عضو هیات مدیره بورس کالای ایران با اشاره به ظرفیت‌های این بازار برای پذیرش کالاهای مختلف، همکاری بورس‌های کالایی ایران و سوریه را فرصتی در دل تحریم عنوان کرد.
محمودرضا الهی فرد، با بیان اینکه با توجه به شرایط تحریم، همکاری تجاری ایران و سوریه از مسیر بورس‌های کالایی که می‌تواند از طریق معاملات پایاپای و تهاتری و یا سایر سازوکارهایی که طرفین این همکاری در نظر گرفته‌اند، اهداف سیاست‌گذاران را محقق کند، اظهار کرد: قطعا در صورت گشایش در روابط بین‌الملل و امکان انجام مبادلات پولی بین‌المللی، بورس کالای ایران پتانسیل بالایی برای همکاری با بورس‌های کالایی دنیا خواهد داشت.
وی به برنامه همکاری بورس کالای ایران با بورس کالای سوریه اشاره کرد و گفت: اقداماتی از جنس همکاری‌های مشترک بین بورس کالای ما و بورس‌های کالایی خارجی، رویکردی مثبت و در راستای توسعه مراودات تجاری است که می‌تواند آثار مثبتی هم بر روند بازارها و هم برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد. البته در حال حاضر در شرایط تحریم به سر می‌بریم و با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌های ناشی از عدم پذیرش مقررات FATF، امکان مبادلات پولی از طریق سیستم بانکی امکان‌پذیر نیست.
عضو هیات مدیره بورس کالای ایران ادامه داد: بنابراین، شاید در گام نخست نباید انتظار ارتباطات بین‌المللی گسترده‌ای از بورس کالای کشور داشت اما همکاری بورس کالای ایران با بورس کالای سوریه از موارد خاصی است که شاید در شرایط کنونی بتواند از طریق معاملات پایاپای و تهاتری و یا سایر سازوکارهایی که طرفین این همکاری در نظر گرفته‌اند، تا اهداف سیاست‌گذار را محقق کند. اما قطعاً در صورت رفع تحریم‌ها و گشایش در روابط بین‌الملل و امکان انجام مبادلات پولی بین‌المللی، بورس کالای ایران پتانسیل بالایی برای همکاری با بورس‌های کالایی دنیا را خواهد داشت.
ظرفیتی برای آرامش بازار خودرو
الهی فرد در ادامه با اشاره به امکان عرضه خودرو از طریق بورس کالا، اظهار کرد: از پتانسیل‌های بورس کالا، می‌توان برای ایجاد ثبات و آرامش در بازار خودرو هم استفاده کرد، به‌شرط آنکه خودروسازان برای مثال کل یک یا چند محصول تولیدی خود را از طریق بورس عرضه کنند. اما اگر قرار باشد عرضه خودرو در بورس کالا به‌صورت ناقص انجام شود و خودروسازان فقط بخشی از تولید محصول خود را از طریق بورس کالا عرضه کنند و مابقی تولیدات خود را با روش‌های دیگری راهی بازار کنند، عرضه خودرو در بورس کالا کارایی حداکثری نخواهد داشت.
مزایای ورود کالاهای کشاورزی به بورس
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به امکان عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: بدون شک امکان عرضه محصولات کشاورزی از طریق بورس کالا همانند سال های قبل وجود دارد. در این زمینه مشکل اینجاست که برخی محصولات کشاورزی مشمول شرایطی از جمله حمایت‌های دولتی و تخصیص یارانه هستند و یا نوسان قیمت آنها در بازار، مطلوب سیاست‌گذاران نیست و سیاست‌گذاران در چنین شرایطی به‌محض هرگونه نوسان قیمتی ممکن است با توقف عرضه آن محصول در بورس کالا، اقدام به کنترل بازار برای ثابت نگه‌داشتن قیمت‌ها کنند.
وی افزود: عرضه کالاهای یارانه‌ای در بورس کالا با چنین مشکلاتی مواجه است برای مثال با وجود تلاش چندساله جهت عرضه شکر در بورس کالا، این موضوع با وجود نمایان شدن شرایط مطلوب در این بازار اما به دلیل کنار رفتن دخالت ها در روند قیمت گذاری، عرضه ها متوقف شد، بنابراین در خصوص این کالاهای یارانه‌ای ملاحظات زیادی در میان سیاست گذاران وجود دارد. اما در هر صورت معتقدم می‌توان برخی کالاهای وارداتی یا محصولات استراتژیک همچون گندم یا شکر را از طریق بورس کالا عرضه کرد تا نتایج مطلوب این امر در رشد تولید، حمایت واقعی از تولیدکننده و مصرف کننده و شفافیت در بازارها مشاهده کرد.
تجربه موفق سیمان
الهی فرد در ادامه به فواید بورس کالا برای اقتصاد اشاره کرد و گفت: از خاصیت‌های مهم بورس کالا، ایجاد بازاری شفاف و بدون واسطه است و این خاصیت مهم بعد از ورود سیمان به بورس کالا، به‌خوبی برای مسوولان یادآوری شد. ماه‌هاست که سیمانی‌ها، کل سیمان تولیدی خود را از طریق بورس کالا عرضه می‌کنند و این فرآیند، هم رضایت خاطر تولیدکنندگان را به همراه داشته و هم منجر به خرید بدون واسطه خریداران شده است.
وی تأکید کرد: می‌توان از ظرفیت‌های بورس کالا برای برقراری ثبات و تعادل در بازارها استفاده کرد؛ مشروط بر آنکه کل محصول تولیدی یک صنعت در بورس کالا عرضه شود تا شاهد شکل‌گیری نرخ‌های مختلف در بازار نباشیم. کما اینکه با ورود سیمان به بورس کالا هم شرکت‌های سیمانی کل محصول خود را از طریق این بازار عرضه کردند و بدین ترتیب انحصار و سوءاستفاده در بازار صورت نگرفت.