بورس تهران همزمان با صدور احکام اجرای فاز نهایی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» از سوی ایالات متحده و اروپا در این هفته فضای متفاوتی را تجربه کرد و با جهش نزدیک به دو درصدی، شاخص کل کانال 63 هزار واحدی را بعد از یک ماه باز پس گرفت. از منظر تحلیلگران تکنیکال، نیمه پایینی کانال 61 هزار واحدی از آنجا که دو مرتبه تاکنون مانع از افت بیشتر شاخص بورس شده در حال تبدیل به یک محدوده حمایتی برای این نماگر مهم بازار سرمایه است. جدی‌ترین واکنش مثبت بازار در سه ماه اخیر در حالی اتفاق افتاده است که به‌لحاظ متغیرهای اقتصادی شامل وضعیت قیمت‌های جهانی و نیز رکود اقتصاد داخلی تغییر جدی روی نداده است.
با این حال، حرکت مثبت اخیر بازار سهام این فرضیه را تقویت می‌کند که با لحاظ کردن همه فاکتورهای اقتصادی نسبتا نامطلوب، قیمت‌های سهام به کف خود رسیده‌اند و تمایل به افت بیشتر در بازار مشاهده نمی‌شود. به این ترتیب، با ایجاد گشایش‌های بیشتر در ماه‌های آتی شامل اجرای بسته ضد رکود و نیز عملیاتی شدن رفع تحریم‌ها و با عنایت به عدم تمایل به نزول بیشتر قیمت‌ها، احتمال بهبود شرایط و حرکت ملایم رو به بالا در بورس تهران وجود دارد.
اعلام سیاست‌های چندگانه برای خروج از رکود اقتصادی توسط سه مقام ارشد دولت در روز شنبه یکی از انگیزه‌های حرکت مثبت بورس تهران در اوایل هفته جاری بود. این بسته شامل سیاست‌های متعدد پولی، مالی و بودجه‌ای برای تحریک تقاضا و خروج از شرایط نامساعد کنونی است. در بخش پولی، با کاهش نرخ سپرده قانونی، ماشین خلق اعتبار بانک‌ها قدرت بیشتری برای اعطای تسهیلات خواهد یافت و فشار تنگنای نقدینگی در شبکه بانکی با آزاد شدن بخشی از سپرده‌های قانونی تخفیف می‌یابد. همچنین وعده دخالت بانک مرکزی در بازار بین بانکی برای کاهش «طبیعی» نرخ‌های سود و همگام‌سازی آن با تورم داده شده است. در حوزه‌ای دیگر، برای خرید خودرو و کالاهای با دوام، وام مستقیم کم‌بهره 16 و 12 درصدی از سوی بانک مرکزی برای مصرف‌کنندگان در نظر گرفته شده که یک سیاست قوی دو جانبه به منظور تسهیل اعتبار و تحریک تقاضا به شمار می‌رود ضمن آنکه بانک‌های عامل نیز از محل اعطای این تسهیلات از کارمزد 2 درصدی بهره‌مند می‌شوند. علاوه بر اینها، پرداخت 7500 میلیارد تومان بودجه عمرانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن گام مهمی در جهت اجرای سیاست انبساط بودجه‌ای محسوب می‌شود. صنایع خودرویی، فولادی و سیمانی به دلیل امکان بهره‌مندی سریع‌تر از منافع اقتصادی این بسته در هفته جاری وضعیت بهتری داشتند و تقاضای سهام آنها به ویژه در نیمه نخست هفته رشد مناسبی را ثبت کرد. در این میان، عدم ارائه سیاست‌های محرک جدید در بخش مسکن، شفاف نشدن سیاست ارزی و نیز عدم تجدید نظر جدی در بحث جایگزینی پرداخت نقدی یارانه‌ها از جمله حلقه‌های مفقوده بسته جدید دولت هستند که احتمالا در ماه‌های آینده مورد توجه قرار خواهد گرفت. انتظار می‌رود اجرای این سیاست‌ها، از نیمه دوم پاییز تاثیر مثبت خود بر رشد اقتصادی را بر جای بگذارد و خروج ملایم و تدریجی از رکود اتفاق بیفتد؛ وضعیتی که اگر با منافع رفع تحریم‌ها در فصل زمستان ترکیب شود، نوید آغاز یک دوره رونق اقتصادی مطلوب در 18 ماه پایانی عمر دولت یازدهم را میدهد.
رشد این هفته بازار مقارن با دریافت گزارشات 6 ماهه شرکت‌های بورسی بود؛ گزارش‌هایی که پیش از این کارشناسان بازار سهام توقع کمی از مطلوبیت مفاد آن داشتند. با این حال، آنچه در عمل اتفاق افتاد شاید حتی اندکی بهتر از انتظارات پیشین فعالان بازار بود. طیف مهمی از شرکت‌های بزرگ و نام آشنا نظیر ارتباطات سیار، تراکتورسازی، پتروشیمی مبین و رایان سایپا گزارش‌هایی مطلوب و با پوشش‌های متعارف 6 ماهه منتشر کردند که رویدادی اطمینان بخش برای سهامداران این شرکت‌ها بود. در بخش فلزی و معدنی البته شرایط متفاوت بود و ملی مس با تحقق تنها 15 ریال سود به ازای هر سهم در فصل تابستان، به دلیل مشکل فروش و رشد بهای تمام شده در آستانه تعدیل منفی سنگین نسبت به سود اعلامی قبلی (251 ریال به ازای هر سهم) قرار گرفته است. فولاد مبارکه هم هر چند شاهد کاهش 50 درصدی سود نسبت به سال قبل است اما گزارش 6 ماهه «فولاد» نشان داد که تحقق سود 137ریالی کنونی به ازای هر سهم و حتی تعدیل مثبت اندک آن در سال مالی جاری دور از دسترس نیست. اما گزارش چادرملو در گروه معدنی تحول مثبتی در برنداشت و غول سنگ آهنی کشور به پوشش 45 درصدی پیش‌بینی سود خالص در 6 ماه نخست سال بسنده کرد. داروسازان شاید تنها صنعت فراتر از انتظار بورس بودند، زیرا شرکت‌های این صنعت به‌صورت سنتی در نیمه دوم سال شاهد بهبود عملکرد فروش و سودآوری هستند.
گزارش‌های 6 ماهه اکثر این شرکت‌ها علاوه بر آنکه نسبت به سال گذشته بهبود مختصری را نشان میدهد از پوشش تقریبا 50 درصدی برای نیمه نخست سال برخوردار است که نوید تعدیلات مثبت پیش‌بینی سود در گزارش‌های 9 ماهه و 12 ماهه با توجه به افزایش نرخ اخیر اقلام دارویی را میدهد. درهمین حال، انتظارها برای دریافت گزارش دو گروه مهم بانک و خودرو به دقیقه 90 یعنی امروز موکول شده است تا مشخص شود این دو صنعت پراقبال بازار می‌توانند عملکرد قابل قبولی را گزارش کنند یا مطابق با انتظارات، نتایج تابستان سخت امسال در صورت‌های مالی آنها آشکار خواهد شد.