وضعیت قرمز دماسنج اقتصادی کشور و تالار شیشه‌ای در هفته‌های اخیر با وجود وعده‌های مسوولان این بازار همچنان ادامه‌دار شده است؛ به‌طوری که شاخص‌های این بازار در اکثر روزهای معاملاتی روندی نزولی داشته و تابلوی معاملات سرخ‌پوش است. بورس تهران هفته‌ها است که حال و روز خوبی ندارد و روزانه با افت‌های خود سهامداران را در وضعیتی نامطمئن گرفتار کرده است. دیروز شاخص کل بورس تهران با نزول 107 واحدی به رقم 72هزار و232 واحد رسید و به این ترتیب بورس تهران در چهار روز هفته با زیان 5/1درصدی مواجه شد. اما کارشناسان درخصوص آینده بازار سهام و دلایل این افت نظرات متفاوتی دارند.
کارشناسان ابهام توافقات ژنو و طولانی شدن مذاکرات را از جمله دلایل افت شاخص بازار سهام می‌دانند. این در حالی است که از یکسو بسیاری بر این عقیده‌اند که دوران طلایی بازار سرمایه که در سال 92 رقم خورد، در سال 93 تکرار نخواهد شد و شاهد سقوط دوباره یا بازگشت ضعیف شاخص خواهیم بود. از طرفی عده‌ای از تحلیلگران نیز معتقدند بازار سرمایه در سال 93 نیز می‌تواند روزهای پرفروغی را پشت سر بگذارد به شرط آنکه برخی چالش‌ها همچون موضوع هسته‌ای به سرانجام برسد.
برخی کارشناسان می‌گویند قیمت‌ها پایین است و بهترین فرصت برای سرمایه‌گذاری است اما برای پیش‌بینی آینده بازار باید به مجموعه‌ای از عوامل سیاسی توجه کرد. افزایش صادرات و کاهش تحریم‌ها همراه با تقاضای جهانی برای محصولات انرژی‌بر، موجب بهبود و رونق صنایع می‌شود و بنابراین انتظار رونق در اقتصاد و بازار سرمایه ما بالا می‌رود که همه در گرو مثبت بودن نتایج مذاکرات هسته‌ای است.
با این حال سخنان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست خبری روز دوشنبه اقدامات نسبتا مناسبی را برای آرامش در گروه‌های صنعتی و بورسی نوید داده است. صالح‌آبادی در این نشست خبر از تبصره‌هایی داد که بر مبنای آن تعیین نرخ خوراک گاز دائمی شده و بر مبنای فرمول بلندمدت تعیین می‌شود. در مورد سنگ آهن نیز قرار است بهره مالکانه جای خود را به حقوق دولتی داده و چیزی به‌عنوان بهره مالکانه اخذ نشود.
رئیس سازمان بورس، درخصوص پالایشگاه‌ها نیز تاکید کرد که احتمالا دولت قیمت‌گذاری بر اساس کیفی‌سازی را منتفی کند. به نظر می‌رسد فعالان بازار در رابطه با این اصلاحات نظر مثبت دارند اما بازار هنوز هم واکنش‌های مناسبی نسبت به این اخبار نداشته است.
در این رابطه عظیم ثابت، مدیر عملیات بازارگردانی تامین سرمایه آرمان، به گفته‌های روز دوشنبه صالح‌آبادی اشاره کرد و گفت: تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در یک دوره زمانی ثابت اقدام مثبتی است، چرا‌که با افزایش شفافیت موجب می‌شود که صنایع داخلی و سرمایه‌گذاران خارجی با افق دید روشن‌تری وارد بازار سرمایه شوند.
ثابت افزود: با تعیین این فرمول‌ها برای قیمت‌گذاری، شفافیت افزایش یافته و قیمت‌ها تحت تاثیر شایعات قرار نمی‌گیرند.
وی افزود: نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در بودجه جدید بر مبنای فرمول تعیین شده و نرخ‌های ثابتی همچون 13 یا 15 سنت دیگر مطرح نمی‌شود. برای سنگ معدنی‌ها نیز فقط صحبت از حقوق دولتی بوده و قرار است صحبتی از بهره مالکانه نباشد. همچنین به گفته وی لازم است این قوانین به نحوی تعیین شوند که برای چندین سال ثابت بوده و بنابراین با اتکا بر آن سرمایه‌گذاران بتوانند بهتر تصمیم‌گیری کنند.
عظیم ثابت، به علت افت روزهای اخیر بورس اشاره کرد و گفت: مشکلات عمده‌ای در وضعیت بازار سرمایه به چشم می‌خورد که برطرف شدن این مشکلات منوط به گذر زمان است. ثابت گفت: اکنون بازار سرمایه در دوران گذار قرار داشته و جو انتظار از وضعیت مذاکرات هسته‌ای، بحث قیمت‌گذاری صنایع در بازار سرمایه حاکم است.
وی به وضعیت بازار در سال 92 اشاره کرد و گفت: سال گذشته به دلیل کاهش ارزش پول ملی، وضعیت تورمی و هیجانات پس از انتخابات سال پررونقی برای بازار سرمایه بود، این در حالی است که مطابق اطلاعات تکنیکالیست‌ها پس از یک دوره رونق پیش‌بینی می‌شود بازار مناسبی نداشته باشیم. وی دلایل این افت را بر شمرد و افزود: اولویت دولت در جهت کاهش نرخ تورم و سیاست‌های انقباضی در بازار پول، انتشار اوراق مشارکت 23 درصدی و مسابقه بانک‌ها برای جذب نقدینگی با درصد سود جذاب نیز از جمله دلایل افت بازار بود.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: پیش‌بینی‌هایی که از توافقات هسته‌ای می‌رفت نیز با تاخیر مواجه شده و در حال حاضر بازار هنوز منتظر ادامه مذاکرات و گشایش در پرونده هسته‌ای است و به این ترتیب بازار در حالت احتیاط کامل فرو رفته است.
وی گفت: علاوه بر این بازار پول نیز جذاب شده و سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند که به دنبال حفظ منابع خود باشند و طبیعتا شناسایی سود و مراقبت از منابع مهمترین فاکتوری است که سرمایه‌گذاران به آن توجه می‌کنند. وی با تاکید بر اینکه دوران فعلی دوران گذار بوده و طبیعی است که تا مدتی این روند را تجربه کنیم، افزود: در حال حاضر سهامداران برای جلوگیری از زیان بیشتر، سهام خود را با زیان می‌فروشند و در شرایط فعلی 18 درصد از زمان اوج بازار فاصله گرفته‌ایم.
وی گفت: دولت با استفاده از بسته خروج از رکود تا حدودی در صدد جبران این قضیه برآمده است اما باید در نظر داشت خروج از رکود یک پروسه زمانبر است و مادامی که در بخش واقعی اقتصاد اتفاقی نیفتد ناگریز به تحمل شرایط در بورس خواهیم بود چرا که رشد بورس در گرو رونق تولید و سرمایه‌گذاری است.
وی با بیان اینکه تلاش دولت در راستای کاهش نرخ تورم مثبت ارزیابی می‌شود، گفت: اگر همگام با کاهش نرخ تورم، دولت در سیاست‌های بخش مالیاتی، اعطای تسهیلات و یارانه‌ها به بخش تولیدی نیز اقدامات مثبتی انجام دهد، انتظار می‌رود نیمه دوم سال بورس از وضعیت بهتری برخوردار شود.
وی به اقبال سرمایه‌گذاران به صنایع کوچک اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذارانی که طی روزهای اخیر نقدینگی را وارد بورس کرده‌اند بیشتر جذب چنین گروه‌هایی می‌شوند، زیرا شرکت‌های کوچک موجود در این صنایع، با توجه به حجم مبنای پایین، تغییرات قیمت بالایی را در کوتاه‌مدت تجربه می‌کنند و ما شاهد این تجربه در سال 85 نیز بودیم.
در پایان مدیر عملیات بازارگردانی تامین سرمایه آرمان آینده بازار را مثبت دانست و اظهار کرد: با تمام این شرایط آینده بازار سرمایه مثبت است و در بلندمدت بازار سهام جزو پربازده‌ترین بازارهای سرمایه‌گذاری خواهد بود.
در بازار چه گذشت؟
روند کاهشی بورس تهران روز گذشته نیز ادامه یافت تا جایی که روز گذشته شاخص کل این بازار با افت 15/0درصدی مواجه شد و به این ترتیب زیان بازار از ابتدای سال تا‌کنون به 6/8 درصد رسید.
بر این اساس روز گذشته در بورس تهران 315میلیون سهم به ارزش 844 میلیارد ریال در 43 هزار و 696 دفعه مبادلاتی معامله شد تا فعالان بازار سرمایه، باز هم شاهد کاهش شاخص کل بورس تهران باشند. به این ترتیب ارزش معاملات نسبت به روز گذشته با افت 16 درصدی و حجم معاملات با افت 21 درصدی مواجه شد.
نمادهای وپست و شبهرن بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص را داشتند، اما در مقابل تاثیر معاملات منفی رمپنا، وبملت، خودور به اندازه‌ای نبود تا روند نزولی شاخص را متوقف کند و به این ترتیب در پایان معاملات منجر به افت شاخص شد.
روز گذشته بیشترین حجم معاملات به ونوين، فولاد، وتجارت، خودرو و ومعادن مربوط بود.