از ابتدای هفته جاری اشکالاتی که در هسته معاملاتی فرابورس پیش آمد روی نمادهای بازارپایه هم تاثیر قرمز رنگی گذاشت که حتی دیروز هم که روز تمایل بازارهای اصلی به رنگ سبز بود، ادامه یافت. اگر مصوبه کاهش دامنه نوسان برای همه بازار سرمایه، برجای می‌ماند شاید تاثیر مثبتی روی نمادهای بازارپایه می‌گذاشت، حتی اگر بسیاری از آنها رشدهای فوق‌العاده‌ای کرده باشند.
اختلالات هسته معاملاتی بازارپایه
اما با لغو آن مصوبه و ابقای دامنه نوسان ۵ درصدی برای بازارهای اصلی، می‌توان انتظار داشت که اگر ورود نقدینگی به بازار ادامه یابد، اقبال بیشتری به تابلوهایی غیر از تابلوهای رنگی بازارپایه وجود داشته باشد و برخی از نمادها به سمت اصلاح بیشتر بروند. این وضعیت به‌ویژه با درنظر گرفتن حجم مبنای جدید قابل تشدید است، موضوعی که برای بازارپایه نقش سرعت‌گیر دیگری را غیر از تغییرات چندماه پیش بازی می‌کند. در گزارش پیش‌رو به برخی از رویدادهای یک هفته گذشته «بازار پایه فرابورس» پرداخته می‌شود تا کمکی هر چند اندک به علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران در این بازار پرریسک باشد.
روز یکشنبه اعلام شد بازارگردانی در نماد «گروه اقتصادی کرمان خودرو» (خکرمان) که در تابلوی زرد بازارپایه حضور دارد، از امروز با دامنه نوسان معمول ۳ درصد آغاز می‌شود. در سال جاری نمادهایی که بازارگردان برای آنها تعیین شده رشد قیمتی خوبی داشته‌اند که شاید بتوان گفت داشتن بازارگردان برای خریداران تبدیل به نقطه قوتی برای نماد در بازار پرریسک پایه شده است. خکرمان هم پس از یک‌هفته معاملات منفی، روز دوشنبه از این خبر اثر مثبت گرفت.
سهامدار عهده «لیزینگ آریا دانا» (ولانا) با مالکیت بیش از ۳۷ درصد تصمیم گرفته ۳۲ درصد از سهام خود را روز دهم اردیبهشت سال آینده به قیمت حداقل ۱۸۳۰ تومان به فروش برساند. خریدار این بلوک با توجه به میزان شناوری سهم، به احتمال زیاد، قادر به کنترل کامل شرکت خواهد بود. سهامدار عمده یعنی «گروه مالی ایرانیان» از زیرمجموعه‌های شرکت بورسی «گروه بهمن» (خبهمن) است و در ماه‌های گذشته نزدیک به ۳۰ درصد از سهام ولانا را در قیمت‌های زیر ۴۰۰ تومان به خریداران تشنه در بازارپایه زرد فروخت. گروه بهمن یک شرکت لیزینگی بزرگ‌تر بنام «بهمن لیزینگ» (ولبهمن) دارد که فروش ولانا را برایش قابل‌توجیه می‌کند. از سوی دیگر خریدار می‌تواند یکی از نهادهایی باشد که درپی مالکیت یک شرکت واسپاری (لیزینگ) است، با این فرض که صدور مجوز جدید برای چنین شرکت‌هایی با محدودیت مواجه است.
در نماد «بیمه تعاون» (وتعاون) یکی از سهامداران عمده یعنی «بانک توسعه تعاون» که از موسسان شرکت است قصد خروج از ترکیب سهامداری کرده است. براین اساس قرار است چهارشنبه ۲۷ فروردین سال آینده کمتر از ۱۵ درصد از سهامش را به قیمت پایه ۵۴۶ تومان به‌صورت نقد عرضه کند. وتعاون یکی از چند تعاونی معدودی است که در بازارپایه فرابورس حضور دارد. در سال‌های اخیر این شرکت بیمه‌ای به‌خاطر تعدد سلیقه سهامداران، روزگار خوبی نداشت که دوسالی است با حضور «موسسه اعتباری ملل» (وملل) در ترکیب سهامداری‌اش و قرارگرفتن یکی از مدیران موفق بیمه‌ای در راس آن وارد دوره جدیدی از فعالیت شده است. قیمت سهم نیز طی یکسال گذشته و با وجود افزایش سرمایه سنگین بیش از ۵برابر شده است که می‌توان آن را استقبال بازار از این موضوع دانست. اخیرا تغییراتی در قوانین پذیرش فرابورس ایجاد شده که احتمال حضور شرکت‌های تعاونی بیشتری را در بازار سرمایه ممکن خواهد ساخت.
در جریان عرضه بلوک حدود ۲۰ میلیون سهمی (بیش از ۶درصدی) «توسعه بازرگانی آهن و فولاد میلاد» (بمیلا) در روز چهارشنبه هفته گذشته مشتری پیدا شد و به قیمت پایه ۹۲۰ تومان به دو شخص حقوقی و حقیقی فروخته شد. قیمت فروش این بلوک حدود ۳۰ درصد پایین‌تر از قیمت تابلوی معاملات روزانه سهم بود و در بازگشایی روز گذشته سهم نیز این رقم به نزدیک ۵۰درصد رسید. شخص حقوقی خریدار که شرکت «گروه معدنی میعاد نگین ابرار» بود، بیش از ۵ درصد این بلوک را خرید و با این معامله جزو شرکای بمیلا شد؛ شخص حقیقی خریدار بقیه بلوک هم ظاهرا مالک شرکت معدنی مزبور است. فروشنده این بلوک، زیرمجموعه (تقریبا) ۱۰۰ درصدی بمیلا یعنی «ارزش آفرینان میلاد» بود و وجه حاصل از آن صرف خرید دارایی برای بمیلا شد. به عبارتی بمیلا هم صاحب ۳۰ درصد از معدنی در استان زنجان شد که در مالکیت خریداران بلوک قرار دارد. این بخش از معدن به قیمت ۴۵ میلیارد تومان خریداری که ۱۵ میلیارد نقدی و احتمالا با بخشی از وجه فروش بلوک بمیلا تهاتر شد و بقیه نیز طی ۱۵ ماه آینده پرداخت می‌شود. قرار است بهره‌برداری از این معدن با تاسیس شرکت جدیدی با نام پیشنهادی «میلاد برنای‌ابرار» صورت گیرد که ۳۰ درصد آن در مالکیت بمیلا و ۷۰ درصد بقیه در مالکیت میعاد نگین ابرار خواهد بود. معدن مزبور حداقل ۲۰ هزارتن و طبق برآورد بیش از ۲۰۰ هزارتن ذخیره قابل استخراج شبه فلز «بور» (Boron) دارد، عنصری که با عدد اتمی ۵ در ابتدای جدول مندلیف قرار دارد. براساس نظر دوتن از کارشناسان رسمی، پیش‌بینی شده که سالانه ۲۰ هزارتن ماده معدنی استخراج و با فروش آن به قیمت‌های امروز حدود ۱۰۰ میلیارد تومان سود حاصل شود که ۳۰ درصد آن سهم بمیلا خواهد بود. همانگونه که پیش از این گفته شد، بمیلا توسط عده‌ای از فعالان بازار آهن تاسیس شد و در ابتدای فعالیتش محدود به معاملات آهن و فولاد در بورس کالا بود. در سال‌های رکود میانه دهه ۹۰ شمسی، مدیریت شرکت متوجه لزوم گسترش فعالیت‌ها به زمینه‌های دیگر اقتصادی شد و در ابتدا سعی کرد به معاملات کالاهای دیگر در بورس کالا روی آورد. بعد هم در شرکتی دانش‌بنیان برای ساخت روغن صنعتی سرمایه‌گذاری کرد و اینک وارد حوزه معدن شده است. با این روند حرکت شرکت، احتمالا باید منتظر ارتقای این شرکت به بازار اصلی فرابورس و ایفای نقش یک شرکت سرمایه‌گذاری در آن بازار باشیم؛ موضوعی که شاید بتواند استقبال خریداران را در قیمت‌های بالا برای این نماد توجیه کند.
روز دوشنبه هم موعد فروش بلوک حدود ۴ درصدی «کارخانجات صنعتی آزمایش» (لازما) بود که در وثیقه یکی از بانک‌هاست. این سهام وثیقه پیش از این هم چندبار برای فروش عرضه شده بود اما مشتری پیدا نکرده بود. نکته جالب بسته بودن نماد لازما در روز گذشته بود که یک‌بار دیگر این فروش را ناکام گذاشت. سهامداران لازما به بازشدن با تاخیر نمادشان پس از هر مجمع عادت کرده‌اند و دقیقا معلوم نیست که چه عامل غیرقابل حلی سبب این موضوع می‌شود. سازمان بورس معمولا وقتی اطلاعات ارسالی از سوی شرکت روی کدال، کامل باشد در بیشتر نمادها بازگشایی سهم را ظرف دوسه روز انجام میدهد. گرچه شرکت عصر همان روز برگزاری مجمع، «اطلاعات کامل» مربوطه را ارسال کرد، اما شاید عدم ارسال «خلاصه تصمیمات» بهانه فرابورس برای عدم بازگشایی نماد بود. خلاصه اطلاعات حدود ساعت یک بعدازظهر دیروز ارسال شد و باوجودی‌که بازارپایه به خاطر اختلال هسته معاملاتی تا ساعت ۲ بعدازظهر ادامه داشت، نتوانست شرایط لازم را برای بازگشایی نماد و معامله بلوکی فراهم کند.