درحالی بورس اوراق بهادار تهران طی بازه یک‌ماهه (از بیستم تیرماه تا بیستم مرداد ماه) تنها بازدهی 3/1درصدی را عاید سرمایه‌گذاران خود کرده که برخی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به مدد مدیریت حرفه‌ای و استفاده از تئوری‌های مالی و افزایش تنوع در سرمایه‌گذاری موفق شدند طی بازه مزبور از بازدهی بیش از بازدهی شاخص بورس برخوردار شوند.
در واقع در فعالیت این صندوق‌ها در سه بخش سهام، درآمد ثابت و مختلط، صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال در سهام موفق شدند تا از بازدهی بیش از 5 درصدی نیز برخوردار شوند.
در این میان بالاترین بازدهی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط در حدود چهار درصد بوده است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت نیز طی دوره زمانی مزبور از حداکثر بازدهی 5/1درصدی برخوردار شده‌اند.
اما در میان فعالیت 77 صندوق سرمایه‌گذاری فعال در سهام صندوق‌های فیروزه، موفق، توسعه صادرات، بانک اقتصادنوین، پارس گستر خبره، پیشگام و مشترک یکم سامان بیشترین میزان بازدهی را از آن خود کردند. طی یک ماه گذشته 17صندوق بالاتر از بازدهی شاخص قرار داشته‌اند.
از سوی دیگر در فعالیت 31 صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق‌های ارمغان ایرانیان، ارزش آفرینان دی، امین سامان، سپهر تدبیرگران و لوتوس پارسیان از رتبه‌های نخست در کسب بیشترین بازدهی برخوردار بودند. در این نوع از صندوق‌ها همچنین 20 صندوق بالاتر از بازدهی ماهانه شاخص قرار داشتند. اما صندوق‌های سرمایه‌گذاری آسمان خاورمیانه، تجربه ایرانیان، یکم نیکوکاری آگاه و نیکوکاری بانک گردشگری در صدر فهرست 8 گانه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط قرار گرفته‌اند.
متنوع‌سازی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری
کارشناس شرکت مشاور سرمایه‌گذار آوای آگاه در گفت‌و‌گو با روزنامه «دنیای اقتصاد»، اظهار کرد: در نگاه واقع‌بینانه به تاریخ بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری در ایران به وضوح به این نتیجه می‌رسیم که بازار سرمایه در بین سایر بازارها به‌عنوان بازاری تازه‌وارد محسوب می‌شود.
وی در توجیه این مساله، یادآورشد: از سال 84 به بعد به دلیل ابلاغ قانون جدید بازار سرمایه و تعریف ارکان جدید برای این بازار از یکسو و افزایش ورود شرکت‌های بزرگ کشور (به‌واسطه اجرای اصل 44 قانون اساسی) از سوی دیگر بازارسرمایه از وسعت بیشتری برخوردار شد که این وسعت در دو بعد افزایش شرکت‌های سرمایه پذیر و همچنین افزایش کیفیت و کمیت سرمایه‌گذاران (به‌واسطه حضور صنایع و شرکت‌های متنوع در بازار سرمایه) صورت گرفته است.
بنفشه عزآبادی ادامه داد: در این راستا قوانین جدید بازار هم به شفافیت و سازماندهی شدن این بازار کمک بسیاری کرده است.
وی در این میان به راه‌اندازی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری (در انواع مختلف از نظر میزان پذیرش ریسک سرمایه‌گذاران) از سال 87 اشاره کرد که به‌عنوان یکی از ابزارهای توسعه بازار به‌منظور جذب سرمایه‌گذاران مختلف (با پذیرش ریسک‌های متنوع) تشکیل شده‌اند.
به گفته وی، هدف از ایجاد این صندوق‌ها، کمک به سرمایه‌گذارانی است که یا وقت کافی برای بررسی شناخت فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را ندارند یا از دانش مالی کافی در این زمینه برخوردار نیستند.
این کارشناس ادامه داد: بنابراین قانون‌گذار بر آن شد که این صندوق‌ها را که در دنیا سابقه طولانی دارند با مقداری تغییرات در ایران راه‌اندازی کند.
وی با اشاره به ارکان اجرایی این صندوق‌ها، ابراز کرد: در حال حاضر تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری به بیش از 100 صندوق در انواع مختلف از‌جمله صندوق‌های با درآمد ثابت، سهامی و نیز صندوق‌های قابل معامله می‌رسد و امروزه شاهد روند فزاینده ایجاد این صندوق‌ها
هستیم.
درجه ریسک‌پذیری در این صندوق‌ها متفاوت است. برای مثال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با درآمد ثابت مناسب سرمایه‌گذارانی است که
ریسک‌گریز هستند و در مقابل، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله ریسک‌پذیری بالاتری را می‌طلبند.
به دنبال تبلیغات گسترده از جانب سازمان بورس در رسانه‌ها و تلاش در فرهنگ‌سازی شیوه‌های درست سرمایه‌گذاری در بازارسرمایه و جذب سرمایه‌گذاران، امروزه شاهد حضور بیش از پیش عموم مردم در این صندوق‌ها هستیم. جدول زیر تعداد سرمایه‌گذاران و سرمایه موجود در صندوق‌ها را تا پایان فروردین‌ماه سال جاری نشان میدهد.
عزآبادی با بیان اینکه روند فزاینده ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری، رقابت بین آنها را نیز افزایش داده است، ادامه داد: مدیران صندوق‌ها همواره تلاش می‌کنند تا بالاترین بازدهی را نصیب سرمایه‌گذاران کنند. در این میان ممکن است در راه نیل به این هدف فراتر از حدود تعیین‌شده در امیدنامه صندوق بروند و با ایجاد عدم تنوع مناسب در ترکیب دارایی‌های صندوق، ریسک مضاعفی (ریسک مدیریت صندوق) را به سرمایه‌گذاران تحمیل کنند.