«ساختمان باب همايون» روز گذشته ميزبان رييس سازمان بورس و اوراق بهادار و اصحاب رسانه بود. نخستين نشست دوره‌اي معاونت‌هاي وزارت امور اقتصادي و دارايي به مناسبت هفته دولت با حضور دكتر علي صالح‌آبادي در جمع خبرنگاران برگزار شد. نشستي شايد كمي متفاوت با جلسات قبلي! «رييس» ديگر از آمار و ارقام دادوستد و بالا و پايين آمدن شاخص سخني به ميان نياورد، اما به هر حال هفته دولت است و دستگاه‌هاي دولتي مايلند گزارش عملكرد خود را منتشر كنند.
آنچه در بورس تصويب شد
بالاخره قرار شده شركت‌هاي بورسي و فرابورسي، كنترل‌هاي داخلي را در سيستم‌هاي مالي و گزارشگري خود مستقر سازند. آنها تا ارديبهشت 92 فرصت دارند تا اين كار را انجام دهند.
رييس «سازمان» ديروز با اشاره به اهميت فراوان «استقرار سيستم‌هاي كنترل داخلي در شركت‌هاي بورسي و فرابورسي» از رسانه‌ها خواست تا به اين موضوع بپردازند، زيرا شفافيت و سلامت مالي شركت‌ها يكي از مطالبات اصلي سرمايه‌گذاران است. صالح‌آبادي در اين باره يادآور شد: اين كار سختي است و نياز به تمهيدات فراواني دارد اما به اين منظور زمان كافي در اختيار شركت‌ها قرار گرفته كه بايد از آن استفاده كنند و حسابرسان نيز موظفند استقرار كنترل‌ها را در شركت‌ها گزارش كنند.
وي اظهار اميدواري كرد: در مجامع شركت‌ها در سال آينده در كنار همه گزارش‌ها، گزارش جديدي درخصوص استقرار كنترل‌هاي داخلي و حسابرسي داخلي شركت‌ها، پيش‌روي سهامداران قرار خواهد گرفت.
شكايت كنيد، رسيدگي مي‌كنيم
دستورالعمل معاملات با اشخاص وابسته، ديگر مصوبه‌اي بود كه رييس «سازمان» از تصويب آن خبر داد. دستورالعملي كه سهامداران عمده شركت‌ها را مجاب مي‌كند، معاملات خود را در فضاي منصفانه انجام دهند. صالح‌آبادي در اين باره گفت: هر سهامداري كه بيش از 5 درصد از سهام شركتي را در اختيار دارد اگر نسبت به معامله‌اي، اعتراض داشته باشد، سازمان بورس با هزينه سهامدار به شكايت او رسيدگي خواهد كرد. دستورالعمل اوراق اختيار فروش تبعي و كمكي كه اين اوراق به بازار كرد، نرخ كارمزدهاي بازارگرداني اوراق اجاره و ترجيحات نرخ كارمزدهاي بازارگرداني اوراق مشاركت و تسري آنها به اوراق اجاره و معافيت برخي از شركت‌هاي سهامي عام از ثبت نزد سازمان از ديگر مواردي بود كه صالح‌آبادي به آنها اشاره كرد. او در مورد معافيت از ثبت اين دسته از شركت‌ها گفت: شركت‌هايي كه حقوق صاحبان سهامشان از مقدار معيني پايين‌تر باشد، از ثبت نزد سازمان معافند. همچنين شركت‌هايي كه تعداد سهامدارانشان كمتر از 100 شخص و بيش از 35 شخص باشد و نيز شركت‌هايي كه سرمايه آنها كمتر از 100 ميليارد ريال است و آنها كه تعداد سهامدارانشان كمتر از 35 شخص است با هر سرمايه‌اي از ثبت نزد سازمان معافند.
يونيت‌ها را ابطال نكنيد
معاون وزير اقتصاد در ادامه از آمادگي «سازمان» براي راه‌اندازي «صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري با تقسيم سود» خبر داد و گفت: در حال حاضر اساسنامه و اميدنامه تيپ اين صندوق‌ها آماده شده است و مي‌توان منتظر شكل‌گيري اين نوع صندوق‌ها بود.
صالح‌آبادي خاطرنشان كرد: برخي از سرمايه‌گذاران در صندوق‌ها كه تمايلي به ابطال يونيت‌هاي خود ندارند، از اين صندوق‌ها استقبال خواهند كرد. وي همچنين از تمديد زمان مجوزهاي مشاور پذيرش، مشاور سرمايه‌گذاري، مشاور عرضه، سبدگرداني و پردازش اطلاعات مالي از دو سال به پنج سال خبر داد و تاكيد كرد: شرايط اعطاي مجوزها بايد تداوم داشته باشد و ارائه مجوزهاي پنج ساله، نافي نظارت‌هاي دوره‌اي «سازمان» نخواهد بود.
صندوق تضمين 4/2 ميليارد توماني
صالح‌آبادي در ادامه نشست به تصويب و اجرايي شدن مقررات صندوق تضمين و تسويه كارگزاران به عنوان يكي ديگر از اقدامات سازمان متبوع خود اشاره كرد و گفت: در حال حاضر اين صندوق حدود 2 ميليارد و 400 ميليون تومان نقدينگي دارد و اگر كارگزاري نتواند به هر دليل تا ساعت 12 روز سوم بعد از معامله، تسويه كند اين صندوق مبلغ موردنظر را پرداخت مي‌كند، اما كارگزار به ازاي دقيقه‌ها و ثانيه‌هاي تاخيرش جريمه خواهد شد.
انتقال اتوماتيك از بورس به بازار پايه فرابورس
رييس «سازمان» همچنين به اصلاح مقررات بازار سرمايه درخصوص شركت‌هاي حذف شده از بورس اشاره كرد و گفت: در حال حاضر به صورت اتوماتيك، شركتي كه از بورس حذف شود به بازار پايه فرابورس منتقل مي‌شود.
وي همچنين از تصويب مقررات دستورالعمل نحوه گزارشگري اطلاعات مالي آتي خبر داد و گفت: نحوه گزارشگري شركت‌ها در اعلام بودجه به سازمان بايد به گونه‌اي باشد كه سرمايه‌گذاران بتوانند به نحو بهتري آن را تحليل كنند كه به اين منظور دستورالعمل يادشده تصويب شده و مقدمات اجراي آن فراهم خواهد شد.
MBA بورس بگيريد
رييس «سازمان» سپس به فعاليت‌هاي آموزشي و فرهنگي اين سازمان اشاره كرد و گفت: راه‌اندازي استوديو بورس، تالار مجازي با 80 هزار كاربر، بورس همراه با 10 هزار نفر كاربر و امكان ايجاد رشته تحصيلي بورس در دبيرستان با همكاري وزارت آموزش و پرورش به همراه نمايشگاه كتاب دائمي بورس با 400 عنوان كتاب در زمينه‌هاي مختلف مالي از جمله اين فعاليت‌ها است.
صالح‌آبادي همچنين از راه‌اندازي دوره آموزشي MBA بورس با همكاري سازمان مديريت صنعتي خبر داد و گفت: اين دوره 5/2 سال به طول مي‌انجامد. وي در ادامه از تصويب دستورالعمل دوره‌هاي آموزشي براي موسسات كه متقاضي آموزش در اين حوزه هستند خبر داد و گفت: تاكنون 15 درخواست در اين بخش دريافت شده كه در دست بررسي است و براي دو درخواست هم موافقت اصولي صادر شده است.
پيشرفت كارگزاران
وي سپس به رتبه‌بندي كارگزاران اشاره كرد و گفت: كارگزاران پيشرفت خوبي داشته‌اند به گونه‌اي كه در دوره گذشته، تعداد كارگزاران رتبه الف، 17 شركت بودند كه در اين دوره به 40 شركت افزايش پيدا كرده‌اند. همچنين از مجموع 87 شركت كارگزاري، در دوره قبل 21 كارگزار رتبه ب داشتند كه الان به 30 كارگزار افزايش يافته‌اند. 31 كارگزار هم رتبه ج داشتند كه الان به 14 كارگزار كاهش يافته‌اند. همچنين 11 كارگزار با رتبه د وجود داشت كه الان 3 كارگزار با اين رتبه وجود دارد و در نهايت 5 كارگزار با رتبه ﻫ در بازار فعاليت مي‌كرد كه در حال حاضر رتبه ﻫ وجود ندارد. وي با اشاره به ارتقاي 60 كارگزاري و بدون تغيير ماندن 27 كارگزاري تاكيد كرد: هدف اصلي ما حركت كارگزاران به سمت شركت كارگزاري استاندارد است. رييس «سازمان» سپس به 111 مورد تاييد صلاحيت حرفه‌اي و 11 مورد ردصلاحيت حرفه‌اي در كميته تاييد صلاحيت‌ها اشاره كرد و ادامه داد: در حوزه گواهينامه‌هاي حرفه‌اي، اين دوره 10 هزار و 500 نفر در آزمون‌ها شركت كردند كه با اين روند، مشكل كمبود نيروي كارگزاران برطرف مي‌شود.
صالح‌آبادي همچنين از افزايش تعداد مشاوران سرمايه‌گذاري به 7 شركت، پردازشگر به يك شركت و دو شركت مستقل سبدگردان و 34 شركت كارگزاري داراي مجوز سبدگرداني خبر داد.
تامين مالي 5 هزار ميليارد توماني در بازار سرمايه
سخنگوي سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص تامين مالي در بورس گفت: از ابتداي سال جاري تاكنون شاهد 3700 ميليارد تومان تاسيس شركت سهامي عام و افزايش سرمايه آنها بوده‌ايم. همچنين 1134 ميليارد تومان اوراق مشاركت و اجاره منتشر شده و 316 ميليارد تومان نيز اوراق اجاره جديد به زودي منتشر خواهد شد و در مجموع حدود 5 هزار ميليارد تومان از ابتداي سال تاكنون منابع مالي از بازار سرمايه تامين شده است.
انتشار 6550 اطلاعيه شركت‌هاي بورسي و 1554 اطلاعيه شركت‌هاي فرابورسي و ثبت شده نزد سازمان، برگزاري 341 مجمع شركت‌هاي بورسي و 157 مجمع شركت‌هاي فرابورسي و ثبت شده نزد سازمان، بررسي 177 پرونده در 55 جلسه كميته تخلفات و صدور 45 راي و برگزاري 51 جلسه در هيات داوري و صدور 18 راي از ديگر مواردي بود كه صالح‌آبادي به آنها اشاره كرد.
بورس و سهامداران صدرا در انتظار «جمع‌بندي» قرارگاه
خبرنگار دنياي اقتصاد در نشست ديروز، وضعيت «صدرا» را از رييس «سازمان» جويا شد. شركتي كه 6 ماه است نمادش متوقف و سهامدارانش بلاتكليف مانده‌اند. چندي پيش مالمير، معاون نظارت بر ناشران «سازمان» از امكان خروج صدرا از بورس، سخن گفته بود.
صالح‌آبادي در اين باره گفت: در پي درخواست‌هاي سهامداران صدرا، جلسه‌اي در قرارگاه خاتم‌الانبيا با حضور مسوولان اين مجموعه، نمايندگان سهامداران جزء و سازمان بورس برگزار شد. در اين جلسه كه سه ساعت به طول انجاميد مباحث متعددي مطرح شد اما در نهايت مقرر شده، قرارگاه درخصوص نحوه حمايت خود از سهام صدرا بررسي‌هاي لازم را به عمل آورده و نتيجه را به ما اعلام كند. رييس «سازمان» افزود: تاكنون چند بار اين موضوع را پيگيري كرده‌ايم اما هر بار قرارگاه اعلام كرده كه به جمع‌بندي لازم در اين خصوص نرسيده است كه اميدوارم به زودي به جمع‌بندي برسند. وي درباره ماندن يا نماندن صدرا در بورس گفت: اين موضوع بايد در هيات پذيرش مطرح و درباره آن تصميم‌گيري شود اما به هر حال امكان خريد و فروش سهام صدرا در بورس يا بازار پايه فرابورس فراهم خواهد بود.
تسهيلات صندوق توسعه ملي براي شركت‌ها
صالح‌آبادي سپس در پاسخ به يكي از خبرنگاران درخصوص اعطاي وام به شركت‌ها گفت: شركت‌هاي بورسي و فرابورسي مي‌توانند براي دريافت تسهيلات به بانك‌ها مراجعه كنند. بانك‌ها براساس تفاهمات شوراي پول و اعتبار، مي‌توانند تا 20 درصد سرمايه پايه شركت‌ها به آنها تسهيلات بدهند. همچنين شركت‌ها مي‌توانند سهام خود را وثيقه كرده و در قبال آن تسهيلات بگيرند. وي افزود: براساس تفاهم، شركت‌هاي بورسي و فرابورسي مي‌توانند از تسهيلات صندوق توسعه ملي نيز استفاده كنند و از طريق بانك‌هاي عامل در اولويت قرار گيرند. وي درباره مشكلات انجام معاملات آتي گفت: كمبودهاي نرم‌افزاري موجود در اين زمينه مرتفع شده و دو شركت نرم‌افزاري سيستم‌هاي ثبت سفارش (OMS) را تدارك ديده‌اند كه نيازهاي موجود را پوشش داده و آماده بهره‌برداري است. صالح‌آبادي تاكيد كرد: البته گسترش معاملات آتي به فرهنگ‌سازي نيز نياز دارد و بايد جلسات آموزشي براي فعالان بازار گذاشته شود.
صندوق ثبات، حركت قيمت‌ها به سمت ارزش ذاتي
صالح‌آبادي درباره راه‌اندازي صندوق ثبات بازار سرمايه هم گفت: همان طور كه در سيستم بانكي، صندوق ضمانت سپرده‌ها وجود دارد، قرار است اين صندوق نيز براساس مصوبه دولت در بازار سرمايه تشكيل شود. وي توضيح داد: سهامداران حقوقي به تناسب وزن خود مي‌توانند منابع صندوق را تامين و مدير آن را خود انتخاب كنند. رييس «سازمان» درباره هدف اين صندوق گفت: در مواقعي كه قيمت‌ها بدون دليل كارشناسي و تحت تاثير جو رواني كاهش پيدا كند، صندوق خريد كرده و از بازار حمايت مي‌كند. همچنين زماني كه قيمت‌ها بي‌رويه افزايش يابد، اين صندوق به عرضه در بازار پرداخته و اجازه افزايش قيمت‌ها را در بازار نمي‌دهد. به عبارت ديگر عملكرد صندوق باعث مي‌شود قيمت‌هاي سهام به سمت ارزش‌هاي ذاتي حركت كنند. وي در پايان گفت: مقدمات راه‌اندازي اين صندوق فراهم شده و مذاكرات با سهامداران عمده نيز انجام شده است و به زودي شاهد راه‌اندازي آن خواهيم بود.