هفته گذشته بازار در حالي در ادامه روند نزولي خود با افت قابل توجه 4/2 درصدي شاخص كل مواجه شد كه اين روند در پايان هفته با توجه به حمايت شديد حقوقيها و خبر لغو قوانين معاملاتي از امروز متوقف و مسير صعودي در پيش گرفت. بررسي «دنياي اقتصاد» نشان ميدهد ارزش معاملات طي هفته گذشته به صورت ميانگين روزانه 265 ميليارد تومان بوده است كه عمده اين رقم را مديون معاملات بلوكي سهامداران حقوقي است.
بر اساس اين بررسي، حدود 58 درصد حجم و 72 درصد ارزش كل معاملات طي هفته گذشته در اختيار حقوقيها بوده كه نشان از حضور فعال و حمايتي آنها دارد. در پي اين معاملات، تغيير مالكيت 6/245 ميليارد ريالي (معادل 85/1 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي انجام شد.
اين تغيير مالكيت كه به ويژه در روزهاي دوشنبه و سه شنبه به نفع سهامداران حقوقي صورت گرفته بود، توانست بازار را در روز پاياني هفته متعادل و از افت بيشتر شاخص جلوگيري كند. بنابراين، پيشبيني ميشود در هفتههاي پيش رو با توجه به حمايت شديد حقوقيها و همچنين روان شدن معاملات، بازار به روند متعادل و صعودي خود برگردد. به عبارت ديگر، از هفته آينده ميتوان رفتار معقولتري از سوي سهامداران شاهد بود تا با اعتماد مجدد به بازار، معاملات خود را انجام دهند. در اين مطلب، نحوه تغييرات مالكيت سهامداران حقوقي به حقيقي در هفته پيشين در 12 نماد با بيشترين حجم معاملات طي ماه گذشته مورد بررسي قرار گرفته است. نمادهاي انتخاب شده به ترتيب عبارت است از: بانك ملت «وبملت»، بانك پاسارگاد «وپاسار»، گروه مديريت سرمايهگذاري اميد «واميد»، ماشين سازي اراك «فاراك»، بانك صادرات «وبصادر»، پتروشيمي پرديس «شپديس»، سيمان تهران «ستران»، گروه بهمن «خبهمن»، سرمايهگذاري صندوق بازنشستگي «وصندوق»، سرمايهگذاري غدير «وغدير»، فولاد مباركه اصفهان «فولاد» و ملي صنايع مس ايران «فملي». براي درك شهودي از اين تغييرات مالكيت، نمودارهايي رسم شده است كه در طول متن با ارائه مثالهاي عددي توضيح داده خواهند شد. در نماد «وبملت» طي هفته گذشته تغيير مالكيت 3/103 ميليارد ريالي (معادل 7/11 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي روي داد. همانطور كه در نمودار مشاهده ميشود، در روز شنبه تغيير مالكيت به ارزش 6/16 ميليارد ريال از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي انجام شده كه نسبت به ارزش كل معاملات نماد در آن روز، يعني 6/142 ميليارد ريال، حدود 7/11 درصد كل را نشان ميدهد. به عبارت ديگر، سهام با ارزشي معادل 6/16 ريال توسط حقيقيها فروخته و به وسيله حقوقيها خريداري شده كه 7/11 درصد كل معاملات را شامل ميشود. بنابراين در نمودار، ميزان تغيير مالكيت با رنگ قرمز و در پايين منحني قرار گرفته است. موافقت با افزايش سرمايه اين نماد، در حالي منجر به مثبت شدن آن طي روزهاي اخير شد كه سهامداران حقوقي در نقش خريدار حضور قابل توجهي داشتند. طي هفته گذشته، 132 ميليون سهم اين نماد توسط شركتهاي گروه مالي ملت و پخش سراسري ايران (به ترتيب 72 و 60 ميليون سهم فروش رفته) فروخته و همچنين، 6/25 ميليون سهم آن توسط صندوق تامين آتيه كاركنان بانك ملت خريداري شد.
از سوي ديگر، در نماد «وپاسار» طي معاملات هفته گذشته، تغيير مالكيت 2/494 ميليارد ريالي (معادل 5/76 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقوقي به حقيقي روي داده است. بهطور مشابه بانك ملت، در معاملات روز يكشنبه 6/93 درصد از كل ارزش معاملات «وپاسار» باعث تغيير مالكيت سهام از سوي سهامداران حقوقي به حقيقيها شده كه با رنگ سبز و در بالاي نمودار نمايش داده شده است (يعني تغيير مالكيت از سوي حقوقيها به حقيقي ها). بر اين اساس، بهرغم خريدار بودن سهامداران حقوقي در ساير روزهاي هفته، عرضههاي سنگين آنها در روز يكشنبه منجر به اين تغيير مالكيت شد. اما «واميد»، تغيير مالكيت اندك 8/2 ميليارد ريالي را (معادل 3/0 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي تجربه كرده است. در معاملات هفته گذشته اين نماد، 20 ميليون سهم توسط بانك سپه فروخته و توسط موسسه رفاه و تامين آتيه كاركنان بانك سپه خريداري شد. همچنين، نماد «فاراك» طي هفته گذشته تغيير مالكيت 8/102 ميليارد ريالي (معادل 9/0 درصد ارزش كل معاملات) را از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي شاهد بود. حمايت قابل توجه حقوقيها در ابتداي هفته منجر به اين تغيير مالكيت شد. به اين ترتيب، 180 ميليون سهم اين نماد طي هفته گذشته بين شركت سرمايهگذاري فرهنگيان (خريدار) و صندوق رفاه كارگران (فروشنده) معامله شد. در اين شرايط، در نماد «وبصادر»، تغيير مالكيت 3/19 ميليارد ريالي (معادل 2/13 درصد ارزش كل معاملات) از سوي حقيقيها به حقوقيها انجام شد. قرمز بودن اين نماد در تمامي روزهاي هفته نشان از اين تغيير مالكيت دارد. «شپديس» نيز كه هفته منفي را سپري ميكرد با حمايت حقوقيها مواجه شد و تغيير مالكيت 7/16 ميليارد ريالي (معادل 9/0 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي را تجربه كرد. طي هفته گذشته، 3 ميليون سهم اين نماد به صورت بلوكي ميان شركت سرمايهگذاري سپه (فروشنده) و شركت سرمايهگذاري هامون سپاهان (خريدار) معامله شد.
از سوي ديگر، در نماد «ستران» تغيير مالكيت قابل توجه 6/143 ميليارد ريالي (معادل 3/29 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقوقي به حقيقي انجام شد. سبز بودن نمودار اين نماد در بيشتر روزها نشان از عرضه قابل توجه حقوقيها طي هفته گذشته دارد. طي هفته سپري شده، 4/1 ميليون سهم سيمان تهران توسط شركت بيمه البرز خريداري شد. اما «خبهمن» تغيير مالكيت 4/15 ميليارد ريالي (معادل 9 درصد ارزش كل معاملات) را از سوي حقيقيها به حقوقيها شاهد بود. حمايت حقوقيها به ويژه در روزهاي شنبه و چهارشنبه، منجر به مثبت شدن قيمت اين سهم در اين روزها شد. همچنين، «وصندوق» تغيير مالكيت 6/6 ميليارد ريالي (معادل 7/2 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي را تجربه كرده است. قرمز بودن نمودار در تمامي روزهاي هفته نشان از حمايت سهامداران حقوقي از اين نماد دارد. در اين شرايط، «وغدير» تغيير مالكيت 33 ميليارد ريالي (معادل 17 درصد ارزش كل معاملات) را از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي شاهد بود. خريد 674 هزار سهم اين نماد توسط شركت سرمايهگذاري تامين اجتماعي نيروهاي مسلح طي هفته گذشته قابل توجه است. در نماد «فولاد» نيز تغيير مالكيت 1/10 ميليارد ريالي (معادل 1/9 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي انجام شد. اين نماد كه روزهاي منفي را سپري ميكند با حمايت قابل توجه سهامداران حقوقي همراه بود. طي هفته گذشته، 835 هزار سهم اين نماد توسط بانك تجارت فروخته شد. در نهايت، نماد «فملي» طي هفته گذشته شاهد حضور نسبتا پررنگ خريداران حقوقي به ويژه در پايان هفته بود، به طوري كه در اين نماد تغيير مالكيت 4/11 ميليارد ريالي (معادل 25 درصد ارزش كل معاملات) از سوي سهامداران حقيقي به حقوقي صورت گرفت.