گزارشی از چند روز التهاب در بازار مالی ایران/ طلا در انتظار آرامش، دلار همچنان سردرگم

در پی وارد آمدن یک شوک قیمتی شدید در فاصله 3 روز به بازار ارز و پاک شدن حافظه تاریخی افکار عمومی، بانک مرکزی سعی دارد تا 1060 تومان را به عنوان پایه قیمت دلار به اذهان عمومی القا کند.
در حالی که از سال 84 تا روزهای آغازین سال 89 قیمت هر دلار آمریکا در بازار غیر رسمی ارز تنها 10 درصد افزایش یافته بود، ، بانک مرکزی با کاهش سریالی عرضه ارز در بازار داخلی موجب شده تا قیمت هر دلار آمریکا به عنوان لیدر بازار ارز تنها در فاصله 6 ماه ابتدایی سال جاری 5. 6 درصد گران شود و در برابر 1060 تومان مبادله شود. آن گاه مسئولان بانک مرکزی از پس از دو روز سکوت در برابر افزایش قیمت دلار تا 1200 تومان به طور پیاپی به مردم وعده می‌دهند که با عرضه مستمر ارز تا پایان هفته جاری قیمت دلار را تا 1060 تومان کاهش خواهند داد. بدین ترتیب در پی وارد آمدن یک شوک قیمتی شدید در فاصله 3 روز به بازار ارز و پاک شدن حافظه تاریخی افکار عمومی، بانک مرکزی سعی دارد تا 1060 تومان را به عنوان پایه قیمت دلار به اذهان عمومی القا کند.
به طوری که محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی پس از دو روز سکوت در اولین واکنش به گرانی حادث شده در بازار ارز به مردم وعده داد: " قیمت دلار در بازار را تا 1060 تومان می‌رسانیم. "
به همین منظور از روز پنج شنبه عرضه ارز در بازار از طریق صرافی‌ها آغاز شد. به گفته مدیرعامل بانک ملی ایران، روز پنج‌شنبه 6 میلیون دلار برای فروش عرضه کردیم که از این رقم 2 میلیون و 800 هزار دلار به فروش رسیدو 3 میلیون و 200 هزار دلار دیگر باقی ماند.
خاوری که در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، افزود: " در تاریخ مورد گزارش، یک میلیون یورو عرضه کردیم که از این رقم 550 هزار یورو به فروش رسیدو مابقی اضافه آمد. در عین حال تاکید می‌کنم که بانک مرکزی و نظام بانکی برای پاسخگویی به تقاضا تا هر میزان که لازم باشد ارز وارد بازار خواهند کرد. "
او همچنین اظهار داشت: دلار در روز پنج‌شنبه 1090 تومان بود که به دلیل مازاد منابع طی روز شنبه به بهای 1085 تومان رسید.
این در شرایطی بود که پیشتر مدیر اداره نظارت بر موسسات پولی غیربانکی بانک مرکزی اعلام کرده بود: "بانک مرکزی صرافی‌ها را موظف کرده دلار را با دو تا سه تومان سود به قیمت مصوب هزار و 85 تومان عرضه کنند. "
با این وجود آخرین گزارش‌ها از بازار ارز تهران حاکی‌است که قیمت فروش دلار آمریکا امروز بین 1090 تا 1100 تومان بوده است. بدین ترتیب به نظر می‌رسد مسئولان بازار پول کشور بر خلاف وعده‌های خود چندان هم بر کاهش سریع قیمت دلار اصرار ندارند. به طوری که خبرگزاری مهر از حال وهوای بازار ارز تهران این گونه گزارش می‌دهد: " تحولات و نوسانات بازار ارز و سکه امروز شنبه نیز ادامه داشت، به نحوی که بسیاری از صرافی‌ها یا مغازه‌های خود را بستند؛ یا خرید و فروشی نداشتند. در پی اعلام بانک مرکزی مبنی بر اینکه به هر متقاضی به هر میزان و بدون هیچگونه محدودیتی ارز فروخته می‌شود، بسیاری از فعالان بازار و مردم امروز برای دریافت ارز به صرافی‌های بانکها هجوم آورده‌اند. "
با این وجود، به دلیل انتظارات تورمی کمتر کسی حاضر به فروش دلار شد تا روز شنبه قیمت فروش هر دلار آمریکا در بازار بین 1090 تا 1100 تومان فروخته ‌شود که نسبت به چهارشنبه گذشته با بیش از 100 تومان و نسبت به روز پنجشنبه حدود 50 تومان کاهش داشت، ضمن این که قیمت هر یورو نیز 1500 تا 1520 تومان فروخته شد. قیمت رسمی بانک مرکزی هم 1070 تومان برای هر دلار بود.
همزمان با نزول آرام قیمت دلار، سخنگوی اقتصادی دولت هم در جریان نشست مطبوعاتی روز شنبه خود با خبرنگاران نتوانست از اعتراف تلویحی به نقش سیستم بانکی در تحولات اخیر بازار ارز اجتناب کند. شمس الدین حسینی گفت: " دلیل عمده افزایش قیمت ارز به بالا رفتن تقاضای نقدی ارز بر می‌گردد که متناسب با آن ارز به بانک‌ها و صرافی‌ها عرضه نشده بود. سیستم بانکی باید هشیارتر باشد. "
شمس الدین حسینی که عملکرد بانک مرکزی را این گونه زیر سؤال می‌برد، خود در کسوت وزیر امور اقتصادی و دارایی هنوز نتوانسته جنجال مالیاتی بازار طلا را پس از یک هفته به فرجام خوشی رهنمون کند. از شنبه هفته گذشته اعتصاب بازار طلا در چند شهر کشور آغاز شد و تاکنون معاملات طلا در کشور متوقف مانده است. معاون او در سازمان امور مالیاتی کشور هر چند بارها از برگزاری نشست‌های موفق با نمایندگان صنف طلا و جواهر خبر داده است ولی هنوز از گستره نارضایتی اعضای این صنف کاسته نشده است.
همزمان بازار جهانی طلا نیز به مدد طلافروشان معترض ایرانی آمده است. در شرایطی که داد و ستدهای آنها متوقف است قیمت طلا در بازارهای جهانی همچنان در اوج تاریخی خود باقی مانده تا طلافروشان ایرانی در تعطیلی و اعتصاب هم شاهد افزایش ارزش سرمایه‌های محبوس در گاوصندوق هایشان باشند. بازار جهانی طلا با قیمت 1319 دلار به ازای هر اونس طلا به تعطیلات آخر هفته رفت تا طلافروشان ایرانی که حاضر نیستند زیر بار پرداخت مالیات 3 درصدی ارزش افزوده بروند چندان زیان نکنند. با وجود آن که بانک کارگشایی در تلاش است تا با عرضه سکه طلا از افزایش کاذب قیمت سکه جلوگیری کند ولی صعود قیمت جهانی طلا موجب شده تا همچون بازار ارز در بازار طلا هم سیر نزولی قیمت‌ها چندان محسوس نباشد.
به طوری که بر پایه آخرین گزارش‌ها با وجود توقف معاملات سکه از سوی طلافروشی‌ها، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم روز شنبه از سوی صرافی‌ها بین 364 تا 370 هزار تومان به فروش رسید. هرقطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید هم بین 350 تا 361 هزار تومان به فروش رسید.
همچنین قیمت نیم سکه بهارآزادی نیز بین 150هزار تومان تا 174 هزار تومان و ربع سکه نیز بین 86 هزار تومان تا 89 هزارتومان توسط صرافی‌ها اعلام شد. قیمت خرید سکه از مردم هم حدود 5 هزار تومان کمتر از بهای فروش در نظر گرفته شد.
اما این که اعتصاب طلافروشان چه زمانی به پایان می‌رسد، این روزها حتی از قیمت‌های پرنوسان سکه طلا هم نامشخص‌تر شده است.
با وجود وعده رئیس اتحادیه سراسری طلا و جواهر مبنی بر این که از روز شنبه مغازه‌های این صنف بازگشایی خواهد شد، به نظر می‌رسد، مناسبات سازمان امور مالیاتی با طلافروشان وارد یک لجاجت دو طرفه شده است. در شرایطی که امروز وزیر امور اقتصادی و دارایی از حمایت‌های همه جانبه مجلس، مردم و رسانه‌ها برای حل و فصل مناقشه مالیاتی طلا فروشان تشکر کرد ولی به نظر می‌رسد در سایه محکومیت‌های پیاپی عملکرد صنف طلا فروشان در برابر پرداخت مالیات بر ارزش افزوده آنها برلجاجت خود و مقاومت بیشتر در برابر پرداخت مالیات شفاف افزوده‌اند. به طوری که برخی گزارش‌های غیر رسمی از این حکایت دارد که طلافرشان برخی شهرستان‌ها و حتی برخی ساعت فروشان هم از روز شنبه به اعتصاب صنف طلافروش در شهرهای بزرگ کشور ملحق شده‌اند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد دیگر سران اتحادیه‌های صنفی که شرکای اقتصادی و اجتماعی دولت به شمار می‌رفتند دیگر توان بیسج کنندگی صنف خود را ندارند.
با این وجود دولت همچنان خود را برای شفاف‌سازی درآمدهای این صنف و اخذ مالیات عادلانه از آنها مصمم نشان می‌دهد.

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام