با شیوع ویروس کرونا، بازار‌های جهانی در رکودی بی‌سابقه فرورفتند. رکودی که علاوه‌بر اقتصاد کشورهای دنیا، روند بازار‌های جهانی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. اگرچه ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای جهان همچنان می‌تازد، اما آمار‌ها از بهبود معاملات بازار‌های جهانی خبر می‌دهند که به افزایش قیمت کالاهای پایه منجر شده است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان میدهد ۶۰ درصد وزن بازار سرمایه ایران را گروه‌های وابسته به بازار جهانی تشکیل می‌دهند. سیگنال‌های صادرشده از بازار جهانی باعث شده است سرمایه‌گذاران به سهام کالامحور مانند گروه‌های نفتی و فلزی اقبال نشان دهند.
سال ۹۹ با بازگشت اقبال به سهام کامودیتی‌محور آغاز شد و این روند تا به اینجای کار ادامه پیدا کرده است. در این میان بررسی‌های «دنیای اقتصاد» حکایت از وزن ۶۰ درصدی گروه‌های وابسته به بازار جهانی در بورس تهران دارد. این شرایط سبب اثرگذاری بالای نوسان قیمت این سهام بر شاخص کل می‌شود. شاهد این مدعا رشد ۲۴۰ درصدی شاخص کل در روزهای سپری شده از سال جدید در کنار افزایش ۱۶۶ درصدی شاخص کل هم‌وزن است. در این میان با توجه به چشم‌انداز مثبت بهبود کامودیتی‌ها انتظار می‌رود حرکت نقدینگی به سمت سهام کالامحور ادامه داشته باشد.
کالایی‌ها در کانون توجه معامله‌گران
یکی از موضوعات مورد توجه طی معاملات روز گذشته اما چرخش محسوس قیمتی در سهام گروه‌های کالامحور بازار بود. به‌طوری که این سهام از صف فروش به صف خرید جابه‌جا شدند. اصلی‌ترین دلیل این تغییر فاز را می‌توان در خوش‌بینی مضاعف به بهبود وضعیت نفت و فلزات در بازار جهانی اشاره کرد. روی سبزترین فلز در این هفته بود که با رشد ۸/ ۷ درصدی همراه شد. پس از آن شاهد افزایش ۸/ ۶ درصدی بهای مس بودیم. آلومینیوم و سرب نیز به ترتیب شاهد رشد ۶/ ۴ و ۸/ ۳ درصدی همراه شدند. در این شرایط عمده تحلیلگران بازار سهام معتقدند احتمال تداوم حرکت نقدینگی به سمت سهام کالایی‌ها وجود دارد. اما گروه‌های اصلی کالامحور بورس‌تهران چه تاثیری از نوسان بازار جهانی می‌پذیرند؟
نفتی‌ها: شاخص گروه فرآورده‌های نفتی در از ابتدای سال تاکنون با رشد بی‌سابقه 366 درصد همراه شده است. پتروشیمی‌ها نیز در این بازه زمانی شاهد رشد 214 درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود بود. قیمت نفت برنت از ابتدای سال جاری تا پایان معاملات روز جمعه رشد 60درصدی را ثبت کرده است. البته نمی‌توان علت رشد قیمت سهام زیرمجموعه‌های این گروه را حاصل رشد بهای نفت دانست چرا که جاماندگی این گروه در سال 98 و البته سهام عدالت و حمایت‌های دولتی نیز در افزایش اقبال به سهام پالایشی بی‌تاثیر نبوده است اما به هر حال درست یا غلط نوسان قیمت نفت همواره بر رفتار معامله‌گران سهام مذکور تاثیر داشته است. در هفته‌ای که گذشت هر بشکه نفت برنت با رشد یک درصدی به 24/ 43 دلار رسید. در این خصوص عرضه جهانی نفت در ماه ژوئن در نتیجه توافق کشورهای عضو اوپک پلاس و همراهی سایر تولیدکنندگان نفت از جمله آمریکا و کانادا، 4/ 2 میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرد و به 9/ 86 میلیون بشکه رسید که کمترین مقدار در 9 سال اخیر بوده است. کاهش داوطلبانه تولید نفت خام برخی اعضای اوپک، تولید این سازمان را در ماه ژوئن به‌طور بی‌سابقه‌ای کاهش داد. تولید این سازمان در ماه ژوئن نسبت به ماه مه یک میلیون و ۸۲۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۲۲ میلیون و ۲۸۰ هزار بشکه در روز رسید. این کاهش تولید نفت در شرایطی رخ داده است که عربستان، امارات و کویت کاهش تولید مازادی را بر سهمیه کاهش تولید خود مطابق ائتلاف اوپک پلاس اعمال کردند و تولیدشان در ماه ژوئن را به ترتیب به روزانه ۷ میلیون و ۴۹۰ هزار بشکه، ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه و ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه رساندند. همزمان تقاضای جهانی نفت نیز در فصل دوم سال 2020 نسبت به سال گذشته 4/ 16 میلیون بشکه کاهش پیدا کرد که کمتر از پیش‌بینی‌ها بود. براساس پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی در سال 2021، تقاضا تقویت خواهد شد و تا 3/ 5 میلیون بشکه در روز افزایش پیدا خواهد کرد. کارشناسان نیز معتقدند با توجه به کاهش محدودیت‌های قرنطینه‌ای، می‌توان به رشد تقاضای جهانی نفت امیدوار بود هرچند موج دوم ویروس کرونا، ریسک پیشروی صنعت نفت است. با رشد قیمت نفت به‌عنوان خوراک پالایشی‌ها افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی را نیز شاهد هستیم که می‌تواند بر سود شرکت‌های پالایشی بیفزاید. گروه فرآورده‌های نفتی در حال حاضر سهمی 9 درصدی از ارزش کل بورس تهران در اختیار دارد. پتروشیمی‌ها نیز 8/ 19 درصد از کل ارزش بورس تهران را در اختیار دارند.
فلزی‌ها: زیرمجموعه‌های گروه فلزات اساسی به چهار فلز فولاد، مس، روی و آلومینیوم وابسته بوده و بر این مبنا طبقه‌بندی می‌شوند. مس در هفته گذشته با رشد 8/ 6 درصدی به 6429 دلار در هر تن رسید. عامل رشد قیمت مس بازیابی قوی اقتصاد چین بعد از ویروس کرونا، اختلال در سمت عرضه به دلیل شیوع ویروس کرونا، کاهش ارزش دلار و محرک‌های مالی گسترده در جهان بود. در حال حاضر شیلی یکی از مهمترین تولیدکنندگان مس به شمار می‌رود. هفت اتحادیه که دربرگیرنده حدود 80 درصد از کارگران صنعت مس شیلی است درصدد هستند که درخواست تعلیق دو هفته‌ای فعالیت‌ها با هدف جلوگیری از گسترش بیشتر ویروس را اعلام کنند. در این میان فعالیت‌های معدنی در چوکیکاماتا شیلی تا میزان دوسوم کاهش پیدا کرده است. از این رو رشد بهای مس در هفته‌های آتی نیز محتمل است که می‌تواند اثر مثبتی بر سهام سه شرکت «فملی»، «فباهنر» و «سرچشمه» به جا بگذارد.
در بازار آلومینیوم نیز هفته گذشته شاهد رشد 6/ 4 درصدی قیمت بودیم. در این بازار موجودی انبار آلومینیوم به دلیل باز شدن پنجره آربیتراژ بین لندن و شانگهای، کاهش پیدا کرده است. از موجودی انبار شانگهای نیز از اواخرمه‌تاکنون حدود 60 درصد با توجه به افزایش سطح فعالیت کاسته شده است. همزمان تقاضای چین برای آلومینیوم نیز در سطح بسیار خوبی قرار دارد که امید به رشد قیمت این فلز را تقویت می‌کند. در حال حاضر «فایرا» و «فنوال» جزو اصلی‌ترین سهام وابسته به آلومینیوم به شمار می‌روند.
در گروه فلزات اساسی نمادهایی از جمله «فسرب، «کروی»، «باما»، «کبافق»، «فرآور»، «زنگان»، «فزرین» و «فاسمین» حضور دارند که از تغییرات قیمتی روی به واسطه عوامل داخلی یا خارجی تاثیر می‌پذیرند. روی در هفته گذشته سبزترین فلز بود و رشد 8/ 7 درصدی را تجربه کرد. کارشناسان برای فولاد نیز چشم‌انداز مثبتی متصور هستند. هر چند تقاضای ساخت و ساز در چین به دلیل شروع بارش‌های موسمی کاهش داشته است اما با توجه به شروع فعالیت کارخانه‌های خودروسازی در چین و تقاضای بالا برای فولاد از سوی این صنعت رشد قیمت فولاد محتمل است. گروه فلزات اساسی سهمی 6/ 15 درصدی از کل ارزش بازار را در اختیار دارد و از نمادهای بزرگی همچون «فولاد» بهره می‌برد.