شركت توسعه معادن روي ايران در يك نگاه

تاريخچه
شركت توسعه معادن روي ايران (سهامي‌عام) براساس تبصره 29قانون بودجه سال 1376 كشور و به منظور اجراي پروژه‌هاي توسعه صنعت روي تاسيس گرديد.
در دي‌ماه 1376 با تشكيل كميته راهبري توسط وزارت معادن و فلزات وقت عملا تلاش و فعاليت جهت تشكيل شركتي به صورت سهامي عام به منظور ايجاد ظرفيت‌هاي جديد توليد روي به ميزان يك‌صد هزار تن در سال آغاز گرديد و با جلب مشاركت 27 نهاد ملي و منطقه‌اي به عنوان هيات‌موسس و با اخذ تاييديه از اداره ثبت زنجان در تاريخ 21/11/1386 نسبت به عرضه سهام به عموم مردم ايران اقدام شد.
اولين مجمع عمومي موسسين شركت در تاريخ 10/2/1377 برگزار و با تصويب اساسنامه، انتخاب هيات‌مديره، بازرس قانوني و ثبت شركت در تاريخ 19/2/1377 تحت شماره 2972 در اداره ثبت زنجان، شركت توسعه معادن روي ايران (سهامي عام) به عنوان يك شركت خصوصي عملا فعاليت خود را آغاز نمود. شركت در تاريخ 2/8/1379 در سازمان بورس اوراق‌بهادار تهران مورد پذيرش قرار گرفت و سهام آن در تاريخ 20/1/1380 بر روي تابلوي بورس معامله شد.
موضوع فعاليت
طبق ماده 3 اساسنامه شركت، موضوع فعاليت شركت عبارت است از:
- ايجاد و احداث كارخانه‌هاي استحصال فلز روي از معادن روي كشور.
- سرمايه‌گذاري و مشاركت در كارخانه‌هاي توليد روي.
- اكتشاف، استخراج، بهره‌برداري، توليد و تغليظ مواد معدني.
- واردات ماشين‌آلات، تجهيزات، مواد مصرفي، لوازم يدكي موردنياز از خارج كشور و يا تامين از داخل كشور.
- مشاركت در ساير شركت‌ها از طريق تاسيس يا تعهد سهام شركت‌هاي جديد، خريد يا تعهد سهام شركت‌هاي موجود در زمينه‌‌هاي توليدي، صنعتي، طراحي مهندسي، مطالعاتي و تحقيقاتي، خدماتي و هرگونه امري كه به نحوي از انحا با فعاليت‌هاي فوق مرتبط باشد.
- ارائه خدمات فني، مشاوره‌اي، صنعتي، فروش و توزيع محصولات توليدي داخل و خارج از كشور.
- مبادرت به انجام كليه امور و عمليات صنعتي، معاملات مالي، اخذ تسهيلات اعتباري و وام از بانك‌ها، صادرات و واردات كالاهاي مجاز بازرگاني، اخذ نمايندگي از ساير شركت‌هاي داخلي و خارجي و اعطاي نمايندگي، اقدام به عمليات بازرگاني موضوع قانون تجارت و ساير قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران كه به صورت مستقيم يا غيرمستقيم براي تحقق اهداف شركت لازم يا مفيد به نظر برسد و جهت تامين اهداف و موضوع شركت ضرورت داشته باشد.
روند تغيير سرمايه
سرمايه شركت در بدو تاسيس مبلغ 8/219ميليارد ريال بوده كه طبق مصوبه مجمع عمومي فوق‌العاده مورخ 11/4/1381 در سه نوبت افزايش طي سال‌هاي 1381، 1383 و 1384 به مبلغ 6/548ميليارد ريال رسيده است.
نيروي انساني
نيروي انساني از مهم‌ترين سرمايه‌هاي شركت براي ورود به عرصه توليد و تجارت جهاني مي‌باشد. در اين راستا فرآيند‌هاي مرتبط با پرورش انسان‌هاي توانمند و استفاده بهينه از اين منابع در جهت حصول به اهداف اصلي و نهايي شركت به كار گرفته شده است.
با عنايت به تبديل ساختار سازماني شركت به يك هلدينگ كامل و واگذار شدن امور اجرايي در بخش‌هاي معدني، فرآوري و توليد كنسانتره فلز سرب و روي و ديگر محصولات به شركت‌هاي زيرمجموعه و همچنين تمركز فعاليت‌هاي بازرگاني و فروش داخلي و خارجي، امور مهندسي، سرمايه‌گذاري و غيره در شركت‌‌هاي تخصصي تابعه، شركت توسعه معادن روي ايران از حداقل پرسنل اداره امور شركت تخصصي مادر برخوردار مي‌باشد. در اين راستا استراتژي جذب، به كارگيري، آموزش و فراهم آورده فرصت‌هاي رشد شغلي، مورد توجه قرار گرفته و هدف‌گذاري شده است.در پايان سال 1385 تعداد و وضعيت تحصيلي نيروي انساني شاغل در شركت توسعه معادن روي ايران به شرح زير است.
سرمايه‌گذاري در شركت‌ها
سرمايه‌گذاري در شركت‌هاي فعال در صنعت روي كشور و اداره تخصصي فعاليت‌ها از طريق ايجاد شركت‌هاي جديد، بخشي از استراتژي توسعه‌اي شركت توسعه معادن روي ايران را تشكيل مي‌دهد. در اين راستا شركت از همان ابتداي فعاليت، بخشي از منابع در اختيار خود را به اين امر اختصاص داده است. ضرورت نظارت بر شركت‌هاي تابعه با عنايت به تاثير آنها بر روي EPS و نقدينگي شركت توسعه معادن روي ايران موضوعي است كه از همان ابتدا مورد توجه بوده و در حال حاضر نيز با جديت بيشتري مدنظر هيات‌مديره شركت قرار دارد.
شركت كالسيمين
شركت كالسيمين (سهامي عام) در تاريخ 4/9/1343 تحت شماره 9573 در اداره ثبت شركت‌هاي تهران به عنوان يك شركت سهامي خاص به ثبت رسيد. در تاريخ 3/6/1370 مركز اصلي شركت از تهران به زنجان تغيير يافته و تحت شماره 1762 در اداره ثبت شركت‌هاي زنجان به ثبت رسيده است.
شركت‌هاي تابعه شركت كالسيمين عبارتند از مجتمع ذوب و احياي روي قشم (سهامي خاص) و توليد روي بندرعباس (سهامي خاص) كه به ترتيب در تاريخ 5/10/1378 و 1/8/1377 به بهره‌برداري رسيده‌اند. فعاليت شركت‌هاي فوق طبق اساسنامه عبارتند از: فرآوري كاني‌ها از مرحله استحصال مواد معدني تا تهيه فلزات به ويژه فلز روي به صورت ورق و شمش.
شركت توسعه معادن روي ايران در حال حاضر مالكيت حدود 50درصد از سهام شركت كالسيمين را در اختيار دارد. شركت كالسيمين و شركت‌هاي تابعه آن، يكي از باسابقه‌ترين و بزرگترين توليدكنندگان كنسانتره و شمش روي در كشور محسوب مي‌گردند.
شركت ملي سرب و روي ايران
شركت ملي سرب و روي ايران به منظور ايجاد كارخانه‌هاي توليد شمش سرب و روي در تاريخ 24/9/1360 تاسيس شده و طي شماره 940 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت صنعتي زنجان به ثبت رسيده است.
اين شركت در تاريخ 31/2/1379 به شركت سهامي عام تغيير يافته و از تاريخ 12/10/1379 در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شد. پس از خريد 68/84درصد سهام اين شركت توسط شركت توسعه معادن روي ايران در اسفند ماه سال 1382 و اصلاح ساختار آن به منظور رفع مسائل و مشكلات توليدي و تامين خاك مورد نياز، اين شركت مجددا وارد عرصه توليد گشت. شركت ملي سرب و روي ايران از پتانسيل بالايي در جهت پيشبرد صنايع سرب و روي كشور برخوردار مي‌باشد. كارخانه سرب شركت با ظرفيت اسمي 40000 تن در سال با دانش فني شركت بوليدن (Boliden) سوئد و شركت مانسمان دماك آلمان در سال 1371 به بهره‌برداري رسيد. 30درصد هزينه‌هاي اجرايي اين پروژه صرف حفاظت محيط‌زيست شده است. كارخانه سرب اين شركت تجهيزات كامل پيشگيري از آلودگي هوا و حفاظت محيط‌زيست را دارا مي‌باشد.
محصول اصلي كارخانه سرب، شمش سرب نرم با درجه خلوص 99/99درصد است كه در صنايع باتري‌سازي كاربرد دارد. همچنين آلياژ سرب – نقره، قلع و سرب – آنتيموان از ديگر محصولات اين كارخانه مي‌باشد. اين آلياژها در صنايع كابل‌سازي و مهمات‌سازي مصرف مي‌شوند. كارخانه 15000 تني روي شركت ملي سرب و روي ايران با استفاده از دانش فني و تجهيزات داخلي احداث شده، در شهريور 1378 به بهره‌برداري رسيده است. در اين كارخانه شمش روي از نوع HG و با درجه خلوص بالاتر از 95/99درصد توليد مي‌شود.
50درصد عمليات طرح توسعه اين كارخانه تا ظرفيت 30000 تن اجرا شده است. بخشي از محصولات كارخانه‌هاي سرب و روي صرف نيازهاي داخل كشور شده و بخشي نيز به بازارهاي جهاني صادر مي‌شود.
شركت ذوب روي بافق
شركت ذوب روي بافق (سهامي خاص) در تاريخ 21/12/1370 تحت شماره 89072 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت صنعتي تهران به ثبت رسيد و پس از توليد آزمايشي در نيمه آبان ماه 1378، در تاريخ 24/9/1379 افتتاح گرديد. كارخانه اين شركت به منظور توليد سالانه 30000 تن شمش روي SHG در 45 كيلومتري محور يزد – بافق با مساحتي بالغ بر 200 هكتار با دانش فني، ماشين‌آلات و نظارت بر نصب از شركت NFC چين خريداري گرديد. اين كارخانه بزرگترين واحد توليدي شمش روي كشور مي‌باشد كه با كنسانتره سولفوره روي تغذيه مي‌شود و با توليد 30000 تن شمش روي و 50000تن اسيد سولفوريك در سال از بزرگترين توليدكنندگان روي ايران است. عمده مواد اوليه مصرفي اين مجموعه، كنسانتره سولفوره روي با عيار 54-52درصد و رطوبت 11-8درصد به ميزان 71-65هزار تن در سال مي‌باشد و به علت مصرف كنسانتره سولفوره در كارخانه ذوب روي بافق در فرآيند توليد، تركيبي از هر دو روش پايرومتالوژي و هيدرومتالوژي وجود دارد. در تاريخ 24 شهريور 1383 شركت توسعه معادن روي ايران بيش از 98درصد سهام اين شركت را به منظور حل معضلات فني و اقتصادي واحد مذكور و تبديل آن به يك واحد فعال و پربازده اقتصادي خريداري نمود. اين مجتمع در مهرماه 1384 به طور كلي راه‌اندازي گرديد و جهت سودآور نمودن شركت از طريق خاك اكسيده معدن انگوران با توجه به محدوديت‌هاي تهيه خاك سولفوره در اواخر سال 1384، خط توليد به طور كامل تغيير داده شد تا از خاك اكسيده جهت توليد روي استفاده گردد. همچنين در سال 1385 پروژه توليد اسيدسولفوريك از طريق احداث واحد ذوب گوگرد، تكميل و راه‌اندازي و امكان توليد اسيدسولفوريك تا 120 تن در روز با خلوص 98درصد مهيا گرديد. اين شركت براي اولين بار در ايران موفق به توليد شمش روي با عيار 995/99درصد شده است. اين شركت همچنين موفق به دريافت گواهينامه‌هاي يكپارچه 14001 ISO ، 9001 ISO (استقرار كامل استانداردهاي زيست‌محيطي)، 18001 (IMS) OHSAS (ايمني بهداشت شغلي) از QS سوئيس گرديد كه يكي از معتبرترين شركت‌هاي گواهي‌دهنده در دنيا مي‌باشد. شركت توسعه معادن روي ايران در حال حاضر مالكيت حدود 98درصد از سهام شركت ذوب روي بافق را در اختيار دارد.
شركت فرآوري مواد معدني ايران
شركت فرآوري مواد معدني ايران در تاريخ 30/7/1370 به صورت شركت سهامي خاص تاسيس شده و طي شماره 86319 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت صنعتي زنجان به ثبت رسيده است. شركت مزبور در تاريخ 1/10/1379 به شركت سهامي عام تبديل شد و پس از پذيرفته شدن در سازمان بورس اوراق بهادار تهران، اولين معامله بر روي سهام آن شركت در تاريخ 25/3/1381 انجام گرفت. مركز اصلي شركت در تهران و كارخانه آن در شهرستان دندي 90 كيلومتري شهر زنجان است.
موضوع فعاليت شركت طبق اساسنامه فرآوري انواع كاني‌ها، بهره‌برداري از معادن، تاسيس كارخانه، انجام امور بازرگاني مرتبط، مشاركت با ساير شركت‌ها و ارائه خدمات فني و مهندسي به آنها در زمينه موضوع فعاليت شركت مي‌باشد. بهره‌برداري از كارخانه اين شركت با ظرفيت 10000 تن در تاريخ 2/5/1375 شروع شده و در حال حاضر شركت توسعه معادن روي ايران مالكيت 57درصد از سهام شركت مذكور را در اختيار دارد.
شركت صنعت روي زنگان
شركت صنعت روي زنگان در اواخر سال 1382، با هدف افزايش بهره‌وري و تخصصي كردن فعاليت‌ها در شركت توسعه معادن روي ايران تاسيس گرديد. محدوده فعاليت‌هاي اين شركت كه در واقع زيربناي آن همان كارخانه كلسيناسيون است، توليد و فرآوري كنسانتره روي مي‌باشد. با عنايت به افزايش ظرفيت توليد شمش روي در كارخانه‌هاي توليدي و احداث واحدهاي توليدي كوچك و نيز نگرش ايجاد ارزش افزوده در شركت توسعه معادن روي ايران از طريق فرآوري مواداوليه استخراجي از معدن انگوران، ايجاد ظرفيت جديد توليد و عرضه كنسانتره روي پخته (كارخانه كلسيناسيون) در دستوركار مديران ارشد شركت مادر قرار گرفت.
فعاليت اجرايي احداث كارخانه در اواخر زمستان سال 1378 در سايت صنعتي شركت در زنجان آغاز و در بهمن ماه سال 1379 با اتمام عمليات، افتتاح و مورد بهره‌برداري قرار گرفت. با احداث اين كارخانه سالانه 50000 تن به ظرفيت توليد كنسانتره روي كشور افزوده شد. در سال 1383 طرح افزايش ظرفيت اين كارخانه به ميزان 80000 تن به بهره‌برداري رسيد. در سال 1385 مقدار 157715 تن محصول از خطوط توليد كنسانتره روي كلسينه و نيمه كلسينه، به صورت بسته‌بندي و خردايش شده حاصل شد كه با كاهش 9/7درصد نسبت به سال قبل مواجه بوده است.
شركت بازرگاني توسعه روي زنجان
هيات مديره شركت توسعه معادن روي ايران به منظور ساماندهي و تمركز امور بازرگاني گروه شركت‌هاي توسعه معادن روي ايران و اتخاذ وحدت رويه در امر بازاريابي داخلي و خارجي توليدات مجموعه خصوصا فروش ماده معدني و كنسانتره اكسيد روي با تاسيس شركت بازرگاني توسعه روي زنجان (سهامي خاص) موافقت و اين شركت در تاريخ 7/1/1379 طي شماره 3650 در اداره ثبت شركت‌هاي استان زنجان به ثبت رسيد. صد درصد سهام اين شركت متعلق به گروه شركت‌هاي توسعه معادن روي ايران مي‌باشد.

 
فعاليت اصلي شركت طبق اساسنامه آن خريد، فروش، ارائه خدمات بازرگاني، انجام مشاركت‌هاي معدني و حقوقي، قبول يا اعطاي نمايندگي در رابطه با فروش كالا و خدمات و فعاليت‌هاي بازرگاني، اخذ تسهيلات مالي و اعتباري از اشخاص حقيقي، حقوقي و بانك‌ها و به طور كلي هرگونه فعاليت مالي و اقتصادي مرتبط با موضوع فعاليت شركت مي‌باشد. اين شركت پس از پذيرش در بورس فلزات تهران توانست در جهت تثبيت و شفاف نمودن قيمت و جلوگيري از فروش چند نرخي در بازار فلز روي، حضوري فعال داشته باشد.
شركت تيم
شركت توسعه معادن روي ايران فقط به بازارهاي داخلي اكتفا نكرد و درصدد بود با استفاده از راهكارها و روش‌هاي نوين بين‌المللي در بازارهاي خارجي فعال‌تر شده و با تاكيد بر كيفيت برتر، ارزش كل صادرات شركت را افزايش دهد. در همين راستا جهت تحقق اهداف گروه شركت‌هاي توسعه معادن روي ايران براي حضور در بازارهاي جهاني، تنظيم مناسبات بازرگاني بين‌المللي، ايجاد پايگاه‌ها و گسترش فعاليت‌هاي صادراتي گروه، حفظ و توسعه سهم بازارهاي هدف، شركت تيم (سهامي خاص) در كشور امارات تاسيس شد. شركت توسعه معادن روي ايران در حال حاضر مالكيت 70درصد از سهام شركت تيم را در اختيار دارد.
شركت سرمايه‌گذاري انديشه‌ محوران
شركت سرمايه‌گذاري انديشه محوران (سهامي خاص) در سال 1377 با نام شركت بهكار سهام زنجان (سهامي خاص) تحت شماره 3076 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت واحدهاي صنعتي شهرستان زنجان به ثبت رسيده است. بر اساس صورتجلسه مجمع عمومي فوق‌العاده مورخ 10/9/1381 نام شركت به شركت سرمايه‌گذاري انديشه مهتر و متعاقبا به شركت سرمايه گذاري انديشه محوران تغيير يافت و سرمايه شركت از 50ميليون ريال به پنج ميليارد ريال منقسم به 500هزار سهم ده هزار ريالي افزايش يافت. اين شركت به عنوان يك واحد تخصصي اداره امور سهام و ارائه خدمات مورد نياز سهامداران و شركت‌هاي تابعه، مستقل از مسائل و مشكلات اجرايي شركت توسعه معادن روي ايران (شركت مادر) ايجاد شده و معادل 8/99درصد از سهام آن به شركت توسعه معادن روي ايران (سهامي عام) تعلق دارد.
شركت مهندسي و تحقيقاتي فلزات غيرآهني
شركت مهندسي و تحقيقاتي فلزات غيرآهني (سهامي خاص) در تاريخ 17/2/1348 تحت شماره 13114 در اداره ثبت شركت‌ها و مالكيت واحدهاي صنعتي تهران به ثبت رسيده است. در تاريخ 3/12/1384 و در راستاي تحقق رسالت گروه شركت‌هاي توسعه معادن روي ايران، شركت مهندسي و تحقيقاتي فلزات غيرآهني براي ارائه خدمات مهندسي و مديريتي در زمينه صنايع فرآوري موادمعدني به ويژه صنعت سرب و روي توسط شركت‌هاي گروه توسعه معادن روي ايران خريداري شد و از تاريخ 1/10/85 شروع به فعاليت نمود. شركت مهندسي و تحقيقاتي درصدد است با بهره‌مندي از نيروهاي متخصص و مجرب و امكانات تحقيقاتي و پژوهشي به روز دنيا، نيازهاي شركت‌هاي مجموعه گروه و نيز ساير مراكز صنعتي و تجاري كشور را برآورده سازد و در يك افق پنج ساله به بازارهاي منطقه‌اي و جهاني دست يابد.
شركت معدنكاران انگوران
در پايان سال 1382 با هدف افزايش توان شركت توسعه معادن روي ايران جهت بهره‌برداري از معدن انگوران، و بالا بردن ضريب بازدهي در اين بخش، شركت معدنكاران انگوران تاسيس گرديد. فعاليت اصلي شركت بر طبق اساسنامه آن عبارت است از: اكتشاف، استخراج، بهره‌برداري معدني، تهيه طرح‌هاي اكتشافي، ارائه خدمات فني مهندسي در زمينه معدنكاري، ايجاد و توسعه آزمايشگاه‌هاي مربوط به مواد معدني، تاسيس كارخانه‌هاي خردايش، تغليظ، تشويه، تكليس و ذوب مواد در نقاط مختلف كشور، فرآوري انوع كاني‌ها، فعاليت‌هاي بازرگاني داخلي و خارجي در زمينه انواع مواد و فرآورهاي معدني، مشاركت و سرمايه‌گذاري در ساير شركت‌هاي داخلي و خارجي، تاسيس نمايندگي در داخل و خارج از كشور و به طور كلي انجام هرگونه فعاليت اقتصادي و معدني در جهت نيل به اهداف شركت. در پايان سال 1384 با توجه به اتمام قرارداد بهره‌برداري از معدن انگوران كليه فعاليت‌هاي شركت معدنكاران انگوران در محدوده‌هاي اكتشافي جنوب و غرب كشور كه از قبل مجوزهاي لازم اخذ گرديده بود، متمركز شود.
فعاليت‌هاي توليدي
در سال 1385 ريزش در معدن انگوران موجب كمبود عرضه خاك جهت تامين ماده اوليه توليدكنندگان روي گرديد و عرضه خاك به طور قابل ملاحظه‌اي محدود و توليدكنندگان روي در مضيقه تهيه مواد اوليه قرار گرفتند.نظر به شرايط به وجود آمده در مورد تامين ماده اوليه مصرفي طي سال 1385 كه كل صنعت روي را در بهترين زمان ممكن براي توليد به چالش كشيد، بسياري از برنامه‌هاي افزايش ظرفيت توليد و طرح‌هاي توسعه‌اي معوق ماند.
فعاليت‌هاي بازرگاني
به منظور تمركز بر عمليات بازرگاني داخلي، هدايت و هماهنگي بازار و استفاده بهينه از منابع شركت، كليه امور بازرگاني داخلي از طريق شركت بازرگاني توسعه روي زنجان يكي از شركت‌هاي زيرمجموعه انجام شده است. همچنين جهت تمركز عمليات بازرگاني خارجي و افزايش سودآوري شركت‌هاي گروه به دنبال رشد قيمت‌هاي جهاني و تحقق اهداف استراتژيك شركت از جمله حضور در بازارهاي جهاني سياست‌هاي بازرگاني شركت به سمت صادرات شمش سوق داده شده كه اين مهم برعهده شركت تيم مي‌باشد.