حسن قالیبافاصل در مورد شرکت بورسی که سهام شناورش پایین است، اظهار کرد: در حال اصلاح دستورالعمل پذیرش هستیم؛ شرکتی که سهام شناورش پایین آید و شرایط پذیرش در بورس را نداشته باشد دیگر نمیتواند در بورس فعالیت کند. این موضوع ابزاری است که در اختیار بورس اوراق بهادار قرار دارد. وی در پاسخ به اینکه دستورالعمل پذیرش جدید چه زمانی قرار است اجرایی شود، گفت: تاکنون این موضوع را اجرا میکردیم چون در دستورالعمل پذیرش ما اصلاحاتی انجام میشود در هیات پذیرش در این مورد جمعبندی نکردیم و خواستیم این دستورالعمل نهایی شود و بعدا این کار را انجام دهیم. شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس را احراز نکنند از بورس اخراج خواهیم کرد همچنان که در گذشته نیز چنین شرکتهایی را به بازار پایه فرابورس منتقل کردیم.
قالیبافاصل در واکنش به سوالی در این مورد که با شرکتهایی که به خاطر پایین بودن سهام شناورشان قیمت را دستکاری میکنند، قانونا چه برخوردی میکنید، گفت: دستکاری قیمت تعریف دارد و ما هم در این مورد ناظر داریم. هر افزایش و کاهش قیمتی را در بازار نمیتوان دستکاری تلقی کرد. اینکه به قصد گمراه کردن بازار سفارشچینی شود، دستکاری در قیمت محسوب میشود. اگر شرکتی سهام شناورش پایین باشد و سفارشی هرچند جزیی برایش بیاید، قیمتش تغییر میکند چراکه سهام شناورش پایین است ولی اینکه سهمی قیمتش به صورت صوری تغییر پیدا کند نه به خاطر معاملات واقعی، دستکاری قیمت است، ناظر هم با آن برخورد خواهد کرد. مدیرعامل شرکت بورس در مورد ورود سرمایهگذاران خارجی به بورس پس از برجام نیز گفت: بعد از برجام فعالیت سرمایهگذاران خارجی زیاد شده و یکسری پولها وارد کشور شده است. حتی یک خارجی سهمی بلوکی را خریداری کرده است. سرمایهگذار خارجی پتانسیل زیادی دارد و اگر گشایشها به صورت کامل ایجاد شود، میتواند از پتانسیل بالای بورس استفاده کند ولی تا مشکلات سیستم بانکی به صورت کامل حل نشده، روابط به صورت کامل برقرار نمیشود. وی در پاسخ به اینکه آیا از دیدگاه شما مبلغی که بابت کارمزد معاملات در این سالها در سازمان بورس انباشته شده باید افشا شود یا خیر اظهار کرد: این سوال را باید از خود سازمان بورس پرسید چون صورتهای مالی سازمان را ندیدهام. سازمان مثل ما یک شرکت ثبتشده نیست. در مورد یک شرکت ثبت شده و پذیرفته شده در بورس میتوانم اظهارنظر کنم ولی سیاستهای سازمان را شورای عالی بورس و خود سازمان تعیین میکند. قالیبافاصل در واکنش به این پرسش که شما میگویید صورتهای مالی سازمان بورس را ندیدهاید از دیدگاه شما آیا سازمان به عنوان نهادی که به دنبال شفافیت است باید صورتهای مالیاش افشا شود یا خیر گفت: معتقدیم شفافیت خوب است ولی در همه کشورها شفافیت ملاحظاتی دارد. روی این موضوع که نهادهایی مثل سازمان بورس در دنیا آیا صورتهای مالیشان را افشا میکنند یا نه، فکر و دقت نکردهام. باید ببینیم در کشورهای دیگر در این مورد چه کار میکنند، هیچ ایدهای در این مورد ندارم.
تحلیل شرکتهایی که با استمرار سودآوری روبهرو نیستند و صورتهای مالی آنها به یکباره با تعدیلهای گریزناپذیر مواجه میشود، نباید تنها به اتکای گزارش عملکردی باشد. امیرحمزه مالمیر، معاون سابق ناشران و اعضای بورس اوراق بهادار در گفتوگو با فارس گفت: به طور کلی آن دسته از شرکتهای خدماتی که روند سودآوری معمولی و ثابتی ندارند و اجرای پروژهها و مناقصهها در دورههای مالی و عملکردی مختلف برای آنها همیشگی نیست، پیشبینی درآمدها با مشکل و دشواری روبهرو است. معاون سابق ناشران و اعضای بورس اوراق بهادار راهکار بررسی موشکافانه و دقیق صورتهای مالی و عملکردی شرکتهای خدماتی را بهرهگیری از تحلیلهای غیرمالی در کنار گزارشهای عملکردی دانست و گفت: تنها استناد به گزارشهای عملکردی سه ماهه و شش ماهه برای شرکتی که بهطور مثال پروژهای را تکمیل کرده اما هنوز فروش نرفته یا در ازای تکمیل یک مناقصه غیرقابل تکرار با سودآوری یکباره در دوره فعالیت روبهرو میشود، نمیتواند خروجی درستی از روند سودآوری این شرکتها در آینده نشان دهد. به باور وی افشای اطلاعات مالی بر اساس پیشرفت کار در پروژهها از سوی ناشر برای بازار سهام از اهمیت بالایی برخوردار بوده و باید سهامدار در کنار گزارشهای عملکردی میاندورهای نسبت به بررسی تحلیلهای مالی شرکت نیز توجه داشته باشد. مالمیر گفت: اگر بهطور مثال عملکرد مالی یک شرکت ساختمانی که با فروش یا عدم فروش پروژهها در دورههای زمانی نامشخص مواجه است، در کنار تحلیل ارزش منطقه اجرای پروژه و سایر برآوردهای ارزشگذاری مورد ارزیابی قرار گیرد، میتواند تصویر بهتری را برای سرمایهگذاران ارائه دهد. عضو هیاتمدیره بیمه البرز در برابر این پرسش که دلیل درخواستهای پی در پی سازمان بورس از ناشران برای ارائه گزارشهای بودجهای و عملکردی تعدیل شده چیست، پاسخ داد: این درخواستها در اغلب موارد الزامآور نیست و سازمان بورس آن را دلیلی بر صحت یا نادرستی گزارشهای مالی شرکتها نمیداند. وی گفت: در گذشته نیز وقتی گزارشهای ناشران منتشر میشد، گاهی اوقات از طریق مکاتبه نقطه نظرات خود را با ناشر در میان میگذاشتیم که شرکت تصمیم میگرفت که آیا اقدام به تعدیل گزارش کند یا خیر. وی افزود: سازمان بورس در بررسی گزارشها و مکاتبههای خود با ناشران با این عنوان که به نظر میرسد گزارشهای ارائه شده نیاز به اصلاح داشته باشد، دیدگاه مشورتی خود را برای ارائه توجیه این مغایرتها ارائه میدهد. بعدها این دلایل وقتی از سوی کارشناسها یا حسابرسان مورد رصد قرار گرفت، چنانچه نیازمند تعدیل بوده و ناشر اقدامی در زمینه اصلاح آن نکرده باشد ضمن مستندسازی در این زمینه به کمیته تخلفات یا سایر موارد انضباطی ارجاع میشود.