شاخص کل بورس تهران معاملات روز چهارشنبه را برای سومین روز متوالی در مدار نزولی به پایان رساند و این بار با افت ۰۸/ ۰ درصدی تا محدوده یک میلیون و ۵۰۶ هزار واحدی عقب نشست. مجموع افت این نماگر در سه روز گذشته اما کمتر از ۳/ ۱ درصد بود تا شاخص سهام به مدد دو روز سبزپوش نخست هفته، عملکرد مثبتی را در بازه هفتگی به ثبت رسانده و با رشد ۴/ ۲ درصدی همراه شود. این شرایط در حالی رقم خورد که در ۲۰ دقیقه ابتدایی معاملات روز چهارشنبه هر چند متقاضیان خرید سهام باعث رشد ۷۵۶۶ واحدی نماگر اصلی بورس تهران شدند اما در ادامه با پیشی گرفتن عرضهکنندگان سهام شاخص کل در نیمه دوم بازار تا کانال یک میلیون و ۵۰۲ هزار واحدی نیز کاهش پیدا کرد.
چهارمین هفته رشد متوالی بورس
در نیم ساعت پایانی بازار دیروز نیز شاخص تحت تاثیر معاملات مطلوب فولادیها در بورس کالا قرار گرفت و توانست تا ارتفاع یک میلیون و ۵۰۶ هزار و ۲۷۴ واحدی بازگردد. در مقابل افت ۰۸/ ۰ درصدی شاخص کل، شاخص هموزن که از تمام نمادهای معاملاتی به یک اندازه تاثیر میپذیرد، از ابتدای دادوستدهای روز چهارشنبه مسیر متفاوتی را در پیش گرفت. این نماگر که در مدار مثبت شروع به حرکت کرد توانست در پایان معاملات این روز کاری رشد ۵/ ۱ درصدی را به ثبت برساند.
رویگردانی از صنایع و شرکتهای غالبا شاخصساز با وجود وضعیت مطلوب بازارهای جهانی و همچنین رشد نرخ دلار نشان از چرخش نگاهها به سمت سهام کوچکتر بازار دارد. با اینکه در بازار ارز نرخ دلار افزایشی بود، اما رفتار سرمایهگذاران نشان از بیتوجهی به این عامل اثرگذار در روند حرکتی صنایع صادرات محور بود. شرایطی که عمدتا به افزایش تمایل به نوسانگیری روزانه از فراز و فرود قیمتها بازمیگردد. از این رو در حالی سهامداران از پتانسیل صنایع شاخصساز بازار چشمپوشی کردند که این صنایع بر خلاف انتظار و اوضاع مطلوب بورسهای جهانی همزمان با واکنش مثبت بورسهای بزرگ به موفقیت در تولید و عرضه واکسن کرونا با فروش معاملهگران مواجه شدند و بعضا در مدار قرمز به کار خود پایان دادند.
سیگنال مثبت بورس کالا به سهام
همانطور که اشاره شد در یک ساعت پایانی دادوستدهای روزانه بورس تهران، سیگنال مثبت بورس کالا سبب شد تا شاهد بازگشت قیمت فولادیها از کف روزانه باشیم. طی معاملات روز چهارشنبه در بورس کالا ۱۱ هزار و ۲۰۰ تن ورق سردB فولاد مبارکه در بازار عرضه شد و در نهایت با رشد بیش از ۳۵ درصدی نسبت به قیمت پایه، ۱۷ میلیون و ۳۴۹ هزار تومان بر هر تن (قیمت پایانی میانگین موزون) دادوستد شد. در این روز برای هر تن ورق سرد فولاد مبارکه اصفهان تا ۱۷ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان هم مشتری وجود داشت. به عبارتی دیگر با دلار حدودا ۲۶ هزار تومانی هر تن ورق سرد فولاد مبارکه به قیمت ۶۸۶ دلار فروخته شد. این در حالی است که دو روز پیش قیمت ورق سرد CIS هر تن ۶۹۰ دلار بود. از این رو محصولات فولاد مبارکه در روز گذشته نزدیک به قیمتهای جهانی فروخته شد. این مهم سیگنال افزایشی به بازار سهام ارسال کرد تا سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان بیش از ۷ درصد از کف روزانه خود فاصله بگیرد و در نهایت با رشد بیش از ۳ درصدی همراه شود.
دو راهکار پیشروی معاملهگران
یاسر شریعت، کارشناس بازار سرمایه: افزایش شاخص هموزن در جریان معاملاتی روز چهارشنبه نشاندهنده این موضوع است که مقداری اقبال نسبت به سهمهای کوچک و متوسط بیشتر شده است. در رشدی که نماگرهای بازار سهام طی چند هفته اخیر تجربه کردند نیز سهمهای بزرگ اعم از بانکی، فولادی، معدنی، پتروشیمی و پالایشی توانستند نقش قابلتوجهی را ایفا کنند. این دست از شرکتها بهدلیل حجم معاملات و ارزش بازار بسیار بالا نمیتوانند بهصورت مداوم در مدار صعودی حرکت کنند. بهطور معمول این شرکتها پس از رشد مقطعی وارد فاز استراحت و مجدد برای رشد بعدی آمادگی لازم را به دست میآورند. اما در شرکتهای کوچک و متوسط بازار شرایط متفاوتتری خواهیم داشت، بهطوریکه رشد سهام بهدلیل کم بودن ارزش بازار میتواند بهصورت مداوم روی دهد.
از طرفی شاخص کل زمانی که به محدودههای مقاومتی نزدیک میشود برخی از فعالان بازار از سهمهای شاخصساز فاصله میگیرند، این قشر از سرمایهگذاران در چنین مواقعی یا هیچگونه فعالیتی در بازار ندارند یا اینکه به سمت سهام شرکتهای کوچکتر تغییر مسیر میدهند. بررسیها حاکی از این است که غالب سرمایهگذاران دومین راهکار را انتخاب میکنند و پیامد این رفتار نیز افزایش اقبال نسبت به سهمهای کوچکتر همانند معاملات روز چهارشنبه میشود.
طبیعی است که یکی از پارامترهای اصلی اثرگذار در بازار، قیمتهای جهانی پتروشیمی و معدنیهاست. از طرفی نرخ دلار نیز بهعنوان عامل اثرگذار داخلی میتواند سمتوسوی بازار را تعیین کند. با توجه به رشد قابلتوجه قیمت کالاهای اساسی که طی هفتههای گذشته بازارهای جهانی تجربه کردند، طبیعتا وضعیت بنیادی خیلی از گروههای داخلی نیز بهبود پیدا کرد.
اکنون بهرغم اینکه دلار وضعیت نسبتا با ثباتی دارد و در مواردی حتی با کاهش همراه است، روند پیشبینی که از سودآوری شرکتها وجود دارد نشان از رشد قابلتوجه است. بنابراین روند افزایشی قیمتهای جهانی را میتوان بهعنوان یکی از محرکهای رشد بورس قلمداد کرد. درصورتی که ریسک کرونا در دنیا با توجه به تولید و عرضه واکسن با سرعت زیادی کاهش پیدا کند طبیعتا احیای اقتصاد جهانی میتواند تاثیر مثبتی در قیمت کامودیتیها داشته باشد.
پیشروی سهمهای کوچک
مجتبی معتمدنیا، تحلیلگر بازار سرمایه: اتفاقاتی که در چند هفته اخیر رخ داد حرکت بازار سرمایه را دستخوش تغییرات جدی خواهد کرد. از اینجا به بعد بازار به دو دسته تقسیم میشود: گروهی از سهام که با روندی مثبت به کار خود ادامه میدهند و در سوی دیگر گروهی که با روند خنثی و منفی سهامداران را همراه میکنند، بهگونهای که دیگر نمیتوان گفت همه سهام بهصورت دیمی و فلهای بالا یا پایین به حرکت درمیآیند. اتفاقاتی که در یکی، دو ماه اخیر رخ داد بازار را به سمت سهمهای کوچک سوق داد و بررسی معاملات اخیر نیز نشان میدهد بیشتر نقدینگی به طرز عجیبی به سمت سهام کوچک سوق پیدا کرده تا سهام بزرگ. از این رو در سهمهای بزرگ بهدلیل اینکه حجم عرضه بالاست نقدینگی حقیقی از آن خارج و به سمت سهام کوچک کوچ کرده است. اتفاقی که میتواند با نوسانی ۵ تا ۱۰ درصدی بازار را به تعادل برساند. از اینجا به بعد سهامی در مدار صعودی قرار میگیرند و رشد میکنند که حجم تقاضا در آنها افزایش یابد. تکسهمهایی که در دو هفته اخیر از حمایت سهامداران عمده برخوردارند با استقبال بیشتری از سوی سهامداران روبهرو شدند. حرکت بازار در یک هفته اخیر روندی مثبت را پشتسر گذاشته و برای شاخص قابلیت رشد تا یک میلیون و ۶۵۰ هزار واحد پیشبینی میشود. البته این در حالی است که تغییرات جدی در سیاستگذاریهای داخلی و خارجی کشور بهوجود نیاید.
گروههای بانکی، خودرویی، پالایشگاهی و سهمهای بزرگ در هفته اخیر نهتنها رشد نکردند بلکه منجر به منفی شدن شاخص نیز شدند. در این میان نباید از نقش قیمت دلار بر ادامه روند بازار به سادگی عبور کنیم. شاخص یک میلیون و ۶۰۰ هزارواحدی با دلار ۲۵ هزار تومانی همخوانی منطقی دارد. از این رو با توجه به عدمرشد سهمهای بزرگ بعید به نظر میرسد شاهد اصلاح شدیدی در این میان باشیم. اما اظهارات دیروز رئیسجمهور در مورد دلار ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی در بودجه سال ۱۴۰۰ با واقعیت اقتصادی کشور جور درنمیآید. دلار ۱۱ هزار تومانی در حالی توجیهپذیر است که رشد پایه پولی نداشته باشیم. با پایه پولی که هماکنون وجود دارد از نظر سرمایهگذار دلار ۲۰ هزار تومانی، هم قابلتوجیه است و هم جذاب. با توجه به شواهد موجود نرخ ۲۲ هزارتومان حداقل قیمتی است که میتوان برای دلار متصور بود.
بازار سرمایه بعد از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نسبت به بازارهای موازی هوشمندانهتر عمل و کمترین اصلاح را بعد از انتخاب بایدن بهعنوان رئیسجمهور جدیدی کاخ سفید تجربه کرد. در حالیکه همه بازارها در این سه هفته با ریزش ناگهانی قیمت مواجه شدند بازار سرمایه به سمت رشد قدم برداشت. حدود سه هفته از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا میگذرد و معاملات بازار متناسب تغییرات قیمت دلار مورد تحلیل فعالان قرار میگیرد. از این رو پیشبینی میشد بعد از انتخابات، قیمت سهام در بازار تا ۲۵ درصد افزایش یابد به همین دلیل قیمتها با دلار فعلی رقمی قابلتوجیه است.
خرید مثبت حقیقیها در روز منفی
خالص تغییر مالکیت بورس تهران در ۱۹ آذر ماه از جابهجایی سهامی به ارزش ۱۷۴ میلیارد تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی حکایت دارد. در این میان از ۳۸ صنعت فعال بورسی، ۲۶ گروه با اقبال سهامداران خرد همراه شدند و در مقابل شاهد خروج نقدینگی حقیقی از ۱۰ صنعت بورسی بودیم.
در این روز بیمهایها شاهد جابهجایی سهامی به ارزش ۷۹ میلیارد و ۲۴۰ تومان از پرتفوی حقوقیها به سبد سهام معاملهگران خرد بازار بودیم. در ادامه این گروههای با ارزش بازار پایین بودند که بیشترین خالص خرید حقیقی را تجربه کردند. در این خصوص میتوان به سه گروه استخراج نفت و گاز، مخابرات و محصولات غذایی اشاره کرد که در مجموع شاهد جابهجایی سهامی به ارزش ۱۴۱ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. در آنسوی بازار همانطور که اشاره شد گروههای کامودیتیمحور بر خلاف محرکهای بنیادی موجود مانند تداوم رشد قیمتها در بازار جهانی و افزایش نرخ دلار مورد توجه قرار نگرفتند تا شاهد کوچ سرمایه حقیقی از این گروهها باشیم. از این رو بعد از بانکیها که با خالص فروش ۵/ ۱۸۵ میلیارد تومانی سهامداران خرد مواجه شدند، بیشترین خروج نقدینگی حقیقی از گروههای فرآوردههای نفتی، چند رشتهای صنعتی، کانههای فلزی و محصولات شیمیایی رقم خورد. در این راستا پالایشیها با جابهجایی سهامی به ارزش ۷/ ۸۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی مواجه شدند. خالص فروش حقیقیها در گروه چندرشتهای صنعتی نیز ۳/ ۷۳ میلیارد تومان برآورد شد. معدنیها در این روز جابهجایی سهامی به ارزش ۲۰ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی را تجربه کردند. پتروشیمیها نیز در شرایطی مشابه دیگر گروههای کامودیتیمحور شاهد ثبت خالص فروش ۸/ ۷ میلیارد تومانی از سوی بازیگران خرد بازار سهام بودند.
بورس چهارشنبه از دریچه آمار
در جریان دادوستدهای روز چهارشنبه از ۳۳۷ نماد بورسی، ۱۴۹ نماد (معادل ۴۴درصد) صف خرید به ارزش ۱۲۲۰ میلیارد تومان داشتند و ۲۲ نماد (معادل ۶ درصد) صف فروش به ارزش ۱۱۰ میلیارد تومان تشکیل دادند. در این بین نماد «ثامید» بیشترین حجم صف خرید و «وسخراج» هم بیشترین حجم صف فروش را داشت.
در معاملات فرابورس از ۱۳۵ نماد، ۷۶ نماد (معادل ۵۶ درصد) صف خرید به ارزش ۱۱۰۰ میلیارد تومان و تنها ۲ نماد صف فروش ۱۴ میلیارد تومانی داشتند. دیروز هم نماد تازهوارد «چخزر» بیشترین حجم صف خرید و «افرا» بیشترین حجم صف فروش را در این بازار داشتند.
در بازار پایه فرابورس از ۱۲۶ نماد بازار پایه ۹۲ نماد (معادل ۷۳ درصد) صف خرید به ارزش ۶۵۶ میلیارد تومان و ۱۰ نماد (معادل ۸ درصد) صف فروش ۵۲۵ میلیارد تومانی تشکیل دادند که امروز هم «شپترو» بیشترین حجم صف خرید و «فوکا» بیشترین حجم صف فروش را دارا بودند.از مجموع کل بورس و فرابورس حدود ۷۹ درصد از نمادها قیمت پایانی مثبت و ۵/ ۲۴ درصد از نمادها با قیمت پایانی منفی معاملات را پایان دادند. در این بین سه نماد بورسی «فارس»، «کگل» و «شستا» بیشترین اثر منفی بر شاخص کل بورس و سه نماد فرابورسی «مارون»، «آریا» و «زاگرس» بیشترین اثر منفی بر شاخص کل فرابورس را داشتند. همچنین دو نماد بورسی «اخابر» و «حکشتی» و دو نماد فرابورسی «بپاس» و «غصینو» در افزایش رقم شاخص کل بورس و فرابورس موثر بودند