در پی سقوط قیمت سکه در دو روز اخیر و رسیدن نرخ سکه تمام بهار آزادی( طرح جدید) در بازار به حدود یک میلیون و 300 هزار تومان، قیمت سکه بازار از نرخ سکه های پیش فروشی بانک مرکزی کمتر شد. بانک مرکزی در حالی سکه تمام بهار را به قیمت یک میلیون و 250 هزار تومان پیش فروش می کند که با احتساب نرخ مالیات بر ارزش افزوده 6 درصدی که رقمی معادل 75 هزار تومان برای این نوع از سکه می شود، نرخی بالاتر از بازار را برای پیش خرید سکه ها توسط مردم در نظر گرفته است.
با احتساب نرخ مالیات بر ارزش افزوده 6 درصدی قیمت سکه تمام بهار آزدی طرح جدید حدود یک میلیون و 325 هزار تومان می شود، این در حالی است که در حال حاضر نرخ سکه تمام بهار پیش فروشی حداقل 25 هزار تومان بالاتر از قیمت بازار است، اما فعالان بازار سکه از تداوم کاهش قیمت در بازار خبر می دهند.
در عین حال، قیمت سکه نیم بهار آزادی که در فاز دوم اجرای طرح پیش فروشی برای اولین بار به خریداران عرضه می‌شود، از سوی بانک مرکزی 623 هزار تومان اعلام شده است که با احتساب مالیات 6 درصدی ارزش افزوده که معادل 37 هزار و 380 تومان می شود، در مجموع نرخی معادل 660 هزار و380 تومان را رقم می زند که در این حالت قیمت سکه های نیم بهار در این طرح بالاتر از قیمت 650 هزار تومان بازار خواهد بود.
این امر باعث شد که از فاز دوم طرح پیش فروش سکه این بار استقبال نشود، برخی از خریداران سکه های پیش فروشی نیز که طی چند روز ابتدایی اجرای طرح نسبت به خرید اقدام کرده بودند، انصراف از پیش خرید را راهکاری برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی خود پیشه کردند.
طرح پیش فروش سکه های بانک مرکزی این بار طرفداران فاز اول اجرای طرح را نداشت و چندان مورد عنایت قرار نگرفت. این در حالی است که انصراف دهندگان پیش خرید سکه بر اساس اعلام بانک مرکزی می توانند عینا پول خود را بازپس بگیرند و این موضوع در قرارداد آنها با بانک منعقد شده است. همچنین یک مقام مسئول در اجرای طرح به خبرنگار مهر از کاهش میزان استقبال پیش خرید سکه خبرداد.
گرچه پرداخت مالیات بر ارزش افزوده 6 درصدی در زمان تحویل سکه ها اخذ می شود، اما خریداران سکه های پیش فروشی با درنظرگرفتن تمام جوانب و وضعیت بازار اقدام به خرید می کنند و با مشاهده تفاوت فاحش قیمت سکه های پیش فروشی و بازار از پیش خرید سرباز می زنند.
این وضعیت در حالی مشاهده می شود که قیمت سکه در بازار همچنان رو به کاهش است و خریداران سکه دیگر به شعب عرضه کننده سکه های پیش فروشی مراجعه نمی کنند. گرچه بر روی تابلوهای سکه فروشان بازار هم قیمتی دیده نمی شود اما سکه فروشان بازار قیمت فروش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید را یک میلیون و 300 هزار تومان، طرح قدیم را یک میلیون و 250 هزار تومان، نیم سکه را 650 هزارتومان، ربع سکه را 410 هزارتومان و سکه گرمی را 290 هزار تومان اعلام می کنند.
بر اساس اعلام بانک مرکزی روش پیش فروش قطعی و در قالب عقد سلف بوده و با پرداخت قیمتی مشخص و قطعی که از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود، می‌توان با مراجعه به شعب منتخب بانک تجارت، صرفا "یکبار و حداکثر تا سقف 10 قطعه سکه نیم‌بهار آزادی یا 5 قطعه سکه تمام بهار آزادی پیش خرید نمود و پس از 6 ماه سکه‌های خویش را دریافت کرد.
قيمت هر قطعه مسکوک طلا (اعم از سکه یک بهار و نیم بهار)، توسط بانک مرکزي و از طريق سامانه (بدون محاسبه ماليات بر ارزش افزوده) اعلام مي‌شود. در بخش شرايط و الزامات ثبت نام براي پيش‌فروش مسکوک طلا عنوان شده است: پيش‌فروش مسکوک طلا صرفا براي اشخاص حقيقي بالاي 18 سال مجاز بوده و بانک عامل مجاز به پيش‌فروش مسکوک طلا به اشخاص حقوقي نیستند.
ضمنا هر متقاضي مي‌تواند با مراجعه به يکي از شعب منتخب بانک عامل، صرفا يکبار و حداکثر 5 قطعه مسکوک طلاي تمام بهار آزادي يا 10 قطعه مسکوک طلاي نيم بهار آزادي پيش‌خريد نمايد.
بانک عامل موظف است کل مبلغ مسکوک طلاي پيش‌فروش شده به متقاضي را همزمان با ثبت‌نام از وي دريافت نمايد. در بخش سوم این دستورالعمل تحت عنوان شرايط و الزامات تحويل مسکوک طلاي پيش‌فروش شده آمده است: مهلت دريافت مسکوک طلاي پيش‌فروش شده توسط متقاضي، حداکثر تا دو ماه تقويمي پس از تاريخ سررسيد است.
چنانچه متقاضي در مهلت مقرر جهت دريافت مسکوک طلاي پيش‌فروش شده مراجعه ننمايد بايد براي دريافت مسکوک طلاي پيش‌فروش شده از طريق سرپرستي امور شعب بانک عامل در استان مورد نظر اقدام نمايد. همچنین تحويل مسکوک طلاي پيش‌فروش شده به متقاضي پيش از تاريخ سررسيد ممنوع بوده و متقاضي پيش از تاريخ سررسيد صرفا مي‌تواند اصل مبلغ را از بانک عامل مطالبه نمايد.
تحويل مسکوک طلاي پيش‌فروش شده صرفا به شخصي که مشخصات هويتي وي بر روي رسيد پيش‌خريد مسکوک طلا درج شده است يا به وکيل قانوني وي، پس از احراز هويت نامبردگان امکان‌پذير است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران سال گذشته نیز اقدام به پیش فروش سکه در دوره های 4، 6 ، 8 و 9 ماهه کرده بود.