شاخص بورس که این روزها در حال فتح قله‌های جدید است، دیروز توانست با عبور از ارتفاع 54 هزار واحدی رکورد تازه‌ای را ثبت کند. روز گذشته فعالان بازار سهام نظاره‌گر افزایش 1554 واحدی شاخص کل بورس شدند تا به این ترتیب بازدهی خیره‌کننده 7/42 درصدی و افزایش 6500 میلیارد تومانی ارزش این بازار رقم بخورد.بازدهی روزانه 3 درصدی بورس که موجب شده روز گذشته پربازده‌ترین روز تاریخ بورس لقب گیرد از رشد دسته‌جمعی قیمت‌ها حاصل شد.بیشتر کارشناسان، انتقال نقدینگی از بازارهای موازی در حال رکود به بازار سرمایه را دلیل اصلی این رشد می‌دانند اما برخی نیز بر این باورند که این رشد باوجود افت بقیه نماگرهای اقتصادی کشور، حبابی است.در مقابل برخی نیز اعتقاد دارند به‌دليل رشد قیمت دلار ارزش دلاری بازار هنوز به ارقام سال‌های گذشته نرسیده و بازار جای رشد دارد.از دیدگاه این گروه با قدری خوش‌بینی می‌توان به سودآوری بازار سرمایه امیدوار بود.به هر ترتیب، دورنمای بهبود شرایط اقتصادی، احتمال لغو تحریم صنعت پتروشیمی و اخبار رسانه‌ها درخصوص رشد مداوم بورس در رکوردشکنی بی‌سابقه این بازار موثر واقع شده است.در این شرایط مدیران بازار، سرمایه‌گذاران را به واقع‌بینی توصیه کرده و از آنها می‌خواهند با نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری پرداخته و فارغ از وضعیت کلی بازار به وضعیت شرکت‌ها نیز توجه داشته باشند.
همزمان با صعود خیره‌کننده بورس تهران دیروز شاخص کل توانست وارد کانال 54 هزار واحدی شود تا همچنان سهامداران در یک رونق بی‌نظیر برای دستیابی شاخص به مرزهای جدید خوش‌بین باشند.
در حالی بازدهی بورس تهران از مرز 7/42 درصد فراتر رفته که سهامداران در بسیاری از صف‌های خرید همچنان نقدینگی بیشتری را وارد بازار می‌کنند که همین امر رکوردزنی‌های جدید نظیر کسب بازدهی 95/2 درصدی در معاملات روزانه را سبب شده است. با این همه به نظر می‌رسد معامله‌گران برای کسب بازدهی مناسب باید علاوه بر رصد اخبار مختلف از هیجان بازار نیز دوری کنند.
مدیرعامل تامین سرمایه نوین در این باره گفت: به اعتقاد بسياري از اقتصاددانان بحران اشتغال، نگراني از تورم، محدوديت‌هاي بيشتر در زمينه تجارت بين‌المللي، افزايش چك‌هاي برگشتي، تعطيلي كسب و كارهاي كوچك و متوسط، كسري منابع بانك‌ها و به تبع آن استقراض بيشتر از بانك مركزي، كسري پنهان بودجه و بدهي‌هاي دولت از جمله مشكلات حال حاضر اقتصاد ايران است؛ در چنين شرایطی، اين روزها بورس رونق در خور توجهي را تجربه مي‌كند.
دکتر ولی نادی‌قمی افزود: حال اين آيينه اقتصاد تصويري نسبتا كدر از وضعيت اقتصاد ارائه مي‌دهد (حباب) يا اينكه نماگرهاي بازار در حال اصلاح است؟ حجم بالاي معاملات حال حاضر بورس آيا نشان از آن دارد كه اوراق بهادار همانند شيء داغي است كه فعالان بازار نبايد زياد آن را در دستان خود نگه‌دارند (حباب) يا مقياس‌ها تحت تاثير كاهش ارزش پول ملي در حال بزرگ نمايي است؟
وی تاکید کرد: حباب وقتي رخ مي‌دهد كه قيمت معاملاتي يك دارايي در اثر رفتارهاي سفته بازانه، غيرعقلايي و هوش هيجاني از ارزش ذاتي يا واقعي آن فراتر رفته و اين انحراف قيمت طي مدت كوتاه به طور مدام افزايش يابد. البته عادت رفتاري غالب فعالان بورس در فضاهاي مثبت، خوش بيني مفرط به آينده و پيش خور كردن اخبار خوب است.
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین ادامه داد: حال با فرض تك‌نرخي شدن دلار و تثبيت آن در قيمت‌هاي بالاي سه هزار تومان و كاهش فشارهاي بين‌المللي در نتيجه سياست‌هاي دولت جديد، صنايع مختلف و شاخص ساز بورس چه وضعيتي خواهند داشت؟ آيا با رشد هيجاني شاخص روبه‌رو بوده‌ايم يا همچنان شاهد رشد بازار خواهيم بود؟ شايد نگاه دلاري به ارزش بورس تا حدودي بتواند به دغدغه كساني كه رشد بورس در سال‌هاي اخير را هيجاني و حبابي تلقي كرده و هنوز منتظر تركيدن حباب هستند، پاسخ دهد.
وی با بیان اینکه ارزش دلاري بورس در پايان سال ١٣٨٩ حدود ١٠٠ ميليارد دلار بوده است، گفت: هم‌اكنون و پس از عرضه شركت‌هاي بزرگي نظير هلدينگ خليج فارس نزديك به ٧٥ ميليارد دلار است. پس از اين منظر هنوز بورس به ارزش سال‌هاي گذشته نرسيده است.
نادی افزود: از منظر ديگر، با كاهش تحريم‌ها و تثبيت ارز تك نرخي در قيمت‌هاي بالاي سه هزار تومان، افزايش نرخ محصولات و خدمات ناشران بورسي در سال ١٣٩٢ ادامه خواهد يافت. ريسك‌هاي سياسي و به تبع آن ريسك‌هاي اقتصادي نيز با كاهش مواجه خواهد شد. بنابراين مي‌توان افزايش ميانگين p/e بازار را شاهد بود. در مجموع با قدري خوش‌بيني مي‌توان دورنماي بازار سرمايه را از ابعاد سودآوري، افزايش اندازه و توسعه ابزار‌هاي مالي اميدواركننده دانست.
وی تاکید کرد: در اين بين صنايع پالايشگاهي، پتروشيمي، فلزات اساسي و معدني از صنايع رشدي و جذاب محسوب شده و مي‌توانند شاخص را به قله‌هاي بالاي ٦٠ هزار واحد برسانند. البته گزارش عملكرد سه ماهه ناشران بورسي تاييد‌كننده يا تعديل‌كننده ذوق زدگي مفرط بازار به نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري خواهد بود.
سهامداران واقع نگر و تیزبین باشند
مدیر نظارت بر بورس‌ها در گفت‌وگو با «سنا» با دعوت سهامداران به واقع‌بینی، ریسک بازار را یکی از پررنگ‌ترین عواملی دانست که باید مورد توجه سهامداران باشد.
اين در حالي است كه محمود‌رضا خواجه‌نصیری درخصوص وضعیت بازار اظهار كرد: رشد همه جانبه در تمام صنایع در بازار دیده می‌شود و تغییراتی که ظرف چند هفته اخیر در بازار سهام ایجاد شده نشان از این دارد که انتظارات آتی از برخی صنایع که تا قبل از این امیدی به بهبود آنها وجود نداشت افزایش یافته است.
وی ادامه داد:حرکت مثبت و همه جانبه صنایع در مرحله اول، موجب رشد گروه صنعت‌های اساسی در بازار شده است و در مرحله دوم و در حال حاضر این حرکت به سمت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌های سهامی دیده شده که موجب افزایش قیمت این گروه از شرکت‌ها شده است.
مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس درخصوص عوامل رشد اخیر بازار عنوان کرد: در شرایط فعلی دو فاکتور اصلی در بازار تاثیر بسزایی داشته اند که نخستین دلیل این افزایش را می‌توان بهبود انتظارات بازار عنوان کرد که باعث شده برخی از صنعت‌های کم رونق، پرطرفدار شده و سرمایه گذاران نسبت به بهبود فضای کسب و کار امیدوار شوند.
خواجه‌نصیری دومین عامل افزایش بازار را تضعیف بازارهای رقیب اعلام و بیان كرد: تضعیف بازارهای رقیب و تغییر مسیر قابل توجهی از جریان نقدی به بازار سرمایه، عطش سهامداران را برای خرید زیاد کرده و رونقی قابل توجهي برای بازار سهام پدید آورده است که در کنار اینها، رکوردشکنی‌های مستمر بورس و تبلیغات این حوزه در رسانه‌ها باعث شده تمایل مردم به بورس تشدید شده و بازار سهام با ورود نقدینگی‌هاي جدید رو به رو شود.
خواجه‌نصیری با اشاره به لزوم تیزبینی سهامداران در این برهه زمانی تصریح کرد: اساسا روندهای افزایشی پشت سر هم و بعضا نگرانی‌های موجود در خصوص امکان ادامه‌دار شدن یا نشدن این روند بازار، موجب بروز برخی کم توجهی‌ها به وضعیت‌های پایه‌ای شرکت‌ها خواهد شد.
وی ادامه داد: اما سهامداران باید واقع‌نگر باشند و با نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری‌های خود از سرمایه‌گذاری در تک سهم‌ها پرهیز کنند و در این بین، حتما به وضعیت شرکت، فارغ از وضعیت کلی بازار توجه داشته باشند.
مدیر نظارت بر بورس‌ها با دعوت سهامداران به واقع بینی، ریسک بازار را یکی از پررنگ‌ترین عواملی دانست که باید مورد توجه سهامداران باشد و اظهار كرد: سهامداران باید دقت کنند که پس از رشد نزدیک به بیش از 15 درصدی شاخص در همین چند روز اخیر، ریسک بازار نسبت به 15 روز گذشته نیز بیشتر شده است در نتیجه باید زمانی که اقدام به خرید سهم می‌کنند، به ریسک بازار نیز توجه داشته باشند.
وی در پایان اشاره كرد: در شرایطی که بازار سهام وضعیت پر رونقی دارد اخبار مثبت بیشتر دیده می‌شوند و اخبار منفی کمتر دیده می‌شوند به همین دلیل توصیه من به سهامداران این است که نسبت به تحلیل‌های خود واقع‌نگر بوده و با دقت بیشتری اخبار مثبت را ارزیابی کنند.
در همين حال معاون بازار شرکت بورس با اعلام اینکه سهامداران باید با دقت بیشتری نسبت به خرید سهم شرکت‌ها اقدام کنند، گفت: در این دوره خرید‌های حقیقی‌ها بیشتر از خرید‌های حقوقی‌ها است.
علی صحرایی در گفت‌وگو با خبرگزاري فارس با اشاره به اینکه سهامداران باید در جریان خرید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشاوره بگیرند، گفت: در حال حاضر مخاطبان و بازیگران عادی بیشتری وارد بازار سهام شده‌اند.
اين در حالي است كه انتظارات روانی زیادی در روزهای اخیر در رابطه با آینده ایجاد شده و به همین دلیل شاهد رشد بازار بوده‌ایم.
وي با بیان اینکه بورس‌های دنیا براساس انتظارات حرکت می‌کنند، افزود: انتخابات پرشوری را پشت سر گذاشتیم و قول‌های ريیس‌جمهور منتخب مبنی بر کاهش تنش‌های بین‌المللی موجب شد بازار سهام با حرکت جهشی روند کاری خود را دنبال کند.
از سوي ديگر انتظارات کاهشی در بازارهای رقیب به واقعیت پیوسته و همین امر موجب شد، منابع آنان وارد بازار سهام شود. معاون بازار شرکت بورس ضمن توصیه به سهامداران مبنی بر اینکه در جریان خرید مشاوره بگیرند، گفت: توصیه می‌کنیم مردم عادی برای خرید از طریق صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری اقدام کرده و به صورت غیرمستقیم وارد شوند.
همچنين مردم و بازیگران عادی بازار سهام نباید تک سهم خرید کنند و در همین جریان پول‌های مازاد خود را برای اینکه در آینده متضرر نشوند، وارد بازار سهام كنند، به عبارتی دیگر به صورت متنوع خرید کنند و از شایعات همیشگی بازار نیز تبعیت نکنند.
وی در رابطه با برگزاری مجامع شرکت‌ها نیز گفت: مجامع شرکت‌ها هم خیلی خوب برگزار شده‌اند و سودهای خوبی بین سهامداران خود تقسیم کرده‌اند؛ عملکرد سه ماهه شرکت‌ها نیز بیش از انتظارات بوده است. صحرایی با اشاره به اینکه شاخص مدنظر ما نیست، بلکه نقدشوندگی و شفافیت شرکت‌ها برای ما مهم است، گفت: هیچ کدام
از مسوولان بورس نمی‌خواهند که نماد شرکتی بیش از اندازه متوقف بماند، بلکه شفافیت و نقدشوندگی مدنظر است. گزارش معاملات ديروز بورس و ركوردشكني‌هاي آن در صفحه 17 درج شده‌است.