بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته کاملا بر خلاف انتظار معامله‌گران از موضوع توافق هسته‌ای پیش رفت به‌طوری که در هفته گذشته هر سه روز کاری به‌علاوه روز چهارشنبه هفته قبل منفی رقم خورد.
اکثر کارشناسان تداوم کمبود نقدینگی در بازار، تلاش معامله‌گران برای نوسان‌گیری از طریق استفاده از اعتبارهای کارگزاران، گزارش‌های نامناسب سه ماهه، ترافیک مجامع و تصمیمات یکجانبه وزارت نفت و نگرانی بازار از عملکرد این وزارت خانه را از دلایل افت بازار عنوان می‌کنند. از دیدگاه این گروه از کارشناسان بازار با نوسان‌های هفته قبل الگوی کاهشی پس از مذاکرات ژنو و لوزان را بار دیگر در مورد مذاکرات وین به نمایش گذاشته و پس از یک دوره اوج‌گیری تن به کاهش داده است. از این نظر احتمالا هفته آینده مجددا بازار به دلیل کاهش قیمت‌ها شاهد حضور خریداران در کف‌های قیمتی خواهد بود. این امر می‌تواند دوره دیگری از نوسان را در بازار ایجاد کند اما در نهایت حرکت بازار در گرو ایجاد رونق اقتصادی و افزایش سود شرکت‌ها خواهد بود. هفته گذشته در تحولات سیاسی موضوع مذاکرات هسته‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود به طوری که هم در ایران و هم در ایالات متحده مورد توجه بود.
در این میان 5عضو درگیر گروه 1+5 به دنبال امتیازات اقتصادی پس از حصول توافق هستند که سفرهای هیات‌های اقتصادی به تهران از جمله نشانه‌های این تلاش ارزیابی می‌شود. در تحولات اقتصادی نیز همچنان بحث عمده موضوع تاثیرات اقتصادی توافق وین و میزان وجوه قابل آزاد‌سازی پس از توافق بود. در همین رابطه یک مقام مسوول بانک مرکزی تاکید کرد: معادل ریالی ذخایر ارزی بانک مرکزی قبلا به دولت پرداخت شده است. وی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار کرد: وقتی ارزی متعلق به بانک مرکزی شد، به معنای این است که قبلا معادل ریالی آن به دولت پرداخت شده است. وی افزود: بنابراین معادل ریالی 23 میلیارد دلار از منابع آزاد شده که متعلق به بانک مرکزی است، دوباره به دولت پرداخت نمی‌شود. محمد باقر نوبخت در نشست خبری سه‌شنبه گذشته با اشاره به حجم منابع آزاد شده بعد از رفع تحریم‌ها گفته بود: منابعی که مربوط به بانک مرکزی است، دو بخش است. یک بخش «ذخایر ارزی بانک مرکزی» است و در واقع ارزی که در اختیار بانک مرکزی است و پول آن قبلا وارد اقتصاد ما شده است. اما « 23 میلیارد دلار» از این منابع (ذخایر ارزی بانک مرکزی) تبدیل به ریال نشده،چون این پول‌ها قابلیت ورود به داخل را نداشته که به ریال تبدیل شود.
در تحولات مربوط بازارهای جهانی افزایش ارزش دلار موجب نگرانی دیگری از کاهش قیمت مواد خام را به همراه آورده است. بهای نفت وست تگزاس به کمتر از 50دلار در هر بشکه رسیده است. بهای برنت نیز در حد 55دلار در هر بشکه رقم خورده است. بهای فلز مس به 5340 دلار رسیده است. بهای سه فلز روی، آلومینیوم و سرب نیز به ترتیب 2003دلار، 2 و 1753 دلار در هر تن رقم خورده است.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه همچنان روند ضعیفی داشت که به‌رغم امیدواری‌ها برای بهبود شرایط بازار که در روز سه شنبه به دنبال جمع‌آوری صف‌های فروش ایجاد شد بار دیگر به افت شدیدی رسید که موجب کاهش 406واحدی شاخص کل معادل 6/ 0 درصد شد با این افت شاخص و به رقم 67هزار و 643واحد رسید. نمادهای کشتیرانی، ایران‌خودرو و تاپیکو بیشترین تاثیر منفی را روی شاخص گذاشتند. در گروه خودرویی ایران خودرو پس از تقسیم سود 16ریالی در حالی به تابلو بازگشت که نتیجه‌ای بهتر از 10درصد منفی را رقم نزد. در این گروه باوجود خریدهای پر‌حجم در نمادهای پارس خودرو و سایپا دیزل همچنان نمادهای این گروه منفی به کار خود پایان دادند.
گروه حمل‌و‌نقل کشتیرانی باوجود خبر خروج شرکت از تحریم‌ها همچنان با کاهش قیمت همراه شد. در این گروه حمل‌و‌نقل خلیج فارس در پیش‌بینی سه ماهه خود همان مبلغ 92 را برای EPS سال مالی 94 پیش‌بینی کرد و طی این سه‌ماه 44 ریال آن را محقق کرد.
در گروه پالایشی وضعیت پیچیده پالایشگاه‌ها با برگزاری مجمع برخی از شرکت‌ها و تعویق مجمع گروه دیگری با ابهامات جدی مواجه شده است. در این گروه پالایشگاه لاوان با تعویق مجمع مواجه شده است. پالایشگاه اصفهان نیز 580ریال سود نقدی تصویب کرد. در گروه پتروشیمی پردیس تن به تعدیل منفی داده است. این شرکت در گزارش 9ماهه 11درصد از سود خود کاست و به ازای هر سهم 72درصد سود 3508 ریالی خود را محقق کرد. در گروه پتروشیمی منابع هندی گفتند پس از لغو تحریم ها، احتمالا ایران تلاش خواهد کرد سهم خود از بازار متانول کشورهای کره جنوبی، ژاپن، جنوب شرق آسیا و اروپا را باز‌یابد و این امر موجب گران شدن متانول ایران در هند و چین خواهد شد. به گزارش پلاتز، کشتی داران و فعالان بازار این هفته گفتند، لغو تحریم‌ها علیه متانول ایران بعید است تاثیری فوری بر عرضه متانول این کشور به هند داشته باشد، اما نرخ کرایه حمل بار ممکن است حدود 10 درصد افزایش یابد. متانول معمولا توسط تانکرهای ویژه با ظرفیت 13 تا 50 هزار تن حمل می‌شود. به گفته کشتی‌داران، در حال حاضر، کرایه حمل بار از ایران به چین 35 تا 45 دلار در هر تن است، در حالی که کرایه حمل بار به هند به دلیل کوتاه‌تر بودن مسیر 25 تا 35 دلار است. اوایل ماه جاری، ایران و قدرت‌های جهانی به توافق جامع درخصوص برنامه هسته‌ای این کشور دست یافتند. با توجه به توقف خرید متانول تولید ایران در کره‌جنوبی، ژاپن و جنوب شرق آسیا به دلیل تحریم‌های غرب و سرازیر شدن مقادیر زیادی متانول ایران به هند، قیمت این کالا در هند به پایین‌ترین قیمت جهانی خود رسیده است.
اما پس از لغو تحریم‌ها، احتمالا ایران تلاش خواهد کرد سهم خود از بازار متانول کشورهای کره‌جنوبی، ژاپن، جنوب شرق آسیا و اروپا را باز‌یابد و این امر موجب کاهش صادرات متانول ایران به چین و هند خواهد شد. یک تاجر در این‌باره گفت: زیاد در این باره نگرانی ندارد، زیرا انتظار دارد ایران برای تامین تقاضای بیشتر متانول، تنها تولید خود را افزایش دهد. ایران پیش‌تر اعلام کرده که قصد دارد ظرفیت تولید متانول خود را تا سال 2017 به حدود 65/ 7 میلیون تن برساند.
در مجامع چه خبر بود؟
در گروه بانکی وضعیت برگزاری مجامع و تقسیم سود سال جاری موجب انتقال انتظارات بازار از سال جاری به سال آینده شده است، بانک‌ها که سال 93را با دشواری دو‌چنان پشت‌سر گذاشتند، همچنان شاهد شرایط نامناسبی هستند اما دور‌نمای لغو تحریم‌ها و کاهش محدودیت‌ها موجب شده است اکثر سهامداران به امید شرایط و بازدهی مناسب سال 95 یک سال سهامداری را در دستور کار خود قرار دهند در آخرین مجامع برگزار شده بانک‌های صادرات، انصار و پارسیان به ترتیب 45ریال، 280ریال و 6ریال سود نقدی دادند و بانک پاسارگاد نیز به دلیل عدم ثبت افزایش سرمایه مجمع خود را دو هفته به تعویق انداخت.قوامین نیز به دلیل عدم ثبت افزایش سرمایه تقسیم سود صورت نداد. در گروه لاستیک اعلام افزایش سرمایه 400درصدی لاستیکی سهند موجب رشد قیمتی و صف خرید این نماد شد. این افزایش از محل سود انباشته و آورده نقدی و جهت تامین مالی خرید ماشین‌آلات تولیدی، زمین و ساخت و تکمیل سالن‌های تولید و انبار در راستای اجرای طرح توسعه است که 18 آذر سال گذشته به تصویب هیات‌‌مدیره رسیده و جهت اظهارنظر به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شده است.
در گروه بیمه‌ای، بیمه البرز که در مجمع سالانه 26 خرداد سال جاری اقدام به تقسیم سود 46 ریالی هر سهم کرده، در‌صدد افزایش سرمایه 11 درصدی برآمده است. براساس این گزارش، افزایش سرمایه 60میلیارد تومانی «البرز» که از محل سود انباشته اعمال خواهد شد، از سوی هیات مدیره تهیه و به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شده است بنابراین در صورت صدور مجوز سازمان بورس، این افزایش سرمایه نهایی و اعمال می‌شود و در این صورت سرمایه اسمی بیمه البرز به 400 میلیارد تومان خواهد رسید. در گروه تجهیزات مپنا در مجمع خود 300ریال سود نقدی تقسیم کرد. شایعه جدا شدن مدیرعامل مپنا مهمترین موضوع مجمع بود. در گروه معدنی سرمایه‌گذاری معادن و فلزات با تقسیم 450ریالی سود مواجه شد. در گروه معدنی همچنین مدیرعامل هلدینگ توسعه معادن روی گفت: از سه میلیون تن خوراک مورد نیاز صنعت روی، ایمیدرو فقط 32 درصد از این تقاضا را تامین می‌کند که از دولت می‌خواهیم در کمترین زمان معدن مهدی‌آباد را فعال کند و برای این امر از تجربه سنگان بهره ببرد، چرا‌که سال‌های بحرانی را در پیش داریم. مهدی کوهی در گفت‌وگو با «ایسنا»، با اشاره به اینکه در صنعت روی 81 واحد فعال هستند، اظهار کرد: برای تولید به میزان ظرفیت اسمی نیازمند سه میلیون تن خوراک هستیم. وی با بیان اینکه معدن مهدی‌آباد جایگزین خوبی برای معدن انگوران است، یادآور شد: با توجه به اینکه فعال‌شدن این معدن حداقل سه سال زمان می‌برد، سال‌های آتی، سال‌های دشواری برای صنعت سرب و روی خواهد بود.
مدیرعامل هلدینگ توسعه معادن روی افزود: با توجه به میزان کم تامین خوراک برای صنایع روی باید سراغ استان مرکزی، یزد، اصفهان، سمنان و... برویم و از معادن کم‌عیار استفاده کنیم و آنها را تجمیع‌سازیم یا اینکه واردات داشته باشیم.
کوهی اظهار کرد: با توجه به قیمت بالای واردات این امر توجیه اقتصادی ندارد بنابراین راهی نیست جز توسعه معادن داخلی. وی با پیشنهاد به ایمیدرو برای فعال کردن معدن مهدی‌آباد مانند سنگان که صنایع مختلف را به مشارکت می‌گیرد، گفت: از ایمیدرو درخواست داریم معدن مهدی‌آباد را در اختیار یک گروه خاص نگذارد. درگروه غذایی دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی گفت: به‌رغم ارائه درخواست و توافق مسوولان برای افزایش 6 درصدی قیمت روغن نباتی، هنوز هیچ مجوزی برای تغییر نرخ به صنایع روغن نباتی داده نشده است. محمد قبله در گفت‌وگو با «ایسنا»، اظهار کرد: از اواخر فروردین امسال صنایع روغن نباتی درخواست خود را برای افزایش قیمت روغن نباتی به دولت ارائه داده‌اند اما به‌رغم ابلاغ بخشنامه افزایش قیمت 18 قلم ماده غذایی که روغن نباتی را هم شامل می‌شد، تاکنون هیچ مجوزی برای افزایش قیمت روغن نباتی داده نشده است. وی افزود: روغن نباتی طی دو سال گذشته هیچ افزایش قیمتی نداشته و امسال با توجه به هزینه‌های افزایش یافته تولید این محصول، از دولت درخواست کردیم مجوز افزایش قیمت را صادر کند اما به‌رغم توافق با مسوولان برای افزایش پنج تا 6 درصدی قیمت روغن نباتی تاکنون هیچ مجوزی به صنایع روغن نباتی داده نشده است. در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار ضعیفی بود که ارزش معاملات در بورس به 186میلیارد تومان و در فرابورس به 164میلیارد تومان رسید. این بازار در هفته گذشته به دلیل دو روزتعطیلی ابتدای هفته شاهد افت متغیرهای کمی نسبت به هفته ماقبل آن بود، شاخص نیز در کل هفته با کاهش 72/ 1 درصدی موجب عقب نشینی بازدهی معامله‌گران به 2/ 8 درصد شد.