حمايت از اسرار تجاري

اين نوشتار شامل پرسشها و پاسخهايي است درباره هرآنچه كه صاحبان كسب و كار مي بايست در مورد حقوق اسرار تجاري بدانند.
 اسرار تجاري چيست؟
در اغلب ايـالتهاي آمريكا، اسرار تجاري مي تواند شامل هر فرمول، طرح (مدل، نقشه)، ابزار فيزيكي (مهارت عيني)، ايده، فرايند يا گردآوري اطلاعاتي باشد، مشروط به دو ويژگي زير:
براي صاحب آن اطلاعات، در بازار، مزيت رقابتي فراهم كند؛
با آن اطلاعات به گونه اي رفتار و برخورد شود كه به صورت متعارف مي توان انتظار داشت، از اينكه عموم مردم يا رقبا از آن آگاه شوند، ممانعت شود و همچنين از اكتساب ناروا (IMPROPER ACQUISITION) يا دزديده شدن آنها، جلوگيري به عمل آيد.
برخي از نمونه هاي بالقوه اسرار تجاري عبارتند از:
- فرمول يك نوشيدني خاص ورزشكاران؛
- روشهاي نظرسنجي مورد استفاده توسط ماموران حرفه اي سنجش افكار عمومي؛ - طرز تهيه غذا؛
- اختراع جديدي كه هنوز به ثبت نرسيده است.
- راهبردهاي بازاريابي؛
- شيوه هاي توليد؛
- الگوريتم هاي رايانه اي.
برخلاف ديگر شكل هاي مالكيت معنوي از قبيل پروانه اختراع، حق تاليف و علائم تجاري، محرمانه نگهداشتن اطلاعات تجاري، داراي شكلي از حمايت از جانب دارنده آن است. شما اسرار تجاري خود را نزد دولت ثبت نمي كنيد تا از آن حمايت كند، شما به همين سادگي اين اطلاعات را محرمانه نگه مي داريد.
حمايت از اسرار تجاري تا زماني ادامـــه مي يابد كه اين اسرار محرمانه نگه داشته شوند. به محض اينكه اسرار تجاري در دسترس عموم قرار گيـــرد، حمايت از اسرار تجاري خاتمه مي يابد.
 بازرگانان چگونه مي توانند از اسرار تجاري استفاده كنند؟
اسرار تجاري اغلب، حمايت از اطلاعات كاربردي باارزشي را شامل مي شود كه بااستفاده از ديگر اشكال حقوق مالكيت معنوي نمي توان از آنها حفاظت كرد، از قبيل فرمول كوكاكولا، اسرار تجاري همچنين:
از ايده هايي حمايت مي كند كه به يك تجارت، مزيت رقابتي اعطا مي كند تا آن شركت يا فرد را قادر سازد تا در ميدان رقابت از ديگران جلو بيفتد. به عنوان مثال، يك ايده براي توليد نوع جديدي از محصول يا يك وب سايت جديد.
مانع از آن مي شود كه رقبا دريابند كه يك محصول يا خدمت، در حال توسعه و بهبود است و از افشاي كاركرد و ويژگيهاي فني آن جلوگيري مي كند. براي نمونه، اينكه يك نرم افزار جديد چگونه كار مي كند؟
از اطلاعات تجارتي باارزش مانند طرحهاي بازاريابي، اطلاعات هزينه و قيمت و فهرستهاي مشتري حفاظت مي كند. به عنوان نمونه، طرح و نقشه يك شركت براي راه اندازي يك خط توليد جديد.
حمايت مي كند از دانش فني سلبي(NEGATIVE KNOW-HOW) ، يعني اطلاعاتي كه شما پيرامون يك رشته از اقدامات تحقيق و توسعه فراگرفته ايد كه چه كارهايي را نبايد انجام دهيد و درباره آنچه كه در حد مطلوب كار نمي كند.
به عنوان مثال: تحقيقاتي كه نشان مي دهد نوع جديدي از يك دارو بـــي اثر است. حمايت مي كند از هر اطلاعات ديگري كه تا حدودي ارزش دارد و معمولاً رقباي شما از آن اطلاعي ندارند. به عنوان مثال، فهرست مشتريان كه براساس سوددهي تنظيم شده است.
 صاحبان اسرار تجاري چه حقوقي دارند؟
دارنده يك راز تجاري مي تواند گروههاي زير را ممنوع كند از كپي كردن، استفاده كردن يا منفعت بردن از اسرار تجاري يا افشاكردن آنها نزد ديگران بدون اجازه قبلي:
اشخاصي كه به صورت خودبه خودي، وظيفه آنها محرمانه نگه داشتن اسرار است تا اطلاعات اسرار تجاري را افشا يا استفاده نكنند. نظير مستخدماني كه به طور عادي با اسرار تجاري كارفرمايان به عنوان بخشي از شغل خود، در ارتباط هستند.
اشخاصي كه اسرار تجاري را بااستفاده از شيوه هاي ناروا از قبيل دزديدن، جاسوسي صنعتي يا ارتشا به دست مي آورند.
اشخاصي كه آگاهانه و از روي قصد، اسرار تجاري را از افرادي كه حق افشاي آنها را ندارند، به دست مي آورند.
اشخاصي كه از روي تصادف يا به اشتباه از اســــرار تجاري آگاه مي شوند اما به دلائلي مي دانسته اند كه اين اطلاعات به عنوان اسرار تجاري تحت حمايت هستند.
اشخاصي كه موافقتنامه هاي عدم افشا را امضا كرده اند (كه اغلب به موافقتنامه هاي محرمانه نگهداشتن، معروف هستند) و بدين ترتيب متعهد شده اند كه اسرار تجاري را بدون اجازه مالك آن، افشا نكنند. اين ممكن است بهترين راهي باشد كه مالك اسرار تجاري، تعهد به محرمانه نگهداشتن اطلاعات را ايجاد مي كند. بااينكه كاركنان شركت، به طور ضمني متعهد به عدم افشاي اطلاعات حساس هستند، اما تمامي كاركناني كه بااسرار تجاري شركت سروكار دارند.
- از جمله كاركنان سطح بالا و رؤســاي شركت - مي بايست موافقتنامه عدم افشاي اطلاعات را امضا كنند. اين موافقتنامه ها كاركنان شركت را روشن مي كند كه اسرار تجاري شركت را بايستي محرمانه نگه دارند. به علاوه، وام دهندگان به شركت، سرمايه گذاران و سرمايه گذاران احتمالي نيز ممكن است كاركنان را به امضاي موافقتنامه هاي عدم افشا، ملزم كنند.
تنهـــا يك گروه از اشخاص هستند كه نمي توان آنها را به موجب قوانين حمايت از اسرار تجاري، از استفاده از اسرار تجاري منع كرد. اينها اشخاصي هستند كه به اسرار تجاري مستقلا، يعني بدون استفاده از شيوه هاي غيرقانونـي يا نقض قراردادها و حقوق ايالت پي مي برند. به عنوان نمونه، تجزيه كردن (يا مهندسي معكوس) هر محصولي كه به صورت قانوني به دست آمده و مشخص كردن اسرار تجاري آن، نقض قوانين اسرار تجاري محسوب نمي شود. مثال:
شركت چسب XCEL، دارنده راز تجاري يك فرمول حمايت شده است. آقاي فيل كه يك شيميدان است، محتويات چسب XCEL را تجزيه و تركيبات آن را مشخص كرده و فرمول آن را بازسازي مي كند. آقاي فيل مي تواند قانوناً از اين اطلاعات براي ساخت و فروش چسب خود، استفاده كند.
 يك شركت چگونه مي تواند از اسـرار تجاري اش حمايت كند؟
همين كه به سادگي اعلام شود كه اين اطلاعات اسرار تجاري است، موجب نمي شود كه آنها به عنوان اسرار تجاري شناخته شوند. يك شركت بايد به صورت ايجابي به گونه اي رفتار كند كه تمايلش را براي مخفي نگهداشتن اطلاعات به اثبات برساند. برخي از شركتها اين كار را به منتهاي درجه انجام مي دهند، به عنوان مثال، فرمول كوكاكولا (كه شايد مشهورترين راز تجاري در جهان باشد) در جاي امني در گاوصندوق يك بانك نگهداري مي شود كه فقط با صلاحديد هيئت مديره شركت كوكاكولا باز مي شود. فقط دو نفر از كاركنان كوكاكولا همزمان از اين فرمول اطلاع دارند كه هويت آنها براي عموم افشا نمي شود و آنها مجاز نيستند كه با يك هواپيما پرواز كنند.
چنين حفاظت فوق العاده اي از اسرار تجاري ضروريست. هرچند كه شما مي بايست تدابير احتياطي معقولي را براي حفاظت از اطلاعاتي كه به عنوان اسرار تجاري مدنظر شماست، اتخاذ كنيد، در عين حال شما مجبور نيستيد كه دفتر كارتان را براي اين امر به يك پايگاه نظامي، تبديل كنيد. اقدامات احتياطي معقول شامل اين موارد است: اسنادي كه حاوي اسرار تجاري هستند با عبارت »محرمانه« علامت گذاري شوند، مدارك و اقلامي كه متضمن اسرار تجاري هستند پس از ساعات اداري در جاي امني نگهداري شوند، رايانه ها به صورت امن حفظ شوند و دسترسي به اسرار توسط اشخاص، به ميزان متعارفي كه به آن نياز دارند، محدود شود.
اما بهترين وسيله براي حفاظت از اسرار تجاري، استفاده از موافقتنامه هاي عدم افشا است. دادگاهها كــــراراً اعلام كرده اند كه بهره مندي از موافقتنامه هاي عدم افشا، مهمترين راه حفاظت از مخفي نگهداشتن اطلاعات محرمانه است. يا در صورت استفاده از شيوه ديگر، بدون بهره مندي از موافقتنامه هاي عدم افشا، احتمال از بين رفتن اطلاعاتي كه از نظر شما براي كسب و كارتان بي نهايت ارزشمند است، بايستي بدون حمايت قانوني فرض شوند.
 چگونه يك شركت مي تواند حقوقش را در مواقعي كه شخصي اطلاعات محرمانه اش را بدزدد يا افشا كند، به اجرا درآورد؟
هريك از ايالتها، قانوني را در زمينه ممنوع ساختن دزدي يا افشاي اسرار تجاري به تصويب رسانده اند. اغلب اين قوانين از قانون متحدالشكل اسرار تجاري(UTSA) نشات گرفته اند، قانون نمونه اي كه توسط متخصصان حقوقي تدوين شده است.
مالك يك راز تجاري مي تواند حقوقش را در مقابل شخصي كه اطلاعات محرمانه اش را دزديده است، با درخواست از يك دادگاه براي صدور راي (ISSUE AN ORDER) (حكم رسمي) مبني بر جلوگيري از افشاي بيشتر، اعمال و اجرا كند.
به عنوان مثال: اگر شركت الف متوجه شود كه يك كارمند، اسرار تجاري اش را به شركت ب فرستاده است، شركت الف مي تواند، حكمي را براي جلوگيري از استفاده از اسرار تجاري توسط شركت ب از دادگاه اخذ كند.
همچنين يك مالك اسرار تجاري مي تواند، غرامتهايي را بابت آسيب هاي اقتصادي كه متحمل شده به عنوان نتيجه اكتساب ناروا و استفاده از اسرار تجاري، دريافت كند. در اينجا، نمونه هايي از وقايعي ارائه مي شود كه مي تواند به طرح دعوي (LAWSUITS) منجر گردد:
سارا، كارمند سابق شركت C، اسرار تجاري شركت C را براي كارفرماي جديدش افشــا مي كند.
ماري، از طريق ورود به شبكه، به يك شركت رايانه اي دستبرد مي زند و گزارش مربوط به يك تراشه سيليكني جديد را به رايانه خود منتقل مي كند. او اين اطلاعات را به شخص ثالث مي فروشد كه يك شركت رقيب است.
! شلدون يك برنامه نويس رايانه اي است كه به عنوان يك پيمانكار مستقل براي شركت ديسكو كار مي كند. شلدون موافقتنامه عدم افشا اطلاعات را با ديسكو به امضا مي رساند اما بعداً اسرار تجاري ديسكو را براي رقيب، افشا مـــي كند.
براي پيروز شدن در يك شكايت نقض (INFRINGEMENT SUIT) (حقوق اسرار تجاري)، مالك اسرار تجاري بايد نشان دهد كه اولاً، اطلاعاتي كه ادعا مي شود محرمانه هستند، مزيت رقابتي ايجاد مي كند و ثانياً اين اطلاعات واقعاً به صورت محرمانه و مخفيانه نگهداري مي شوند. به علاوه، مالك اسرار تجاري بايد نشان دهد كه اين اطلاعات يا به صورت ناروا توسط خوانده، به دست آمده اند (اگر خوانده متهم شده كه از اين اسرار، استفاده تجاري كرده است) يا به صورت ناروا به وسيله خوانده، افشا شده اند (اگر خوانده متهم شده كه اطلاعات را فاش كرده است).
دكترين افشا اجتناب ناپذير
برخي از موارد، يك شركت ممكن است از كاركردن كارمند سابقش براي شركت رقيب، جلوگيري كند، مشروط به اينكه بتواند اثبات كند كه استخدام شدن نزد رقيب، به صورت اجتناب ناپذيري به افشاي اسرار تجاري منجر خـــــواهد شد. در پرونده قضايي 1995، پپسي كولا استدلال كرده است كه مدير اجرايي سابقش نمي تواند به عنوان مدير ارشد اجرايي شركت گاتوريد - اسناپل، كار بكند، زيرا مدير اجرايي وقتي كه روند جديدي را براي شركت گاتوريد - اسناپل، ترسيم مي كند، نمي تواند بدون استفاده از اسرار تجاري پپسي كولا باشد و اين امر يك امتياز غيرمنصفانه اي را به ضرر پپسي كولا به رقيب او مي دهد.
برخي از ايالتها دكترين افشاي اجتناب ناپذير را رد كرده اند زيرا اين نظريه در چالش با آزادي بنيادين كارمندان براي تغيير كارفرماست.
در يك پرونده قضايي، دادگاه اجراي اين دكترين را مردود اعلام كرد مگر اينكه علاوه بر اين، سوء نيت يا معامله مخفيانه يا به كارگيري به وسيله رقيب به علت فقدان فناوري قابل مقايسه، به اثبات برسد.
 آيا سرقت اسرار تجاري جرم است؟
سرقت عمدي اسرار تجاري مي تواند به موجب قوانين فدرال و هم قوانين ايالتي جرم محسوب شود. مهم ترين قانون فدرال كه مرتبط با سرقت اسرار تجاري است، قانون جاسوسي اقتصادي (ECONOMIC ESPIONAGE ACT=EEA) مصوب 1996 است. (18 U.S.C. SECTIONS 1831 TO 1839) قانون جاسوسي اقتصادي به دادستان كل ايالات متحده، اختيارات گسترده اي داده تا تحت تعقيب قرار دهد، هر شخص يا شركتي را كه درگير سوء استفاده از اسرار تجاري شده و دزدي عمدي، كپي كردن و دريافت كننده اسرار تجاري را مجازات كند.
مجازاتهاي نقض، سنگين است: افـراد ممكن است به حداكثر 500 هزار دلار و شركتها ممكن است به حداكثر 5 ميليون دلار محكوم شوند. نقض كننده ممكن است همچنين براي مدت حداكثر 10 سال به زندان فرستاده شود. همه اموال و درآمدهاي (PROCEEDS) ناشي از اين سرقت مي تواند توسط دولت توقيف و فروخته شود.
قانون جاسوسي اقتصادي نه تنها در مورد سرقتهايي جاري مي گردد كه در ايالات متحده به وقوع مي پيوندد، بلكه همچنين در مورد سرقتهاي خارج از اين كشور نيز اگر سارق شهروند يا شركت داراي تابعيت ايالات متحده باشد يا اگر اقدامي موجب تسهيل وقوع جرم در ايالات متحده بشود، اعمال مي گردد. اگر سرقت به خاطر (به سود - به نمايندگي از) يك دولت يا نهاد خارجي، تحقق يابد، شركت ممكن است، به ميزان دو برابر (جريمه مالي) محكوم و حداكثر زمان (مجازات زندان) به 15 سال افزايش يابد.
بسياري از ايالتها، همچنين قوانيني را تصويب كرده اند كه نقض اسرار تجاري را جرم مي داند. براي مثال، در كاليفرنيا به دست آوردن، افشا كردن و استفاده از اسرار تجاري بدون اجازه، جرم است.
نقض كننده ممكن است بــه حداكثر 5000 دلار و يا به حداكثر يكسال زندان و يا هردو، محكوم شود. (CAL.PENAL CODE SECTION 499 C.) ،









مقاله حاضر از سايت WWW.LAW FOR ALL.COM تهيه و ترجمه شده است.

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام