صنعت جواهر خواهان
ارزیابی شیوههای موثر در بهبود کیفیت کانیهای
قیمتی است، اما شناخت سفایرهای جدید تایلند که حرارت زیاد،
تغییر
و تحول مییابند، بسیار دشوار است.
بررسی ترکیبات
شیمیایی سفایرهای صورتی و نارنجی تایلند که به «پدپااردشاPadparadscha»
شباهت
دارند از نظر جواهرشناسان، بحث پیرامون علت رنگ این نوع سنگها
را شدت بخشیده است.به هر حال تحقیقات وسیعی درباره
یاقوت «مونگ هاسو Mong Hsu» و
یاقوت
«سانجی Songea» و سفایرهای سبز مایل به آبی، زرد، نارنجی و
لاجوردی
آغاز شده است.
روش تزریق رنگ بر
روی سطح پس از چند دهه کاربرد، شیوهای بهطورکامل
شناختهشده محسوب میگردد، اما سفایرهای جدید تایلند که در حرارت
زیاد تغییر شکل مییابند، هنوز مسالهحلنشدهای است.
- این سنگ
یک شبه سفایر محسوب میشود
«کن اسکارات»
Ken Scarratt ، مدیر واحد مرکزی تحقیقات و بخش کانیشناسی
انجمن تجاری آمریکا، در خبرنامه "On Line" مدعی شد که
سفایرها
تحت تاثیر حرارت بسیار متبلور، و بر اثر جریان گدازش ذوب
میشوند.
سپس هنگامی که سرد شدند، دوباره تبلور یافته و به صورت شبه سفایر
یا سفایرهای مصنوعی ظاهر میشوند.
دکتر «هنری هانی»
Henry Hanni و رییس آزمایشگاه جواهرشناسی سوییس (SSF) در باسل،
میگوید: روش مذکور شیوه جدیدی نیست و تنها از طریق پولیش،
تغییرات سطحی انجام میگیرند. وی شیوه کاربرد حرارت بسیار زیاد
به
منظور ترمیم شکافهای موجود در سنگ را اقدامی مؤثر دانسته و
معتقد
است که به این طریق میتوان به کمک «کوراندومهای» Corundum مصنوعی
منافذ موجود را از میان برد، با وجود این ممکن است شکافهای
سطح برخی سفایرهای پولیش یافته پس از ترمیم نیز باقی بمانند، اگر
چه شناسایی آنها همواره میسر نیست.
«گریس اسمیت»
معتقد است؛ میتوان، مجموعه کوراندومهای مصنوعی سطح سنگهای
ترمیم یافته را به کمک رنگهای متنوع موجود در سطوح زیرین سنگ،
شناسایی نمود. در هر حال، گاهی اوقات با ترکیب روشهای جدید و سنتی،
سطح کوراندوم مصنوعی، از تجانس یا «اپی تک سیکال» Epitaxial قابل
ملاحظهای برخوردار میشود، به طوری که تشخیص آن از نمونههای
طبیعی بسیار دشوار است ] از زمینه رشد یکسانی برخوردارند[.
به علاوه، تغییر
رنگ آن محدود به لایههای سطحی نیست بلکه تمامی
اجزای سنگ را دربرمیگیرد، به طوری که شناخت شیوه به کار
رفته
در آن به راحتی میسر نیست. از نظر «اسمیت»، میتوان به این
نکته
پی برد که آیا رنگ حرارت دیده است یا خیر؟ اما هنگامی که
تمامی
بخشهای کانی مورد نظر، رنگ را به خود جذب کردهاند، درک
رنگ
اصلی و تشخیص آن از دیگر سفایر یا یاقوتهای همرنگ که به
شیوه
سنتی حرارت دیدهاند، دشوار است.
- موضوع مورد
بحث چیست؟
براساس گزارش «تایجم.
کام» Thaigem.com ]عرضهکننده سنگهای رنگی
تایلند از طریق online [ بحث اصلی به سفایرهای حرارت دیده
ارتباط
دارد که میتواند تهدیدی برای بازار کنونی سنگ Padparadscha محسوب شود.
به گزارش این واحد، کاربرد شیوه نوین آزمایشگاهی در ارتباط با
سفایرهای مزبور، اقدامی عجولانه بوده و بر این اساس قانونی
بودن یا مشروعیت آن را مورد تردید قرار میدهد.
به گفته «اسکارات
Scarratt ، براساس شواهد موجود «توزیع رنگ»،
تجمع
آشکار اجزای رنگ و وجود بیش از اندازه «بریلیوم» که در قسمت
لبه
پیش از مرکز سنگ حضور دارند، روش به کار رفته در برخی شرایط
خاص
در زمره شیوههای «پخششدگی سطح» قرار میگیرند.
- هشدار درباره نحوه
تولید سنگهای قیمتی
قبل از برگزاری
نمایشگاه Tucson، مرکز جواهرشناسی AGTA ،
پیامی هشدارآمیز را درباره نحوه ارایه کانیهای قیمتی منتشر
کردکه براساس آن رنگ نمونههای «پادپاراشا» در
قسمت سطح تغییر مییافت. پس از مدتی پیام مذکور اصلاح شد، و بدین
ترتیب ضمن تثبیت موقعیت بازار جواهرات آمریکا، از وقوع دامپینگ
سنگ قیمتی جلوگیری شد.
تایلندیها در صحت
عقیده خود ثابت قدم بوده و کاربرد روش جدید و مؤثر را در
بهبود کیفی سنگهای سفایر تحت حرارت بسیار زیاد، اقدام مؤثری
قلمداد میکردند. پس از مدتی GIA به این نتیجه دست یافت که
در
ساخت سفایرهای مذکور، بریلیوم نقش قابل ملاحظهای دارد. اما در
آزمایشگاههای
مشهور ژاپن که صدها یا به طور احتمالی هزاران نمونه تحت تاثیر
حرارت بسیار زیاد قرار میگرفتند، دستیابی به این نکته، دیگر دیر
شده بود