معاملات هفتمین روز از پاییز 93 در فضایی مثبت دنبال شد و هر چند شاخص کل همچنان در کانال 71 هزار واحدی در جا می‌زند، اما توانست به روند نزولی دو روز گذشته خود پایان داده و با 31 واحد افزایش، زیان مهر‌ماه به 01/0 درصد کاهش یافت. این در حالی است که در ماه های اخیر میزان تغییرات شاخص کل چه در روزهای افزایشی آن و چه کاهشی در دامنه ای محدود در نوسان است و همین امر نیز باعث شده برآیند این روند زیگزاگی به عبور شاخص کل از کانال 71 هزار منجر نشود.
بازار سرمایه روز گذشته را در شرایط مثبتی آغاز کرد اما هر‌چه به میانه ساعات معاملات نزدیک‌تر شد، ضعف نقدینگی و نبود خریدار جدی، بیشتر نمایان شد تا اینکه عرضه صفوف خرید برخی از نمادها که باعث رشد نصفه و نیمه بازار شده بود، باعث افزایش عرضه‌ها در کلیت بازار شد که در ساعات پایانی معاملات با جهش ناگهانی و تحت تاثیر مستقیم نماد مخابرات، دوباره صعود کرد و در نهایت با تعدیلات صورت گرفته در کانال 71 هزار و 675 واحد تثبیت شد و به این ترتیب شاخص همچنان بالای سطح حمایتی خود (71500 واحد) در حال نوسان است. به گزارش «دنیای اقتصاد» با احتساب رشد روز گذشته شاخص، بازدهی یک سال اخیر بازار سرمایه به کمتر از 11 درصد رسیده است که این رقم در مقایسه با دو عامل (تورم و سود سپرده‌های بانکی) پایین‌تر است؛ به‌طوری‌که نرخ تورم 12 ماهه اخیر رقمی حدود 21 درصد و نرخ سود سپرده‌های بانکی نیز 22 درصد بوده و این نشان میدهد بورس از تورم و سپرده‌های بانکی جا مانده است. با توجه به بازدهی مزبور که در دیدی یکساله و بلند مدت است، مشاهده می‌شود که بورس جذابیتی برای ورود سرمایه‌های جدید ندارد و باید به دنبال راهکاری برای افزایش این جذابیت بود تا پول‌های پارک شده در بازارهای موازی به این سمت از بازار برگردند. کارشناسان معتقدند در واقع یکی از دلایل اصلی این کاهش در بازار واکنش بیش از حد بورس نسبت به اخبار منتشره ناشی از مذاکرات هسته‌ای است که حتی با وجود وضعیت بنیادی مطلوب در برخی از شرکت ها، شاهد افت قیمت سهام و شاخص در بازار هستیم. به عقیده تحلیلگران بازار اما این حساسیت نسبت به نتیجه نهایی در مذاکرات هسته‌ای کمی بی مورد و غیر‌منطقی است چراکه روند قیمت سهام در بازار سرمایه باید منطبق بر تولید ناخالص داخلی و شرایط کلان اقتصادی در داخل کشور باشد نه مسائل بیرونی. بر این اساس ایجاد رونق در فضای کلان اقتصادی، می‌تواند منجر به رونق قطعی در بورس شود چراکه این رونق بر پایه و مبنای تولیدات داخلی کشور استوار است.اگرچه برنامه دولت در ابتدا کاهش نرخ تورم بوده اما دولت در مقطع کنونی در نظر دارد اندکی سیاست‌های انقباضی خود را کاهش دهد و به این طریق بتواند رکودی را که به دلیل اتخاذ سیاست‌های انقباضی ایجاد شده، برطرف سازد. بر این اساس انتظار می‌رود با توجه به برنامه‌های دولت درخصوص اعطای اعتبارات عمرانی و همچنین پرداخت مطالبات به پیمانکاران و بخش خصوصی، شاهد رونق در اقتصاد داخلی باشیم. علاوه بر این، لایحه پیشنهادی خروج از رکود دولت نیز تا حدودی می‌تواند بر رفع رکود موثر باشد. با این حال بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان میدهد محرک‌های بازار در شرایط کنونی به محاق رفته و کارآیی آنها در این شرایط کاهش یافته و بازار بیشتر به مسائل و اخبار روانی واکنش نشان میدهد. بنابراین می‌توان اظهار کرد که سیاست‌های کلان اقتصادی دولت تأثیر بسزایی بر روند قیمت سهام در بورس خواهد گذاشت، این در حالی است که مکانیزم اجرایی طرح پیشنهادی خروج از رکود که توسط دولت مطرح شده، هنوز مشخص نیست در نتیجه نمی‌توان در این زمینه نیز نظر قاطعی ارائه کرد. بازار دیروز هم مانند روزهای قبل دچار رکود بود و همچنان چالش کمبود نقدینگی مهمترین دغدغه بازار به شمار می‌رود. حجم معاملات اندک است و اگر معاملات بلوکی را کسر کنیم، ارزش چندان قابل توجهی باقی نمی‌ماند، این در حالی است که حجم معاملات بلوکی سبب شده تا حضور حقوقی‌ها در بازار پر‌رنگ‌تر به‌نظر بیاید اما واقعیت آن است که سرمایه‌گذاران نظاره‌گر بازار شده و منتظر فرصت مناسب برای خرید هستند. در این شرایط شاید بتوان بازگشت روند صعودی به بازار سرمایه را در گزارش‌های 6 ماهه جست‌وجو کرد.
انتظار بدون نگرانی
در این راستا حسین صالحی، مدير عمليات كارگزاري آگاه، دلیل اصلی کاهش حجم معاملات را به‌رغم ارزندگی سهام با دید بلند‌مدت، نبود نقدینگی آزاد در بین فعالان بازار دانست و گفت: این کمبود نقدینگی در کنار افزایش ابهامات پیش روی شرایط کلان بازار و صنایع، باعث شده تا معامله‌گران ترجیح دهند فعلا نظاره‌گر باشند؛ البته در قیمت‌های فعلی نگرانی وجود ندارد و بخش عمده‌ای از ابهامات در P/E فعلی لحاظ شده است. وی خاطرنشان کرد: فعلا تا مشخص شدن شرایط سیاسی، نباید انتظار رشدی از بازار داشته باشیم و از سوی دیگر دولت تصمیمات اقتصادی خود را کاملا منوط به تحولات سیاسی کرده و انتظارات فعالان تاکنون جز کاهش نرخ تورم، عملا اجرایی نشده است؛ برای مثال به‌طور واقعی نرخ‌های بانکی کاهش نیافته، هنوز مطالبات پیمانکاران پرداخت نشده و عملا دولت هیچ راهکار عملی برای حمایت از بازار سرمایه را اجرایی نکرده است. صالحی در ادامه افزود: به عبارتی دیگر حتی تصمیمات اقتصادی دولت چندان به ذائقه سهامداران خوشایند نبوده است؛ افزایش نرخ گاز ترش از 9 سنت به 16/6 سنت یا صحبت‌هایی مبنی بر تعیین نرخ خوراک مجتمع‌های پتروشیمی براساس نرخ بازده داخلی ارزی 25 درصد که عملا بازدهی مازاد در این صنعت را که به‌تنهایی 30 درصد بازار سرمایه را تشکیل میدهد و بیشترین ارز‌آوری را برای کشور داشته، نگرانی از جایگاه بازار سرمایه در تصمیمات دولت به‌خصوص بازار ثانویه را بیشتر کرده است و در شرایط رکودی، افزایش فشار به صنایع راهکاری است که در کوتاه‌مدت طبیعتا خروج بیشتر نقدینگی را منجر خواهد شد. وی ادامه داد: کمااینکه با گذشت بیش از 6 ماه از ابتدای سال شاخص کل (که افت سهام را نیز به‌طور واقعی نشان نمی‌دهد) حدود 5/9 درصد از ارزش خود را از دست داده است و حدود 12 درصد نیز هزینه فرصت سود بانکی در مدت فوق بوده است؛ یعنی عملا حدود 22 درصد ضرر برای سرمایه‌گذاران در بورسی که آینده آن با فرض رسیدن به توافق سیاسی بسیار خوش‌بینانه است، رخ داده است. مدير عمليات كارگزاري آگاه در ادامه گفت: به نظر می‌رسد در مرحله فعلی همچنان احتمال رسیدن به توافق بالا باشد، اما احتمالا حتی با برداشته شدن تحریم‌ها برای خروج از رکود نیز باید زمان بیشتری به انتظار نشست. به این ترتیب انتظار نمی‌رود سود فعلی شرکت‌ها با تعدیل محسوسی همراه باشد. صالحی، تشکیل پرتفویی از دارایی‌ها در شرایط فعلی شامل بخشی پول نقد، دارایی‌های ارزی و سهام به منظور مدیریت ریسک را استراتژی فعالان بازارها اعلام کرد.
دیروز در خبرها آمده بود که شرکت‌های بورسی در مجامع سال 92 خود که تا پایان شهریورماه امسال برگزار کردند، بیش از
329 هزار میلیارد ریال از درآمد واقعی خود را میان سهامداران تقسیم کردند. به گزارش «سنا»، آخرین آمار وضعیت درآمد واقعی و سود تقسیمی صنایع بورسی نشان میدهد که 231 شرکت بورسی در برابر تحقق درآمد بیش از 399 هزار و 553 میلیارد ریال، بالغ بر 329 هزار و 738 میلیارد ریال را در مجامع خود تقسیم کردند که این رقم عددی معادل 80 درصد از کل درآمد واقعی این شرکت‌ها است.
استخراج زغال‌سنگ با 126 درصد، محصولات چوبی 100 درصد، کشاورزی، دامپروری و خدمات وابسته به آن و دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش هر کدام با 99 درصد و سایر واسطه‌گری‌های مالی 96 درصد از درآمد واقعی خود را به سهامداران پرداخت کردند تا در صدر تقسیم سود شرکت‌های بورسی قرار گیرند. براساس این گزارش در میان صنایع بورسی، گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای، بیشترین سود را به حساب سهامدارانش واریز کرده است.
هفت شرکت حاضر در گروه فرآورده‌های نفتی 69 هزار و 969 میلیارد ریال سود به‌دست آوردند که از این رقم، 82 درصد آن معادل 57 هزار و 220 میلیارد ریال را بین سهامدارانشان تقسیم کردند.
فلزات اساسی با تقسیم سود 54 هزار و 347 میلیارد ریال و بانک‌ها و موسسات اعتباری و سایر نهادهای مالی با 47 هزار و 603 میلیارد ریال در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
همچنین مخابرات با 42 هزار و 360 میلیارد ریال، استخراج کانه‌های فلزی با 34 هزار و 311 میلیارد ریال، محصولات شیمیایی با 30 هزار و 389 میلیارد ریال، شرکت‌های
چند رشته‌ای صنعتی با 19 هزار و 500 میلیارد ریال و مواد و محصولات دارویی با 8 هزار و 613 میلیارد ریال در مکان‌های چهارم تا هشتم بیشترین سود تقسیمی ایستاده‌اند. همچنین اداره آمار و اطلاعات معاونت بازار شرکت بورس اعلام کرد: متوسط سود تقسیمی هر سهم تا پایان شهریور امسال، به رقم 587 ریال رسید. براساس این گزارش، متوسط درآمد واقعی هر سهم شرکت‌های بورسی که در نیمه نخست سال، مجامع خود را برگزار کردند رقم 711 ریال است که شرکت‌ها به‌طور متوسط 587 ریال را در مجامع خود تقسیم کرده‌اند. گروه کشاورزی، دامپروری و خدمات وابسته به آن با 4500 ریال در صدر بیشترین متوسط سود نقدی هر سهم قرار دارد و محصولات شیمیایی با 2563 ریال، لاستیک و پلاستیک با 1265 ریال و مواد و محصولات دارویی با 1219 ریال در رتبه‌های بعدی جای دارند.
هر‌چند روز گذشته شاخص با نوسان مثبت روبه‌رو شد اما حجم و ارزش معاملات همچنان پایین بود، به طوری که حجم معاملات در حول و حوش 300 میلیون سهم و ارزش نیز کمتر از 100 میلیون تومان بود که به ترتیب با کاهش 5 و 5/6 درصدی مواجه شدند؛ روز گذشته با احتساب معاملات بلوکی، اوراق مشارکت و... در بازار بورس 84 میلیارد تومان سهم داد‌و‌ستد شد که واقعا رقم پایینی است. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که نمادهای پالایشی همچنان متوقف هستند، قطعا با بازگشایی آنها بازار می‌تواند حجم‌های بالاتری را تجربه کند. در جریان معاملات دیروز دوقلوهای سنگ‌آهنی به همراه مخابرات بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص ایجاد کردند، این در حالی است که نمادهای بانک پاسارگاد، سرمایه‌گذاری غدیر و فولاد مبارکه اصفهان با تاثیر منفی خود مانع از افزایش بیشتر رقم شاخص شدند که در نهایت دماسنج بازار با 31 واحد نوسان مثبت به کار خود پایان داد. همچنین در بازار دیروز سهامداران به‌صورت گسترده از بانک‌ها و موسسات اعتباری خارج شده و نسبت به فروش سهام خود در شرکت‌های این گروه اقدام کردند؛ خودرو، فلزات اساسی و مخابرات از دیگر صنایعی بود که با خروج سهامدار مواجه شد. همچنین بهترین تقاضای خرید به شرکت‌های پارس الکتریک، رادیاتور ایران و آذرآب اختصاص یافت و کاغذ‌سازی کاوه، پارس پامچال و صنعتی آما بیشترین تقاضای فروش را از آن خود کردند.