حجم معاملات آتی سکه، رکورد شکست

هفته گذشته برای معامله‌گران سکه آتی، روزهای پر رونقی در بر داشت و حجم قراردادهای معامله شده، ارقام قابل‌توجهی به ثبت رساند، به طوری که پس از مدت‌ها این رقم در روز یکشنبه هفته گذشته، به بیش از 15 هزار قرارداد رسید؛ این در حالی بود که آخرین رکورد چند ماه اخیر برای حجم معاملات این بازار، 14 هزار و 884 معامله بود که در روز تنفیذ رییس‌جمهور دولت تدبیر و امید (12 مرداد) به ثبت رسیده بود. عمده دلیل افزایش حجم قراردادهای معامله شده در هفته گذشته، نوسانی شدن بازار بود که در پی برخی خبرهای مهم سیاسی در منطقه اتفاق افتاد.

از سوی دیگر سکه‌های بازار قراردادهای آتی، در هفته گذشته در بیش از 90 درصد موارد، افزایش قیمت را تجربه کردند؛ این در حالی بود که تابلوی معاملات آتی سکه بورس کالا، در هفته پیش از آن، تنها دو روز سبز را به خود دیده بود. روز شنبه در اولین روز از هفته کاری بازارهای داخلی، تمام سررسیدهای این بازار با افزایش قیمت مواجه شدند. در این روز همچنین بر قیمت سکه نقدی و دلار در بازار آزاد نیز افزوده شد. این در شرایطی بود که بهای جهانی اونس طلا، روز جمعه (1 شهریور) در آخرین ساعات معاملاتی خود، با افزایش به 1397 دلار رسید و پیش‌بینی‌ها از احتمال صعود مجدد طلا به کانال 1400 دلاری برای روزهای پیش رو حکایت داشت. 

عاملی که از پایان دو هفته گذشته آغاز شد و تاثیر آن بر بازار سکه نقدی و آتی تا حدودی  باقی ماند، نزدیک شدن - در زمانی یکی شدن – قیمت سکه طرح قدیم و جدید در بازار آزاد بود که در پی برخی اظهارات معاون بانک مرکزی مبنی بر اینکه دلیلی برای اختلاف قیمت بین دو طرح سکه وجود ندارد و از سوی دیگر اعلام ضرب سکه‌های جدید (متفاوت از طرح‌های فعلی)، موجب کاهش اختلاف قیمت میان این سکه‌ها شد.

روز شنبه در آغاز به کار معاملات آتی سکه، سررسیدهای شهریور تا آذرماه، با افزایش قیمت بالای یک درصد مواجه شدند؛ اما به تدریج از شدت افزایش بهای این سکه‌ها کاسته شد و هر چهار سررسید زیر یک درصد مثبت، نوسان ‌کردند. روزهای یکشنبه و دوشنبه هفته گذشته، روزهایی بود که آتی سکه در برابر کاهش قیمت، مقاومت کرد. در این دو روز، شروع معاملات با کاهش بها همراه بود؛ اما در نهایت تابلوی قراردادهای آتی، سبز بسته شد تا تمام روزهای این هفته شاهد افزایش قیمت باشد. روز یکشنبه در حالی که بهای جهانی طلا در تعطیلات پایان هفته بازارهای بین‌المللی، ثابت بود و در آخرین معاملات روز جمعه (1 شهریور) هم با افزایش مواجه شده بود، بازار تهران مسیری متفاوت را در پیش گرفت و تا ظهر این روز، از قیمت سکه و طلای خود کاست. در همین حال، بازار قراردادهای آتی سکه نیز در شروع کار خود، با تابلوی قرمز رنگ به استقبال معامله‌گران رفت، اما در ادامه معاملات پس از گذشت کمتر از 2 ساعت، تابلوی قراردادها، دوباره سبز شد. قیمت دلار در بازار آزاد نیز در حالی که روز شنبه افزایش یافته بود، روز یکشنبه با ریزش اندکی مواجه شد. این امر به نوسانی شدن بازار آتی انجامید و در پی آن، حجم معاملات این بازار به 15 هزار و 666 قرارداد رسید. از دیگر دلایل این امر، میزان وجه تضمین فعلی بازار آتی سکه است که ورود به این بازار را جذاب‌تر از گذشته کرده است. نکته دیگر اینکه در تمام طول هفته گذشته، سکه آبان‌ماه، جذاب‌ترین و پرمعامله‌ترین سکه این بازار بود. 

طی روزهای ابتدایی هفته گذشته، یک پارامتر دیگر هم بر تغییرات قیمتی سکه نقدی و آتی تاثیر گذاشت و آن صحبت‌های ولی‌الله سیف، رییس‌کل جدید بانک مرکزی در خصوص نرخ بهره بانکی و قیمت منطقی دلار آزاد بود. از طرف دیگر در نیمه اول هفته گذشته، سکه نقدی با توجه به افزایش بهای جهانی طلا و نوسانات دلار در بازار آزاد، دارای حباب منفی شده بود که در ادامه هفته جبران شد. از سوی دیگر تقاضا برای دلار به نسبت سکه بیشتر بود، چراکه علاوه بر تقاضای سرمایه‌گذاری، تقاضای مصرفی هم برای این ارز همچنان وجود دارد. 

نوسانات این روزهای بازار ارز و سکه، همچنان نشان از انتظار معامله‌گران و سرمایه‌گذاران برای هرچه روشن‌تر شدن مسیر بازارها با توجه به اعلام خط مشی تصمیم‌گیران اقتصادی دولت یازدهم دارد. هر چند در این میان اخباری وجود داشت که مسائل داخلی را در حاشیه قرار داد و خود مستقیما بر نوسانات بازارهای سکه، طلا و ارز اثر گذاشت. مهم‌ترین این پارامترها، خبرهای رسیده در خصوص حمله نظامی به سوریه از سوی برخی دولت‌های غربی بود که تا روز چهارشنبه گذشته، به‌شدت در افزایش قیمت سکه و ارز در بازار تهران دخیل بود؛ به نحوی که در این دو روز، سکه‌های آتی سقف افزایش قیمت را تجربه کردند و با تمام توان در مسیر صعود پیش رفتند. در این میان البته بهای جهانی طلا هم به دنبال همین اخبار و تحولات منطقه خاورمیانه، افزایش یافته و بالاخره توانست به  کانال 1400 دلاری بازگردد. 

روز دوشنبه هم بازار آتی سکه، روندی مشابه روز یکشنبه در پیش گرفت و تمام سررسیدها در ابتدا با کاهش قیمت آغاز به کار کردند و در ادامه تغییر جهت دادند(به جز سر رسید شهریور). به اعتقاد برخی کارشناسان بازار طلا و ارز، مهم‌ترین دلیل نوسانات این دو روز بازارهای نقدی و آتی، انتصاب سیف برای مدیریت بانک مرکزی و ادبیات وی در تعیین خط مشی این بانک در آینده است. در همین راستا روز دوشنبه نیز طی اظهارنظری در مورد لزوم استقلال این بانک، از سوی وی اعلام شد که تمام فعالیت‌های پولی و بانکی باید تحت نظارت بانک مرکزی باشد. 

از دیگر سو با توجه به اینکه پارامتر فاندامنتال خاص دیگری برای تغییرات قیمتی بازارها در این دو روز وجود نداشته و با این حال بازار نقدی و آتی سکه در هر دو روز در اواسط معاملات، تغییر مسیر دادند، به نظر می‌رسد دوران رکود در این بازارها به پایان رسیده است و بازارها مستعد و آماده تغییر هستند و حالا دیگر سرمایه‌گذاران باید تصمیم بگیرند پول خود را چگونه و در کجا سرمایه‌گذاری کنند. 

روندی که بازار آتی سکه روز سه‌شنبه در پیش گرفت با روزهای قبل متفاوت بود؛ چراکه از ابتدا تا انتهای معاملات این روز، حتی برای لحظه‌ای، تابلوی معاملات، نه تنها رنگ قرمز را به خود ندید؛ بلکه با تمام توان در مسیر صعود پیش می‌رفت. مهم‌ترین دلیل این امر، قوت گرفتن احتمال حمله نظامی به سوریه از سوی آمریکا بود که علاوه‌بر اینکه توانست منجر به تغییر رفتار بازارهای جهانی شود و اونس طلا را - در حالی که شاخص دلار آمریکا تقویت شده بود – با افزایش قیمت رو‌به‌رو کرده و به 1412 دلار برساند، بازار تهران را هم صعودی کرد. در این میان سکه نقدی در افزایش قیمت تا حدودی از سکه آتی بازماند، اما در اواسط این روز توانست قیمت خود را اصلاح کند. بهای دلار در بازار آزاد نیز در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته گذشته، افزایش چشمگیری را تجربه کرد و در روز چهارشنبه به 3310 تومان هم رسید.  تفاوتی که روز چهارشنبه با دیگر روزهای هفته گذشته داشت، در میزان حجم معاملات بود. در این روز به دلیل اینکه در تمام مدت سررسیدهای شهریور تا آذرماه، با سقف افزایش قیمت روبه رو بودند، این بازار شاهد نوسان بسیار اندکی بود که این مساله منجر به ریزش حجم معاملات به 2 هزار و 419 قرارداد شد؛ اما روز پنج‌شنبه ورق برگشت و با اعلام خبر کاهش احتمال حمله آمریکا به سوریه  بهای اونس طلا همراه با قیمت سکه و طلای بازار داخلی، کاهش یافتند. در این روز تا میانه معاملات در بازار آتی سکه، بر قیمت هر چهار سررسید، افزوده شد؛ اما در ساعات پایانی دو سررسید شهریور و مهرماه (سررسیدهای نزدیک) کاهش قیمت گرفتند. این مساله که عدم تهاجم به سوریه منجر به ریزش بازارها خواهد شد، البته از سوی تحلیلگران بازار ارز و سکه پیش‌بینی شده بود. در نهایت در طول هفته گذشته، رفتار سکه‌های آتی منطقی‌تر از سکه نقدی به نظر می‌رسید. این طور که به نظر می‌آید، پس از یک دوره طولانی مدت رکود و نوسانات اندک در بازارهای طلا و ارز، که در پی خوش بینی‌ها از روی کار آمدن دولت یازدهم و حاکم بودن جو مثبت میان فعالان اقتصادی ایجاد شده بود، حالا نوبت تغییرات شدید در قیمت این اقلام در بازارهای آزاد و بورس رسیده است؛ بازارهایی که اکنون مستعد نوسانات ناگهانی و جذب خریداران هستند. نکته دیگر اینکه روز چهارشنبه در پی ادامه دار شدن افزایش قیمت در بازار آتی، پیش‌بینی می‌شد که بورس کالا بر میزان وجه تضمین بیفزاید، اما با ریزشی که روز پنجشنبه اتفاق افتاد، این مساله منتفی به نظر می‌رسد.