روز یکشنبه ارزش بازار سهام شامل بورس و فرابورس از ۸۰۰۰ هزار میلیارد تومان فراتر رفت و تاریخی‌ترین رشد مقداری شاخص کل بورس تهران به ثبت رسید تا این نماگر از مرز یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد نیز عبور کند تا فاصله‌اش با سوپرکانال ۲میلیون واحدی به ۱۰ درصد برسد. در شرایط فعلی از یکسو فعالان بازار پس از هر رشدی از شناسایی سود استقبال می‌کنند و از سوی دیگر برای عقب نماندن از قافله کسب سودهای نجومی در این بازار در نقش خریدار ظاهر میشوند.
در این فضا با وجود افزایش نقش تحلیل در تصمیم‌گیری صاحبان نقدینگی، دو عامل مهم یعنی ضعف هسته معاملاتی و تزلزل رفتار سیاست‌گذاران سبب شده تا بر ابهام و در نتیجه رفتار هیجانی معاملهگران افزوده شود و قیمت سهام نوسان بالایی را در طول معاملات یک روز تجربه کند.
استراتژی جدید
به عقیده برخی کارشناسان بازار سرمایه، معاملهگران سهام این روزها استراتژی جدیدی برای معاملات خود در بورس اتخاذ کرده‌اند در گذشته همزمان با کوچک‌ترین نوسان در نرخ طلا و دلار شاهد خروج سرمایه از جریان معاملاتی بازار سهام بودیم اما در هفته‌های اخیر واکنش‌های جامعه سهامداری از تعمیق فضای تحلیلی و رفتاری کمی حرفه‌ای‌تر نسبت به گذشته حکایت دارد. با این حال همچنان معاملات با چاشنی هیجان و تردید همراه است. در این میان ضعف هسته معاملاتی و ارسال دیرهنگام سفارش‌ها و همزمان نمایش نادرست قیمت‌ها هیجانی مضاعف به بازار تحمیل کرده است. اظهارنظر برخی مقام‌های دولتی نیز بر ابهامات موجود افزوده است.
هر روز خبرهای جدیدی به فعالان بازار مخابره می‌شود که از اختلاف نظر میان قوه اجرایی و مقننه حکایت دارد که همین موضوع بر ابهامات درخصوص اجرایی شدن سیاست‌های حمایتی دولت از بازار سهام افزوده است. این مهم در معاملات این روزها نیز منعکس شده است. دیروز نیمی از سهام معامله شده نوسان بیش از ۵ درصدی را تجربه کردند.
در این میان یک چهارم نمادهای معامله شده از صف فروش به صف خرید یا بالعکس نوسان کردند که نمونه‌ای عینی از معاملات هیجانی است.
حمایت دولت از بازار سرمایه می‌تواند یکی از دلایل هجوم نقدینگی در ماه‌های اخیر عنوان شود. این اتفاق در حالی رخ میدهد که صف‌های فروش به سرعت حتی در منفی‌ترین شرایط جمع میشوند و جای خود را عمدتا به صف‌های خرید می‌دهند.
از طرفی با توجه به وضعیت نرخ دلار و اثر‌گذاری مستقیم آن در افزایش قیمت کالا‌های اساسی، انتظارات تورمی نیز رو به افزایش گذاشته است.
بنابراین چنین انتظاری می‌تواند از دلایل قابل توجه در افزایش دماسنج بازار سهام در نظر گرفته شود. سرمایه‌گذارانی که تنها سعی در حفظ ارزش پول خود دارند و بورس را بهترین مأمن برای رسیدن به این هدف می‌دانند.
دیدگاه کارشناسی
مهدی سوری، یکی از کارشناسان بازار سهام در این خصوص به «دنیای اقتصاد» گفت: یکی از دلایل تحرکات زیاد در بورس ایران طی چند روز گذشته این است که مواضع دولت و سیاستمداران درخصوص بازار سرمایه متزلزل شده است.
نقل قول‌هایی که دولتمردان در چند روز گذشته داشتند با صحبت‌های پیشین ایشان تناقض دارد و این سهامداران و بازار سرمایه را در بلاتکلیفی قرار داده است.
او اضافه کرد: دولت به قصد حمایت از بازار سرمایه، به این بازار پر ریسک وارد شد اما شرایط به گونه‌ای رقم خورد که تاثیری بسیار زیادی در رفتار سهامداران ایجاد کرد و این‌گونه شده است که مردم انتظار دارند دولت رشد بازار سرمایه را تضمین کند. اما زمانی که تزلزل در صحبت‌ها و نقل قول به وجود می‌آید با القای ترس به بازار، رفتاری هیجانی به بازار تحمیل میکند.
صوری تاکید کرد: اگر بخواهیم ریشه رفتار هیجانی را در بازار آسیب‌شناسی کنیم، متوجه خواهیم شد که در چند ماه اخیر، رفتار بازار تقابل حرص و طمع است. یعنی به محض اینکه سیگنال یا خبری منفی به بازار می‌رسد ترس غلبه میکند اما زمانی که بازار شروع به جمع شدن میکند، بلافاصله غلبه طمع اجازه نمی‌دهد که بازار رفتار منفی خود را ادامه دهد.