روز گذشته جلسه روسای کمیسیون اقتصادی مجلس با مسوولان بورس نشان داد عزم دولت و مجلس برای حمایت از بازار سرمایه جزم شده است. حمایت از بازار سهام کشور به یکی از بزرگترین اولویتهای دولت تبدیل شده، حمایتی که به اعتقاد فعالان بازار به نگهداری شاخص بورس و حمایت از شاخصسازها منجر شده است. چرخش روند شاخص، نگرانی سهامدارانی را که با تبلیغ و حمایت دولت وارد بازار سهام شدهاند به اوج خود رسانده از این رو در دو هفته اخیر مسوولان بورسی کشور با نمایندگان مجلس و برخی از دولتمردان جلساتی را برگزار کردهاند.
از اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی و مسوولان دولتی پیداست که برنامههایی برای رفع مشکلات فعلی بازار سرمایه در دستور کارقرار گرفته، این در حالی است که فعالان بازار سرمایه واکنشهای متفاوتی نسبت به این جلسات نشان میدهند. حمایت واضح دولت از سهام شرکتهای بزرگ و شاخص ساز برای مثبت کردن بازار با موجی از انتقادات مواجه شده، از سوی دیگر برخی از کارشناسان اتخاذ چنین تصمیماتی را در این مقطع اگر چه دیر اما به نفع بازار میدانند. در پایان معاملات روز گذشته شاخص کل با افزایش ۲۹ هزار و ۳۰۰ واحدی به یک میلیون و ۶۰۷ هزار و ۴۹۰ واحد رسید.همچنین شاخص کل بورس با معیار
هموزن ۲۵۹ واحد کاهش یافته و به رقم ۴۲۲ هزار و ۸۸۸ واحد رسید. بسیاری از کارشناسان عمدهترین دلیل کاهش شاخص هم وزن را حمایت دولت از سهام شاخص ساز عنوان میکنند.
بازار با شایعه جلو میرود
اگرچه روزگذشته شاخص هموزن منفی بود اما روند بازارباید به سمت فروشندههایی که ترسیدهاند، تخلیه شود تا بازار به مدار صعودیاش بازگردد. این را حسن برادران تحلیلگر بازار سرمایه به «دنیایاقتصاد» میگوید و معتقد است: با وجود انتقادهایی که از بازار روز گذشته میشود اما در مجموع بازارخوبی را مشاهده کردیم.با اینکه شاخص هم وزن منفی شد، حجمهای خوبی خورد، از این رو احتمال اینکه امروز وفردا هم شاخص مثبت شود زیاد است.برخی سهام در کف قیمت بودند اما با توجه با اینکه خریداران خوبی پیدا شده بود احتمالا تغییرات مثبتی برای شاخص طی یکی دو روز آینده رقم میخورد.او اظهارمی کند: تصمیماتی که برای بازار سرمایه اتخاذ میشود باعث شده تا شایعهای دربازار بپیچد. سرمایهگذاران فعلی با توجه به اتفاقات این چند روزکه به عملکرد مستقیم سیاستگذاران برمی گردد به این نتیجه رسیدهاند که دولت از سهام بزرگ و شاخص ساز حمایت میکند بنابراین باید سهام خود را بفروشد و سهام شاخص ساز بخرد. بر همین اساس بسیاری از سهامداران به دنبال فروش سهام خود در بازار منفی هستند تا با وارد شدن به مجموعه سهامداران بزرگتر با آنها بالا بروند، این اتفاق اصلی ترین دلیل کاهش شاخص هم وزن بعد از تصمیمات اخیر مقامات مسوول است. حسن برادران ادامه میدهد: این اتفاق درسال ۹۸ و برخلاف این ماجرا در بازار رخ داد شرکتهای بزرگتر درمنفی میفروختند و وارد سهام شرکتهای کوچکتر میشدند اما بازار ۹۹جوردیگری رقم خورد و سهامداران با توجه به ترسی که از ادامه روند بازار دارند بهصورت هیجانی وارد چنین جریانی شدهاند که منطقی پشت آن نیست. او با اشاره به جلسات پی در پی مسوولان برای حل بحران فعلی بازار اظهار میکند: دولت با اظهارنظرهای روزانه در مورد بورس چنان وحشتی در دل سهامداران انداخته که راه بازگشت آنها به بازار را سخت میکند. دستکاری قیمتها و مکلف کردن حقوقیها به انجام سیاستهای مختلف شائبه فروش در دل سهامدار خرد را بیشتر میکند. متاسفانه مجلس وبرخی از نمایندگان درحالی در مورد بازار سهام اظهارنظرمی کنند که تخصصی در این زمینه ندارند و همین موضوع باعث میشود هر گونه صحبتی در مورد بورس با واکنشهای هیجانی سهامداران مواجه شود. اگرچه مقامات مسوول میخواهند با جلساتی که برگزار میکنند حامل خبرهای خوب باشند اما همین خبرهای خوب نیز بربازار اثر منفی میگذارد. این کارشناس بازار سرمایه میگوید: اگر هدف دولت و مجلس حمایت از بورس بود این جلسات را باید خیلی زودتر از اینها برگزار میکردند تا شاخص به این مرحله نرسد. زمانی که قیمت سهام تا ۲۰ درصد سقوط کرده بود باید فکری به حال بازار میکردند نه الان که برخی نمادها تا ۶۰ درصد افت قیمت داشتهاند. او عنوان میکند: به نظرمی رسد اگر بازار را به حال خود رها کنند به روند گذشته خود باز گردد و نیازی به این جلسات نیست.برگزاری نشستهای مختلف آن هم بهصورت پیامکی و دعوت از کارشناسانی که در فضای مجازی فعالیت دارند نشان میدهد مسوولان با برگزاری این نشستها به دنبال نمایشی کردن این موضوع هستند نه حل مشکلات فعلی. حسن برادران با اشاره به قیمت دلار اظهار میکند: تورم حاصل از افزایش قیمت دلار با تاخیر پیامدهایی را برای بازار سرمایه دارد. اگر قیمت دلاربر اساس شرایط سیاسی کشور بالا برود تاثیر منفی بر بورس میگذارد اما اگر افزایش قیمتها براساس تورم باشد، افزایش قیمت سهام را به دنبال خواهد داشت.
آبان پر رونق بورس
شایان کرمی، کارشناس بازار سرمایه نیز در همین رابطه به «دنیایاقتصاد» میگوید: در تاریخ بازارسرمایه هیچگاه چنین اتحادی میان دولت،مجلس ومقامات مسوول برای حل بحران این بازار وجود نداشته که سیاست گذاران هر روز جلسه بگذارند و مشکلات را پیگیری کنند. نگاه مثبتی که در این مقطع به بورس میشود از اهمیت بسیاری برخوردار است و گرچه ممکن است خروجی چندان مثبتی هم نداشته باشد اما از رعب و وحشت سهامداران کم میکند.
او اظهارمی کند: همانطور که دیدیم شاخص را مثبت کردند و جلوی افت قیمت سهام شرکتهای بزرگ را گرفتند اما سیاست گذاران بورسی باید قوانینی وضع کنند تا شرکتهای کوچک در صف فروش قفل نشوند و تخلیه قیمت آنها نرخها را برای خرید ارزنده کنند اما موضوع مهمی که مقامات تصمیم گیرنده باید به آن توجه کنند این است که اگر قرار باشد دولت یک روزاز بازار حمایت کند و روز بعد حمایت نکند وضعیت موجود را با تنش بیشتری مواجه میکند.
به گفته شایان کرمی، درحال حاضر حمایت دولت معطوف به برخی از شرکتها و گروههای خاصی شده تا شاخص را بالا بکشند. او عنوان میکند: دولت با حمایت از سهام شاخص ساز به دنبال مثبت جلوه دادن وضعیت بورس است این در حالی است که بررسی کلیت بازار گویای چیزدیگری است.چیزی که به بازار شکل میدهد عرضه وتقاضای واقعی است بنابراین این حمایتها شاید در کوتاه مدت بتواند فضای بازاررا تغییردهد اما دربلند مدت کار ساز نیست. این کارشناس بازار سرمایه اظهار میکند: خیلی واضح است که دولت برای حمایت از حقوقیها برنامه دارد اما سهام کوچک به دلیل اینکه حجم مبنا را پر نمیکردند روی صف فروش قفل شدهاند و باید اصلاحی که سهام بزرگ تجربه کردند را این سهام نیز تجربه کنند تا با توجه به وضعیت عرضه و تقاضا و قیمتهای جدید، جذابیت خرید برای سرمایهگذاران ایجاد شود. شایان کرمی عنوان میکند: بازار سرمایه ازابتدای امسال نسبت به سایر بازارها رشد سرسام آوری را تجربه کرد اما با گذشت چند ماه قیمتها در این بازار روبه اصلاح گذاشت. اما با توجه به افزایش قیمت دلار، انتظارات تورمی و افزایش قیمتها میتوان گفت قیمت سهام برخی صنایع و شرکتها جای رشد بیشتری دارد و قیمت سهام برخی از صنایع و شرکتهای دیگر نیز ممکن است افت کنند. او خاطرنشان میکند: کارشناسان اقتصادی افزایش قیمت دلار را ازقبل نیز پیش بینی میکردند، با این اوصاف ممکن است بازار سرمایه از آبان رونق بیشتری داشته باشد. این کارشناس بازار سرمایه به شرایط بینالمللی ایران اشاره میکند و میگوید: انتخابات آمریکا و حواشی که ممکن است برای تحریمهای کشور به وجود بیاید، تاثیر بسزایی بر بازار سرمایه و ذهنیت سرمایهگذاران میگذارد. از سویی دیگر با توجه به اینکه سرمایه خاصی وارد بازار نمیشود شاهد کاهش حجم و ارزش معاملات نیز هستیم.