طی چند روز گذشته کاهش بهای اونس طلا در بازارهای جهانی منجر به کاهش قیمت تسویه روزانه قرارداهای آتی سکه طلا در سررسیدهای مختلف بازار مشتقه شده است. بر همین اساس مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران به دلیل کاهش قیمت تسویه روزانه قراردادهای فعال طی روزهای اخیر، اقدام به کاهش وجه تضمین اولیه از روز پنج‌شنبه هفته جاری مورخ 21 اسفند ماه پس از اتمام روز معاملاتی کرده و مقدار وجه تضمن اولیه را به 21 میلیون ریال کاهش داده است.
روز گذشته طلا در بازارهای جهانی با تقویت ارزش دلار که منجر به کاهش تقاضا برای این فلز ارزشمند شد، طی ساعاتی پایین‌ترین قیمت را در طول سه ماه گذشته ثبت کرد. تا لحظه تنظیم این گزارش بهای طلا ، 1162 دلار در هر اونس اعلام قیمت شد. بهای طلا البته ریزش شدیدی را نیز در روز جمعه تجربه کرد به‌طوری که با انتشار آماری در آمریکا که نشان می‌داد کارفرمایان این کشور پس از 239 هزار شغل در ژانویه، 295 هزار شغل جدید در فوریه ودر واقع بالاتر از حد انتظار ایجاد کرده‌اند و نرخ بیکاری این کشور به پایین‌ترین سطح در هفت سال گذشته رسیده است، 2/ 6 درصد نزول کرد و به گفته برخی تحلیلگران به کف‌های قیمتی 7 سال اخیر نزدیک شد. در حال حاضر فاکتورهای اثرگذار بر بازار آتی سکه طلا در چند مورد دسته‌بندی می‌شوند: اولین عامل قیمت جهانی طلا است، همان‌طور که گفته شد در چند روز اخیر بهای طلا به دنبال افزایش ارزش دلار تنزل شدیدی را تجربه کرده است، همین امر بر روند قیمت‌های تسویه روزانه در بازار آتی سکه طلا هم اثر گذاشته و منجر به کاهش قیمت آن شده است. دومین عامل نرخ دلار است. شاخص جهانی دلار هر روز رکورد تازه‌ای را به دلیل تقویت ارزش آن ثبت می‌کند و این امر منجر به تنزل شدید برخی ارزهای رایج جهانی مانند یورو در برابر دلار شده است. در کشور ما اما این روند حالتی معکوس به خود گرفته و بعضا ارزش برابری ریال در مقابل دلار آمریکا طی هفته جاری تقویت نیز شده است. روز گذشته در ساعاتی نرخ ارز به زیر 3400 تومان هم رسید. در روزهای انتهایی سال اکثر شرکت‌های صادرکننده برای افزایش شفافیت، کسب نقدینگی و ایجاد تراز هزینه و درآمدهای خود اقدام به تسعیر ارزهای حاصل از صادرات (تبدیل ارز به ریال) می‌کنند، از طرفی نیز مدتی است که خوش‌بینی نسبت به دور جدید گفت‌و‌گوهای هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 در میان فعالان بازار قوت گرفته است، همین دو عامل در کنار سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی که جلوی افزایش نقدینگی سرگردان در جامعه را می‌گیرد تا حدود زیادی کمک کرده است تا ریال طی روزهای اخیر توانایی مقاومت کردن در برابر کاهش ارزش را کسب کرده و با ثبات و حتی در برخی موارد با کاهش نرخ در بازار آزاد روبه‌رو شود. این فاکتور نیز همراه با ریزش قیمت جهانی اونس در کاهش قیمت تسویه روزانه قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالای ایران موثر بوده است. سومین عامل اثرگذار بر حجم قراردادها در بازار آتی سکه طلا، کاهش یا افزایش یافتن وجه تضمین اولیه است. طبق مصوبه هیات پذیرش، وجه تضمین اولیه از پنج‌شنبه این هفته به رقم 21 میلیون ریال کاهش می‌یابد. به گفته یکی از کارگزاران بورس کالا، این امر کمک خواهد کرد تا معاملات سکه آتی در بازار مشتقه رونق گرفته و موقعیت‌های باز بازار افزایش پیدا کند.
به هر ترتیب در کنار انتشار اطلاعیه جدید بورس کالا مبنی بر کاهش وجه تضمین اولیه، از روز گذشته قرارداد آتی سکه طلا تحویل آبان ماه 94 نیز به دیگر سررسیدهای فعال این بازار اضافه و قابل معامله شد. لازم به توضیح است قراردادهاي آتي در اولين روز معاملاتي، بدون حد نوسان قيمتي، با دوره گشايش به مدت 30 دقيقه در ابتداي جلسه معاملاتي آغاز و با دوره عادي معاملاتي و اعمال حد نوسان قيمت روزانه ادامه مي‌يابد. قيمت پايه قرارداد آتي، همان قيمت كشف شده در حراج تك قيمتي خواهد بود، كه مبناي حد نوسان قيمت روزانه براي ادامه معاملات در حراج پيوسته قرار خواهد گرفت. بديهي است در صورت عدم انجام معامله در حراج تك قيمتي، قرارداد آتي متوقف و مجددا همين فرآيند، روز كاري بعد تكرار خواهد شد.
به گفته سلیمانی، یکی از کارشناس بازار آتی با فعال شدن قرارداد آتی سکه طلا تحویل آبان ماه این قرارداد که دورترین سررسید به شمار می‌رود با حجم نسبتا خوبی از معاملات همراه شد. این کارشناس همچنین افزود: در روزهای اخیر به دنبال روند ریزشی بهای طلا در بازارهای جهانی همزمان با کاهش قیمت تسویه روزانه قراردادها، اختلاف سررسیدها نیز به حداقل رسیده است. وی پیش‌بینی کرد، تا پایان سال جاری بازار آتی روند با ثباتی را طی کرده و به دلیل تثبیت قیمت ارز بیشتر تحت تاثیر فاکتور نوسان بهای اونس طلا قرار خواهد گرفت که با توجه به اعلام آمار شاخص خرده‌فروشی آمریکا در روزهای آتی ممکن است بار دیگر شاهد نوساناتی در بهای طلای جهانی و به دنبال آن قیمت تسویه روزانه در بازار آتی سکه در بورس کالا باشیم.