براين اساس، قيمت آتيهاي گاز طبيعي در بورس نايمكس، ابتدا از حدود 845/3دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 15 نوامبر 2010 تا کمتر از 818/3دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 16 نوامبر کاهش يافت، ولي مجددا تا سطح 164/4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 19 نوامبر افزايش يافت. قيمت آتيهاي گاز طبيعي در بورس لندن (ICE) براي تحويل در ماه دسامبر 2010 نيز از يك روند افزايشي همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 8346/7دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 15 نوامبر تا كمتر از 6658/7دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 16 نوامبر 2010 كاهش يافت، ولي مجددا تا سطح 8933/7دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 19 نوامبر افزايش يافت.
قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار هنريهاب از يك روند کاهشي همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا با 50 سنت (5/12 درصد) کاهش، از حدود 4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 10 نوامبر 2010 تا کمتر از 50/3دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 12 نوامبر کاهش يافت، ولي مجددا با 27 سنت (71/7 درصد) افزايش، تا سطح 77/3دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 17نوامبر 2010 افزايش يافت. اين سطح قيمتي به ميزان 09/38درصد از قيمت 09/6دلار در هر ميليون بي.تي.يو قيمت هنريهاب در اوايل سال 2010، پايينتر است. قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورك نيز از يك روند کاهشي همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 47/4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 10 نوامبر 2010 تا کمتر از 82/3دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 12 نوامبر کاهش يافت، ولي مجددا تا سطح 24/4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 17 نوامبر 2010 افزايش يافت.
همچنين قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار شيكاگو از يك روند کاهشي همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود 14/4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 10 نوامبر 2010 تا کمتر از 03/4دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 17 نوامبر کاهش يافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار اروپا (لندن- ICE) نيز با 5 سنت كاهش طي دوره 9 نوامبر الي 17 نوامبر 2010، از حدود 58/7دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا كمتر از 53/7دلار در هر ميليون بي.تي.يو طي دوره مذكور كاهش يافته است.براساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 12 نوامبر 2010 در حدود 3843 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 3 ميليارد فوت مكعب افزايش يافته است. اين ذخاير به ميزان 13 ميليارد فوت مكعب بيشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 12 نوامبر 2009 بوده و به ميزان 327 ميليارد فوت مكعب (3/9 درصد) بيشتر از متوسط 5 سال گذشته (2009- 2005) ميباشد. ميزان متوسط ذخاير زيرزميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3516 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 12 نوامبر 2010 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 8 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 2079 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است، ولي به ميزان 70 ميليارد فوت مكعب (5/3 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بالاتر است. ذخاير در منطقه توليدي (آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 215 ميليارد فوت مكعب بالاتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني (1031 ميليارد فوت مكعب ) بوده و نسبت به هفته قبل از آن نيز به ميزان 13 ميليارد فوت مكعب افزايش يافته است. سطح ذخاير زيرزميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 39 ميليارد فوت مكعب (2/3 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 12 نوامبر 2009 بيشتر ميباشد.
سطح ذخاير زيرزميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 12 نوامبر 2010 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 2 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 518 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و معادل 41 ميليارد فوت مكعب بالاتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه است. به طور كلي سطح ذخاير زيرزميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3843 ميليارد فوت مكعب است، در سطحي بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
بررسي و تحليل بازار فرآوردههاي نفتي:
قيمتهاي بنزين سوپر بدون سرب و سوخت حرارتي در بازار بورس آمريكا (آتيهاي ماه اول)، طي هفته منتهي به 19 نوامبر 2010 از يک روند نوساني برخوردار بودند. قيمت بنزين سوپر بدون سرب در بازار بورس نيويورك، در ابتدا در پي سياستهاي انقباضي دولت چين براي مبارزه با تورم در اين کشور و افزايش نگراني سرمايهگذاران درباره کاهش تقاضا در دومين واردکننده بزرگ نفت در جهان، انتشار خبرهايي درباره احتمال بازگشايي پالايشگاه ان.جي شرکت کونکوفيليپس در آمريکا که براي انجام عمليات نگهداري تعطيل شده بود، كاهش ارزش شاخص سهام در بازارهاي جهاني، افزايش ارزشدلار در مقابل يورو و همچنين به تبعيت از بازار نفت خام، از حدود 195/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 15 نوامبر 2010 تا کمتر از 1557/2دلار به ازاي هر گالن در روز 16 نوامبر 2010 کاهش يافت، ولي مجددا به دليل رشد آمار توليد در آمريکا، ناچيز بودن رشد آمار بيکاري در اين کشور، حمله ستيزه جويان به يک سکوي نفتي فراساحلي متعلق به شرکت آمريکايي اکسون موبيل در نيجريه و افزايش ناآراميهاي اين كشور، کاهش ارزشدلار در مقابل يورو، افزايش ارزش شاخص سهام در بازارهاي جهاني و افزايش ريسک پذيري در بازارهاي سهام آمريکا و همچنين كاهش قابل توجه سطح ذخيرهسازيهاي بنزين آمريكا (معادل 7/2 ميليون بشكه) در هفته منتهي به 12 نوامبر 2010، قيمت بنزين سوپر بدون سرب تا سطح 2283/2دلار به ازاي هر گالن در روز 18 نوامبر 2010 افزايش يافت که اين سطح قيمتي نيز پايدار نبوده و به دليل تشديد مقررات بانکي چين و نزديک شدن زمان انقضاي قرارداد نفت خام دسامبر بازار نيويورک، تا سطح 196/2دلار به ازاي هر گالن در روز 19 نوامبر 2010 کاهش يافت. طي هفته مذکور، کاهش تقاضاي بنزين آمريكا معادل 104 هزار بشكه در روز در هفته منتهي به 12 نوامبر 2010، از عوامل تضعيف کننده قيمت بنزين در بازار آمريکا به شمار ميرود. بانک مرکزي چين در ادامه تلاش خود براي مبارزه با تورم، اعلام نموده است که حداقل ذخاير پولي بانکها ميبايست افزايش يابد. پيش از اين، پيشبيني افزايش نرخ بهره در اين کشور، سبب نگراني بسياري از کارشناسان اقتصادي چين شده بود. البته کاهش ارزشدلار در مقابل يورو در پي اميدواري به بهبود اوضاع اقتصادي ايرلند و همچنين شرايط ناامن نيجريه، مانع افت بيشتر بهاي نفت خام و فرآوردههاي نفتي شده است. قيمت سوخت حرارتي نيز در بورس نايمكس با توجه به عوامل كاهشي و افزايشي مذکور و همچنين كاهش قابل توجه سطح ذخيره سازيهاي فرآوردههاي ميانتقطير آمريکا معادل 1/1 ميليون بشکه و کاهش تقاضاي فرآوردههاي ميان تقطير آمريكا معادل 614 هزار بشكه در روز در هفته منتهي به 12 نوامبر 2010 و نيز به تبعيت از بازار نفت خام، از يك روند كاهشي همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 3709/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 15 نوامبر 2010 تا کمتر از 2519/2دلار به ازاي هر گالن در روز 17 نوامبر 2010 کاهش يافت، ولي مجددا تا سطح 2951/2دلار به ازاي هر گالن در روز 18 نوامبر افزايش يافت که اين سطح قيمتي نيز پايدار نبوده و مجددا تا سطح 2744/2دلار به ازاي هر گالن در روز 19 نوامبر کاهش يافت. قيمت آتيهاي گازوئيل اروپا طي دوره مذكور از يك روند کاهشي همراه با نوسان برخوردار بوده و در ابتدا در پي افزايش نگرانيها درباره شرايط مالي کشورهاي اروپايي و سرايت بحران اقتصادي به کشورهاي اسپانيا، ايرلند و پرتغال، از حدود 3996/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 15 نوامبر 2010 تا کمتر از 3176/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 17 نوامبر کاهش يافت، ولي مجددا به دليل اعلام برنامههاي بانک مرکزي ايرلند براي گرفتن وامهاي کلان از کشورهاي عضو اتحاديه اروپا و صندوق بينالمللي پول، کمرنگ شدن نگرانيها درباره بحران کسري بودجه در ايرلند و اميدواريها به بهبود اوضاع اقتصادي در اين کشور، تا سطح 3241/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 18 نوامبر افزايش يافت که اين سطح قيمتي نيز پايدار نبوده و دوباره تا حدود 2916/2دلار به ازاي هر گالن در تاريخ 19 نوامبر کاهش يافت.
طي هفته مذكور، افزايش سطح ذخيره سازيهاي نفت كوره پسماند آمريكا (معادل 800 هزار بشكه) و همچنين کاهش تقاضاي بنزين و فرآوردههاي ميانتقطير آمريكا به ترتيب معادل 104 و 614 هزار بشكه در روز در هفته منتهي به 12 نوامبر 2010، از عوامل تضعيفکننده قيمتهاي فرآوردههاي نفتي و از سوي ديگر، كاهش سطح ذخيره سازيهاي بنزين آمريكا (معادل 7/2 ميليون بشكه)، فرآوردههاي ميان تقطير (معادل 1/1 ميليون بشكه) و سوخت جت (معادل 1/1 ميليون بشكه) در هفته منتهي به 12 نوامبر 2010، از عوامل تقويت کننده قيمتهاي فرآوردههاي نفتي به شمار ميروند. براساس آمار منتشره امور بينالملل شرکت ملي نفت ايران در روز 18 نوامبر 2010، قيمتهاي تك محموله فرآوردههاي نفتي در بازارهاي جهاني طي دوره 9 نوامبر الي 17 نوامبر 2010، از يك روند کاهشي برخوردار بودند. بر اين اساس، قيمت تك محموله بنزين سوپر بدون سرب در بازارهاي مديترانه، شمال اروپا و آمريكا به ترتيب به ميزان (5/29)، (11) و (23/17)دلار به ازاي هر تن متريك طي دوره مذكور کاهش يافته است.همچنين براساس آمارهاي امور بينالملل شرکت ملي نفت ايران، ميانگين بهاي هر تن گازوئيل در بازارهاي مديترانه، شمال اروپا و آمريكا به ترتيب با (5/34)، (5/40) و 53/46دلار کاهش نسبت به هفته قبل (9 نوامبر 2010)، طي روز 17 نوامبر 2010 در سطوح (50/701)، (75/696) و 33/696 دلار قرار گرفتند. ميانگين بهاي هرتن سوخت جت نيز در بازار مديترانه با 39دلار و 50 سنت کاهش نسبت به هفته قبل، طي روز 17 نوامبر 2010 در سطح 743دلار و 50 سنت قرار گرفت. قيمت نفت كوره نيز در همه بازارها طي دوره مذكور از يك روند کاهشي برخوردار بود. بر اين اساس، ميانگين بهاي هر تن نفت كوره در بازار مديترانه با 37دلار کاهش نسبت به هفته قبل (9 نوامبر 2010 )، طي روز 17 نوامبر 2010 در سطح 461 دلار قرار گرفت. همچنين هر تن نفت كوره در بازارهاي شمال اروپا 459دلار و آمريكا 448دلار و 96 سنت معامله شده است.
منبع: سايت موسسه مطالعات بينالمللي انرژي (www.iies.org )