رییس كل بانك مركزی برای اولین بار در چند ماه گذشته حبابی بودن قیمت سكه را تایید كرد و گفت: قیمت سكه 80 هزار تومان حباب دارد و در دو روز آینده قیمت سكه همین میزان باید كاهش یابد. محمود بهمنی رییس كل بانك مركزی پس از سه هفته سكوت بار دیگر در حاشیه شورای گفتوگوی بخش خصوصی و دولت روبهروی خبرنگاران قرار گرفت و برنامه بانك مركزی برای ساماندهی بازار سكه و ارز را تشریح كرد.
رییس كل بانك در تحلیل دلایل شكلگیری این حباب قیمتی به نقش واسطهها و دلالها اشاره و اظهار كرد: سكه طلا باید مطابق با قیمت جهانی و نرخ تبدیل دلار در بازار تعیین شود، اما دلالها روندی را در بازار حاكم كردهاند كه سكه هم اكنون بیش از ارزش واقعی در بازار غیررسمی فروش میرود.
وی تداوم این روند را موجب زیان خریداران آماتور دانست و گفت: شرایط به وجود آمده سبب شده برخی افراد با هدف كسب سود وارد بازار شوند، اما با تركیدن حباب قیمتها این افراد ضرر خواهند كرد. وی واسطهها را عامل اصلی زیان مردم در بازار سكه عنوان و اظهار كرد: مردم برای سرمایهگذاری باید دقت بیشتری داشته باشند و برای یك كالا گرانتر از ارزش واقعی آن هزینه نكنند. رییس كل بانك مركزی در بخش دیگری از سخنانش به تاكتیك جدید بانك مركزی برای ساماندهی به بازار سكه اشاره كرد و گفت: در حال حاضر بانك مركزی ذخایر 15 سال طلای مورد نیاز كشور را در اختیار دارد و از این ذخایر میتواند در هنگام لزوم بهره برد. بهمنی در تشریح نحوه استفاده از ذخایر طلای كشور گفت: دستور دادهام برای تخلیه 80 هزار تومانی حباب سكه عرضه شمش طلا بدون محدودیت در دستور كار قرار گیرد. وی افزود: قرار است شمش طلا عرضه شده از سوی بانك مركزی با 80 تا صدهزار تومان زیر قیمت بازار صورت گیرد.
به گفته وی با این اقدام قیمت در بازار به طور قطع نزول خواهد كرد، اما اگر كسی خواست با قیمت بالا خرید كند، مسوول ضرر و زیان آن بانك مركزی نیست. وی ادامه داد: در شرایطی كه قیمت سكه 70 تا 80 هزار تومان پایین بیاید دیگر فكر نكنم كسی حاضر باشد سكه طلا را 140 هزار تومان گرانتر از بازار بخرد.
وی با نادرست دانستن قیمتگذاری در بازار از سوی بانك مركزی در دفاع از مداخله این بانك در بازار گفت: قیمت سكه از قیمت طلا سبقت گرفته است و با هدف جلوگیری از زیان مردم تلاش داریم قیمتها را واقعی كنیم. به اعتقاد رییس كل بانك مركزی افزایش قیمت اخیر، حاصل تلاشهای شبانه روزی واسطهها در بازار با هدف كسب سود بوده و شرایط كنونی حبابی است.
سخنانی رو به جلو
حبابی دانستن بازار سكه از سوی رییس كل بانك مركزی را باید گامی رو به جلو توصیف كرد، زیرا تا چند وقت پیش وی و دیگر همكاران او شرایط حاكم بر بازار را عادی توصیف میكردند. محمود بهمنی رییس كل بانك مركزی در شهریور و مهر ماه گذشته بازار سكه و طلا را متاثر از نوسان بازارهای جهانی میدانست و معتقد بود، هیچ حبابی بر بازار حاكم نیست. رییس کل بانک مرکزی گفت: قیمت طلا در بازار داخلی مطابق بازار جهانی است و حبابی در بازار داخلی نداریم. بهمنی اظهاركرد: قیمت طلا در بازار داخلی مطابق با قیمت جهانی تعیین میشود و حبابی در بازار طلا به خصوص سکه نداریم.
وی در ادامه دفاع خود از غیر حبابی بودن بازار سكه گفته بود: بانک مرکزی قیمت سکه را با نوسانات جهانی تعیین میکند و گاهی اوقات که در طول روز قیمتهای تعیین شده در این بانک با بازارهای جهانی اختلاف دارد (زمانی که بازار جهانی بالا است قیمت بانک پایین است) بانک مرکزی تغییرات را در ساعات پایانی روز برای روز بعد اعمال میکند. در همان زمان سرمقالهنویسان و گزارش نویسان دنیای اقتصاد بارها نسبت به حبابی بودن بازار هشدار دادند. دیگر كارشناسان نیز در گفتوگو با خبرگزاریها بر این نكته پای فشردند.
روزنامه دنیای اقتصاد در نهم مهرماه حباب بازار سكه را 13درصد اعلام و نسبت به تركیدن آن در دست مردم عادی به دلیل نحوه قیمتگذاری هشدار داد.پس از چند ماه رییس كل در آذر ماه این هشدار را جدی گرفت و حبابی بودن بازار را تایید كرد؛ اظهار نظری كه هر چند با تاخیر اما اقدامی قابل تایید است.
ارز را وارد بازار میکنیم
نوسان بازار ارز دیگر سوال پیش روی خبرنگاران بود. سخنان رییس كل در این بخش متفاوت از بخش اول بود او در حالی از كاهش 80 هزار تومانی قیمت سكه و حبابی بودن آن سخن گفت كه در زمینه بازار ارز از كاهش 20 تومانی خبر داد. به گفته محمود بهمنی در روزهای آینده تقاضای ارزی برای واردات و كالاهای مورد نیاز كشور از طریق شبكه بانكی تامین خواهد شد. او درباره برنامه دقیق بانک مرکزی برای کنترل بازار گفت: دستورالعملی را به شبکه بانکی ابلاغ خواهیم کرد تا هر کسی به هر میزان ارز بخواهد از بانک مرکزی دریافت کند، اما فقط برای واردات و بانك مركزی بنا ندارد ارز را ارزان در اختیار كسانی قرار دهد كه قصد سرمایهگذاری شخصی دارند.
تعیین نرخ ارز بر اساس عرضه و تقاضا
بهمنی در بخش دیگری از سخنانش بار دیگر از یكسان سازی نرخ ارز دفاع و اظهار كرد: بانك مركزی تمام تلاش خود را به كار گرفته است تا چندنرخی بودن در بازار را برچیند. او با تاكید بر اینكه نظام چند نرخی دوام نخواهد داشت، وعده داد: بازار ارز بار دیگر به نظام تك نرخی باز گردد. اوج سخنان رییس كل زمانی بود كه در برابر این پرسش قرار گرفت كه بانك مركزی در یكسانسازی نرخ ارز چه هدف قیمتی را در نظر دارد آیا یكسانسازی به بالا صورت میگیرد یا نرخ ارز كاهش خواهد یافت؟ رییس كل بانك مركزی در برابر این پرسش گفت: نرخ ارز تابع عرضه و تقاضا و بر اساس سیستم شناور مدیریتشده تعیین خواهد شد.وی لازمه ساماندهی بازار را واقعی شدن قیمت ارز بیان كرد و گفت: بانك مركزی در این چارچوب به دنبال تکنرخی کردن ارز است.
تورم آبان هنوز بیرون نیامده است
بهمنی در بخش دیگری از سخنان خود در جمع خبرنگاران از وضعیت نرخ تورم سخن گفت و بار دیگر از محاسبه این نرخ در بانك مركزی دفاع كرد. رییس کل بانک مرکزی در پاسخ با تاکید براینکه نرخ تورم آبان ماه هنوز بیرون نیامده است، گفت: نرخ تورم مهرماه 1/19 درصد بود که قبلا اعلام کردم اما برآورد بانک مرکزی برای تورم آبان این است که رشد تورم کاهنده خواهد بود.بهمنی ضمن تأکید براینکه نرخ تورم آبان به 20 درصد نمیرسد، در واکنش به شایعاتی مبنی براینکه نرخ تورم بانک مرکزی به خاطر تعیین دستمزد کارگران کاهش خواهد یافت، ادامه داد: این حرفها درست نیست؛ مگر بانک مرکزی میتواند نرخ تورم را کاهش دهد؟ هیچ كسی نمیتواند به نحوه محاسبه نرخ تورم در بانک مرکزی ایراد بگیرد. وی تاکید کرد: نرخ تورم واقعی همان نرخی است که بانک مرکزی اعلام و محاسبه میکند بارها عرض کردم رشد تورم در سه ماه پایان سال نزولی خواهد شد.
پرونده السیها تا دو هفته آینده در شورای پول و اعتبار
رییس کل بانک مرکزی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه پرونده السیهای ریالی چه زمانی در شورای پول و اعتبار مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت، گفت: السی ریالی در شورای پول و اعتبار مطرح شد و بانک مرکزی در آن مقطع 6 ماه فرصت خواست تا دستورالعمل جدیدی را درست کند.
وی افزود: اما خیلی سریع به این نتیجه رسیدیم که السی ریالی را ظرف حداکثر دو هفته آینده در شورای پول و اعتبار با دستورالعمل جدید مورد بررسی قرار دهیم.
تحریم به معنای قطع روابط با دنیا نیست
بهمنی در ارتباط با آثار روانی بازار ارز بار دیگر به تحریمها اشاره کرد و گفت: آثار روانی بر بازار ارز تاثیر بسزایی دارد؛ اما باید توجه داشت هماکنون وضعیت دنیا به گونهای نیست که فقط 10 کشور وجود داشته باشند و از تحریم این کشورها متضرر شویم. وی تاکید کرد: اما مطمئن باشید با تحریم 1 الی 10 کشور کاملا روابط ایران در دنیا قطع نمیشود.
استفاده از «ایران كد» در مبارزه با پولشویی
رییس كل بانك مركزی گفت: اطلاعات تجاری سامانه ملی ایرانكد میتواند به عنوان یكی از ابزارهای مبارزه با پولشویی توسط سیستم بانكی مورد استفاده قرار گیرد.
محمود بهمنی افزود: جرائمی چون پولشویی شامل ردگم كردن و شستوشوی پولهای كثیف و غیر قانونی با ترفندهای مختلف، تنها به وسیله وجود اطلاعات شفاف و كامل قابل شناسایی است. این اطلاعات ازهر نوعی كه باشد برای بانك مركزی قابل استفاده است. بهمنی اظهاركرد: هم اكنون بانك مركزی با راهاندازی سیستم جامع اطلاعات مشتریان و بهرهبرداری از آن در آینده نزدیك در حال تكمیل اطلاعات لازم برای مبارزه با جرم پولشویی است؛ اما این اطلاعات به تنهایی كافی نیست؛ چرا كه شگرد افراد پیچیدهتر میشود و به همان نسبت باید دسترسی به منابع مختلف و متنوع اطلاعات گسترش یابد.
وی تصریح كرد: ایرانكد مجموعه اطلاعات ارزشمند تجاری استاندارد در اختیار دارد كه با حمایت دولت در حال گسترش نیز هست. این اطلاعات ازطرق مختلف میتواند كمككننده بانك مركزی باشد و دسترسی كارشناسان بانك، آنان را درتحلیل و ارزیابی مشتریان سیستم بانكی و رفتار مالی آنها یاری دهد.
موضع بهمنی در مهر
خبرگزاری فارس: محمود بهمنی رییس كل بانك مركزی در حاشیه جلسه هیات دولت اظهار كرد: بازار طلا یك بحث جهانی است و به علت ناآرامیها و مسائل جهانی كه وجود دارد، مردم به سمت طلا روی آوردهاند. وی تصریح كرد: بالطبع وقتی تقاضا بیش از حد معمول باشد، قیمتها افزایش پیدا میكند تا شرایط مقداری عادی شود وطلا به حالت اول خود بازگردد؛ در طول یك الی دو ماه گذشته 30 درصد افزایش قیمت را داشتهایم. رییس كل بانك مركزی یادآور شد: وقتی قیمتها افزایش پیدا میكنند با توجه به اونس طلا كه هر 4 سكه یك اونس را در خود میگیرد، قیمت سكه نیز بالا میرود و این یك موضوع كاملا عادی و طبیعی از نظر قیمت جهانی است و دست ما نیست. به گفته وی، در حال حاضر اصلا حباب قیمت سكه در كشور وجود ندارد.
موضع بهمنی در آذر
خبرگزاری فارس: محمود بهمنی رییس كل بانك مركزی در حاشیه نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی اظهار كرد: قیمت كنونی سكه در بازار حدود 80 هزار تومان حباب دارد و باید این حباب قیمتی تخلیه شود.وی وعده داد در دو روز آینده قیمت سكه مطابق با ارزش واقعی شود. رییس كل بانك مركزی در تحلیل دلایل شكلگیری این حباب قیمتی به نقش واسطهها و دلالها اشاره و اظهار كرد: سكه طلا باید مطابق با قیمت جهانی و نرخ تبدیل دلار در بازار تعیین شود؛ اما دلالها روندی را در بازار حاكم كردهاند كه قیمت سكه هم اكنون بیش از ارزش واقعی در بازار غیر رسمی فروش میرود. رییس كل بانك مركزی اظهار كرد: دستور دادهام برای تخلیه 80 هزار تومانی حباب سكه عرضه شمش طلا بدون محدودیت در دستور كار قرار گیرد.