حدود 9 ماه از اجرای برجام و لغو تحریم‌ها گذشته است و دراین مدت هر روز گام‌های تازه‌ای برای آب کردن یخ‌هایی که در طول سال‌های تحریم به وجود آمده، برداشته شده است. البته همچنان با خواسته‌های ایران بخصوص در بخش بانکی و نقل و انتقالات مالی فاصله وجود دارد و مسئولان بانکی بتدریج موانع و ابهامات باقی مانده را از سر راه رشد و توسعه اقتصاد ایران برمی دارند. در همین خصوص ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی پیش از این گفته بود که از زمان اجرای برجام تاکنون 472 رابطه کارگزاری ایجاد شده و همچنین چند بانک بزرگ اروپایی، فعالیت با بانک های کشور ما را آغاز کرده اند.
برهمین اساس در دوران پسابرجام تحرک بالایی در بخش دیپلماسی اقتصادی و بانکی ایران به وجود آمده است، درکنار ورود هیأت‌های متعدد خارجی به ایران که یکی از مهمترین موضوعات آن برقراری کامل روابط بانکی بوده است، مسئولان و هیأت‌های ایرانی نیز برای ازسرگیری روابط بانکی به کشورهای خارجی سفر کرده‌اند. بنابراین از ابتدای مهر ماه تا دهه نخست آبان ماه مذاکره و توافق برای ازسرگیری روابط بانکی با 7 کشور شامل سه کشور اروپایی و چهار کشور آسیایی انجام شده است که برخی از این مذاکرات به افتتاح شعبه و آغاز همکاری‌های بانکی دوطرفه منجر شده است.
توسعه روابط بانکی آتن با تهران
در نهمین روز از مهر ماه امسال «یانیس دراقاساکیس» معاون نخست وزیر یونان در دیدار با رئیس کل بانک مرکزی کشورمان که به دعوت همتای یونانی خود به آتن سفر کرده بود، خواهان توسعه روابط بانکی با تهران شد. معاون نخست وزیر یونان گفت: بانک‌های یونانی و بانک مرکزی این کشوربا علاقه‌مندی توسعه روابط با ایران را دنبال می‌کنند. ما از سرمایه‌گذاری شرکت‌های ایرانی در یونان و بالعکس و همکاری‌های مشترک آنها حمایت می‌کنیم.
آغاز روابط بانکی ایران و آلمان
در روز 13 مهر ماه نیز هیأتی شامل 120 نفر از تجار، بازرگانان و نمایندگان بانک مرکزی آلمان در قالب هیأتی بلندپایه شامل زیگمارگابریل، قائم مقام صدراعظم و وزیر اقتصاد و انرژی آلمان وارد تهران شدند. دراین سفر«بیرجیت زیپریس» معاون پارلمانی وزارت اقتصاد و انرژی آلمان با ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی کشورمان درخصوص موانع باقی مانده بر سر مراودات بانکی گفتوگو کرد. طبق گفته‌های معاون پارلمانی وزارت اقتصاد و انرژی آلمان، با تسویه بدهی ایران به بیمه هرمس، امید برای شکل‌گیری همکاری‌های تجاری وبازرگانی بالا گرفت و خوشبختانه درحال حاضر همکار من در واشنگتن درخصوص رفتار آتی امریکا و دیدگاه‌های این کشور برای ترسیم آینده روابط با ایران و راهکارهای آن در حال مذاکره است. اما نباید از نقش ضمانت نامه‌های دولتی در گسترش همکاری‌ها چشم پوشی کرد. برای مثال هم‌اکنون بیمه هرمس صدور ضمانت‌نامه معاملات با ایران را آغاز کرده است و تاکنون 5/6 میلیون یورو ضمانت صادر و 11/6 میلیون یورو در شرف صدور است و در مجموع 2/3 میلیارد یورو معامله با ایران در جریان است. تمام این عوامل حاکی از سوق پیدا کردن روابط به سمت بهبود است و دو طرف باید تلاش کنند در این مسیر ثابت قدم باشند. پیش ازاین در مذاکره سیف با رئیس کل بانک مرکزی آلمان در جریان سفر به این کشور قرار بر این شد تا همکاری‌های فنی و تکنیکی میان دو بانک مرکزی آغاز شود.
تشکیل کمیته بانکی ایـــران – ویتنــام
در قالب سفر رئیس جمهوری ایران به جنوب شرق آسیا (نیمه دوم مهرماه) که رئیس کل بانک مرکزی کشورمان نیز رئیس جمهوری را همراهی می‌کرد، بسترهای ازسرگیری و تقویت همکاری‌های بانکی با چند کشور آسیایی فراهم شد. یکی از این کشورها ویتنام بود که براساس توافق‌های صورت گرفته سطح روابط اقتصادی و تجاری دو کشور تا پنج برابر افزایش می‌یابد و به رقم دو میلیارد دلار می‌رسد. پیشنهاد اتصال سوئیچ کارت‌های بانکی بین دو کشور نیز در جریات مذاکرات مطرح شد که بانک مرکزی ویتنام از این پیشنهاد استقبال کرد و پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک، این موضوع محقق شود.
علاوه براین در خصوص ایجاد یک بانک مشترک ایرانی – ویتنامی با سرمایه‌گذاری مشترک، مقرر شد برای ضمانت اجرایی تفاهم‌های صورت گرفته، نسبت به تشکیل «کمیته مشترک بانکی ایران – ویتنام» اقدام شده و به صورت دوره‌ای و هر سال یک بار، نشست این کمیته برگزار شود.
گسترش همکاری بانکی ایران و مالزی
کشور آسیایی دیگری که در قالب این سفردرخصوص گسترش روابط بانکی با مقامات آن گفتوگو شد، مالزی بود که یکی از اصلی‌ترین مذاکرات میان دو کشور به مسائل بانکی مربوط می‌شد. براین اساس و در دیدار با معاونان بانک مرکزی این کشور به نتایج مثبتی در خصوص برقراری و گسترش سطح روابط اقتصادی میان دو کشور دست یافتیم.
یکی دیگر از محورهای مذاکرات میان دو کشور، مباحث مرتبط با بانک‌های تجاری و از آن جمله برقراری ارتباط از طریق تشکیل حساب مشترک برای تسهیل تسویه حساب مبادلات تجاری بین دو کشور بود. همچنین به دلیل آمار بالای تعداد گردشگر میان ایران و مالزی، اتصال سوئیچ کارت‌های بانکی از دیگر مباحث مطرح شده در این دیدار بود. علاوه بر این تشکیل کمیته‌ای میان دو کشور برای رفع و بیان مسائل بانکی میان دو کشور از دیگر مواردی بود که بر سر آنها توافق شد.
همکاری مستقیم بانکی با سنگاپور
در نخستین روزهای آبان ماه ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه با شارمن شانموگرانتام، معاون نخست‌وزیر و وزیر هماهنگ‌کننده امور اقتصادی سنگاپور دیدار و دو طرف برای آغاز فصل جدیدی در روابط بانکی به توافق رسیدند.
«شارمن شانموگرانتام» معاون نخست‌وزیر سنگاپور آمادگی و علاقه‌مندی کشورش را برای توسعه همکاری‌های دوجانبه با ایران، بخصوص در زمینه گسترش همکاری‌های بانکی اعلام کرد. همچنین در این دیدار راوی منون رئیس کل بانک مرکزی سنگاپور با بیان اینکه این کشور صرفاً قطعنامه‌های سازمان ملل در مورد ایران را لازم الاجرا می‌داند، اعلام کرد که سایر تحریم‌ها نظیر تحریم‌های وزارت خزانه‌داری امریکا قابل اعتنا نیست و این موضوع در قالب یک بخشنامه به اطلاع شبکه بانکی سنگاپوررسیده است.
«بانک چین» به ایران می‌آید
رئیس «بانک چین» در دیدار با رئیس کل بانک مرکزی از اظهار تمایل این بانک برای حضور در ایران خبر داد.ولی الله سیف عصر روزشنبه هفته جاری در جلسه با چن سینگینگ رئیس «BANK OF CHINA» گفت: روابط ایران و چین، روابطی استراتژیک و بلندمدت است و ایران، چین را در تمام دوران‌ها، شریک استراتژیک خود قلمداد کرده است.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به سفر رئیس جمهوری چین به ایران، در مورد گسترش روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور گفت: در این سفر بر گسترش همکاری‌های اقتصادی تأکید شد و پیش نیاز گسترش این همکاری‌ها، روابط بانکی است. وی درخصوص منابع ارزی ورودی به کشور گفت: با توجه به اجتناب ما از به کار بردن دلار در مبادلات بین‌المللی، در حال حاضر منابع ارزی ما در حد نیاز برای واردات کالا به همان ارز کشورهایی است که نفت یا کالاهای غیرنفتی به آنجا صادر کردیم. مازاد آن را نیز با ارز ثالث که معمولاً یورو است، دریافت می‌کنیم. در مورد کشور چین نیز شیوه ما بدین گونه است. «چن سینگینگ» رئیس «بانک چین»، هدف از این دیدار را گسترش همکاری‌های مالی بین ایران و چین دانست و افزود: ما با هدف افزایش همکاری‌ها به دنبال تشکیل دفتر نمایندگی در ایران هستیم و در مرحله بعد می‌توانیم نسبت به افتتاح شعبه اقدام کنیم.