پرونده معاملات هفتگی فرابورس ایران با رشد بیش از ۱۳ درصدی نماگر اصلی این بازار بسته شد و آیفکس با صعود به ابرکانال ۱۰هزار واحدی رکوردی جدید از خود به‌جای گذاشت. با احتساب این رشد، بازدهی شاخص کل فرابورس از ابتدای سال‌جاری تاکنون از ۵۶ درصد فراتر رفت. حجم و ارزش معاملات نیز در هفته معاملاتی منتهی به ۱۰ اردیبهشت‌ماه روند افزایشی در پیش گرفت و به ترتیب با رشد ۱۰ و ۳۰ درصدی در مقیاس هفتگی همراه شد.
درحال‌حاضر به‌نظر می‌رسد در سایه رکود سایر بازارهای موازی، احساس جاماندگی بعد از رشدهای بی‌سابقه قیمت سهام سبب شده تا نقدینگی قابل‌توجهی جذب معاملات این بازار شود. شرایطی که سبب‌شده تا نماگرهای بورس و فرابورس رکوردهای جدید در کارنامه این دو بازار ثبت کنند. در این میان خالص تغییر مالکیت فرابورس ایران نیز در مجموع هفته مورد بررسی بالغ بر یک هزار و ۷۸۵ میلیارد تومان در مسیر پرتفوی حقوقی به حقیقی بود. در هفته منتهی به ۱۰ اردیبهشت ماه بیش از ۹۰ درصد سهام بورسی با رشد قیمت همراه شدند که در صدر آنها گروه صنعتی تبرک، کشت و صنعت شهداب ناب خراسان و سرمایه‌گذاری صباتامین قرار گرفتند.
سرمایه‌گذاری‌ها، صدرنشین معاملات فرابورس
طی هفته‌ای که گذشت سرمایه‌گذاری‌ها، محصولات شیمیایی و فلزات اساسی به ترتیب سه صنعتی بودند که بیشترین سهم از ارزش معاملات خرد فرابورس را به خود اختصاص دادند. به این ترتیب گروه سرمایه‌گذاری‌ها عمدتا با محوریت شرکت سرمایه‌گذاری صباتامین با ارزش معاملاتی بالغ بر ۲هزار و ۳۳۲ میلیارد تومان سهم ۱۱ درصدی، گروه محصولات شیمیایی با ارزش ۲ هزار و ۲۰۷ میلیارد تومان سهم حدود ۱۰ درصدی و فلزی‌ها با معاملاتی به ارزش ۲ هزار و ۸۷ میلیارد ریال سهم ۱۰ درصدی را از مجموع ارزش معاملات سهام و اختیار سهام در بازارهای اول، دوم و پایه طی معاملات هفته گذشته در اختیار گرفتند.
نرخ سود «اخزا»ها در کانال ۱۶ درصد
هفته گذشته شاهد افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به اسناد خزانه اسلامی بودیم. همین امر که منجر به رشد قیمت این دسته از اوراق شد، زمینه را برای عقبگرد میانگین نرخ بازدهی موثر ۳۴ سررسید «اخزا» با کاهش بیش از یک واحد درصدی در مقیاس هفتگی تا ۱۶درصد فراهم کرد. افت نرخ سود «اخزا»ها به‌دنبال افزایش قیمت این اوراق، به معنای افزایش خریداران آن است. در این میان ازآنجاکه سرمایه‌گذاران حقوقی اصلی‌ترین بازیگران بازار بدهی محسوب می‌شوند، به‌نظر می‌رسد افزایش ریسک‌های اقتصادی و بازار سهام، سبب حرکت دارایی این گروه به سمت یک مامن امن که در اینجا همان اوراق دولتی است، شده است. با این حال کاهش نرخ سود در بازار بدهی و همچنین بازار پول که حال با نظارت بیشتری درحال انجام است، می‌تواند به افزایش نسبت قیمت به درآمد انتظاری در بازارهای رقیب مانند بورس منجر شود و به حمایت از قیمت سهام آید.
روند کاهشی «تسه» تداوم یافت
در آخرین روز کاری هفته بهای هر ورق تسهیلات مسکن دی ۹۷ با افتی۳/ ۳ درصدی به ۴۷ هزار و ۱۳۴ تومان رسید. در این روز از ۲۴ امتیاز تسهیلات مسکن معامله شده تنها قیمت ۴ امتیاز با افزایش همراه شدند و در مجموع میانگین قیمت «تسه»ها یک درصد کاهش یافت و به حدود ۴۷ هزار و ۳۰۰ تومان رسید. بر این اساس یک زوج تهرانی برای دریافت وام ۲۴۰ میلیون تومانی مسکن باید به ارزش ۲۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان «تسه» خریداری کنند. تداوم رکود بازار مسکن و کاهش بسیار محسوس حجم معاملات به‌ویژه با شیوع ویروس کرونا مهمترین دلیل کاهش دادوستد اوراق تسهیلات مسکن است. در این میان هرچند تقاضای مصرفی چندان قدرتی در سطوح کنونی قیمت‌ها ندارد اما از سرگیری فعالیت‌ها و التهاب نقدینگی در اقتصاد کشور می‌تواند اثرات خود را در بازار مسکن منعکس کند.
نگاهی به آمار معاملات
بررسی نوسان‌های شاخص فرابورس در این هفته حکایت از رشد بیش از ۱۲۰۰ واحدی این نماگر دارد. آیفکس در تمامی روزهای معاملاتی هفته منتهی به ۱۰ اردیبهشت‌ماه صعودی بود. بیشترین میزان رشد شاخص در این هفته صعود ۵/ ۳ درصدی این نماگر در آخرین روز معاملاتی هفته بود. همزمان ارزش بازار نیز ۷/ ۱۰ درصد در هفته‌ای که سپری شد، افزایش یافت تا این متغیر نیز با افزایش ۵۲ درصدی از آغاز سال همراه شود. درحال‌حاضر ارزش بازار فرابورس رقمی بیش از ۶۴ هزار و ۷۸۳ میلیارد تومان است. در مجموع طی معاملات هفته مورد بررسی میانگین روزانه تعداد ۲ میلیارد و ۸۸۰ میلیون ورقه بهادار در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس به ارزش ۴ هزار و ۲۷۰ میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت. در مجموع هفته مورد بررسی در بازار اول یک میلیارد و ۷۳۰ میلیون سهم به ارزش ۳ هزار و ۳۵۵ میلیارد تومان دست‌به‌دست شد که در مقایسه با هفته ماقبل به ترتیب نشان از رشد ۲۳ و ۴۶ درصدی دارد. بازار دوم نیز با میزبانی از نقل‌وانتقال ۸ میلیارد و ۲۶۴ میلیون سهم به ارزش ۱۳ هزار و ۱۵۵ میلیارد تومان، رشد ۱۹ و ۲۸ درصدی حجم و ارزش دادوستدی را به دنبال داشت. همچنین هفته گذشته در بازار ابزارهای نوین مالی افزون بر ۵۰۶ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۲ هزار و ۹۷۰ میلیارد تومان دادوستد شد که مرتبط با معاملات اوراق بدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله و اوراق تسهیلات مسکن بود.