«مالداری هیچ وقت ترس ندارد، آن کسی که باید بترسد، ریال دار است». همین یک جمله از سوی یکی از خریداران دلار، تا حد زیادی وضعیت بازار اولین روز هفته را شرح میدهد. کسانی که در هفتههای گذشته اقدام به خرید کرده بودند، پس از افت ۵ کانالی قیمت، یک بار دیگر و این بار در قیمتهای پایینتر وارد بازار شدند. ورود این دسته به بازار همراه با جوسازی زیادی بود، کما اینکه گفته آغازین متن به خوبی این مساله را نشان میدهد. نتیجه ورود این گروه به بازار، افزایش ۹۰۰ تومانی دلار و رسیدن به قیمت ۲۲ هزار و ۷۵۰ تومان تا ساعت ۴ بعدازظهر بود.
همسو با رشد قیمتی دلار، سکه تمام بهار آزادی از چند محدوده قیمتی مهم گذشت و در نهایت پشت مرز ۱۱ میلیون تومانی روی عدد ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان قرار گرفت. این قیمت حدود ۸/ ۵ درصد از نرخ بسته شده روز پنجشنبه بیشتر بود. رشد بیشتر در مقایسه با افزایش قیمت حدودا ۴ درصدی دلار را میتوان با مرزشکنی طلا در بازارهای جهانی تبیین کرد. طلا روز جمعه بالای مرز مهم هزار و ۹۰۰ دلاری قرار گرفت و همین موضوع انگیزه بازیگران داخلی برای خرید سکه و طلا را برای ورود به بازار افزایش داد. گرم طلای ۱۸ عیار نیز تحت تاثیر چنین رشدی، کانال یک میلیون تومانی را پس گرفت. روز شنبه طلای ۱۸ عیار شاهد افزایش ۵۶ هزار تومانی و قرار گرفتن بر محدوده یک میلیون و ۱۰ هزار تومانی بود.
چرا مالدار به بازار هجوم آورد؟
به گفته فعالان، خریداران دلار به دو دلیل به بازار بازگشتند: اول، تصوراینکه قیمت این ارز به کف خورده است و دوم اینکه، نرخ حواله درهم در ابتدای روز به آنها سیگنال افزایشی داد. در واقع پس از اینکه قیمت دلار به کانال ۲۶ هزار تومان خورد و سپس با افزایش فروشها به سوی کانال ۲۱ هزار تومانی عقبگرد کرد، تعدادی از بازیگران بازار منتظر ایستادند که متوجه شوند، آیا قرار است بازارساز از این کانال نیز قیمت را پایینتر ببرد؟ روند آرام روزهای چهارشنبه و پنجشنبه بهنظر میرسد، آنها را به این نتیجه رساند که دلار به کف قیمت خورده است و فرصت آغاز خریدهای جدید را دارند. در این فاصله، نرخ حواله درهم نیز با افزایش ابتدای روز به محدوده ۶ هزار و ۱۰۰ تومانی، آنها را دلگرمتر کرد که در موقعیت خریدار قرار بگیرند.
چرا خریدهای مالداران قیمت را بالا برد؟
سفتهبازان، خرید دلار در روز شنبه را تا حدی با احتیاط آغاز کردند. در واقع، آنها سعی کردند در ابتدا بازار را مورد آزمون قرار دهند که آیا آمادگی رشد بیشتر را دارد؟ آنها منتظر بودند که واکنش اولیه بازارساز در مورد ورود دلار به کانال ۲۲ هزار تومانی را بسنجند. زمانی که آنها حس کردند، سطح تقاضا در برابر عرضه ارز بسیار بالاتر است، اطمینان بیشتری پیدا کردند و در نتیجه با افزایش خریدهای خود دامنه نوسان را بالاتر بردند. دلار که در ابتدای روز در حوالی محدوده ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومانی قرار داشت و تنها ۵۰ تومان افزایش را نسبت به نرخ بسته شده روز پنجشنبه نشان میداد، در ساعات پایانی روز به نزدیکی کانال ۲۳ هزار تومان رسیده بود. در واقع بهنظر میرسد قوی نبودن سمت عرضه ارز در بازگشت سریع دلار به کانال بالاتر تاثیر مستقیمی داشت.
جوسازی سفتهبازان و تحریک بازیگران بازار سهام
روز شنبه، صحنه قدرت نمایی مالداران بود؛ آنها نه تنها در موقعیت خرید قرار گرفته بودند، بلکه سایر معاملهگران بازار را یا سرزنش میکردند که به چه امیدی دست به فروش زدهاند یا به دیگران توصیه می کردند که به بازار ارز و طلا وارد شوند. حتی گروهی از آنها به بازیگران سهام اشاره کرده و عنوان میکردند، سهمهای خود را بفروشید و وارد بازار ما شوید. این در حالی است که بازار سهام تا همین دیروز پربازده ترین بازار با اختلاف زیاد نسبت به سایر بازارها در سال۹۹ بوده است و روز شنبه نیز شاخص کل بورس نیز خود را به سوپرکانال ۲ میلیونی نزدیکتر کرد. البته سفتهبازان دلار از این تاکتیک برای بازیگران بازار سهام استفاده میکردند که این بازار پس از رشدهای سنگین اخیر، با ریسک میتواند مواجه شود. بااین حال، حداقل تا دیروز چنین چیزی در بازار سهام مشاهده نمیشد و هم چنان برای معاملهگران بازار جذاب بهنظر میرسید. میتوان گفت، سفتهبازان از هر روشی در روز گذشته بهدنبال آن بودند که دامنه نوسان افزایشی را بالاتر ببرند، چرا که چنین اتفاقی میتوانست کمک کند بار دیگر توجه افراد عادی به بازار ارز جلب شود و وسوسه شوند که برای خرید وارد بازار دلار شوند.
بازندگی خالیفروشان و تماشای احتیاط کاران
افزایش قیمت دلار در روز گذشته یک گروه را بییشتر از سایرین متضرر کرد؛ این گروه هم خالیفروشان ارزی بودند که در انتهای هفته به امید افت بیشتر قیمت دلار، در موقعیت فروش قرار گرفته بودند. با این حال، برخلاف انتظار آنها، بازار در یک روند تند افزایشی قرار گرفت. در واقع آنها که دلار را به امید نرخهای پایینتر در محدوده ۲۱ هزار و ۸۰۰ تا ۲۱ هزار و ۹۰۰ تومان پیشفروش کرده بودند، روز شنبه ناچار شدند برای تحویل دلارهای تعهد داده شده، در موقعیت خرید با قیمتهای بالاتر قرار بگیرند و این عامل نیز بازار را بیش از پیش ملتهب کرد. این در حالی بود که اگر قیمت به سمت پایین کانال ۲۱ هزار تومانی میرفت، آنها میتوانستند مابهالتفاوت ریالی آن را از خریداران بگیرند و اتفاق واقعی در سمت عرضه و تقاضای دلار نیز رخ نمیداد. در واقع اگر قیمت دلار به عنوان مثال، در روز شنبه به ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان میرسید، آنها میتوانستند به ازای هر دلار از خریداران خود بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان خسارت بگیرند و نیازی به پرداخت دلار هم نبود. با این حال، انتظار خالیفروشان برای افت قیمت محقق نشد و برخی ناچار شدند که به صورت دلاری تعهد داده شده خود را مرتفع کنند.
دستهای از معاملهگران نیز روز شنبه در بازار حضور داشتند، که نه دوست داشتند در موقعیت خرید قرار بگیرند و نه تمایلی به فروش ارز خود داشتند. این گروه، تماشاچی روند بازار بودند و اعتقاد دارند، نباید هنگام معاملات و نوسانات روزانه شدید ریسک کرد. آنها احتیاط میکنند و به سودهای کم قناعت میکنند تا اینکه بهدنبال سود و ضررهای سنگین ناشی از ریسک بالا باشند.
یک سیگنال کاهشی به بازار؟
روز گذشته خبری منتشر شد که در صورت عملی شدن میتواند تا حدی التهاب بازار ارز را کاهش دهد. دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از تاسیس یک شرکت در عراق برای تسویه حساب طلب ۵ میلیارد دلاری ایران خبر داد. درست است که این خبر نشان میدهد که قرار نیست ایران دلاری را به صورت مستقیم دریافت کند، ولی این مساله که میتواند نیازهای کالایی خود را بدون پرداخت ارزی مرتفع کند، میتواند فشار تقاضا در بازار ارز را کاهش دهد. موضوعی که با تضعیف سمت تقاضا، میتواند زمینه ساز افت قیمتها شود، مگر آنکه سایر انواع تقاضاها به بازار هجوم بیاورند.
حمید حسینی روز جمعه ۳ مرداد در گفتوگو با سایت فرارو توضیح داده که این میزان از طلب ایران نزد بانک TBI عراق است و طبق توافق دو کشور، ایران «لیست کالاها و مواد اولیهای که لازم دارد» را به این شرکت میدهد و این شرکت «کالاهای اساسی» را میخرد و به ایران میفرستد.