فضای خالی برای رشد فلزات پایه

بررسی‌ها  نشان می‌دهد قیمت مس در یک ماه گذشته 5/ 18 درصد رشد را تجربه کرده که مسیری صعودی را نشان می‌دهد، هرچند این مسیر از اواخر نوامبر (هفته گذشته) کمی در مسیر کاهشی قرار گرفته است. قیمت مس در پایان نوامبر به 5 هزار و 756 دلار رسیده است. در بازار سرب اما قیمت در ماه نوامبر 6/ 14 درصد رشد را تجربه کرد و به 2 هزار و 318 دلار در هر تن رسید که صعود ممتدی را نشان می‌دهد که البته در هفته گذشته با کمی تعدیل قیمتی روبه‌رو‌ شده است. این روند در بازار نیکل نیز با افزایش 5 درصدی قیمت همراه بود. در این بازار قیمت نیکل که تا 11 نوامبر به 5 هزار و 300 دلار در هر تن رسیده بود در پایان ماه به 4 هزار و 980 دلار رسید. بهای روی نیز در بازارهای جهانی در ماه نوامبر بیش از 18 درصد رشد کرد و به 2 هزار و 707 دلار رسید.

این در حالی است که قیمت این فلز در تاریخ 26 نوامبر بالاتر از 2 هزار و 900 دلار بود. تنها بازاری که از این قاعده کلی تبعیت نمی‌کند بازار آلومینیوم است که با نوسانات مداوم و شدیدی روبه‌رو‌ بود و در مجموع با اندکی کاهش قیمت نیز در پایان ماه نوامبر روبه‌رو‌ شد. در این بین اما بررسی‌ها از بازارهای فلزات پایه نشان می‌دهد که به‌رغم کاهش قیمت‌ها برای این کالاها در هفته گذشته که به نوعی شبیه استراحت قیمتی برای کالاها بوده است، اما بازار پتانسیل بالایی برای از سرگیری مجدد قیمت‌ها دارد. در این مسیر سه فاکتور موثر نیز قابل ارزیابی است که این سه عبارتند از تشدید احتمال افزایش نرخ بهره آمریکا در ماه جاری، افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی بعد از توافق اوپک و در نهایت اثرات تشدید‌کننده دلار بر بازارهای جهانی. این سه عامل پیش از این نیز در گزارش‌های دیگر مورد ارزیابی قرار گرفته ولی تداوم اثرات آنها بر بازارها و تشدید این تاثیرات همچنان قابل ارزیابی است. تا پیش از این پیش‌بینی‌ها بر تداوم روند گاوی در بازارهای فلزات پایه بود و با آنکه این پیش‌بینی‌ها اندکی تعدیل شده اما هنوز انتظار داریم تقاضا برای این دسته از کالاها باز هم افزایشی باشد که عامل محرکی برای قیمت‌ها محسوب می‌شود. به‌خصوص این خطرات زمانی پررنگ‌تر می‌شوند که افزایش تقاضا با هدف ارتقای حجم ذخایر و ارتقای ظرفیت‌های سفته‌بازی که هنوز به بازارها تزریق نشده‌اند، آغاز شوند که در این صورت باید گفت با ضریب فزاینده به سمت افزایش قیمت‌ها حرکت خواهیم کرد.

سوالی که اغلب در این مرحله مطرح می‌شود آن است که آیا بازارها از ظرفیت‌های لازم برای صعودهای غیرطبیعی برخوردار هستند و همین‌طور سقف‌های قیمتی که می‌توان برای فلزات پایه متصور بود چه ارقامی است؟‌ برای این منظور به قیمت‌هایی که فلزات پایه در یک روند 10‌ساله طی کرده‌اند مراجعه می‌کنیم. در مورد مس در فاصله 10 سال گذشته بالاترین قیمتی که مس توانسته تجربه کند رقمی در نزدیکی 10هزار دلار در هر تن بوده است که در سال 2011 ثبت شده است. برای سایر فلزات پایه نیز آلومینیوم در قیمت آلومینیوم در رقم 3 هزار و 50 دلار در همان سال، سرب در قیمت 4 هزار دلار در سال 2008، نیکل با قیمت 55 هزار دلار در سال 2008، قلع با قیمت 32 هزار دلار در سال 2010 و روی با قیمت 4 هزار و 550 دلار در سال 2007 توانسته‌اند مهم‌ترین‌ سقف‌های قیمتی خود را در 10 سال گذشته بسازند. در این رابطه باید گفت هنوز مسیر نسبتا طولانی برای رسیدن به سقف‌های قیمتی فلزات پایه وجود دارد که نشان می‌دهد پتانسیل‌های افزایش قیمتی در این بازارها کم نیستند.

در بازار داخلی فلزات پایه چه خبر؟

نگاهی به روند حرکتی بازار مس از ابتدای مهر ماه تاکنون حکایت از آن دارد که این بازار متناسب با قیمت‌های جهانی فلزات پایه در بازارهای جهانی و بورس لندن در بازار ما نیز هم در بورس کالا و هم بازار آزاد با روند افزایشی روبه‌رو‌ شده است. این در حالی است که این روند به‌طور خاص از دو روز مانده به انتخابات ایالات متحده با شیب تندی آغاز شد و هنوز نیز ادامه دارد. طبق بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» قیمت مس مفتول در بورس کالادر مدت مورد بررسی از 17 هزار و 605 تومان در هر کیلو به 22 هزار و 840 تومان رسیده است (رشد 7/ 29 درصدی). در همین مدت مس کاتد در بورس کالای ایران از قیمت 16 هزار و 830 تومان به 22 هزار و 795 تومان رسیده است (رشد 4/ 35درصدی). به این ترتیب متاثر از دو عامل همزمان یعنی افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی از یک طرف و رشد قیمت دلار از سوی دیگر بهای مس در تالار بورس کالای ایران و در بازار آزاد با رشد چشمگیری روبه‌رو‌ شده است. طی مدت مورد بررسی قیمت دلار حدود 300 تومان افزایش را تجربه کرده است که این میزان رشد قیمت اثر فوری خود را بر بازار نشان داده است. این در حالی است که به رغم تقاضای محدود در بخش مس‌مفتول، تقاضا برای مس کاتد حتی از 5 هزار تن نیز در برخی روزهای عرضه فراتر رفت.

به‌طور میانگین میزان تقاضا در دو ماه و نیم گذشته حدود 3 هزار تن بوده که در قیاس با مدت مشابه سال قبل حداقل هزار تن بالاتر است که این موضوع نشان می‌دهد اقبال به خرید مس کاتد افزایش یافته و افزایش قیمت‌ها در این بخش توانسته اثرات خود را نشان دهد. با این حال در مورد مفتول شاهد چنین شرایطی نیستیم به‌طوری‌که طی مدت مورد بررسی میانگین تقاضا در بورس کالا رقمی در حدود 800 تن بوده است. در این بین کارشناسان هنوز از آینده بازار مس در کشور ناامیدند و معتقدند هنوز شرایط لازم برای رونق معاملات در این بازار ایجاد نشده است. به عقیده آنها تقاضا برای مس در کشور ما چندان بالا نیست و این فلز اغلب با تقاضای حقیقی روبه‌رو‌ است و این موضوع نیز باعث شده است میزان جهش‌ها در آن موقتی و تاحدی همراه و هماهنگ با قیمت‌ها باشد. با این حال مثلا مفتول واکنش‌های کمتری را همواره از خود نشان می‌دهد و این موضوع در مورد کاتد که کاربرد وسیع‌تری در بخش‌های مختلف دارد شدیدتر است. همین عامل نیز باعث شده است در این بازار هیجانات بیشتری را شاهد باشیم. به عقیده فعالان بازار مس، در شرایط کنونی سه عامل می‌تواند بازار را در کنترل خود درآورد؛ نخست افزایش قیمت نفت است. موضوع دیگر ارائه بودجه سال جدید و پیش‌بینی افزایش هزینه‌های عمرانی است که به تحرک بخش‌های مختلف منتهی می‌شود. موضوع سوم نقطه جدید کف قیمتی برای دلار است که می‌تواند به تحریک بیشتر بازار فلزات پایه از جمله مس منجر شود.