اخبار مربوط به دو تمدن کهن با اثرگذاری جغرافیایی متفاوت بازارها را تحت تاثیر خود قرار داد. بازارهای داخلی در ایران تحت تاثیر اعلام توافق ایران و غرب یک روز پر نوسان با تمایل به کاهش قیمت را تجربه کردند. در بازار جهانی نیز طلا از اخبار مربوط به یونان تاثیر گرفت و تا سطح 1150دلار در هر اونس پایین آمد.
بازار ارز روز گذشته دو تجربه متفاوت را پشت سر گذاشت تجربه ابتدایی از لحظه شروع به کار بازار بود که تا میانهروز ادامه داشت و تجربه دوم از میانهروز به بعد شروع شد و تا پایان کار بازار تداوم یافت. در حالی که زمانها برای قرائت بیانیه رسمی ایران و کشورهای1+5 به شمارش افتاده بود بازار ارز نیز حرکت نزولی خود را آغاز کرد. شروع به کار بازار، تحت تاثیر معاملات غیررسمی (که از بامداد سهشنبه شروع شد بود) قرار داشت بهگونهای که دلار در بخش غیررسمی بازار به زیر3200 تومان افت کرد.
بخش رسمی نیز که از سوی صرافان راهبری میشود در پایینترین قیمت(برای فروش) سطح 3200 را تجربه کرد و از این سطح عبور نکرد. در بخش غیررسمی نیز با وجود آنکه دلالان تا سطح 3180 تومان قیمت دلار را پایین آوردند، اما از میانهروز و هر چه زمان به برگزاری نشست عمومی نزدیکتر میشد نرخ ارز از سطح تجربه شده در ابتدای روز فاصله بیشتری میگرفت. کانالشکنی ناتمام بازار ارز برخلاف انتظار عمومی بود، اما این غافلگیری ریشه در نکتهای داشت که دو روز قبل «دنیای اقتصاد» نسبت به آن هشدار داده شده بود. توراندازی معاملهگران بزرگ علت اصلی بازگشت نرخ دلار در بخش غیررسمی و به تبع آن اثر گذار بر بخش رسمی بازار ارز بود. روز گذشته دلار بهصورت لفظی و هیجانی کاهش قیمت را تجربه کرد.
این حالت از شروع به کار بازار مشهود بود تحلیلگران در توصیف این حالت میگویند فعالان غیررسمی در حال آزمون(تست) قیمت در بازار بودند در لحظهای که احساس کردند قیمت به کف رسیده است باترویج اخباری که توافق به این زودی عملیاتی نمیشود به بازار ورود کردند و اقدام به جمعآوری ارز عرضه شده در این سطح کردند. ایجاد جو روانی پیرامون سنگ اندازی احتمالی از سوی کنگره آمریکا در مسیر توافق توافق هستهای و عدم اجرایی شدن توافق تا آذر 94 از جمله اقدامات روانی گروه نوسانگیر برای بازگشت قیمتی بود. در این بین، معاملهگران سکه نیز با توجه به احتمال افزایش تقاضا در نزدیکی عید فطر خریدهای خود را افزایش دادند تا با کاهش حجم فیزیکی سکه، این کالای گرانبها تغییر قیمتی را تجربه نکند و روی قیمت 880 هزار تومان باقی بماند.
در تحلیل ریزش شاخص در ابتدای کار باید به یک اتفاق نادر اشاره کرد. فعالان غیررسمی در بخش مجازی، بامداد سهشنبه نیز دست به معاملات زدند. همین عامل نیز موجب ریزش قیمتی دلار در نیمه ابتدایی روز شد. به گفته فعالان، معاملات از بامداد روز سهشنبه آغاز شد و تا ساعت 4 صبح ادامه یافت. در این بازه زمانی، خرید و فروشهای ارزی در اتاقهای معامله مجازی صورت گرفت و هیجان کاهشی ناشی از افزایش احتمال رسیدن به توافق نهایی موجب شد که تا ساعت 4 صبح نرخ فروش دلار تا 3205 تومان پایین بیاید. انتظارات مثبت ناشی از اعلام توافق در روز سهشنبه قیمت دلار را در چهارمین روز هفته نیز تنزل داد؛ پیش از ساعت 11 صبح، دلار در بازار غیررسمی به زیر 3200 تومان ریزش کرد. همزمان مراکز رسمی فروش، نرخ خرید خود را نزدیک به نرخ فروش دلالان در کانال 3100 تومان قرار دادند. در ساعات ابتدایی صبح، نرخ خرید صرافیها برای اولین بار از 15 فروردین 94 به زیر 3200 تومان رفت و در محدوده 3160 تا 3170 تومان قرار گرفت. نرخ فروش نیز 30 الی 40 تومان بالاتر از نرخ خرید بود.
شکافی که نشاندهنده عدم تمایل خرید صرافیها به خرید ارز و هراس از کاهش قیمت بیشتر بود. این بیتمایلی در اواسط روز بیشتر آشکار شد، چرا که برخی صرافیها با اعلام خبر نهایی شدن توافق از سوی خبرگزاریها، نرخ خرید تابلوهای خود را برداشتند و خط فاصله ممتدی جای آن را گرفت. در این حال صرافان، تنها فروشنده دلار بودند، آن هم 30 تا40 تومان بالاتر از نرخ بازار غیررسمی. بنابراین سهشنبه یکی از روزهای پرنوسان دلار بود و لحظه به لحظه، قیمت این ارز در حال جابه جایی بود. از ساعت یک بعدازظهر موج فروشنده کنار رفت و برخی از نوسانگیران جایگزین آنان شدند. این معاملهگران احساس کردند دلار به کف قیمتی خود رسیده و سعی کردند با خرید ارز این کف را تست کنند تا در صورت عدم کاهش دوباره خریدهای ارزی خود را ادامه دهند. در این فضای پرتب و تاب، برخی معاملهگران از بازار کنار رفته بودند و خرید و فروش خود را به پس از عادی شدن فضای بازار موکول کردند.
اما توافق هستهای تنها بازار تهران را تحت تاثیر قرار نداد، بلکه قیمت درهم دبی را نیز تا محدوده 860 تومان پایین برد. به گفته فعالان بازار ارز، افزایش عرضه درهم در بازار دبی عامل اصلی افت این ارز بود. به اعتقاد آنها شماری از صادرکنندگان ایرانی از روز یکشنبه از هراس کاهش بیشتر درهم پس از توافق، شروع به تبدیل این ارز به ریال کردند و افزایش عرضه درهم آنها، زمینهساز کاهش قیمت این ارز شد. روز سهشنبه، بهای درهم با 9 تومان کاهش به 864 تومان رسید. به اعتقاد فعالان، کاهش قیمتی درهم همواره بهعنوان یک سیگنال در بازار داخلی عمل میکند و بخشی از کاهش ابتدایی دلار مربوط به ریزش قیمتی درهم امارات و اثر آن در بازار داخلی بود. به گفته فعالان، کاهش درهم همچنان موجب افت نرخ حواله دلار نسبت به نرخ نقدی بازار شد. عاملی که اثر روانی کاهشی دیگری بر بازار داشت. جدا از قیمت درهم، سهشنبه قیمت یورو و پوند نیز کاهش کانالی کرد.
روز گذشته بهای یورو با 40 تومان کاهش به 3560 تومان رسید که کمترین قیمت این ارز در سال 94 بود. جدا از فضای روانی بازار، تضعیف ارزش این ارز در بازارهای جهانی به این افت کمک کرد. قیمت پوند دیگر ارز اروپایی نیز با 40 تومان کاهش به 4980 تومان رسید. روز سهشنبه سکه تمام بهار آزادی در برابر موج روانی توافق هستهای ایستادگی کرد و نهایتا بدون تغییر نسبت به روز گذشته روی قیمت 880 هزار تومان باقی ماند. برخی کارشناسان، کاهش حجم فیزیکی این کالای گرانبها در بازار را عامل مقاومت سکه دانستهاند. به اعتقاد آنها، معاملهگران سکه به دلیل افزایش تقاضا برای سکه در نزدیکی عید فطر در روزهای گذشته شروع به جمع آوری سکه کردند. دیگر عامل مقاومت، حباب قیمتی منفی سکه بود که در روز سهشنبه با عدم واکنش به کاهش اونس و دلار، تا حد زیادی تخلیه شد و قیمت سکه با ارزش جهانی طلا و دلار داخلی تطابق بیشتری پیدا کرد. سهشنبه، قیمت نیم و ربع سکه نیز افزایش یافت. در چهارمین روز هفته بهای نیم سکه با 2 هزار تومان رشد به 460 هزار تومان رسید. بهای ربع سکه نیز با 2 هزار تومان افزایش به 260 هزار تومان رسید.
بازار جهانی طلا نیز همانند بازارهای داخلی روز نزولی را تجربه کرد، گرچه دلیل این نزول با اتفاق رخ داده در ایران ارتباط نداشت.
در معاملات روز سهشنبه بازارهای جهانی، طلا چند دلار دیگر در مسیر کاهشی حرکت کرد تا به سطح حمایتی 1150 دلار برخورد کند. دو عامل تاثیرگذار در قیمت هر اونس این فلز زرد وضعیت بدهیهای یونان و افزایش احتمالی نرخ بهره توسط فدرال رزرو محسوب میشود و فعالان بازار این دو موضوع را به دقت دنبال میکنند. بسته اعتباری پیشنهادی اروپا به یونان تا کمتر از دو روز دیگر در مجلس این کشور بررسی میشود و گمان میرود مخالفتهایی جدی با این طرح ریاضتی مطرح شده توسط سران قاره سبز از سوی نمایندگان یونانی ابراز شود که چالشی جدی برای یونان، اتحادیه اروپا و واحد پولی این قاره محسوب میشود. همچنین بازارها مترصد سخنرانی خانم یلن، رئیس فدرال رزرو آمریکا در روز پنجشنبه هستند تا احیانا از صحبتهای او نشانههایی از امکان قریبالوقوع افزایش نرخ بهره دریافت کنند. به نظر میآید طلا در یکی دو روز آتی در جدال با سطح حمایتی 1145 تا 1150 دلاری خود باشد و در صورتی که بتواند از آن عبور کند، سطح حمایتی بعدی محدوده 1130 دلاری خواهد بود.