سرانجام پیشبینیهای فعالان بازار سرمایه در مورد مذاکرات ایران بر سرمساله هستهای با غربیها به تحقق پیوست و به اذعان غربیها مذاکراتی واقعی و رو به جلو صورت گرفت.
در این میان بورس تهران که طی یکماهه اخیر رکورد دار بازارهای سرمایهگذاری بود، این بار نیز در بازه زمانی 5 روزه کاری خود (از بیستم تا بیست و هفتم مهرماه جاری) بازدهی 7/8 درصدی را به سرمایهگذارانش هدیه کرد تا به این واسطه مانع از حضور جدی دیگر بازارهای سرمایهگذاری در عرصه اقتصادی کشور باشد. اما در عرصه بینالمللی و در ايالات متحده آمريكا؛ سرانجام پس از تحميل هزينههای تعطيلي 16 روزه دولت آمريكا و چاپ اسكناس جديد در اين كشور، موضوع افزايش بدهي دولت آمريكا در دقيقه 90 مورد توافق جمهوريخواهان و دموكراتها قرار گرفت؛ تا مورد استقبال چين و ژاپن به عنوان بزرگترين دارندگان اوراق قرضه دولتي آمريكا واقع شود زیرا به اين واسطه از كاهش ارزش اوراق مزبور در پي به تعويق افتادن پرداخت بدهيهاي دولت آمريكا جلوگیری میشود.
با این حال اين توافق که به صورت موقت و تا هفتم فوريه (حداقل 4 ماه) صورت گرفته است، نتوانست مانع از كاهش شاخص اعتماد مصرفكنندگان آمریکایی شود. اما در اتحاديه اروپا همزمان با تداوم روند ركود اقتصادي و افزايش بدهيهاي اسپانیا، در ایتالیا نیز همچنان اعتراضها نسبت به سیاستهای ریاضت اقتصادی دولت ادامه دارد؛ ضمن آنکه دادگاه اين کشور نیز حکمی را مبنی بر منع فعالیت سیاسی برلوسکوني تا 2 سال صادر کرد.
بر این اساس كاهش قيمت جهاني طلا و بنبست بودجهاي در آمريكا ميزان فروش طلا در بازار اين كشور را با رشد فزايندهاي مواجه ساخت تا بر این اساس از بيستم تا بیستوهفتم مهرماه امسال هر اونس طلا در بازارهای جهانی از بازدهی مثبت 4/3 درصدی برخوردار شود. با توجه به گمانهزنيها براي تداوم خريد اوراق قرضه توسط بانكهاي آمريكايي تا ماههاي آينده، این مساله همچنان به عنوان يك عامل نهايي برای افزايش قيمت طلا محسوب خواهد شد.
در این میان موسسه اچاسبیسی اعلام کرد سهم آسیا در مصرف طلای جهان طی ده سال گذشته رشد چشمگیری داشته و این روند طی سالهای آینده نیز همچنان ادامه خواهد یافت.
براساس این گزارش؛ تقاضای طلا و جواهرات در هند، چین، اندونزی و ویتنام به بیش از 60 درصد تقاضای جهانی رسیده است، در حالی که این رقم در سال 2004 میلادی کمتر از 35 درصد کل تقاضای جهانی بوده است. بر این اساس مردم در کشورهای آسیایی از طلا بیشتر برای حفظ ارزش سرمایه و دارایی خود استفاده میکنند. پیشبینی میشود با افزایش نرخ تورم در کشورهای آسیایی به خصوص چین و هند طی سالهای آینده، میزان تقاضا برای طلا نیز با رشد چشمگیری روبهرو شود، اما در بازار جهاني نفت؛ انفجار يك نفتكش در شرق چين و اعلام تسريع رشد اقتصادي چين به عنوان دومين مصرفكننده نفت خام در جهان از جمله اخبار تاثيرگذار بر قيمتهاي جهاني اين كالاي استراتژيك در هفتهای که گذشته محسوب ميشد. از سوي ديگر بهرغم اقدام سازمان اطلاعات انرژي آمريكا مبنی بر عدم انتشار وضعيت هفتگي ذخاير نفت خام اين كشور، فدراسيون حرفهاي امريكن پتروليوم اينستيتوت از افزايش پنج ميليون و 900 هزار بشكهاي ذخاير نفت خام اين كشور در هفته منتهي به 11 اكتبر (برابر با 20 مهر) خبر داد كه يك خبر نامطلوب براي مصرف محسوب ميشود. با اين حال احتمال حصول توافق ميان دو حزب آمريكا و تصويب بودجه دولت آن كشور منجر به افزايش تقاضا براي خريد نفت خام توسط سرمايهگذاران شد. ضمن آنکه پالایشگاههای آمریکا در این فصل از سال به ویژه در خلیج مکزیک معمولا به عملیات تعمیر و نگهداری میپردازند که همین امر فعالیتهای پالایشگاهی را کاهش میدهد.
از زمان بحران بودجه و تعطيلي دولت آمريكا، فشار بر بهاي نفت آمريكا بيش از نفت برنت بوده است، به طوري كه بهاي نفت برنت نسبت به نفت آمريكا فزوني گرفت. اگرچه در اين ميان دستيابي به توافق هستهاي بين ايران و كشورهاي غربي بهاي نفت برنت را نسبت به نفت آمريكا كاهش داد و آن را تضعيف كرد. اما در بازار داخلي؛ مذاكرات سازنده و مثبت ميان ايران و كشورهاي غربي و بيسابقه خوانده شدن آن از سوي غربيها به عنوان مذاكراتي واقعي و رو به جلو، احتمال لغو تحريمها در پي اين مذاكرات و اعلام آمادگي برخي نمايندگان دموكرات و جمهوريخواه آمريكا مبني بر تعليق اجراي تحريمهاي جديد ايران مشروط بر برداشته شدن گامهاي مهمي از سوي تهران در جهت كاستن از سرعت برنامه هستهاي بازارهاي داخلي را تحت تاثير قرار دادند. اين در شرايطي است كه اعلام معاون اول دولت يازدهم مبني بر كسري بودجه دولت در پايان هر ماه براي واريز يارانهها و اعلام اولويت نخست دولت در توقف و پس از آن کاهش تورم، نبود تقاضاي كلان براي خريد ارز تجاري و شايعه افزايش نرخ سود بانکی از سوي بانك مركزي اخبار اقتصادي موثر بر بازار بودند.
در اين بين، كاهش نرخ تورم تا 38 درصد تا پايان سال، آزاد شدن بخشي از داراييهاي مسدود شده ايران از سوي آمريكا، انتشار بخشنامه بودجه 93 و لغو برخی از محدودیتهای پیشین در مورد بانکها از جمله تعطیلی شرکتهای وابسته نظیر لیزینگها و صرافیها، کاهش 20 درصدی شعب و واگذاری داراییهای مازاد از جمله تصميمات مهم دولت بود که بازارهای اقتصادی را تحت تاثیر خود قرار داد. بر این اساس از بیستم تا بیست و هفتم مهرماه امسال هر دلار آمریکا در مرکز مبادلات ارزی از 24 هزار و 911 ریال به 24 هزار و 841 ریال و هر یورو از 33 هزار و 755 ریال به 33 هزار و 999 ریال تغییر یافت. این درحالی است که در بازار آزاد در مقابل کاهش 3/0 درصدی هر دلار آمریکا، هر یورو از رشد 74/0 درصدی برخوردار شد. در این میان سکه و طلای 18 عیار نیز به ترتیب با رشد 12/2 و 07/3 درصدی همراه بودند.
اما در بازار مسكن، موج كاهشي قيمت مسكن که در تهران از تيرماه امسال به راه افتاده بود در شهريور و هفته اول مهرماه به اوج خود رسيد تا تحلیلگران اقتصاد مسکن را در تازهترين بررسيهاي خود به این نتیجه برساند که اقتصاد این بخش آماده توقف در ايستگاه مقصد شده است!
اگرچه در حال حاضر طرف تقاضا در بازار معاملات مسكن انتظار كاهش بيشتر قيمت را دارد و حتي برخي واسطهها و مشاوران املاك براي خلاصي از تبعات منفي ركود حاكم بر معاملات، مشكلي با افت بيشتر قيمت ندارند، اما مقايسهاي كه به تازگي بين منحني نرخ تورم و منحني نرخ رشد قيمت مسكن انجام شده است، نشان ميدهد شاخص قيمت مسكن به زودي با شاخص تورم، هم نقطه ميشود. اين بدان معني است كه ارزش املاك مسكوني در تهران بيشتر از اين كاهش پيدا نميكند و به بيان سادهتر كمتر شدن نرخ رشد قيمت مسكن از نرخ تورم و منفي شدن قيمت واقعي ملك، تقريبا غيرمحتمل است.
اما در بازار سرمایه؛ پس از آنکه بورس اوراق بهادار تهران در فعالیت 4 روزه خود در هفته منتهی به بیست و سوم مهرماه امسال بازدهی 29/6 درصدی را عاید سرمایهگذاران خود کرد، اولین روز کاری فعالیت خود در هفته منتهی به اول آبانماه را به یکباره با بازدهی 25/2 درصدی به پایان رساند تا عدد شاخص را از 72 هزار و 766 واحدی به 74 هزار و 400 واحدی رساند. گزارش پتروشیمی خارک مبنی بر پوشش 91 درصدی از کل سود پیش بینی شده و تعدیل سود پتروشیمی شازند از محل شناسایی درآمدهای حاصل از سرمایهگذاریها از جمله مهمترین گزارشهایی بود که بر سامانه کدال قرار گرفت. همچنین در هفته گذشته ذوب آهن اصفهان با خبرهای خوبی که داشت در میان سهام شرکتهای فولادی به خودنمایی پرداخت. واحد سرمایهگذاری و سهام ذوبآهن طی خبری، سهامداران این شرکت را از ثبت رکورد جدیدی مطلع کرد: 79 ذوب با تناژ 9845 تن شمش در یک روز. رکورد قبلی این شرکت 74 ذوب با تناژ 9299 در سال 90 بوده است. این گزارش می افزاید: با افزایش تولید چدن مذاب در بخش کوره بلند، درصورتی که امکانات مورد نیاز بخش فولاد سازی تامین شود، تولید 10 هزار تن امکان پذیر خواهد بود. همچنین این شرکت در گزارشهای مالی خود اعلام کرد که 53 درصد از بودجه خود را محقق ساخته است. بر این اساس متغییرهایی مانند این رکورد شکنی اخیر در کنار افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها و از همه مهمتر استقرار مدیران خوشنام و توانمند در این شرکت می تواند همچنان سهام ذوب آهن را در دور رونق قرار دهد.