عدهای میگویند بازار ارز و سکه به گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما، واکنش معکوس نشان داده است. روز شنبه پس از انتشار خبر این گفتوگو، بازارهای ارز و سکه واکنش سریع و هیجانی در جهت کاهش قیمت از خود نشان دادند که البته دور از ذهن نبود، اما حوالی ظهر این روز، ورق برگشت و قیمتها رو به افزایش گذاشتند.
پس از آن، صحبتها و گمانهزنیها راجع به اینکه دلیل این رفتار بازار چه بوده است، آغاز شد. وقتی روز یکشنبه هم روند افزایش قیمتها ادامه پیدا کرد، این گفتوگوها اوج گرفت.
بازار آتی سکه هم به پیروی از بازار نقدی، همین رفتار را تکرار کرد. برخی معتقدند این رفتار بازار ناشی از پس لرزههای صحبتهای ارزی سیف بوده است. در این مورد همچنان اظهارنظرهای بعضا منفی ادامه دارد. بیشتر کسانی که پیرامون این مساله صحبت کردهاند بر این باور هستند که رییسکل بانک مرکزی نباید پیرامون قیمت دلار اظهارنظر میکرد و این اقدام وی منجر به جهت دهی به بازارهای ارز و سکه شده است و جلوی روند طبیعی این بازارها را که تعیین کننده جهت آن، عرضه و تقاضا است، گرفته است.
برخی دیگر از جمله عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بر این باورند که اظهارنظرهای رییسکل بانک مرکزی، نظام مدیریت شناور ارزی را زیر سوال برده است و واکنش بانک مرکزی پیرامون اینکه نباید قیمت دلار پایینتر بیاید، برخلاف قانون برنامه پنجم و سیاستهای اقتصادی بوده است.
اما نکته اینجا است که اگر سیاست تعیین نرخ ارز باید شناور مدیریت شده باشد، از آنجا که یکی از ابزارهای بانک مرکزی در کنار اعمال سیاست تزریق یا عدمتزریق ارز به بازار، سخنرانی است، پس رییسکل این اجازه را دارد که پیرامون این مساله اظهارنظر کند؛ همانگونه که روسای بانکهای مرکزی دنیا قبل از اعمال سیاست خود پیرامون آن صحبت میکنند و بازارها هم به آن سخنان واکنش نشان میدهند، اما به گفته فعالان بازار، یک دلیل دیگر هم برای این افزایش قیمتها وجود دارد و آن هم شایعه دلار 2800 تا 3000 تومانی برای بودجه سال آینده است.
به هر ترتیب روز یکشنبه روند بازار مخالف روند روز شنبه بود. در ابتدای معاملات این روز بازار نقدی و دلار آزاد در کنار بازار قراردادهای آتی سکه، افزایش قیمت داشتند. در این روز بر بهای سکه نقدی بیش از 20 هزار تومان افزوده شد و دلار نیز به حدود 3100 تومان رسید، قیمتی که چند روز گذشته و پیش از کاهش قیمتها ثبت کرده بود. سکههای بازار آتی هم در ابتدای معاملات روز گذشته بیش از 30 هزار تومان افزایش قیمت داشتند، اما کمکم و با گذشت زمان، از شدت صعود قیمتی سکه نقدی و آتی کاسته شد. در ابتدا تمام سررسیدهای این بازار بالای 3 درصد مثبت نوسان میکردند؛ اما به تدریج سکههای آذر و دی (سررسیدهای دورتر) بالای دو درصد و سررسید آبان بالای یک درصد مثبت معامله میشدند. در همین حال سکه مهر با اختلاف زیاد از سررسید نزدیک خود (آبان) بیش از 3 درصد افزایش قیمت گرفته بود. دلیل اختلاف زیاد محدوده نوسان سکههای مهر و آبان این بود که قیمت تسویه سکه آبان در یک ساعت پایانی معاملات روز شنبه ثبت شده بود (با قیمت بالایی ثبت شده بود) و دیروز بازار به اصلاح این قیمت میپرداخت.
از سویی اختلاف سررسیدهای بازار آتی سکه همچنان پایین است. روز گذشته اختلاف سکههای مهر و آبان حدود 13 هزار تومان بود و سایر سررسیدها با اختلاف حدود 22 هزار تومان نوسان میکردند. این نکته قابلتوجه بود که قیمت سکه چهار ماه بعد (سررسید دی) در مقایسه با بهای سکه نقدی روز گذشته، حدود 52 هزار تومان بود، این در حالی است که این اختلاف قیمتی زمانی که موضوع بحران سوریه مطرح بود، برای سه ماه (اختلاف سکه نقدی با سرسید آذر) حدود 230 هزار تومان بود که هر دوی این ارقام به نظر غیرمنطقی است.
دیروز هم مثل روزهای هفته گذشته، در بازار آزاد تقریبا شاهد رکود معاملات بودیم و خرید و فروشی برای دلار و سکه صورت نمیگرفت. صرافان در حالی نرخ فروش دلار را ۳۰۸۰ تومان و سکه طرح جدید را 998 هزار تومان اعلام کردند که خریدار و فروشندهای در بازار وجود نداشت.
به اعتقاد برخی کارشناسان بازار ارز و سکه، این بازارها در حال حاضر بیش از اینکه به اخبار واکنش نشان دهند، احساسی عمل میکند. روز شنبه عده زیادی سکه فروختند و پس از افزایش قیمت در عصر این روز از ترس افزایش بیشتر، اقدام به خرید کردند و خریداران شنبه، دیروز به شناسایی سود پرداختند. به گفته برخی کارگزاران بازار آتی سکه در شرایط فعلی فروش سررسید نزدیک و خرید سررسید دور منطقی است و زمانی که اختلاف سررسیدها به حالت عادی بازگشت (افزایش این شکاف) معکوس این اقدام سودآور خواهد بود.
در سوی دیگر و در بازارهای بینالمللی، روز جمعه به دنبال تقاضای بیشتر برای خرید طلا که دلیل آن گمانهزنی سرمایهگذاران نسبت به ادامه اجرای محرک پولی فدرال رزرو آمریکا بود، در پایان معاملات، بهای فلز زرد با افزایش 12 دلاری به 1336 دلار در هر اونس رسید. در همین راستا برای هفته جاری بسیاری از سرمایهگذاران و تحلیلگران این بازارها به افزایش قیمت رای دادهاند. برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که ادامه اجرای محرک پولی 85 میلیارد دلاری فدرال رزرو آمریکا مهمترین عامل افزایش قیمت طلا در هفته جاری خواهد بود.
بر همین اساس کارشناسان اقتصادی همچنین معتقدند، اگر گزارش وزارت کار آمریکا در خصوص وضعیت بازار اشتغال و نرخ بیکاری ناامید کننده باشد، ارزش دلار بیش از پیش کاهش یافته و قیمت طلا با افزایش بیشتری روبهرو خواهد شد. از طرفی موضوع خطر ورشکستگی دولت آمریکا و ادامه اجرای طرح محرک پولی موجب شد تا اکثر تحلیلگران اقتصادی بلومبرگ هم برای دومین هفته متوالی به افزایش قیمت جهانی طلا در هفته جاری رای دهند، اما باید دید در این هفته بازار تهران به دنبال کدام پارامتر به نوسانات خود ادامه خواهد داد؛ آیا ترجیح میدهد از اونس طلا تبعیت کند یا همچنان به سیگنالهای داخلی چشم میدوزد.