جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی با حضور فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی و عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در حالی دیروز برای بررسی مشکلات بازار سهام برگزار شد که پیش از آن برخی از نمایندگان مجلس نسبت به مصوبات اخیر شورایعالی بورس واکنش منفی داشتند. این نمایندگان برخی از مصوبات روز پنجشنبه شورایعالی بورس را غیرقانونی دانسته بودند.
با این حال مسلم صالحی، عضو ناظر مجلس در شورایعالی بورس فضای جلسه دیروز را مثبت ارزیابی میکند و میگوید اغلب نمایندگان از مصوبات اخیر شورایعالی بورس حمایت میکنند. او در همین حال از همکاران خود در بهارستان میخواهد قبل از هرگونه صحبتی درباره بورس، مشورت کنند تا اظهارنظرهای غیرکارشناسی موجب التهاب بازار نشود.
فضای جلسه غیرعلنی دیروز مجلس با وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی چگونه بود؟
بهرغم همه انتقادهایی که برخی از نمایندگان مجلس به عملکرد وزارت امور اقتصادی و دارایی و همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار داشتند، اما کلیت جلسه دیروز مثبت بود. از سوی دیگر نگاه و نظر نمایندگان به تصمیماتی که روز پنجشنبه در قالب آییننامه صیانت از حقوق سهامداران و سرمایهگذاران در شورایعالی بورس گرفته شد، مثبت بود. الزام حقوقیها به بازارگردانی و بازارسازی، ورود بانکها به بازار سرمایه و تخصیص یک درصد از ورودی صندوق توسعه ملی برای تثبیت بازار سرمایه از جمله مصوبات پنجشنبه هفته گذشته شورایعالی بورس بود که مجلس نیز آنها را مورد پذیرش قرار میدهد. علاوه بر این در جلسه دیروز موضوع بیمه سهامداران هم مطرح شد که اگر عملیاتی شود میتواند به بهبود بازار کمک کند.
بعد از اعلام خبر اختصاص یک درصد از منابع ورودی توسعه ملی به بازار سرمایه، برخی جو منفی نسبت به آن به راه انداختند و برخی از این افراد نیز جزو نمایندگان مجلس بودند. نسبت به این موضوع هم نظر مجلس مثبت بود؟
بله، نظر کلیت مجلس مثبت است چون این موضوع قانون جدیدی نیست که تصویب شده باشد. این قانون برای سال ۹۴ است؛ ولی تاکنون بهصورت جدی اجرا نشده بود. شاید علت آن است که بازار سرمایه تا سال گذشته بازاری با این حجم نبود و احساس نیاز چندانی برای تخصیص منابع از صندوق توسعه ملی به این بازار نمیشد ولی بازار سرمایه کنونی با سال گذشته بسیار تفاوت دارد و ظرفیت آن بسیار زیاد شده و قانون باید اجرا شود. بنابراین اختصاص یک درصد از ورودی صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه که سال ۹۴ در قانون تاکید شده هیچ منافاتی با قانون و مقررات ندارد.
به جز این مورد برخی نمایندگان نسبت به لغو ممنوعیت سرمایهگذاری بانکها در بازار سرمایه هم اعتراض داشتند.
درباره این موضوع آقای حاجیبابایی صحبت کرد که اعلام کردند لغو ممنوعیت سرمایهگذاری بانکها در بورس مخالف با قوانین و مقررات است. امروز رئیس مجلس با روسای کمیسیون مربوطه و همچنین وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس در این باره جلسهای دارند و صحبت میکنند. این اختلافنظری است که پیش آمده اما نظر کلیت مجلس نسبت به مصوبات شورایعالی بورس مثبت است.
یعنی در جلسه دیروز در این باره بحثی نشد که به جمعبندی برسد؟
تا جایی که من در جلسه بودم در این باره صحبتی نشد؛ اما فضای مجلس فضای مثبتی است و قطعا از مصوبات شورایعالی بورس حمایت میکند. آقای قالیباف هم دیروز جمعبندیای از جلسه داشتند که جمعبندی مثبتی بود. البته ضعفهایی در عملکرد وزارت اقتصاد و سازمان بورس و اوراق بهادار وجود داشته است و نسبت به این مساله شکی نیست اما انشاءالله با ورود بیشتر مجلس و همچنین وزارت اقتصاد و سازمان بورس این ضعفها برطرف شود. هدف ما تعامل است؛ تعاملی که منجر به برطرف شدن نقاط ضعف فعلی شود. امیدواریم بازار سرمایه با این تصمیماتی که گرفته شده و در آینده گرفته میشود، به تعادل برسد.
شما بر تعامل مجلس تاکید دارید.
البته منظور ما از تعامل، تعامل به نفع سهامداران بهویژه سهامداران خرد است. مجلس قصد ندارد روبهروی بازار سرمایه قرار گیرد و تاکید دارد که بازار سرمایه ظرفیت بسیار خوبی برای جمعآوری نقدینگی سرگردان در جامعه و هدایت به سمت توسعه صنایع مولد است.
از یکسو مجلس اصرار به بیان حمایت از بازار سرمایه و تاکید بر تعامل میکند؛ اما از سوی دیگر وقتی تصمیمی در حد کلان برای حمایت از این بازار گرفته میشود، صحبتهایی از مجلس به گوش میرسد که خلاف آن را ثابت میکند. آخرین نمونه مخالفتهای یکی دو روز گذشته برخی از نمایندگان با مصوبات شورایعالی بورس است. این اتفاق در حالی است که مجلس در شورایعالی نماینده دارد که در این باره اظهارنظری نکردند؛ اما افراد غیرمتخصص بلافاصله بعد از جلسه شورایعالی بورس به بیان مخالفتهای خود پرداختند. این دوگانگی چگونه قابل توجیه است؟
طبق قانون نمایندهها حق اظهارنظر در تمام حوزهها، چه داخلی و چه بینالمللی را دارند و این اختیار قانونی آنان است ولی انتظار ما از همکارانمان این است که اگر اختلافنظری وجود دارد قبل از اینکه این اختلافنظر در جلسهای تعاملی با حضور کارشناسان مطرح و چکشکاری شود، آن را رسانهای نکنند. چون همین اظهارنظرهای غیرکارشناسی موجب التهاب میشود. اکنون سهامداران در بازار سرمایه عمدتا کسانی هستند که حرفهای نیستند و ممکن است از ترس اینکه پول خود را از دست بدهند، هیجانی رفتار کنند. بنابراین بیان چنین صحبتهایی قطعا میتواند باعث نگرانی مردم و در نهایت خروج سرمایه و التهاب در بازار شود. ما از همکاران خود انتظار داریم اگر اختلافنظر و انتقادی به مصوبات شورایعالی بورس دارند یک جلسه تعاملی بگذارند تا مطالب چکشکاری شود و به جمعبندی نهایی برسد تا یک حرف واحد به فضای عمومی جامعه منعکس شود.
رئیس مجلس بعد از جلسه غیرعلنی دیروز از حقوقیها و شرکتهای دولتی که در زمان رشد بازار سود خوبی به دست آوردند، انتقاد کردند. درباره این مساله چه بحثی در جلسه دیروز شد؟
نکته این انتقاد تاکید بر لزوم بازارگردانی و بازارسازی از سوی همین حقوقیها و شرکتهای دولتی بزرگ بود. انتظار است حقوقیهایی که در زمان رشد بازار سود خوبی کردند، اکنون هم در کنار مردم باشند و کنار نکشند. آنها باید در این شرایط بازارگردانی کنند تا بازار به تعادل برسد. بازارگردانی حداقل انتظار از حقوقیهاست؛ نه اینکه در اوج بازار بفروشند و در کف بخرند! این اتفاق به سهامداران خرد ضرر وارد میکند.
گزارش یا آماری از سودی که حقوقیها در رشد بازار به دست آوردند و از بازار خارج کردند، ندارید؟
خیر، گزارشی نداریم اما سود خوبی کردند. تا الان رقم دقیقی از سود آنها منعکس نشده است.
قرار است تعامل مجلس برای بهبود بازار سرمایه چطور باشد؟
ما افق مثبتی پیشروی بازار سرمایه میبینیم. قطعا اختلافنظر وجود دارد؛ اما این اختلافها در جلسات تعاملی مطرح خواهد شد تا بازار ملتهب نشود. در کل با توجه به اینکه هم دولت و هم مجلس بر حمایت از بازار سرمایه تاکید دارند، فضای مثبتی در آینده پیشبینی میشود.