رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، از تکمیل و ورود ابزار فروش تعهدی به بازار سرمایه از امروز (یکشنبه ۴ اسفند) خبر داد و گفت: این ابزار در کمیته فقهی سازمان بورس با عقد وکالت و به‌گونه‌ای تنظیم شده که از نظر شرعی قابل قبول باشد.
شاپور محمدی اظهار کرد: دلیل تغییر اسم این ابزار از فروش استقراضی به فروش تعهدی این است که در این ابزار فردی متعهد می‌شود تا سهامی را که فروخته شده، از بازار بخرد و برگرداند. در واقع سهم را قرض نمی‌گیرد، بلکه متعهد به خرید و بازگرداندن آن می‌شود. از نظر عقد وکالت، این روش قابل قبول‌ترین شکلی است که می‌تواند برای فروش تعهدی اتفاق بیفتد.
محمدی با تاکید بر امنیت سرمایه‌گذاری برای سهامداران در مکانیزم طراحی شده این ابزار خاطرنشان کرد: براساس کارشناسی‌های صورت‌گرفته در طراحی فروش تعهدی، سازوکار به نحوی طراحی شده که از ورود سهامداران به زیان جلوگیری می‌شود.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه در‌حال‌حاضر تقریبا در بورس ایران تمام ابزارهای مرسوم مالی موجود است، یادآور شد: اکنون ابزارهایی همچون سهام و آتی سهام، اختیار خرید و اختیار فروش در بازار سرمایه وجود دارد. خرید اعتباری را نیز از قبل داشته‌ایم. فروش تعهدی نیز از فردا به این ابزارها اضافه می‌شود و با این اتفاق همه ابزارهای مرسوم مالی در بازار سرمایه کشور وجود دارد. محمدی بورس ایران را جایگاه بیشترین استفاده از ابزارهای مالی اسلامی در جهان ارزیابی کرد و گفت: ابزارهایی همچون اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق اجاره سهام، صکوک استصناع یا همان اوراق مبتنی بر ساخت، اوراق مرابحه، اوراق خرید دین، اوراق جُعاله، اوراق وکالت و اوراق منفعت در بازار سرمایه کشور وجود دارد که هیچ‌یک از کشورهای اسلامی دیگر، از این تنوع ابزارهای مالی اسلامی در بازارهای مالی و سرمایه‌ای برخوردار نیستند.
وی افزود: در این میان تنها یک یا دو ابزار مالی اسلامی دیگر در جهان وجود دارد که به بازار سرمایه کشور وارد نشده که اکنون در دست بررسی و برنامه‌ریزی برای ورود به بازار سرمایه است.
رئیس سازمان بورس درباره دلایل عدم بهره‌گیری جدی شرکت‌ها از تامین مالی از طریق بورس با وجود تنوع ابزارها در بازار سرمایه کشور گفت: همواره شرکت‌ها به‌دلیل دریافت آسان‌تر تسهیلات از طریق بانک به بازار پولی کشور مراجعه می‌کنند و دلیل اصلی آن نیز این است که تامین مالی از طریق بورس مستلزم رعایت مقررات بیشتر است. البته مقررات موجود در بازار سرمایه برای حفاظت از حقوق سهامداران و صیانت از سرمایه‌های خرد است. وی در تشریح دلیل دیگر تامین مالی از طریق بانک به‌عنوان انتخاب اول شرکت‌ها یادآور شد: در تامین مالی بورسی باید افراد متعهد شوند تا بازپرداخت خود را در زمان معینی انجام دهند. درحالی‌که نظام بانکی این اختیار را دارد که برای شرکتی مساله استمهال را انجام دهد. اما در بازار سرمایه این تامین مالی از سرمایه‌های مردم صورت می‌گیرد و امکان این امر وجود ندارد. محمدی ارائه صورت‌های مالی و اطلاعات مورد نیاز پذیرش در بورس را دلیل دیگر مراجعه کمتر شرکت‌ها به بازار سرمایه دانست و تصریح کرد: برخی شرکت‌ها این اطلاعات را به‌صورت ادواری جمع‌آوری نکرده و در اختیار ندارند و به همین دلیل نمی توانند مستندات موردنیاز برای تامین مالی از طریق بورس را فراهم کنند. در این میان با وجود تعداد کمتر شرکت‌ها نسبت به نهادهای دولتی اکنون سهم تامین مالی کشور از طریق بازار سرمایه ۱۵ درصد است.
بر اساس اطلاعیه‌های منتشرشده روی شرکت بورس اوراق بهادار تهران؛ از امروز ۵ شرکت بورسی شامل سیمان فارس و خوزستان «سفارس»، بانک تجارت «وتجارت»، سرمایه‌گذاری سایپا «وساپا»، ماشین‌سازی اراک «فاراک» و ملی صنایع مس ایران «فملی» شرکت‌هایی خواهند بود که فروش تعهدی روی نماد آنها آغاز می‌شود.