روز دوشنبه دو عامل مهم برای افزایش قیمتها در بازار طلا، سکه و دلار وجود داشت؛ یکی افزایش بهای اونس جهانی طلا و دیگری اجرای تحریمهای جدید علیه ایران.
در این روز با بازگشایی بازارهای بینالمللی، بهای هر اونس فلز زرد نسبت به آخرین ساعت معاملاتی روز جمعه، افزایش یافت. کاهش قیمت و رسیدن طلا به پایینترین سطح در 34 ماه گذشته، موجب جذب تعدادی از خریداران شد؛ (روز پنج شنبه گذشته بهای جهانی طلا به 1180 دلار سقوط کرد) این خرید به نوعی جبران خسارتهایی بود که از کاهش قیمت طلا برای آنان حادث شده بود. این امر به همراه ثابت ماندن ذخایر طلای صندوقهای بزرگ سرمایهگذاری، به صعود قیمت طلا در روز دوشنبه کمک کرد.
روز گذشته در پی صعود اونس طلا، بازار تهران نیز بر قیمت سکه و طلای خود افزود، اما بالا رفتن قیمتها در بازارهای داخلی دلیل دیگری هم داشت. در روزهای گذشته گمان این میرفت که با آغاز دور جدید تحریمها علیه ایران، بازارها با نوسانات نسبتا زیاد روبهرو شوند. روز گذشته تا حدودی این اتفاق در بازار دلار و سکه مشاهده شد و بهای دلار به 3390 تومان رسید این در حالی بود که قیمت این ارز صبح دیروز تا 3430 تومان نیز بالا رفته بود که در پی تزریق دلار در بازار تا حدی این روند صعودی تعدیل شد.
از سوی دیگر بازار معاملات آتی سکه نیز در این روز شاهد افزایش قیمت بود، اما نکته قابل توجه این بود که بازارها مخصوصا بازار آتی سکه، عکسالعمل هیجانی به مساله تحریمها نشان ندادند و قیمتها در محدوده بالای 1 درصد نوسان کرد که البته پایین تر از حد انتظار بود. این در حالی بود که هفته آخر خرداد ماه، پس از انتخابات ریاست جمهوری، بازار آتی نیز همچون بازارهای نقدی با نوسانات شدید و پیاپی روبهرو شده بود. نوساناتی که در نهایت با آرام گرفتن ابن بازارها، به کاهش قیمتها منجر شد تا جایی که به گفته رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر کاهش قیمت جهانی طلا و کاهش قیمت سکه و طلا در بازار داخل، انگیزه سرمایهگذاری روی طلا را کاهش داد و همین امر موجب شد تا سرمایهها به بازارهای دیگر سوق داده شود. یعنی نقدینگی که در بازار طلا و سکه وجود دارد، به سمت بازار بورس، سپرده گذاری در بانکها، خرید اوراق مشارکت، و سرمایهگذاری برای تولید در حرکت است.
در همین زمینه روز گذشته خبرهایی شنیده شد مبنی بر اینکه بانکها در حال آماده شدن برای میزبانی سرمایههای خارج شده از بازارهای سکه و دلار هستند و برخی بانکهای خصوصی و نیمه خصوصی اقدام به اصلاح نرخ سود سپردههای خود کردهاند؛ گویا بانک مرکزی در آخرین تغییرات بسته سیاستی-نظارتی خود، دست بانکها را تا حدودی در این زمینه باز گذاشته است و حالا بانکها شرایط را برای تغییر در نرخ سود سپردهها مناسب میبینند. این در حالی است که تحلیلگران اقتصادی پیشبینی میکردند، نقدینگی آزاد شده از بازارهای سکه، طلا و ارز به سمت بورس یا بازار مسکن حرکت خواهد کرد، گرچه شاخص کل بورس با عبور از مرز 52 هزار واحد طی روزهای اخیر نشان داده است که بخشی از نقدینگی سرگردان از این حیث را به خود جذب کرده، اما به نظر میرسد که مسیر دیگر حرکت نقدینگی با توجه به تدابیر جدیدی که بانکها اتخاذ کرده اند، سپرده گذاری و نظام بانکی باشد.
از طرف دیگر روز گذشته بانک مرکزی رسما اعلام کرد که ارز مرجع کالاهای اساسی و دارو حذف شده است؛ مساله ای که به طور غیر مستقیم میتواند منجر به بالا رفتن قیمت دلار در بازار آزاد در پی بالا رفتن تقاضا شود. البته به گفته رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران، از 2 ماه پیش تاکنون، ارز مرجع به هیچ کالایی تعلق نگرفته است، این مدتی است که بازارهای دلار و سکه نوساناتی را به خود دیدند که شاید یکی از دلایل این امر در کنار پارامترهای دیگر، همین قطع ارز مرجع باشد.
بازار قراردادهای آتی سکه که مدتی است برای صعود قیمتها تلاش میکند، دیروز توانست به مدد نوسان اونس طلا و جو نگرانی ناشی از اجرای برخی تحریمها، تا حدودی خود را بالا بکشد. در این روز سکه سررسید تیر با افزایش 64/1 درصد، سررسید مرداد با افزایش 59/1 درصد و سکه سررسید شهریورماه با افزایش قیمت 63/1 درصدی، به ترتیب در محدوده قیمتی (پایینترین و بالاترین قیمت) یک میلیون و 131 هزار تا یک میلیون و 143 هزار تومان، سررسید مرداد در محدوده یک میلیون و 161 هزار تا یک میلیون و 173 هزار تومان و سکه سررسید شهریورماه در محدوده یک میلیون و 192 هزار تا یک میلیون و 205 هزار تومان معامله شد.
اتفاقی که قرار است از روز شنبه 15 تیرماه روی دهد، اضافه شدن یک سررسید جدید به بازار آتی سکه است که البته در زمان مناسبی - که این بازار با ثبات نسبی همراه است - اتفاق میافتد. به اعتقاد برخی فعالان این بازار از آنجا که با ورود یک سررسید جدید، هر دو طرف خریدار و فروشنده قسمتی از نقدینگی خود را برای این سررسید آزاد میکنند، در نتیجه بازار تعادل خود را حفظ خواهد کرد و احتمالا شاهد تغییرات چشمگیری نخواهیم بود.