم‌هاي اقتصادي و سياست خارجي دولت به عنوان عوامل بسيار مهم در اين زمينه نام برد كه با مشخص شدن اين افراد و شفاف شدن بيشتر سياست‌هاي دولت جديد، بازار عكس‌العمل‌هاي متفاوتي را مي‌تواند از خود نشان دهد.
اين كارشناس بازار سرمايه تصريح كرد: به نظر مي‌رسد اگر افراد با تجربه و شايسته، سكان اين امور را در دست بگيرند مي‌توان فضاي روشن‌تري را براي آينده بازار سرمايه ترسيم كرد. وي در چنين فضايي به سرمايه‌گذاران به ويژه سرمايه‌گذاران حقيقي توصيه كرد: حتما براي سرمايه‌گذاري در بازار سرمايه با شركت‌هاي مشاوره‌اي يا شركت‌هاي كارگزاري كه داراي مجوز مشاوره هستند، مشورت كنند. هاشمي همچنين سرمايه‌گذاري از طريق صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك را مناسب عنوان و تصريح كرد: سرمايه‌گذاران حتما قبل از ورود به بازار سرمايه و سرمايه‌گذاري در سهام شركت‌ها، مطالعات گسترده‌اي داشته باشند كه بر اين اساس مي‌توانند در دوره‌هاي آموزشي مرتبط كه توسط نهادهاي زير نظر سازمان بورس برگزار مي‌شود مشاركت كنند تا به اين واسطه با دانش كافي به عرصه سرمايه‌گذاري در بازار وارد شوند.