در این برنامه بیمه مرکزی موظف است از طریق شرکتهای بیمه نسبت به ارتقای نقش اقتصادی بیمه در تامین رفاه و امنیت مردم و افزایش ضریب نفوذ بیمه از 2 درصد کنونی به 7 درصد اقدام کند. طبق همین برنامه سهم بیمههای عمر که در حال حاضر 12 درصد کل پرتفوی صنعت بیمههای بازرگانی است، باید با 50 درصد رشد به 18 درصد افزایش یابد.کارشناسان بیمه تحلیلهای متفاوتی از مصوبات مجلس دارند، گروهی به صراحت میگویند: تحقق ضریب نفوذ بیمه 7 درصدی طی برنامه ششم غیرممکن است، برخی میگویند مجلس نیز میداند که این کار، غیرممکن است و فقط نگاه آرمانگرایانه آنها را نشان میدهد، اما برخی از مدیران بیمهای میگویند، تکلیف جدید مجلس فرصت خوبی را برای بیمههای بازرگانی ایجاد کرده است.
فرصت اجرا
مجید صفدری، مدیرعامل بیمه «ما» در این خصوص گفت: اینکه رشد ضریب نفوذ بیمه در قانون برنامه تکلیف شده نشانه توجه قوهمقننه به توسعه خدمات بیمهای درکشور است، اما این فراهم شدن فضای قانونی به تنهایی کافی نیست و هماهنگی دو قوه مجریه و قضائیه را میطلبد.ابراهیم کاردگر، مدیرعامل بیمه آسیا نیز با نگاهی مشابه مدیرعامل بیمه «ما» در این خصوص گفت: این فرصتی است تا صنعت بیمه خود را محک بزند؛ چراکه ظرفیتهای قانونی ایجاد شده حال نوبت بیمه است که با تعامل، آییننامهها و مصوباتی را ایجاد کند که حرکت در این مسیر را تسهیل بخشد.کاردگر با بیان اینکه توان شرکتهای بیمه طی سالهای اخیر تحلیل رفته است، افزود: صنعت بیمه نیاز به «ریکاوری» دارد؛ زیرا انتظارات سایرین طی این سالها بیش از ظرفیتهای موجود این صنعت بوده است.یونس مظلومی، مدیرعامل بیمه رازی، پرسشی را دراین خصوص با ارائه راهکاری پاسخ داد. او گفت: بیمههای مسوولیت درکشورهای توسعه یافته اجباری است و همین موضوع موجب شده تا ضریب نفوذ بیمه رشد قابل توجهی داشته باشد.او با بیان اینکه هر فرد در مقابل زیان افرادی که بهخاطر رفتار او متضرر شدهاند، مسوول است. ادامه داد: برخی رشتههای مسوولیت مانند بیمه کیفیت کالا، خدمات و مسوولیت کارفرما در قبال کارکنان در بسیاری از کشورهای توسعه یافته اجباری و از این اجبار در راستای کاهش زیانهای اجتماعی استفاده شده است.به گفته مظلومی در حال حاضر حوادث کارگری در ایران زیاد روی میدهد، اما سهم بیمهای که این خطرات را پوشش میدهد در مقابل حوادث اندک است.
چالش کم بیمهگی
حذف تعرفههای بیمه طی چند سال اخیر موجب شد تا میزان حق بیمه تولیدی به موازات تعداد بیمهنامههای صادره رشد نداشته باشد. در واقع نرخشکنی تبدیل به چالش اصلی صنعت بیمه شد.مجید صفدری مدیرعامل بیمه «ما» در این خصوص گفت: کمبیمهگی آفت صنعت بیمه است. صفدری با توضیح اینکه در رویداد کمبیمهگی، سرمایهها به ارزش کمتر از ارزش واقعی بیمه میشوند، ادامه داد: سقف سرمایه بیمهنامههای آتشسوزی برخی از واحدهای تولیدی کمتر از ارزش واقعی این واحدها است و وخامت موضوع زمانی برای آنها مشخص میشود که در زمان بروز حوادث خسارتی به مراتب کمتر از آنچه متضرر شدهاند از بیمهها میگیرند.ابراهیم کاردگر، مدیرعامل بیمه آسیا درخصوص ساماندهی فضای کسبوکار صنعت بیمه گفت: وضعیت بازار بیمه کشور درحال حاضر بهگونهای است که نرخ و شرایط هم باید از سوی بازار تعیین شود و هم نهاد ناظر هدایتکننده فعالیتها باشد.کاردگر افزود: ناظر بازار بیمه کشور بازنشسته نشده و تا زمانی که بازار رقابتی نباشد، بازنشسته نخواهد شد.یونس مظلومی مدیرعامل بیمه رازی نیز برای توسعه خدمات بیمه گفت: نهادهای نظارتی بالادستی باید در تدوین مقررات و قوانین بهگونهای عمل کنند که توسعه و افزایش ضریب نفوذ بیمه در دستور کار قرار گیرد بهطور مثال مجلس میتواند با تصویب قانونی درخصوص اجباری شدن بیمههای مسوولیت مانند کارفرما در قبال کارکنان علاوهبر ایفای تعهدات اجتماعی با توجه به بالابودن حوادث کار در ایران، در افزایش ضریب نفوذ بیمه نیز با تصویب قوانین مربوطه کارساز باشد.
چالش بیمههای عمر
به گفته مدیرعامل بیمه آسیا رشد بیمههای عمر یکی از تکالیف برنامه ششم توسعه است.ابراهیم کاردگر در این خصوص گفت: معتقدم بیمه عمر ظرفیت ایجاد رشد اقتصادی را دارد و میتواند بهعنوان یک ابزار تامین مالی مطرح شود به شرط اینکه مسوولان برنامه ریز در کشور به سمتی گام بردارند که با تدوین مصوباتی دراین خصوص، نقش بیمههای عمر و سرمایهگذاری در اقتصاد کشور پررنگ ترشود. یونس مظلومی، مدیرعامل بیمه رازی برلزوم تفکیک پرتفوی بیمههای عمر از غیرعمر تاکید کرد و گفت: تجربه برخی کشورها مانند ترکیه نشان میدهد که تاسیس شرکتهای تخصصی بیمه عمر موجب رشد این رشته بیمهای شده است.
او در پاسخ به این سوال که آیا شرکتهای بیمه ایرانی نیز آمادگی این تفکیک را دارند، یادآورشد: این تصمیم نیازمند تحقیق و بررسی کافی است و نمیتوان یک شبه آن را اجرا کرد.مظلومی گفت: تفکیک شرکتهای بیمه در حال فعالیت در رشتههای تخصصی خودبهخود باعث شفافیت در حسابها و تدوین آییننامههای ابلاغی کارآ میشود.مجید صفدری مدیرعامل بیمه «ما» به توسعه بیمههای عمر از منظر سرمایهگذاری نگاه کرد و گفت: توجه به «بازار بدهی» راهکار دیگری برای سرمایهگذاری منابع بیمههاست. صفدری با بیان اینکه سهم بازار بدهی در اقتصاد ایران حدود 5 درصد است در حالی که این عدد در دنیا 75 درصد است، متذکر شد: در عرضه اوراق صکوک، مرابحه، اوراق مشارکت و ... در دنیا بانکهای مرکزی و نهادهای نظارتی تنها بر سود این اوراق نظارت میکنند نه اینکه میزان آن را تکلیف کنند در ضمن اینکه ارائه این اوراق به رتبه اعتباری و توانگری مالی شرکتها و نهادها بستگی دارد.