بورس تهران در ادامه مسیر آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، دیروز نیز مثبت ظاهر شد و این‌بار با ثبت بیشترین رشد از ۲۰ اردیبهشت‌ماه، بار دیگر به مرز یک میلیون واحدی نزدیک شد. از این رو در پایان معاملات نخستین روز معاملاتی هفته شاهد افزایش ۷/ ۳ درصدی شاخص کل و قرار گرفتن این نماگر در کانال ۹۷۳ هزار واحدی بودیم.
با احتساب معاملات این روز، دماسنج تالار شیشه‌ای تا فتح مجدد کانال یک میلیون واحدی تنها ۷/ ۲ درصد فاصله دارد. جایی که شاهد سومین هجوم برای فتح این سوپرکانال هستیم. با وجود این ارزش معاملات خرد سهام با کاهش محسوس نسبت به روزهای اخیر مواجه شد. هر چند بخش عمده نقدینگی خروجی از گردونه معاملات سهام در هفته گذشته، طی دو روز کاری اخیر به بورس تهران بازگشته است. در این شرایط باید دید آیا شاخص سهام می‌تواند سوپرکانال یک میلیون واحد را در هفته جاری پس بگیرد؟
سیاه و سفید این روزهای بازار سهام
در روزی که شاخص سهام توانست بیشترین رشد سه هفته اخیر خود را ثبت کند اما شرایط متفاوتی در متغیرهای اصلی این بازار حاکم شد. ارزش معاملات خرد سهام در مجموع بورس و فرابورس به کمتر از ۹هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به روزهای اخیر بازار سهام با کاهش محسوسی مواجه شد. در مقابل اما شاهد ورود بخش عمده نقدینگی خارج شده به بازار سهام بودیم. در این میان برخی معتقدند در صورت رشد شاخص در معاملات روز یکشنبه که بر اساس داده‌های تاریخی از آن تحت عنوان چاله بورس نیز یاد میشود، احتمال فتح سوپرکانال یک میلیون واحد در این هفته محتمل است. هر چند کارشناسان معتقدند تا پایان خردادماه احتمال نوسان شاخص کل در محدوده فعلی زیاد است. در گزارش روز گذشته «دنیای اقتصاد» تحت عنوان «دوراهی شاخص؛ اصلاح یا صعود» نیز ۲۰ کارشناس به پرسش «دنیای اقتصاد» در خصوص احتمال ورود بورس به روند صعودی پایدار پاسخ دادند و اغلب معتقد بودند در کوتاه‌مدت به سبب وجود ابهاماتی، شاهد نوسان‌های کوچک بازار در محدوده فعلی خواهیم بود.
روز کم‌رمق بورس تهران
هر چند دیروز شاخص سهام توانست با افزایش حدود ۳۵ هزار واحدی همراه شود اما ارزش معاملات خرد بورس تهران به حدود ۶هزار میلیارد تومان رسید که کمترین میزان از ۶ اردیبهشت‌ماه محسوب میشود. افت محسوس ارزش دادوستد سهام را از یک نگاه می‌توان به قفل شدن سه‌پنجم از نمادهای فعال بورسی در صف خرید ارتباط داد. روز شنبه از ۳۱۷ نماد فعال بورسی، ۱۸۶ نماد با مازاد تقاضا در سقف قیمت مجاز روبه‌رو شدند که ماحصل آن انتظار بیش از ۲۲۰۰ میلیارد تومان نقدینگی برای ورود به گردونه معاملات بود. با وجود این اما همچنان ارزش معاملات خرد سهام کمتر از انتظار بود. از ابتدای سال جاری شاهد شتاب ورود پول‌های تازه به تالار شیشه‌ای بودیم. شرایطی که ماحصل کاهش جذابیت بازارهای موازی نسبت به گذشته برای صاحبان سرمایه و همزمان با آن افزایش انتظارات تورمی بود. از این رو ارزش معاملات خرد سهام از ۱۸۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۸ (میانگین روزانه)، در برخی از روزهای معاملاتی سال جاری به ۲۰ هزار میلیارد تومان نیز رسید. با نوسان شاخص کل بورس تهران حول محور یک میلیون واحد اما تا حدودی شاهد کاهش دادوستد معامله‌گران بودیم. افزایش نااطمینانی معامله‌گران از تداوم مسیر صعودی شاخص کل به ویژه با آزادسازی سهام عدالت و امکان فروش ۳۰ درصدی از ۱۰خردادماه شاید یکی از مهمترین دلایل سکوت معاملاتی این روزهای بورس تهران باشد. از سوی دیگر نیز به نظر می‌رسد شاهد کوچ هر چند اندک نقدینگی از بازار سهام به دیگر بازارهای موازی باشیم.
کوچ نقدینگی از سهام به بازارهای موازی؟
در شرایط فعلی به نظر می‌رسد بازارهای رقیب و جذب نقدینگی از سوی آنها در وضعیت این روزهای بازار سهام بی‌تاثیر نیست. از ۲۳ اردیبهشت‌ماه که شاخص کل بورس تهران در مسیر نزولی ۴/ ۱۰ درصد از اوج خود فاصله گرفت، در بازار دلار و سکه شاهد رشد ۳ و ۶/ ۳ درصدی قیمت‌ها بودیم. هر چند در این دو بازار قیمت‌ها به رکوردهای جدیدی نیز دست یافتند. در ادامه اما با صدور حکم‌های قضایی برای اخلالگران اقتصادی و البته افزایش نظارت در معامله‌گران این بازارها تا حدودی شاهد بازگشت قیمت‌ها بودیم. بازار مسکن از دیگر رقبای بازار سهام به شمار می‌رود که سال‌هاست در رکود به سر می‌برد. در این میان رشد قابل توجه بهای مسکن و عدم کفاف پول‌های خرد برای ورود به این بازار گران‌قیمت سبب شد تا سال گذشته عده‌ای از خانه‌اولی‌های بالقوه با مشاهده روند صعودی شاخص بورس، روانه بازار سهام شوند تا نقدینگی محدود خود را برای خرید مسکن تقویت کنند. در یک ماه اخیر اما رگه‌هایی از بازگشت این سرمایه‌ها از بورس به بازار مسکن دیده میشود. حجم معاملات خرید مسکن در اردیبهشت‌ماه امسال هر چند در قیاس با مدت مشابه سال گذشته کاهشی است اما در مقایسه با فروردین ماه حدود ۸۰۰ درصد رشد کرده است که بخشی آن به تعطیلات ۱۵ روزه نوروز و تعطیلی بنگاه‌های مسکن در راستای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی برای مقابله با بیماری کرونا بازمی‌گردد و بخش دیگر آن را می‌توان ناشی از افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن تحت تاثیر انتقال هیجان بازار سهام به بازار مسکن عنوان کرد.
بازگشت پول‌های حقیقی به سهام
روز گذشته بورس تهران شاهد جابه‌جایی ۹۵۴ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار بود. به این ترتیب در مجموع دو روز معاملاتی گذشته که شاخص کل با رشد بیش از ۵ درصدی همراه شده است، شاهد خالص خرید بیش از یک هزار میلیارد تومانی بازیگران خرد بورسی بودیم. این در حالی است که در مجموع سه روز معاملاتی پیش از آنکه با اصلاح بازار مواجه باشیم، بیش از یک هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان نقدینگی خرد از گردونه معاملات بورس تهران خارج شد. از این رو به نظر می‌رسد نقدینگی خروجی تا حدودی به بازار بازگشته است. روز گذشته اما از ۳۹ صنعت فعال بورسی، ۳۲ گروه با خالص خرید حقیقی همراه شدند. گروه فلزات اساسی دیروز در صدر خرید معامله‌گران خرد ایستادند. انتشار گزارش‌های مناسب از شرکت‌های زیرمجموعه این گروه عامل اصلی افزایش توجه بورس‌بازان به فلزی‌ها بوده است.
«فملی» یکی از فلزی‌ها بود که گزارش عملکرد خود برای اردیبهشت ماه را با فروش ۲هزار و ۷۷۵ میلیارد تومانی منتشر کرد. بر این اساس «فملی» در دو ماه نخست امسال در مجموع موفق به فروش ۳هزار و ۴۳۳ میلیارد تومان شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۳۱۲ میلیارد تومان بیشتر فروش داشته است. یادآور میشود این رشد فروش ۱۰درصدی شرکت در حالی به‌دست آمده است که قیمت جهانی مس در دو ماه سال‌جاری نسبت به دو ماه‌سال گذشته (۹۸) به میزان ۱۲۷۳ دلار کاهش داشته است. فولاد‌مبارکه نیز در حالی فروش اردیبهشت ماه را با رقمی بیش از ۵هزار و ۱۶۰میلیارد تومانی منتشر کرد که فروش «فولاد» در مدت مشابه سال قبل بالغ بر ۵/ ۳هزار میلیارد تومان بوده است. این افزایش فروش ۴۶درصدی در حال رخ داده که «فولاد» هیچ فروش صادراتی در سال ۹۹ نداشته است. به این ترتیب شرکت طی دوماه نخست سال جاری بالغ بر ۷/ ۷میلیارد تومان درآمد از فروش محصولات خود کسب کرده است. این شرایط سبب شد تا روز گذشته خالص خرید حقیقی در زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی از ۲۵۰ میلیارد تومان فراتر رود. دیگر گروه‌های کامودیتی‌محور نیز از این روند جا نماندند و روز گذشته با جابه‌جایی سهام در مسیر حقوقی به حقیقی همراه شدند. بهزاد صمدی از کارشناسان بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» ضمن اشاره به عوامل مثبتی از جمله گزارش‌های عملکرد ماهانه شرکت‌ها و همچنین بهبود نسبی در بازارهای جهانی، گفت: روزهای اخیر شاهد انتشار گزارش‌های عملکرد ماهانه شرکت‌های فعال در بازار سهام و میزان خرید و فروش آنها طی دوره یک ماهه اردیبهشت‌ماه بودیم. این گزارش‌ها نه‌تنها نسبت به عملکرد ماه گذشته بلکه در مقایسه با عملکرد اردیبهشت سال ۹۸ نیز با رشد قابل‌توجهی همراه شده است. از سوی دیگر در بازارهای جهانی و همچنین قیمت جهانی نفت نیز شاهد بهبود نسبی شرایط هستیم. این دو عامل می‌تواند نویددهنده صعود شاخص کل بورس در روزهای آینده باشد. صمدی در ادامه به بررسی روند مزبور از منظر تکنیکال پرداخت و گفت: از لحاظ نمودارها و چارت‌ها هنوز اصلاح موردنظر به پایان نرسیده است. به‌نظر می‌رسد رشد روز گذشته قیمت‌ها و در نهایت نماگر اصلی بازار بیشتر تحت‌تاثیر یک واکنش کوتاه‌مدت باشد و بعید است که شاخص کل بورس در جریان معاملات این هفته مجددا بتواند به ابرکانال یک میلیون واحدی بازگردد. این کارشناس بازار سرمایه یکی دیگر از عواملی که صعود مجدد شاخص کل بورس به محدوده یک میلیون واحدی را با تردید همراه کرده، ارزش معاملات بسیار کم در روز گذشته عنوان کرد و افزود: از سوی دیگر حجم و ارزش معاملات روز گذشته نیز بسیار اندک بود. این موضوع نیز می‌تواند انتظار برای افزایش فشار فروش در جریان معاملات امروز را تشدید کند. صمدی ادامه داد: البته نباید در این میان نقش نقدینگی وارد شده به بازار سهام را نادیده گرفت. حسین زمانی درمزاری، دیگر کارشناس بازار سهام نیز درخصوص روند شاخص سهام در روزهای آینده اظهار کرد: در حال‌حاضر نماگرهای بورس تهران در محدوده پرنوسان و متلاطمی قرار گرفته‌اند. هر چند در دو روز کاری اخیر شاهد رشد قیمت اغلب بنگاه‌های بورسی و در نتیجه افزایش شاخص کل بودیم اما به‌نظر می‌رسد دماسنج تالار شیشه‌ای برای عبور زودهنگام از قله قبلی خود در ۲۲ اردیبهشت ناتوان باشد و تا پایان خرداد ماه نوسان‌های کوچک مقداری را شاهد باشیم. بعد از اتمام این موج‌های اصلاحی بورس آماده حمله به تارگت‌های فراتر از یک میلیون واحدی می‌َشود.