کف و سقف بورس تهران

شاخص بورس تهران كه از ابتداي سال جاري با صعودهاي پي در پي به فتح قله‌هاي جديد دست يافته بود و تنها چندين گام تا شكست ركورد تاريخي و ورود به مرز 90 هزار واحد فاصله داشت، ناگهان از اوايل هفته گذشته با سقوط 7/2 درصدي شاخص مواجه شد و هرچند در معاملات روز بعد صعود قدرتمند 2 درصدي را به ثبت رساند و در جبران افت مزبور تلاش كرد، اما در روزهاي متوالي همچنان به روند نزولي خود بازگشت تا به اين ترتيب دماسنج بازار سرمايه با احتساب افت 1/5 واحدي روز گذشته به محدوده 83 هزار و 641واحدي كاهش يافت.

شايعات منتشرشده درباره مديران سازمان بورس، ايجاد تقاضاي جديد در بازار مسكن در پي افزايش وام، ابهامات موجود در بودجه 93، احتمال افزايش نرخ حامل‌هاي انرژي، ارائه گزارش‌هاي 9ماهه ضعيف‌تر از حد انتظار بازار توسط شركت‌ها به همراه چند عامل ديگر مهم‌ترين نقش را در افت‌هاي پي‌در‌پي شاخص داشتند. 

اما در اين ميان سوال مطرح شده اين است كه وضعيت دماسنج بازار سرمايه در روزهاي آتي چگونه خواهد بود و آيا به دوران طلايي رشد و صعود خود بازخواهد گشت و همچنين رالي جديد بورس از چه زماني آغاز خواهد شد؟ براي پاسخ به اين سوال و پيش‌بيني روند آتي بازار سرمايه نظر تكنيكاليست‌هاي بازار را در زمينه وضعيت آتي شاخص جويا شديم؛ آنها معتقدند: در حال حاضر با توجه به اخبار و حواشي پيرامون بازار سرمايه و همچنين شكسته شدن سطح حمايتي 87 هزار و 200 واحد، شاخص عملا در موج اصلاحي قرار دارد و در اين شرايط مهم‌ترين تكنيك مشخص كردن نقطه پايان اين اصلاح است و چنانچه شاخص بخواهد اصلاح عميق‌تري را تجربه كند محدوده 82 هزار واحد با نوسان 500 واحدي مي‌تواند به عنوان كف تكنيكي شاخص كل عمل كند.اما در مجموع مي‌توان گفت كه بازار در دوره آينده رفتار نوساني خواهد داشت و در بازه زماني بلندمدت و تا فصل مجامع به محدوده 110 هزار واحدي صعود كند.جزئيات بيشتر را در گزارش زير مي‌خوانيم:

فراز و فرودهاي شاخص 

در اين ميان مهرداد خالقي از تحليلگران تكنيكال بازار سرمايه در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد» معتقد است: از اواسط مرداد ماه سال 1391 شاخص كل پس از مدت‌ها روند خنثي و حركات نوساني، رشد خيره كننده‌اي را تجربه كرد، به طوري كه شاخص بورس اوراق بهادار در مدت 18 ماه حدود 300 درصد رشد را در كارنامه خود به ثبت رسانده است.وي در ادامه اظهاراتش رشد 300 درصدي مزبور را در قالب سه دوره زماني تقسيم‌بندي كرد و گفت: دوره اول پس از افزايش نرخ دلار و رشد سود آوري شركت‌ها رقم خورد، به طوري كه سود شركت‌هاي صادرات محور با افزايش سه برابري نرخ ارز دستخوش تغييرات عمده‌اي شد و همين امر فنر فشرده شده بازار سرمايه را براي صعود آزاد كرد.وي ادامه داد: در مرحله دوم در حالي كه بازار رفته‌رفته با تشديد عرضه‌ها مواجه مي‌شد، ‌انتخابات رياست جمهوري و پيروزي كانديداي مد نظر بازار سرمايه باعث يك جهش خيره كننده ديگر شد.بنا به گفته خالقي مرحله سوم نيز پس از اعلام توافق هسته‌اي در ژنو رخ داد.وي در ادامه توضيح داد: همين سه عامل باعث شد بازار در يك سال و نيم اخير از 23 هزار واحد تا يك قدمي 90 هزار واحد حركت كند و خاطرات شيريني را براي فعالان بازار سرمايه رقم بزند.بنا به عقيده اين تحليلگر در حال حاضر عوامل مختلفي باعث شده تا عرضه‌ها در بازار تشديد شود و خريداران به صورت جدي وارد گود نشوند تا بازار بورس اين روزها دچار چالش شود، همچنين رشد نسبتا مناسب بورس در ماه‌هاي اخير باعث شده تا بسياري از فعالان بازار خصوصا سهامداران تازه وارد دچار سردرگمي شوند و اين شائبه براي قديمي‌هاي بازار ايجاد شود كه خاطرات سال‌هاي 84–83 در حال تكرار است. 

ابهامات لايحه بودجه 93، احتمال افزايش نرخ حامل‌هاي انرژي، ارائه گزارش‌هاي 9 ماهه ضعيف‌تر از حد انتظار بازار توسط شركت‌ها، در پيش بودن بودجه سال 93 شركت‌ها، افزايش سقف تسهيلات مسكن، زمزمه‌هايي از تغيير مديريتي در سازمان بورس، رو شدن پرونده برخي از مفسدان اقتصادي توسط قوه قضائيه، تاثيرات ناشي از عرضه‌هاي اوليه از جمله تپيكو، نفت سپاهان و فولاد هرمزگان و  برخي از تصميمات خلق‌الساعه متوليان بازار سرمايه از جمله عرضه‌هاي سنگين خصوصي‌سازي يا انتقال تعدادي از شركت‌هاي بازار پايه به بازار توافقي از مهم‌ترين عوامل تاثيرگذار در تلاطم اين روزهاي بازار سرمايه از ديدگاه اين تحليلگر بوده است.

خالقي در ادامه توضيح داد: همه اين عوامل دست در دست هم داده تا خبر لغو برخي تحريم‌ها در 30 دي ماه كه اين روزها تنها برگ برنده بازار است رنگ ببازد، البته از اين نكته نبايد غافل شد كه در فصل پاييز بازار به اين خبر واكنش نشان داد و حال با لغو تحريم‌ها منتظر تاثير اين خبر در عملكرد و سود شركت‌ها است. 

وي در ادامه افزود: از طرفي ديگر نشانه‌هايي از تلاش دولت براي خروج بازار مسكن از ركود رويت مي‌شود كه همين امر مي‌تواند بخشي از نقدينگي موجود در جامعه را به سمت اين بازار سوق دهد.خالقي در ادامه اظهاراتش به نقش صنايع مختلف در رشد يا افت شاخص پرداخت و گفت: در ماه‌هاي اخير به جرات مي‌توان گفت كه گروه پالايشي بار اصلي شاخص را در رشد شاخص به دوش كشيده كه اكنون با ابهامات به وجود آمده براي اين گروه، مدت‌ها است كه گروه پالايشي به حاشيه رانده شده است؛ صنعت پتروشيمي هم به‌رغم اينكه لغو تحريم‌ها مي‌تواند باعث افزايش توليد و فروش شركت‌هاي اين گروه شود، به دليل ابهامات موجود در نرخ خوراك در كوتاه مدت پتانسيل چنداني براي رشد نخواهد داشت و به اين ترتيب اين گروه نيز به حاشيه رانده شده است. وي ادامه داد: گروه معدني با افزايش نرخ بهره مالكانه مورد بي‌مهري بازار قرار گرفته و صنايع انرژي‌بر نيز منتظر تعيين تكليف نرخ حامل‌هاي انرژي هستند.وي در ادامه گفت: بنابراين از ميان نمادهاي شاخص ساز تنها گروه بانكي و خودروسازان در حال حاضر در حاشيه امن هستند كه از خودروسازان هم نمي‌توان انتظار خاصي در گزارش‌هاي 9 ماهه و حتي 12 ماهه داشت. خالقي با اشاره به صنعت بانكداري، افزود: اما در گروه بانكي مي‌توان به گزارش‌هاي 9 ماهه اميد داشت و مي‌توان پيش‌بيني كرد كه در ميان كليه صنايع بورس، بانكي‌ها مي‌توانند بهترين گزارش‌ها را به خود اختصاص دهند.وي در ادامه اظهاراتش از لحاظ تكنيكي رشد شاخص كل را در 18 ماه اخير در قالب موج 3 اليوتي توجيه كرد و افزود: ابتدا افت و خيزهاي شاخص كل را در اين بازه زماني در داخل يك كانال صعودي محصور مي‌كنيم كه نوسانات بازار خود امواجي از درجه پايين‌تر را تشكيل مي‌دهند، به طوري كه رشد شاخص از مرداد 91 تا اواخر بهمن همان سال را مي‌توان موج 1 از 3 اليوتي ناميد. خالقي ادامه داد: در آن برهه از زمان با اخبار ضد و نقيض از عرضه هلدينگ خليج فارس و به تعويق افتادن اين عرضه بازار دچار مشكل شد و با تشديد عرضه‌ها روبه‌رو شد. وي در ادامه تصريح كرد: همين افت و خيز شاكله موج 2 از 3 اليوتي را پي‌ريزي كرد و سپس با آغاز سال جديد بازار با يك شيب منطقي به رشد خود ادامه داد تا در اواخر ارديبهشت‌ماه با رد صلاحيت يكي از كانديداهاي انتخابات رياست جمهوري كه مورد نظر بازار سرمايه بود شاخص مدتي در روند نزولي قرار گيرد. اين افت و خيز عملا موج 1 و 2 از سري امواج 3 از 3 اليوتي را شكل داد تا اينكه با پيروزي يك چهره تكنوكرات در انتخابات رياست جمهوري يكي از قوي ترين موج صعودي بازار يعني 3 از 3 بزرگ شكل بگيرد. تا اينكه در شهريور 92 با بروز تنش در سوريه اين موج خاتمه يافت و شاهد اصلاح موقت بازار در قالب موج 4 از 3 از بزرگ بوديم.

اين تحليلگر خاطرنشان كرد: در ادامه با آرام‌تر شدن فضاي سياسي در سوريه و تزريق خبر توافق هسته‌اي در ژنو، بازار رالي ديگري را در قالب موج 5 از 3 آغاز كرد كه عملا بيشترين بازدهي را براي فعالان بازار به همراه داشت.

وي در ادامه گفت: در حال حاضر به نظر با حواشي پيرامون بازار و همچنين شكسته شدن سطح حمايتي 87 هزار و 200 واحد، شاخص عملا در موج 4 اصلاحي قرار دارد؛ در شرايط كنوني مهم‌ترين تكنيك، مشخص كردن نقطه پايان موج 4 اصلاحي است. اگر با نمودار يك سهم يا يك كالا مواجه بوديم، ترازهاي 2/38 درصد و 50 درصد فيبوناچي اصلاحي، محتمل ترين نقطه براي پايان اصلاح بودند، اما بررسي رفتار گذشته شاخص كل نشان داده كه تيپكس در اصلاح‌ها رفتار خاص خود را دارد. 

خالقي در ادامه تصريح كرد: با نگاهي به گذشته بازار به اين نتيجه مي‌رسيم كه در امواج هم درجه با موج كنوني شاخص معمولا بين 5 تا 10 درصد از ارزش خود را از دست داده است و چندين بار اين اصلاح پس از 8 درصد عقب نشيني شاخص از ارزش سقف خود به پايان رسيده است.

اين تكنيكاليست در ادامه افزود: شاخص كل در روز دوشنبه 16 دي سقف 89723 واحد را در كارنامه خود ثبت كرده است كه اگر 8 درصد پيك شاخص را محاسبه كنيم و با كسر عدد فوق از قله تاريخي شاخص، كل رقم 82143 واحد خواهد شد. 

خالقي در ادامه خاطرنشان كرد: نكته جالب اينكه تراز 100درصد فيبوناچي app اصلاح اخير شاخص كل نيز در اين محدوده قرار دارد. نكته ديگر اينكه ميانگين متحرك 50 روزه نيز در همين محدوده طي طريق مي‌كند. بنا به عقيده خالقي محدوده 83400 واحد اولين حمايت جدي شاخص كل براي برگشت است و در شرايطي كه بازار بخواهد اصلاح عميق‌تري را تجربه كند محدوده 82000 واحد با تلورانس 500 واحدي مي‌تواند به عنوان كف تكنيكي شاخص كل عمل كند.

فتح قله 110 هزار تا فصل مجامع

اما در اين ميان نكته مهم ديگر زمان برگشت بازار است. آيا پس از رسيدن بازار به محدوده ياد شده شاهد واكنش مثبت شاخص كل و آغاز يك رالي جديد خواهيم بود؟

خالقي در جواب اين سوال گفت: با بررسي گذشته نمودار شاخص كل اصلاح‌هاي اين چنيني در حدود 30 تا 35 كندل به طول مي‌انجامند، بنابراين با فرض اينكه هر ماهه 20 تا 22 روز كاري را شامل مي‌شود، اگر 16 دي ماه را به عنوان نقطه آغاز اصلاح شاخص در نظر بگيريم مي‌توان گفت كه بازار تا اواسط اسفند ماه در فاز اصلاح به سر خواهد برد. 

وي خاطرنشان كرد: بنابراين رسيدن به نقاط حمايتي ذكر شده دال بر آغاز رالي جديد نخواهد بود؛ بلكه بازار در يك الي يك و نيم ماه آينده رفتار نوساني خواهد داشت.

خالقي در جمع‌بندي اظهاراتش عنوان كرد: انتظار داريم شاخص كل به سطوح حمايتي ذكر شده واكنش مثبت نشان دهد و سپس يك برگشت تا حوالي 89000 واحد داشته باشد در ادامه بازار براي خالي شدن از فروشندگان افراطي و جمع كردن پتانسيل كامل براي يك رالي صعودي ديگر مي‌تواند تا حوالي كف قبلي (82000 – 83400) اصلاح داشته باشد.

وي خاطرنشان كرد: با پايان موج 4 اصلاحي شاهد آغاز به كار موج 5 از 3 صعودي خواهيم بود؛ در قالب همين موج شاخص مي‌تواند حداقل تا 98000 و حداكثر تا 110000 واحد تا فصل مجامع صعود كند.

اين تحليلگر تكنيكال بازار سرمايه در ادامه با توصيه به سهامداران گفت: به سهامداران، خصوصا تازه‌واردهاي بازار سرمايه توصيه مي‌شود كه شرايط كنوني ديدگاه خود را به ميان‌مدت تغيير دهند، از معاملات هيجاني و خريد و فروش‌هاي مكرر (خصوصا خريد در صفوف خريد و فروش در صفوف فروش) خودداري كنند و در خريد سهام حتما به وضعيت بنيادي توجه كنند. 

به گفته خالقي با ديد ميان مدت گروه بانكي، بيمه‌اي و حمل‌و‌نقل به همراه صنايعي چون پتروشيمي، پالايشگاهي و حتي نمادهاي خودرويي مي‌توانند بازدهي مناسبي را براي سهامداران به ارمغان بياورند.

اصلاح بازار به زماني ديگر موكول خواهد شد

احسان حاجي از ديگر تحليلگران تكنيكال بازار سرمايه نيز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، هفته گذشته را هفته‌اي نااميدكننده براي بازار دانست و گفت: شايعات منتشر شده درباره مديران سازمان بورس كه بلا‌فاصله تكذيب شد، حرف‌هايي در مورد نرخ خوراك پتروشيمي ها، ايجاد تقاضاي جديد در بازار مسكن در پي افزايش وام خريد، عواملي بودند كه طي هفته گذشته دامان بورس را گرفتند. 

وي ادامه داد: هرچند اين اخبار و شايعات مي‌توانند تاثير منفي در يك بازار با شرايط نرمال داشته باشند، اما فضاي هفته گذشته بورس نشان داد كه اين ترس از ريزش است كه بر قلب معامله‌گران حكمفرما است.

وي معتقد است: خاصيت بازار همين است و تحليل تكنيكال نيز بر همين اساس شكل گرفته است، تكنيكال يعني تحليل ذهن و روان آحاد سرمايه‌گذاران و معامله‌گران موجود در بازار اعم از حرفه‌اي و با تجربه يا تازه‌كار و هيجان زده. 

به عقيده حاجي حجم نقدينگي وارد شده به بازار، نبود فضاي مناسب سرمايه‌گذاري خارج از بازار سرمايه به عنوان رقيب بورس، بهبود فضاي كسب و كار با شروع دولت جديد و سياست‌هاي اقتصادي نسبتا معقول در مقايسه با گذشته و از همه مهم‌تر مسير رو به جلوي مذاكرات و توافقات ژنو و اميد به رفع تدريجي تحريم‌ها همگي باعث خواهند شد تا اين ريزش به زودي پايان پذيرد و آن اصلاح كذايي كه همگان منتظر هستند يعني اصلاحي در حد حداقل 38 يا 50 درصد صعودهاي گذشته با توجه به شرايط حال حاضر بازار به زماني بعدتر موكول شود.وي در ادامه خاطرنشان كرد: اما با نگاهي جزئي‌تر به روند حركت شاخص طي چند روز گذشته افت تقريبا 6 درصدي را در دماسنج اقتصاد كشور شاهد هستيم؛ ريزشي كه البته با ركورد حجم معاملات در تاريخ بورس همراه بود. اين تحليلگر در ادامه افزود: همانطور كه در نمودار شماره 1 نيز قابل مشاهده است شاخص بعد از رسيدن به مرز 90 هزار قدرت خود را از دست داد و عرضه‌هاي بيش از توان بازار باعث شد ذهنيت بازار عوض شده و ترس معامله‌گران را به همراه داشته باشد تا با افت 5600 واحدي تا پايان وقت معاملات روز دوشنبه، رقم حداقل 83 هزار و 641 واحدي را ثبت كند. 

حاجي ادامه داد: بنابر اين پايان يكشنبه گذشته را مي‌توانيم پايان موج اول از سه موج ريزشي بازار تصور كنيم؛ با همين تئوري برگشت كوتاه مدت بازار طي روزهاي دوشنبه و سه‌شنبه (و شايد موقعيت مناسب خروج براي بسياري از معامله‌گران كوتاه‌مدت) و افزايش 2500 واحدي شاخص، موج دوم از سه موج ريزشي رقم خورد و سپس از روز چهارشنبه شروع موج جديد كاهش از محدوده 87 هزار واحدي را موج C از امواج ABC ريزشي مي‌دانيم. 

وي در ادامه گفت: اما طبيعي است كه همه به دنبال يافتن محدوده دقيق اين كف جديد هستند؛ با رسم نمودار لگاريتمي شاخص مي‌توان محدوده 83 هزار و 500 واحد را به عنوان اتمام موج سوم تخمين زد. به عقيده حاجي اين محدوده مواجه است با خط روند هشت ماهه صعودي شاخص كه خود مي‌تواند حمايت و مانعي براي ريزش بيشتر باشد. 

وي در ادامه تصريح كرد: هر‌چند كه ادامه افت 700 واحدي شاخص در روز شنبه و شكست كف يكشنبه هفته قبل (85400واحد) راه را براي ريزش‌هاي بيشتر باز گذاشته است اما چند مورد نسبتا با اهميت مي‌تواند روز دوشنبه و هفته پيش‌رو را زماني مناسب براي تغيير فاز بازار قرار دهد. 

بنا به گفته اين تحليلگر افت مجموعا 6 درصدي طي يك هفته گذشته، كم شدن از موج كاهشي طي روز آغازين هفته جديد، اتمام عرضه‌هاي بازار ناشي از تسويه معاملات اعتباري پايان ماه، ورود شركت بزرگ تيپيكو به مجموعه شركت‌هاي بورسي و كمك به بهبود جو بازار در روز دوشنبه و شروع مرحله اجرايي توافق‌نامه ژنو از 30 دي‌ماه همگي مي‌توانند به تغيير جهت بازار و متقاعد كردن معامله‌گران به خروج از صف‌هاي منفي بازار طي هفته جاري كمك كنند.

بازگشت خريد به بازار 

وي در ادامه به بررسي وضعيت شاخص از منظر تكنيكال پرداخت و گفت: با توجه به منطقه اتمام موج سوم ريزشي، نزديكي به كف (البته نه چندان مستحكم) پيشين، برخورد به ابرهاي ايچيموكو و همچنين نزديكي به ميانگين متحرك پنجاه‌روزه مي‌توان محدوده 83 هزار و 500 واحدي را براي شاخص كل محدوده حمايتي تصور كرد. بر اين اساس هفته پيش رو مي‌تواند زمان مناسبي براي برگشت بازار و شروع تمايلات خريد باشد.حاجي در ادامه تصريح كرد: اين نكته نيز قابل ذكر است كه با احتمال كمتر در صورتي كه به‌رغم وجود عوامل ذكر شده طي روزهاي پيش رو شاهد برگشت مثبت و تغيير فاز بازار نباشيم و رقم شاخص كل به علت كثرت فروشندگان از محدوده زرد‌رنگ مشخص شده در نمودار شماره2 به سمت پايين عبور كند بنابر‌اين بايد منتظر يك حركت ريزشي ديگر و ادامه كاهش شاخص تا پايين‌تر از مرز 80 هزار واحدي باشيم. 

وي ادامه داد: در صورت وقوع چنين حالتي محدوده زرد رنگ دوم در 76 هزار و 500 واحد مي‌تواند حمايت بعدي دماسنج اقتصاد ايران قرار باشد. 

انتظار براي ركوردهاي جديد در بلندمدت 

شايان كرمي از ديگر تكنيكاليست‌هاي بازار سرمايه نيز معتقد است: شاخص بورس اوراق بهادار در هفته‌هاي گذشته يك روند كاهشي داشت، به طوري كه بالاترين مقدار خود يعني 89 هزار و 723 واحد را به ثبت رساند و كاهش يافت. اما به‌طور كلي شاخص قيمت سهام در همه بازارهاي جهاني به گونه‌اي طراحي شده است كه حركت‌هاي قيمتي سهام معامله شده را بر‌اساس ساز و كار عرضه و تقاضا نشان دهد؛ شاخص بورس اوراق بهادار همواره پس از افزايش سرمايه شركت‌ها از محل آورده نقدي يا افزايش و كاهش شركت‌ها در بورس تعديل مي‌شود و پرداخت سود نقدي هم با توجه به استفاده از TEDPIX به جاي TEPIX در ساليان گذشته در محاسبه شاخص آورده مي‌شود. وي ادامه داد: اما رويدادهايي هم چون افزايش سرمايه از محل سود انباشته يا عرضه سهام جايزه در فرآيند تعديل شاخص قيمت سهام در نظر گرفته نمي‌شود، پس شايد برخي از حركات قيمتي در بورس اوراق بهادار همچون دلايل فوق ناشي از عرضه و تقاضا نباشد.

كرمي خاطرنشان كرد: به عبارت ديگر تكنيكاليست‌ها بايد توجه داشته باشند كه همواره برخي از تغييرات قيمت شاخص سهام در بورس تهران ممكن است از رويدادهاي تفكيك پذير از حركت‌هاي قيمتي عرضه و تقاضاي بازار سرچشمه گرفته باشد، در صورتي كه در تحليل تكنيكال حتما بايد قيمت‌ها بر‌اساس عرضه و تقاضا شكل گرفته باشد. 

وي ادامه داد: افزون بر اين با توجه به روند حركتي شاخص بورس اوراق بهادار بهترين ابزار تكنيكال براي تحليل اين شاخص امواج اليوت است كه اين نوع تحليل نيز برگرفته از سناريوهاي مختلف براي موج شماري است، پس در اين تحليل سعي بر آن است كه محتمل‌ترين سناريو در نظر گرفته شود.

اين تحليلگر در ادامه به بررسي وضعيت شاخص از اين ديدگاه پرداخت و گفت: با توجه به نمودار شماره 3 كه به بررسي كوتاه‌مدت شاخص بورس بر اساس الگوي روزانه پرداختيم پس از يك واگرايي در انديكاتور MACD و شكست خط روند رسم شده شاخص، كاهش قيمت را تجربه كرده؛ حال سوال اينجاست كه محدوده كف قيمتي براي شاخص با توجه به حركت نزولي و همگرايي ريزشي با MACD، چه مقدار است؟ بر‌اساس فيبوناچي اكسپنشن حركت نزولي، مقدارهاي 85000، 83450، 82400، 81000، 79400 و 76850 مي‌تواند محدوده كف براي شاخص بورس در ميان مدت يا كوتاه مدت باشد. كرمي ادامه داد: بررسي نمودار شماره 4 نيز كه به صورت هفتگي به موج شماري شاخص به صورت هفتگي پرداخته شده است، نشان از اتمام 5 موج صعودي شاخص بورس اوراق بهادار از سال گذشته دارد و در موج 5 يك الگوي پوشاي نزولي ايجاد كرده است و در انديكاتور MACD و اسيلاتور RSI سيگنال ريزشي نشان داده مي‌شود. 

وي خاطرنشان كرد: اما در نمودار شماره 5 كه به بررسي مدت زمان بيشتري از شاخص با تناوب هفتگي پرداخته شده است نشان مي‌دهد كه پايان موج 5 نمودار شماره 4 در اصل پايان موج 3 نمودار شماره 5 است كه با بررسي اين موج كاملا مشخص است كه اين موج خصوصيات موج 3 را دارد چون هم شيب بسيار زيادي دارد و هم اينكه ممتد شده است. پس با توجه به نمودار‌هاي فوق مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه امكان دارد شاخص در ميان مدت دچار روند حاشيه‌اي شود و موج 3 خود را اصلاح كند و در نهايت موج 5 بلندمدت خود را آغاز خواهد كرد و باز هم شاهد ركوردهاي جديد از شاخص بورس اوراق بهادار در بلندمدت باشيم. 

اين تكنيكاليست در ادامه با توصيه به سرمايه‌گذاران گفت: اما با توجه به شرايط فعلي و همچنين رشد بسياري از سهام‌هاي بورسي بهتر است تا سرمايه‌گذاران تازه‌وارد به بازار سرمايه از طريق صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري، سرمايه خود را وارد اين بازار كنند.