بررسی معاملات هفته گذشته نشان از بازگشت سرمایهگذاران خرد به داد و ستدهای بورس و فرابورس دارد. فرآیند کلی شاخصهای سهامی حاکی از ۴/ ۲ درصد افزایش است. در حالی نماگر اصلی بازار با پرش ۳۵ هزارو ۲۳۷ واحدی طی هفته گذشته با موفقیت وارد کانال ۵/ ۱ میلیون واحدی شد که آخرین بار ۲۷ مهرماه در این کانال قرار داشت.
رویگرداندن معاملهگران از بازارهای موازی و سوق پیدا کردن سرمایهها به سمت بخش مولد اقتصاد کشور از نکات حائزاهمیت داد و ستدهای هفته گذشته کاری در بورس تهران بود. بهطوری که بررسی آماری بازار ارز، طلا و سکه نشان از افزایش قیمت در این بازارها دارد اما در نقطه مقابل رفتار سرمایهگذاران حاکی از بیتوجهی به این بخش از فضای معاملاتی در بازارهای مالی کشور است. هفته گذشته برای نخستین بار واکسن کرونا مورد تولید و عرضه انبوه قرار گرفت و شاخصهای سهام در بورسهای بزرگ دنیا نیز تحتتاثیر این رویداد قرار گرفتند و در واکنشی مثبت سبب بهبود قیمت کامودیتیها شدند.
این در حالی است که پیش از این اتفاق نیز کالاهای اساسی در دنیا با خبرهایی پیرامون کشف و آزمایشها موفقیتآمیز این واکسن در کنار پتانسیل بنیادی موجود در کالاها پیشاپیش به استقبال افزایش قیمت رفته بودند. در همین حال بورس ایران نسبت به چنین اتفاقی واکنش خاصی نشان نداد و به اعتقاد کارشناسان بورسی بازار سهام اکنون در حال ارائه رفتاری متفاوت برخلاف گمانهزنیهاست. بهطوری که در داد و ستدهای هفته گذشته گروههای دلاریمحور غالبا مورد توجه فعالان قرار نگرفتند و این صنایع شاخصساز با اندکی رشد، هفته آرامی را پشت سر گذاشتند. در این بین صنایع داخلی و شرکتهایی که وابستگی چندانی به قیمت ارز ندارند هفته متفاوتی را تجربه کردند بهطوری که محصولات چوبی با ۹/ ۱۸ درصد رشد توانست بین صنایع ۳۹ گانه بورس در صدر جدول قرار بگیرد.
هر چند استراحت بزرگان بورس از دید اهالی بازار مقطعی ارزیابی میشود اما در این بین برخی معاملهگران و بهخصوص حقوقیهای بازار با استفاده از فرصت خرید پیشآمده اقدام به متنوع کردن سبد سرمایهگذاری خود کردند بهطوری عرضه سهام شرکتهای کوچک به واسطه حقوقیها مورد استقبال حقیقیها قرار میگرفت و در مقابل خرید سهام دلاری در روزهای کمنوسان بورس تهران مورد توجه حقوقیها بود. این اتفاق هفته گذشته در واقع منجر به ایجاد یک روند متعادل در بازار سهام شد، بهطوری که در اغلب روزهای معاملاتی شاهد بروز رفتار هیجانی که ارمغان دامنه نوسان است، نبودیم. هر چند پدیده صفنشینی که پیامد مستقیم ابزار غیرکاربردی و آسیبزای بورس است را طی سالهای متمادی داریم اما هفته گذشته جریان معاملاتی به گونهای تداوم پیدا کرد که این مهم تا حدودی کمرنگ بود.
با این حال رشد ۴/ ۲ درصدی شاخص و سبزپوشی سهام شرکتها همزمان با شکست مقاومت ۵/ ۱ میلیون واحدی هر چند موقعیت فروش سهام را برای برخی از بورسبازان از میانههای هفته معاملاتی گذشته فراهم کرد و غالبا افرادی که در شاخص ۲/ ۱ میلیون واحدی اقدام به ورود کردند، استراتژی خروج از بازار را همزمان با نزدیک شدن به این مرز روانی در دستور کار خود قرار دادند اما همچنان به عقیده صاحبنظران اقتصادی قدرت گردش پول در بخش مولد اقتصاد بیش از سایر بازارهای موازی است.
در این بین هر چند گفته میشود افزایش نرخ ارز عاملی در راستای فرار نقدینگی از فضای معاملاتی بازار سرمایه است اما در مجموع رفتار معاملهگران طی هفته گذشته نشان از اقبال بورس دارد؛ چراکه همزمان با ایجاد رونق نسبی در بازار ارز شاهد خروج پول چندانی از بازار سهام نبودیم و اتفاقا حقیقیها بیشترین متقاضیان خرید سهام بودند. عدمخروج هنگفت پول از بورس و اصطلاحا گردش جریان نقدینگی از صنایع و شرکتهای بزرگ بازار و حرکت به سمت شرکتهای کوچکتر با اینکه ریزنوسانهایی را در پی خروج سهامداران خرد از سهام بزرگان تالار شیشهای ایجاد کرد و موجب تغییر زمین بازی بورسبازان شد اما در حقیقت سیگنالی را برای تحلیلگران به همراه داشت. سیگنالی که نشان از ارزنده بودن سایر سهمهایی دارد که با شیب ملایمتری در مدار صعودی قرار میگیرند و گاه به دلیل کم بودن ارزش بازاری تداوم بیشتری در این مسیر خواهند داشت.
روایت آماری
به هر ترتیب نگاهی به بازدهی ۳۹ صنعت بورسی در جریان داد و ستدهای هفته گذشته نشان میدهد که پس از صنعت محصولات چوبی که موفق به کسب بازدهی ۹/ ۱۸ درصدی شد به ترتیب کانی غیرفلزی با ۵/ ۱۴ درصد، زراعت با ۷/ ۱۳ درصد و وسایل ارتباطی با ۲/ ۱۳ درصد بیشترین بازدهی هفتگی را به خود اختصاص دادند. گفته میشود این صنایع به دلیل داخلی بودن و اثرپذیری کمتر از نرخ دلار توانستند بازدهی معقولتری را به ثبت رسانند. در این میان گروه غالبا دلاری کامودیتیمحور از جمله فلزات اساسی با افزایشی معادل ۴/ ۷ درصدی به معاملات هفتگی خود پایان داد. این در حالی است که گروه فرآوردههای نفتی که در روزهای صعودی مورد اقبال بازیگران تالار شیشهای قرار دارد بازدهی منفی ۱/ ۲ درصدی را برای سرمایهگذاران خود به ارمغان آورد. به هر حال دیگر صنایع دلاری و شاخصساز اعم از استخراج نفتوگاز با ۸/ ۲ درصد افت، تامین آب، برقوگاز با ۴/ ۲ درصد کاهش و مخابرات با بازدهی ۲/ ۲ درصدی منفی همراه شد. در بررسی گروههایی که خلاف روند صعودی بازار حرکت کردند در مجموع ۱۰ صنعت بازدهی منفی داشتند. این در حالی است که گروه سایر معادن هیچ تغییری نسبت به هفته ماقبل معاملاتی خود نداشت.