شخصيت افراد جامعه به گونه اي است که برخي از آنها اعتقاد دارند که آنها مسئول پاداشها و تنبيهاتي هستند که دريافت مي کنند، در حالي که عده ديگري علت يا دليل آنچه را که برايشان پيش مي آيد فقط بخت، اقبال يا سرنوشت مي دانند.
برخي از صفات شخصيتي هستند که در انتخاب يک شغل، نقشي مهمي ايفا مي کنند و موفقيت در آن شغل را به همراه دارند. از جمله اين صفات عبارتند از:
1- مرجع کنترل
شخصيت افراد جامعه به گونه اي است که برخي از آنها اعتقاد دارند که آنها مسئول پاداشها و تنبيهاتي هستند که دريافت مي کنند، در حالي که عده ديگري علت يا دليل آنچه را که برايشان پيش مي آيد فقط بخت، اقبال يا سرنوشت مي دانند.
افرادي که مرجع کنترل شان «دروني» است معتقدند که مي توان سرنوشت را به ميزان قابل توجهي در کنترل خود داشت. اما کساني که مرجع کنترلشان «بروني» است اعتقاد دارند که نيروهاي خارجي (خارج از وجود آنان) سرنوشت شان را کنترل مي کند.
به طورکلي، افرادي که مرجع کنترلشان دروني است، در حرفه هاي فني و مشاغل مديريتي بهتر عمل مي کنند. براي مثال، نماينده فروشي که مرجع کنترل او دروني است، حتي در شرايطي که بازار تجارت خوب نباشد، خود را مسئول مي داند سهمي از بازار فروش را به عهده داشته باشد. از طرف ديگر، افرادي که مرجع کنترل آنان بروني است در مشاغلي بهتر عمل مي کنند که لازمه کار آنان، اطاعت، همرنگي با جماعت و پيروي مي باشد و همچنين پرداخت حقوق و دستمزد وابسته به عملکرد فرد نيست.
2- درستي و نادرستي
يکي از ابعاد مهم شخصيت براي بعضي از مشاغل، ميزان درجه درستي، صداقت، درستکاري يا راستگويي است. کارکنان نادرست مرتکب اعمال و رفتارهايي نظير دزدي کالاها و پول مي شوند يا رموز تجاري و اطلاعات محرمانه را به سرقت مي برند.اين دسته از کارکنان کارت حضور و غيات خود را دستکاري مي کنند، در ساعاتي که بايد در محل کارشان حضور داشته باشند، از محل کارشان بيرون مي روند، از زير کار در مي روند، سوابق توليد را به دروغ تنظيم مي کنند و چنانچه رازشان فاش شود، ديگران را به خاطر اين اعمال و رفتار، سرزنش مي کنند.
درستي يا نادرستي، يکي از صفات مهم شخصيتي است که براي سازمان ها بويژه بانکها، سازمان هاي امنيتي و خرده فروشي ها بسيار حائز اهميت است بنابراين اين سازمان ها سعي مي کنند افرادي را استخدام کنند که شخصيت آنها، از درجه درستي و صداقت بالايي برخوردار باشد.
3- هيجان خواهي
بعضي از افراد جامعه هستند که همواره در کار خود هيجان دارند و دوست دارند کار و زندگي آنها همراه با تحريک و خطرپذيري هميشگي باشد.
در مواردي ممکن است عطش، اشتياق يا هوس قوي براي هيجان خواهي که در بعضي از کارکنان وجود دارد، براي يک سازمان، نتايج مثبتي را به همراه داشته باشد. براي مثال، سازمانهايي که به کارهاي عظيمي مثل، به کار انداختن مواد منفجره (در معادن)، خاموش کردن چاههاي نفت، کنترل نشت مواد راديو اکتيو (در نيروگاههاي اتمي) و معرفي يک محصول در بازاري که رقابت در آن بسيار زياد است، به اين افراد نياز دارند. اين افراد که از صفت هيجان خواهي براي مقاصد سازنده استفاده مي کنند، داراي سنخ شخصيتي از نوع هيجان خواه مثبت ( T +) هستند. هيجان خواهان مثبت از آن جهت مي توانند بهره ور باشند که غالباً خلاق هستند.
بايد توجه داشت که هيجان خواهي زياد در مواقعي نيز، براي کارکنان سازمان مشکلاتي را به وجود مي آورد؛ مثلاً فردي که در پي هيجان خواهي زياد است باعث سوانح و حوادث زياد مي شود، فقط براي هيجان زياد در حال مستي رانندگي مي کند يا با ثروت و پول سازمان محل کار خود، به انجام فعاليت هايي که لازمه آن خطرپذيري غيرمنطقي است، مبادرت مي ورزد.
افرادي که با هيجان خواهي خود، مشکل آفريني مي کنند، داراي سنخ شخصيتي هيجان خواه نفي (T-) هستند که نمي توانند براي يک سازمان نقش ارزنده و مفيدي بازي کنند.
4- حال و هواي عاطفي
يکي ديگر از صفات شخصيت که در رابطه با کار افراد اثرگذار مي باشد، وضعيت عاطفي يا آمادگي شخصي براي مثبت يا منفي بودن است. شخصي که وضعيت عاطفي او مثبت مي باشد، در بيشتر موقعيتها خوشايند و مطبوع است. در مقابل، شخصي که وضعيت عاطفي او منفي است، در بيشتر موقعيتها ديدگاهش منفي مي باشد.
ديدگاه مثبت داشتن در مورد انجام کارها، باعث مي شود که آن کار در زمان معين و به بهترين شکل ممکن صورت پذيرد در مقابل زماني که شخصي ديدگاه منفي نسبت به انجام کاري دارد، آن کار به سرانجام نخواهد رسيد و يا اينکه راندمان آن کار بسيار پايين خواهد آمد.
با توجه به صفات کليدي که برشمرده ايم مي توان با در نظر گرفتن اين صفات، شغل مطلوب خود را انتخاب کرد. همچنين مديران نيز مي توانند با سنجش هر يک از صفاتي که برشمرديم، افراد را براي انجام کارها استخدام نمايد.
الگويي براي انتخاب شغل با آگاهي از سنخ شخصيتي
در ادامه به الگويي اشاره مي کنيم که در آن با توجه به نوع سنخ شخصيتي که هر فرد داراست، تعدادي مشاغل نمونه براي انتخاب وي معرفي شده است.
1- شخصيت واقع گرا
افرادي که از شخصيت واقع گرا برخوردارند، دوست دارند عملگرا بوده و خود را بيشتر با ابزار آلات و ماشين و کارهايي که بيشتر در تحرکند مشغول سازند. اين گروه علاقمند به کارهايي مي باشند که لازمه آن، قدرت بدني است؛ از کار هايي که لازمه آن برخورد با اشخاص يا برقراري ارتباط کلامي است، اجتناب مي کنند و آن دسته از مشکلات کاري را ترجيح مي دهند که عيني هستند و نه انتزاعي.
از مشاغلي که با شخصيت اين گروه همخواني دارند، مي توان مهندسي، قالي بافي، معماري، جنگل باني، تعميرکاري ماشين، نقاشي، کشاورزي و … را نام برد.
2- شخصيت جستجوگر
افرادي که شخصيت جستجوگر دارند، بيشتر كنجكاو بوده و تمايل زيادي به تجزيه و تحليل موقعيتها و حل مسايل دارند. اين افراد کارهايي را ترجيع مي دهند که لازمه آن فرآيندهاي عقلاني مثل فکر کردن، فهميدن و درک کردن است؛ از فعاليت هاي شغلي که لازمه آن تسلط جويي بر افراد و ترغيب کردن آنان با برقراري تماس هاي نزديک با ديگران است، اجتناب مي کنند؛ بيشتر درونگرا هستند تا برونگرا.
با توجه به خصوصياتي که برشمرديم، توصيه مي شود افرادي که شخصيت جستجوگر دارند، مشاغلي از جمله پزشکي، پيراپزشکي، خانه داري، مردم شناسي، دامپزشکي، زيست شناسي، راديوگرافي و… را انتخاب کنند.
3- شخصيت اجتماعي
گروهي که شخصيت اجتماعي دارند، بيشتر صميمي و داراي روحيه کمک کننده هستند و دوست دارند اگر چيزي مي دانند به ديگران هم بياموزند. بنابراين فعاليت هايي را در دست دارند که در جهت کمک به ديگران است (مثل معلمي، خدمات درماني).
کمک کردن، حمايت کردن از افراد ضعيف و مردم مستمند از جمله خصوصيات رفتاري اين گروه است. اين گروه در برقراري روابط بين فردي مهارت دارند و آن دسته از موقعيت هاي شغلي را انتخاب مي کنند که لازمه آن، برقراري همبستگي هاي اجتماعي است.
همچنين گروهي که شخصت اجتماعي دارند از فشار رواني زياد و فعاليت هايي که لازمه آن تامل، به کارگيري مفاهيم انتزاعي و تفکر عميق و حل مشکلات از اين نوع است، اجتناب مي کنند.
گروهي که شخصيت اجتماعي دارند، با مردم محروم خوب کار مي کنند و غالبا در رابطه با کودکان و موئوسان حالت بيش حمايتي دارند بنابراين توصيه مي شود افرادي که شخصيت آنها با شخصيت اجتماعي مطابقت دارد، مشاغلي از جمله معلمي، روانشناسي، مشاوره، کمک دانپزشکي، پرستاري، مددکاري اجتماعي و … را انتخاب کنند.
4- شخصيت هنري
اهل هنر و هنرمندان از جمله کساني هستند که شخصيت هنري دارند، آنها بيشتر درونگرا هستند تا برونگرا. دوست دارند از آنچه در ذهنشان مي گذارد با خلق و ايجاد هنر آن را مطرح سازند. اين گروه ساخت و ساز را دوست ندارند، اما دوست دارد احساسات خود را بروز دهند و ممکن است تکانه اي عمل کنند.
مشاغلي که براي انتخاب اين گروه توصيه مي شود، هنرپيشگي، نوازندگي، عکاسي، روزنامه نگاري، امور مرتبط با زيبايي و پاکيزگي (پوست ...) و ... است.
5- شخصيت متهور
افرادي که از شخصيت متهور برخوردارند، علاقمند به کسب قدرت و منزلت بوده و آن دسته از فعاليت هاي شغلي را دوست دارند که لازمه آن سلطه جويي و اصطلاحاً دستکاري ديگران و از مهارتهاي کلامي خوبي برخوردار است.
اين گروه نياز قوي براي کنترل افراد ديگر و منابع دارند و شهرت طلب بوده و دوست دارند شناخته شوند. بنابراين زندگي اشان را در جهت رسيدن به بالاترين درجه در هر زمينه جهت مي دهند و دوست دارند از طريق عمل و انتخاب لباس و ماشين، قدرتمند به نظر آيند.
مشاغل مطلوب جهت انتخاب براي اين گروه شخصيتي، وکالت، فروشندگي، سياستمداري، مديريت، مديريت اجرايي، کار در زمينه روابط عمومي، آژانس معاملات ملکي و … است.
6- شخصيت سنتي
افرادي که ساختن و نظم دادن را ترجيح مي دهند، از شخصيت سنتي برخوردارند. مرتب کردن اشياء و امور، نظم و ترتيب دادن به امور، متعادل ساختن، تميزي و دقت از خصوصيات اصلي شخصيت سنتي به شمار مي رود.
اين گروه ، آن دسته از فعاليت هاي شغلي را دوست دارند که مبتني بر قواعد و مقررات است. خودکنترلي در گروهي که شخصيت سنتي دارند، زياد است و اين گرو با منبع قدرت و منزلت همانندسازي مي کنند.
از آنجا که اين گروه همواره سعي دارند محل کارشان را تميز نگه دارند، گزارشها را دقيق تنظيم کنند، فايلها و سوابق را به خوبي بايگاني کرده و با رايانه خوب کار کنند، مشاغلي که براي انتخاب اين گروه توصيه مي شود، عبارتند از: منشيگري، حسابداري، متخصص پردازش اطلاعات، مشاور مالي و …
منبع خبر: باشگاه تحلیلگران جوان
۱۲ بهمن ۱۳۸۹ ساعت ۸:۳۵:۳۴ قبل از ظهر