در چهارمین روز هفته، دلار و سکه حرکت آرام افزایشی را ادامه دادند تا بازدهی هر دو در هفته گذشته مثبت شود. روز سهشنبه، شاخص ارزی ۳۰ تومان افزایش را به ثبت رساند و به بهای ۱۷ هزار و ۶۸۰ تومان رسید. با این رشد میزان بازدهی دلار در هفتهای که گذشت به ۷/ ۰ درصد رسید. این در حالی بود که این ارز دو هفته قبل ۸/ ۰ درصد از ارزش خود را از دست داده بود.
نیروهای ناسازگار در بازار ارز
همسو با افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی نیز با افزایش ۲۰ هزار تومانی روبهرو شد و به بهای ۷ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان رسید. این رشد، بازدهی فلز گرانبهای داخلی را نیز به ۷/ ۰ درصد رساند، حال آن که دو هفته قبل ۳/ ۱ درصد افت قیمت را تجربه کرده بود.
تقویت قیمت دلار در هفته گذشته موجب شد که بار دیگر انتظارات افزایشی در بازار ارز تقویت شود. به باور فعالان نیروی دیگری که دلار را برای افزایش بیشتر قیمت در ابتدای هفته جاری تحریک میکند، افزایش نرخ حواله درهم است که در انتهای هفته گذشته بالای مرز ۴ هزار و ۹۰۰ تومانی معامله میشد. با این حال، روز جمعه اخبار مربوط به آزادی یک زندانی آمریکایی از ایران بهعنوان نیروی ناسازگار با افزایش قیمت درهمی، انتظارات را تحتتاثیر قرار داد. به این ترتیب، میتوان گفت بازار ارز در روز شنبه در حالی کار خود را آغاز میکند که درگیر دو قطب متضاد خواهد بود: رشد نرخ حواله درهم و اخبار مربوط به آزادی زندانی آمریکایی از ایران همراه با پیام ترامپ مبنی بر پیشنهاد مذاکره به ایران قبل از انتخابات آمریکا.
این نیروهای ناسازگار در حالی وضعیت روز جاری را تحتتاثیر قرار میدهند که رئیسکل بانک مرکزی در یکی آخرین صحبتهای خود عنوان کرده که روش عرضه ارز به بازار تغییر کرده است. همتی عنوان کرد، در دو سال گذشته بانک مرکزی، ارزی را به بازار تزریق نکرد، حال آنکه قبلتر سالانه ۱۸ میلیارد دلار عرضه صورت میگرفت.
تغییر شیوه مدیریت ارزی
رئیسکل بانک مرکزی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی از اجرای مدیریت جدید و علمی در بازار ارز خبر داد و گفت: سیستم اجرایی ما در گذشته اینگونه بود که برای حفظ بازار ارز، ارز تزریق میشد و به طور میانگین سالی ۱۸ میلیارد دلار ارز برای کنترل این بازار و تورم تزریق صورت میگرفت که بسیاری از این ارزها از کشور خارج شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، عبدالناصر همتی تصریح کرد: ما سیاستهای ارزی را اصلاح کردیم و به سمت مدیریت علمی پیش بردیم. به نظر میرسد بخشی از این تغییر ناشی از معذوراتی بود که بانک مرکزی در دوران تحریم با آن مواجه شد، چرا که درآمدهای صادراتی به شدت کاهش پیدا کرد. وی در بخشی دیگر از صحبتهای خود در مجلس با اشاره به تاثیر تحریمها بر برخی از شاخصهای اقتصادی، بیان کرد: برای مثال در سال ۹۷ ما حدود ۱۰۷ میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفت داشتیم که در سال ۹۸ کمتر از ۲۰ درصد از این رقم، محقق شد و همچنین در سال ۹۷ میزان واردات ما حدود ۷۸ میلیارد دلار بود که سال گذشته به ۴۲ میلیارد دلار کاهش یافت. جدا از کاهش درآمدها، دسترسی به درآمدها و منابع ارزی نیز دشوارتر از گذشته شد. همتی با بیان اینکه کشورهای دوست ایران از جمله عراق و کره به دلیل فشارهای آمریکا نتوانستند منابع ارزی در اختیار ما بگذارند، گفت: باید این خبر را بدهم که ذخایر ارزی بانک مرکزی، خوب و کافی است اما اجازه دسترسی به آنها را نداریم.
وی با بیان اینکه نرخ ارز شاخص بسیار مهمی برای تدوین سیاستهای تجاری کشور است، اظهار کرد: باید سیاستهای تجارتی با سیاستهای ارزی هماهنگ باشد. چرا که تلاطم در بازار ارز بر وضعیت اقتصادی کشور تاثیر دارد و درخواست من از نمایندگان مجلس این است که به دولت و بانک مرکزی برای تامین منابع ارزی، کمک کنند. از صحبتهای رئیسکل چنین استنباط میشود که مدیریت نرخ ارز در دوران او کار بسیار دشواری بوده است و در شرایط کاهش درآمدها و محدودیت دسترسی به منابع ارزی صورت گرفته است. وی ادامه چنین روندی را مستلزم همکاری سایر ارکان قدرت میداند و حتی در صحبتی دیگر در هفته گذشته اشاره کرد هدف تورمی محقق میشود، اگر دولت دست در جیب بانک مرکزی نکند.
متغیر روانی در بازار ارز و سکه؟
آزادی زندانی آمریکایی از ایران و پیام ترامپ مبنی بر علاقه به مذاکره با ایران پیش از انتخابات آمریکا، انتظارات جدیدی را برای برخی معاملهگران ارزی زنده کرده است. این موضوع از آن جهت برای برخی معاملهکنندگان ارزی مهم بود که ترامپ آزادی این زندانی آمریکایی را نشانهای دانست که ایران و آمریکا میتوانند با هم به توافق برسند. در حالی که برخی فعالان باور دارند، چنین اتفاقی میتواند زمینهساز افزایش فروشهای ارزی در بازار شود، گروه دیگری باور دارند اتفاق خاصی بین ایران و آمریکا رخ نداده است و این مساله نمیتواند موقعیت فروش یا خرید ارزی معاملهگران را تحتتاثیر قرار دهد. از نظر آنها، تا زمانی که دو طرف تمایل آشکاری برای مذاکره نشان ندهند یا تغییری مبنیبر کاهش تحریمها صورت نگیرد، قیمتها نیز در بازار ارز تغییر نخواهند کرد. این گروه برای تایید صحبت خود به معاملات پشتخطی روز جمعه اشاره میکنند که قیمت دلار تغییر زیادی نسبت به روز سهشنبه از خود نشان نمیداد. البته در معاملات پشتخطی هرات کمی قیمت دلار بالا آمده بود و همین مساله تا حدی انتظارات افزایشی را تقویت میکرد. تحلیلگران فنی نیز بیشتر به معاملات کشورهای همسایه دقت میکردند و باور داشتند بالا آمدن قیمت دلار در هرات افغانستان و افزایش نرخ حواله درهم میتوانند به تقویت قیمت دلار در ابتدای روز شنبه کمک کنند. با این حال، نمیتوان نادیده گرفت که کاهشیها هم دیروز جو زیادی را پیرامون احتمال مذاکره ایران و آمریکا مطرح میکردند.
طلا با سکه همکاری نکرد
یکی از عواملی که در ماههای اخیر به افزایش بهای سکه در بازار داخلی کمک کرد، رشد بهای طلای جهانی بود. با این حال، در هفته گذشته اونس یار افزایشی برای سکه نبود. تا ساعت ۵ بعدازظهر روز جمعه نیز طلا بیشتر از آن که تمایل افزایشی خاصی داشته باشد، رو به سوی قیمتهای پایینتر داشت و به مرز هزار و ۷۰۰ دلار نزدیک شده بود. به گزارش «ایسنا» قیمت طلا در بازار جهانی دچار توقف روند صعودی شده و در شرایطی که سرمایهگذاران پولهایشان را به سوی داراییهای پرریسک میبرند، همه منتظرند ببینند چه عاملی به بالا رفتن قیمت طلا کمک خواهد کرد. میتوان گفت با اینکه قیمت طلا در هفته گذشته چندان افزایشی نبود، همچنان امیدها به صعود این فلز گرانبها وجود دارد. بهعنوان مثال، یک معاملهگر به پایگاه خبری «اساندپیگلوبال پلاتس» گفت: همه اتفاقات غیرمنطقی است. بازارهای سهام از واقعیت فاصله دارند و افراد بیش از حد خوشبین هستند. به نظر من همه چیز بهم خواهد ریخت و اوضاع به نفع طلا خواهد بود.مارک بریستو، مدیرعامل شرکت معدنکاری طلای «بریک» نیز عنوان کرده است: تدابیر محرک مالی دولتها نگرانکننده است و از قیمت طلا در شرایطی که تولید کاهش پیدا کرده است، حمایت میکند.