بالاخره پس ازماهها انتظار، بازار آتي سكه طلا دوباره طعم رونق را چشيد و براي حدود دو هفته توانست به مدد مسيري كه اونس طلا ميپيمود، در كنار روند صعودي دلار، روزهاي پر هيجاني را به معاملهگران خود هديه كند. هرچند اين اوجگيري قيمتها بسياري را در پايان معاملات روزانه، راضي و خشنود بدرقه كرد، اما در اين ميان بسياري به دليل نبود مديريت ريسك و سرمايه، متقبل ضررهاي هنگفتي شدند كه در پي كال مارجينهاي پي در پي برايشان ايجاد شد.
اين اتفاقات در پي عبور دلار از مرز سههزار تومان و گذشتن اونس طلا از مرز 1330 دلار به وقوع پيوست.
مدتها بود كه نمودارهايي كه قيمت معاملات روزانه يا حجم قراردادهاي معامله شده آتي سكه را نشان ميداد، ديگر تقريبا خطي صاف يا در نهايت رو به نزول بود كه به دليل تداوم اين مساله، انتظاري هم براي صعود ناگهاني قيمتها در چشمانداز پيش روي بازيگران آتي وجود نداشت؛ اما در همان زمان هم برخي كارگزاران اين بازار هشدار ميدادند كه از آنجا كه چنين روالي طبيعي نيست، معاملهگران بايد با احتياط عمل كنند، چراكه چنين بازاري در كنار نوع تحركات بازارهاي ارز، سكه نقدي و اونس طلا، پتانسيل جهشهاي ناگهاني را دارد كه در نتيجه آن كساني كه بدون آگاهي كامل و گذراندن دورههاي تخصصي وارد اين بازار ميشوند، ريسك بالايي را متحمل شدهاند.
بهطور مثال روز سهشنبه هفته گذشته، به دليل كال مارجين شدن فروشندگان، فروش در حجم زياد در سررسيدهاي دور مخصوصا شهريور - به دليل زياد شدن اختلاف سررسيدها - و خريد با حجم بالا در سررسيد نزديك (اسفند)، قيمت سكه اسفند بيش از اندازه افزايش يافت كه البته در ادامه معاملات اين روند اصلاح شد؛ اما همين صعود قيمتها فشار بيشتري را بر فروشندگان وارد ميآورد و از سويي به افزودن بر وجه تضمين مورد نياز اين بازار از سوي بورس كالاي ايران هم دامن ميزد. به همين خاطر به دليل افزايش قيمت تسويه روزانه قراردادهاي فعال، طي سه مرحله از دو هفته گذشته تاكنون بر ميزان اين وجه افزوده شده كه در آخرين مرحله قرار است با آغاز معاملات روز دوشنبه همين هفته، 100 هزار تومان ديگر بر اين مبلغ افزوده شود يعني وجه تضمين اوليه از اين تاريخ، دو ميليون و 100 هزار تومان خواهد بود.
اهرم بازار آتي در حال حاضر پنج است كه اهرم جذابي به نظر ميرسد، اما هرچه اهرم بالاتر باشد، نياز به مديريت ريسك و سرمايه، با شدت بيشتري احساس ميشود. اگر معاملهگر براي مدت طولاني به شكل فول مارجين در موقعيتي باقي بماند، به محض اينكه بازار خلاف جهت وي حركت كند، كال مارجين را در پي خواهد داشت. البته سود سالانه آربيتراژ در حال حاضر براي سررسيدهاي دور آتي چندان جذاب نيست چراكه معمولا زماني كه اين سود به 36 درصد برسد، آربيتراژورها وارد بازار ميشوند، اما با توجه به روال فعلي بازارها، هر حركتي بدون آگاهي كامل از مكانيزم بازار آتي، ريسك به حساب ميآيد.
طي هفته گذشته تعداد قراردادهاي باز و
همين طور تعداد قراردادهاي معامله شده سررسيد شهريور در هر روز معاملاتي به تنهايي با ساير سررسيدها برابري ميكرد. به عبارت ديگر هم سفتهبازان و هم نوسانگيران در سررسيد شهريور فعال بودند تا حجم و ارزش معاملات اين سررسيد بيش از ساير سكهها شود. به دليل سيگنالهاي افزايشي از بهاي اونس در آغاز دادوستدهاي روز دوشنبه هفته گذشته، معاملهگران آتي از روز يكشنبه به پيشواز اين صعود احتمالي رفتند و باز هم بر قيمتها افزودند. به اين ترتيب دورترين سررسيد آتي (كه حالا اختلاف آن با بهاي سكه اسفند بسيار زياد شده بود - در پايان معاملات اين روز، در سقف افزايش قيمت خود از بازار خداحافظي كرد. در روزهاي دوشنبه و سهشنبه هفته گذشته، بيشترين افزايش قيمتها در بازار آتي سكه رقم خورد.
در اين دو روز براي ساعات طولاني، تمام چهار سررسيد آتي در سقف افزايش بهاي خود معامله ميشدند يعني با 40 تا 50 هزار تومان افزايش قيمت.
در همين حال سكه نقدي كه صعود آن در پي تحركات مثبت اونس طلا، مسير آتي سكه را براي صعود هموارتر ميكرد، از 22 بهمن ماه به اين سو (از زماني كه حركت صعودي اونس طلا بهطور جدي آغاز شد) تا ششم اسفند، بيش از 10 درصد معادل 92 هزار تومان رشد قيمت داشته است كه طبق نمودارهاي پيوست تقريبا منطبق با تحركات اونس طلا است. از اين تاريخ تا روز گذشته كه بهاي جهاني طلا هم رو به كاهش گذاشته است، قيمت اين سكه با افت كمتر از دو درصد معادل 11 هزار تومان روبهرو شده است. اونس طلا هم از پايان دادوستدهاي سهشنبه تا ميانه معاملات روز جمعه، 10 دلار كاهش داشت.
از جمله عواملي كه طي دو هفته گذشته سبب افزايش بهاي دلار در بازار آزاد شدند ميتوان به افزايش تقاضا براي ارز مسافرتي، صنعتي، وارداتي و شب عيد، در كنار اعلام اجراي فاز دوم هدفمندي يارانهها از بهار 93 كه انتظارات افزايشي قيمت را در پي داشت اشاره كرد. به اين ترتيب دلار در هفته گذشته توانست پس از پشت سر گذاشتن مرز رواني 2960 تومان، از سطح مقاومتي 3000 تومان عبور كند و تا 3025 تومان هم معامله شود اما اين روند پايدار نبود و اين ارز مهم دوباره به زير 3000 تومان سقوط كرد.
طلاي جهاني هم در اين ميان شاهد آمارهايي نه چندان مثبت از اوضاع اقتصادي آمريكا بود. به همين دليل قيمت اين فلز روز سهشنبه گذشته به بالاي 1340 دلار رسيد و تا 1345 دلار هم دادوستد شد. در چنين شرايطي اما رئيس فعلي فدرال رزرو اعلام كرد در صورت بهبود شرايط اقتصادي آمريكا اجراي محرك پولي فدرال رزرو تا پاييز امسال متوقف خواهد شد؛ به گفته يلن اما اگر تغيير زيادي در چشمانداز اقتصادي آمريكا ايجاد شود بيشك بانك مركزي آمريكا نيز در سياستهاي خود تجديدنظر خواهد كرد. به اين ترتيب قيمت طلا از روز چهارشنبه به اين سو كاهش يافت. روز گذشته تا ميانه معاملات جهاني، قيمت طلا تا 1236 دلار هم سقوط كرد.
به هر ترتيب مسيري كه ارز و سكه در دو هفته اخير طي كردند و در آن به بالاترين قيمتها در چند ماه اخير رسيدند، در شرايطي بود كه با وجود افت شاخص بورس اوراق بهادار در يك هفته گذشته، هنوز حجم فراواني از نقدينگي در اين بازار محبوس است و وارد سفتهبازيهاي ارز و سكه نشده است. در كنار آن، اوراق مشاركت با سود 23 درصد بانك مركزي هم توانست در اين مدت، 2200 ميليارد تومان از نقدينگي سرگردان را جمع آوري كند.
در نهايت اما در روزهاي پاياني هفته گذشته، هم دلار دوباره به زير سه هزار تومان بازگشت و هم طلاي جهاني مجددا در محدوده زير 1340 دلار دادوستد شد. به عبارت ديگر مهمترين عوامل جهش قيمت سكه، حالا از ميدان بازي خارج شدهاند و نزولي شدن آنها ميتواند افت قيمت سكه را در هفته جديد در پي داشته باشد. در اين بين آنچه كه به معاملهگران بازار آتي توصيه ميشود، دوري كردن از هيجانات كاذب و در نظر گرفتن حد ضرر، در كنار كسب آمادگي لازم پيش از ورود به موقعيتهاي جديد است. تجربه روزهاي گذشته به خوبي نشان داد كه همانطور كه افزايش شديد اختلاف ميان سررسيدهاي اين بازار به رقم بالاي 100 هزار تومان چندان منطقي نيست، پافشاري بازار براي نزديك ماندن قيمت سررسيدهاي آن به هم، امري غيرمنطقي و ناپايدار است كه ميتواند نشانهاي از بروز جهشهاي ناگهاني در آينده باشد.