بالاخره پس از ماهها انتظار، معاملهگران بازار آتی سکه از ساعت 10 صبح، دست به کار تعیین قیمت و رسیدن به توافق بر سر بهای سررسیدهای سکه شدند. روز گذشته دادوستدهای این بازار پس از یک دوره نیم ساعته پیش گشایش، از ساعت 10:30 آغاز شد. از همان شروع معاملات، هر چهار سررسید این بازار با کاهش قیمت محسوسی بر تابلوی معاملات حاضر شدند به طوری که از بهای این سررسیدها بین 11 تا 30 هزار تومان (به ترتیب از سررسیدهای نزدیک تا دور) کاسته شد یعنی بالای 2 درصد ریزش که در هفتههای اخیر بی سابقه بوده است؛ چراکه مدتها است نوسانات این بازار اغلب در محدوده زیر یک درصد مثبت یا منفی دنبال میشود. این شیب ریزشی البته روز گذشته به تدریج شدت بیشتری پیدا کرد.
پس از گذشت یک ساعت از آغاز به کار بازار آتی سکه (با احتساب دوره پیش گشایش) دادوستد سکههای نقدی در بازار شروع شد؛ این سکهها نیز از همان ابتدا با ریزش قیمت
10 هزار تومانی نسبت به پایان معاملات روز پنجشنبه، به استقبال خریداران و فروشندگان رفتند. دیروز همزمان با تعطیلی بازار جهانی طلا و مخابره سیگنالهایی از چهارمین روز از دور سوم مذاکرات ژنو، ریزش سکههای نقدی و آتی ادامه پیدا کرد تا جایی که با گذشت ساعتی از آغاز معاملات سکه نقدی، از بهای سکههای تمام بهار آزادی، کمتر از 20 هزار تومان کاسته شد در حالی که سررسیدهای آتی در همان زمان بیش از 40 هزار تومان کاهش قیمت داشتند و در محدوده بالای 4 درصد منفی نوسان میکردند.
ثبت 900 قرارداد در ساعت ابتدایی دادوستدهای آتی سکه - که این روزها برای برخی روزهای معاملاتی خود کمتر از دو هزار قرارداد را هم به ثبت رسانده است – رقمی بود که نشان میداد با توجه به افزایش ساعت معاملاتی این بازار، میتوان انتظار افزایش حجم معاملات را داشت. البته حجم دادوستدها با شدت آغاز به کار بازار پیش نرفت، اما با توجه به کاهش دوباره وجه تضمین از سوی شرکت بورس کالای ایران و ایجاد انگیزه برای معاملهگران آتی در پی نزدیک شدن ساعت آغاز به کار دو بازار نقدی و آتی سکه، این امیدواری وجود دارد که به تدریج شاهد حضور پررنگ تر معاملهگران و سرمایهگذاران باشیم.
پیرامون نوسانات بهای جهانی طلا و روندی که اونس در هفته جدید میلادی در پیش خواهد گرفت، نظرات متفاوتی وجود دارد اما با وجود مسیر نزولی که اونس مدتی است با شیب تندی در آن در حرکت است، برخی کارشناسان همچنان از افزایش بهای این فلز در آینده سخن میگویند که البته تعداد این گروه به نسبت قبل کمتر شده و اغلب تحلیلگران بر این پیشبینی هم عقیده اند که روند نزولی اونس فلز زرد تداوم خواهد داشت. به همین دلیل و با توجه به اینکه خبرهای رسیده از مذاکرات ژنو روز گذشته نسبتا مثبت بود، خریداران همچنان وارد بازار سکه نشدند و انتظار ریزشهای بیشتر را دارند.
از سوی دیگر قیمت جهانی طلا با کاهش ۴۷ دلاری طی هفته گذشته، بزرگترین کاهش هفتگی خود طی دو ماه اخیر را تجربه کرد و به ۱۲۴3 دلار در هر اونس در پایان معاملات جمعه رسید. در این روز بهای طلا در بازارهای جهانی در کمترین و بیشترین قیمت به ترتیب ارقام 1241 و 1248 دلار را به ثبت رساند. این میزان کاهش قیمت برای اونس خطرناک به نظر میرسد به همین دلیل سرمایهگذاران همچنان محتاط هستند. تقاضای فیزیکی ناامیدکننده از سوی آسیا و ادامه خروج سرمایه از صندوقهای سرمایهگذاری نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا در هفته گذشته بود. با این وجود همین میزان تقاضا از سوی بازارهای چین و هند، مانع از کاهش شدید قیمت این فلز گرانبها شده ولی به نظر میرسد سرمایهگذاران غربی هنوز تمایلی برای خرید طلا و سرمایهگذاری در این بازار ندارند و پیشبینی میشود رفتار سرمایهگذاران غربی در عدم تمایل برای خرید طلا، در کوتاهمدت تغییر نکند. گفته میشود دلیل دیگری که مانع از سرمایهگذاری غربیها در بازار طلا شده، عملکرد خوب و مثبت بازار سهام بوده است. افزایش شاخص سهام در بازارهای آمریکا و اروپا از ابتدای سال 2013 میلادی موجب شده تا سرمایهگذاران زیادی برای خرید سهام اقدام به فروش ذخایر طلای خود کنند.
ریزشهای قیمتی شدید سکههای آتی و نقدی روز گذشته نشان داد که بازارها کمکم به نتایج گفت و گوهای مهم در پایتخت سوئیس واکنش نشان میدادند. هرچند که پیشبینی کاهش بیشتر بهای اونس طلا برای هفته جدید میلادی نیز در این امر بی تاثیر نبود اما اونس روز جمعه نسبت به روز قبل از آن کاهش شدیدی نداشت و بهای دلار نیز روز گذشته در بازار آزاد کاهش کمی داشت. با این وجود در میانه معاملات روز گذشته، از بهای سکه تمام بهار طرح جدید 20 هزار تومان کاسته شد و در همین زمان سکه سررسید آذر بازار آتی، کاهش 28 هزار تومانی را تجربه میکرد و حدود 5 هزار تومان از قیمت نقدی بالاتر بود. اختلاف سررسیدهای آتی روز گذشته باز هم کاهش یافت و به حدود 13 هزار تومان رسید. دیروز به نظر میرسید بازار به رسیدن توافق نهایی با 1+5 بسیار امیدوار است.
نوسانات دیروز این بازار به نسبت دو ماه اخیر چشمگیر بود که نمودار تغییرات روزانه را از خطی صاف به نموداری با افت و خیز نسبتا زیاد تبدیل کرد. از اوایل ماه مهر تا روز گذشته، نوسانات این سکهها اغلب زیر یک درصد و در موارد کمی بالای یک درصد بوده است. 7 مهر بود که سررسیدهای آتی، در پی افزایش شدید بهای سکه نقدی، به میزان پنج درصد بر قیمت خود افزودند. آن روزها به دلیل برگزاری هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد و حضور رییس جمهور کشورمان برای سخنرانی در این مجمع، بازارهای داخلی برایمدت کمی نوسانی شدند. از آن زمان به بعد تا روز گذشته این نوسان در جهت کاهش یا افزایش قیمت تکرار نشده بود.
در همان زمان بورس کالای ایران از میزان وجه تضمین اولیه کاست و وجه تضمین اضافی را هم از این بازار حذف کرد و در نهایت وجه تضمین لازم برای قراردادهای آتی سکه به سه میلیون و 150 هزار تومان رسید. اما از پایان ساعت معاملاتی امروز، 150 هزار تومان دیگر از این وجه کاسته خواهد شد. این در حالی است که برخی معاملهگران این بازار در تماس با «دنیای اقتصاد» نسبت به وجه تضمین سه میلیون تومانی هم ابزار نارضایتی کردند و این میزان را به نسبت قیمت فعلی سررسیدهای آتی بالا دانستند. به عقیده این گروه زمانی که سکه زیر 900 هزار تومان معامله میشود، وجه تضمین مورد نیاز برای حضور در بازار آتی سکه باید به یک سوم میزان فعلی کاهش یابد. این دسته از معاملهگران همچنین از زیان خود در سه ماه اخیر در بازار آتی سکه به دنبال تداوم جو ریزشی سخن گفتند و از خروج گروهی از سرمایهگذاران این بازار به سمت بازار سهام خبر دادند. با توجه به کاهش قیمتی که دیروز رخ داد، اگر این ریزشها ادامه دار باشد، به نظر میرسد اهرم بازار بتواند از سه پایینتر نیز بیاید.
گمان میرفت که ریزش روز گذشته بازار آتی منجر به کال مارجین شدن خریداران شود. خریداران در شرایط حاضر تحت فشار هستند و ممکن است در برابر ریزشهای شدید و غیرمنطقی سررسیدها قرار بگیرند. دیروز در حالی که سکه نقدی 20 هزار تومان کاهش قیمت داشت و به 879 تومان رسید، سررسیدهای آتی بیش از 40 هزار تومان ریختند. چنین واکنش شدید مدتها بود از بازارها رخت بسته بود و حال گویا دوباره معاملهگران تحت تاثیر خبرها، هیجان زده شدهاند.
اما با نزدیک شدن به پایان معاملات دیروز، آتی سکه از شدت کاهش قیمتها کاسته و با روند سکه نقدی همراه شد که این امر در پی تکمیل خبرهای رسیده از ژنو صورت گرفت.