سرپناهی مناسب و امن برای زندگی یا به تعبیر ساده «مسکن»، جزو حقوق اولیهای است که همه افراد جامعه باید نظیر حداقلهایی چون حق غذا و لباس از آن برخوردار باشند و حتی به تعبیری از اجزای مهم «استانداردهای قابل قبول برای زندگی مطلوب» محسوب میشود، اما این حق امروزه در کشور ایران، جزو آرزوهایی است که به خصوص قشر جوان و کمدرآمد در افق بلندمدت خود برای تحقق آن از ابتدای ورود به چرخه فعالیت در اجتماع، برنامهریزی میکنند.
حکایت مشکلات مسکن هم از همان قصههای تلخی است که در اکثر دولتها به قوت خود باقی میماند و تنها از حالت بیسرانجامی در یک دولت به حالت بیسرانجامی در دولت دیگر تغییر پیدا میکند و تنها تفاوتش ارائه طرحهای جدید برای جایگزین پیشنهادهای قبلی است.
وعده بیسرانجام طرح مسکن اجتماعی برای اقشار کم درآمد!
مسکن اجتماعی نیز از همان طرحهای جایگزینی بود که دولت یازدهم به عنوان جدیترین برنامه خود در حوزه مسکن برای اقشار محروم جامعه در نظر گرفت تا با اشراف بر نواقص و کاستیهای مسکن مهر در دولت قبلی، اقشار کمدرآمد را خانهدار کند.
آنطور که به عنوان نخستین هدف در این طرح در نظر گرفته شده، قرار بر این بود بافتهای فرسوده درون شهرها انتخاب و زمین مورد نیاز از طریق ساماندهی بافتهای فرسوده شهری تأمین شود. از سوی دیگر با ساخت مجتمعهای مسکونی علاوه بر سکونت مالکان این خانههای قدیمی بخشی از متقاضیان کمدرآمد مسکن در واحدهای ساخته شده جای گیرند.
بدینترتیب طرح مسکن اجتماعی با نام «تأمین مسکن اقشار کمدرآمد» که با تفاهم وزارتهای راه و شهرسازی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی نهایی شد، اسفندماه سال 92 با حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور در شورای عالی رفاه به تصویب رسید.
امروز تقریباً سه سال از تصویب این طرح میگذرد، اما همچنان بدون هیچ بازخورد بیرونی تنها به وعده و وعیدهایی خلاصه میشود که جز بلاتکلیفی بوی دیگری از آن به مشام نمیرسد.
بدعهدی از دولت و پا درمیانی از کمیته امداد!
از سوی دیگر این در حالی است که دولت یازدهم از اتمام پروژه مسکن مهر تا اوایل سال 95 خبر داده بود، اما بدعهدی دولت در تحقق وعدههای خود برای تحویل مسکنهای مهر و به اتمام رساندن آن تا جایی پیش رفت که چندی پیش کمیته امداد پا در میانی کرد و به اصطلاح جورکش بیمهری دولت بر مسکن مهر شد.
پرویز فتاح، رئیس کمیته امداد از آغاز مذاکرات با دولت و مجلس برای واگذاری ۴۰ هزار واحد مسکن مهر فاقد متقاضی به مددجویان کمیته امداد خبر داد. وی در خصوص تکمیل واحدهای مسکن مهر ناتمام و واگذاری آن به مددجویان امداد تأکید کرد: ما این موضوع را به دولت اعلام کردهایم تا بخشی از مسکن مهر فاقد متقاضی که روی دست دولت مانده را برای تکمیل به کمیته امداد واگذار کند، زیرا نه ارادهای برای تکمیل آنها در دولت وجود دارد و نه دولت بودجهای برای این منظور در اختیار دارد.
حال جدا از جورکشی کمیته امداد بر مسکنهای مهری که دولت قول مساعد برای تکمیل آنها داده بود، جالب است بدانید در بودجه سال96 هیچ ردیف مشخصی برای اجرای طرح مسکن اجتماعی دولت هم در نظر گرفته نشده و حتی در بودجه96 دولت موظف است از محل اعتبارات ردیفهای متفرقه مبلغ ۱۲۵میلیارد تومان برای کمک به زیرساخت مسکن مهر اختصاص دهد، اما نامی از مسکن اجتماعی برده نشده است. اینچنین است که طرح مسکن اجتماعی هم عملاً نمیتواند نقشی در خانهدار کردن اقشار ضعیف جامعه داشته باشد.
اینبار بر خلاف همیشه دیگر نمیگوییم منتظر بمانیم تا شاید در باب مسکن فرجی شود، بلکه میگوییم ضمن تشکر از پیشنهاد کمیته امداد برای تقبل بیارادگی دولت یازدهم در تکمیل مسکن مهر و پوزش از مردم، بهتر است قشر جوان و کم درآمد جامعه، سطح انتظارات خود را برای برخورداری از خانه دار شدن از «حق طبیعی» به «آرزو» تنزل دهند و تنها به طرحهای بیسرانجام دولت در حوزه مسکن اکتفا کنند!