درآن دوران دولت وقت با هدف حل همیشگی معضل مسکن و تأمین آن برای اقشار کم درآمد طرح مسکن مهر را از سال 1385 کلید زد تا با ثبت‌نام و پالایش انبوه کسانی که قصد خانه دار شدن داشتند، کاری بزرگ در بخش مسکن انجام دهد. حجم پیشنهاد شده در آن طرح بسیار کمتر بود که توسط احمدی‌نژاد و به صورت غیر کارشناسانه از ۲۰ هزار واحد در سال به ۱/۵ میلیون واحد در سال افزایش یافت.
برهمین اساس قرار شد تا سالانه به میزان احداث ۱/۵ میلیون واحد مسکونی زمین رایگان برای این طرح واگذار شود، طرحی که در ابتدا با شتاب اجرایی شد ولی در ادامه به دلیل مشکلات بی‌شماری که محاسبه نشده بود در سال‌های پایانی دولت دهم با کندی پیش رفت. دولت وقت برای پیشبرد طرح خود به استقراض از بانک مرکزی رو آورد و طبق اعلام بانک مرکزی معادل 44 درصد کل اسکناسی که در تاریخ کشور چاپ شده است در مسکن مهر هزینه شد. با وجود هزینه‌های گزاف این طرح و خطای محاسباتی در اجرای آن دولتمردان گذشته اعتقاد داشتند که اجرای طرح مسکن مهر توانست از افزایش قیمت مسکن و زمین جلوگیری کند ضمن این که تعدادی از مردم را نیز صاحب خانه کرده است. اما آمارهای رسمی مرکزآمار ایران خلاف این ادعاها را نشان می‌داد چرا که بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، در خلال سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱ متوسط قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در تهران ۴۵۹ درصد افزایش یافته است.
مشکلاتی که دیده نشد
درکنار تأمین مالی نامناسب این طرح که حاصل آن تورم افسارگسیخته در سال‌های بعد بود، جانمایی ناصحیح پروژه‌ها و اتکای صرف به ساخت و تحویل مسکن بدون پیش‌بینی سایر امکانات زیربنایی و روبنایی برای آن موجب شد تا طرح مسکن مهر از دستیابی به بسیاری از اهداف خود بازبماند. درواقع ساخت واحدهای مسکن مهر در زمین‌هایی که با شهرها فاصله زیادی داشتند و فاقد امکاناتی مانند آب، برق، فاضلاب و حتی مدرسه، درمانگاه، کلانتری و... بود باعث شد تا تقاضا برای این واحدها کاهش یابد به طوری که در سال‌های اخیر واحدهای مسکن مهر بدون متقاضی به یکی از چالش‌های تازه این طرح تبدیل شد و دولت برای واگذاری آنها تمام شرط‌های متقاضیان مسکن مهر را حذف کرد ولی با وجود این کمتر کسی حاضر بود دراین واحدها مستقر شود. برهمین اساس حتی تکمیل و افتتاح بیش از یک میلیون واحد مسکن مهر در سراسر کشور هم نتوانست گرهی از معضل مسکن بگشاید به گونه‌ای که آمارها از افزایش قابل توجه عرضه مسکن حکایت داشت و در آن سوی دیگر قیمت‌ها همچنان در حال افزایش بود. درچنین شرایطی دولت یازدهم کار خود را آغاز کرد و مسکن مهر را درکنار بسیاری از پروژه‌های دیگر به ارث برد. هرچند دولتمردان یازدهم نقدهای بسیاری به طرح باقی مانده از دولت قبل داشتند، اما با توجه به این که هزینه‌های کلانی برای اجرای این طرح شده بود و در برخی از شهرها متقاضیان منتظر تحویل واحدهای خود بودند، اجرای طرح‌های مسکنی دولت به پس از اتمام مسکن مهر موکول شد و تمام اعتبار و زمان صرف تکمیل مسکن مهر شد. به دلیل طولانی شدن زمان اجرا و تکمیل بسیاری از پروژه‌ها و همچنین تورم شدیدی که در سال‌های گذشته وجود داشت، قیمت تمام شده واحدهای مسکن مهر با آنچه در سال‌های نخست برآورد شده بود، فاصله گرفت و سازندگان دیگر حاضر نبودند با قیمت‌های پیشین کار خود را انجام دهند. از سوی دیگر متقاضیانی که قرار بود با پرداخت آورده نقدی اندکی صاحبخانه شوند نیز در پرداخت ما‌به‌التفاوت قیمتی گلایه داشتند. برهمین اساس در دولت یازدهم درکنار افزایش اعتبار وام مسکن مهر تمهیدات ویژه‌ای برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها اندیشیده شد که تازه‌ترین آن اختصاص هزار میلیارد تومان برای جلوگیری از افزایش قیمت واحدهای مسکن مهر است که روز گذشته توسط محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت خبر آن اعلام شد.
مقایسه آماری عملکرد دولت‌های 9، 10 و 11 در مسکن مهر
نگاهی به آمارهای رسمی ارائه شده از طرح مسکن مهر نشان میدهد با وجود این که عملکرد زمانی دولت یازدهم نسبت به دولت‌های نهم و دهم کمتر است، ولی در مجموع حدود 60 درصد این طرح در دولت یازدهم اجرایی شده است. بیش از شش سال از اجرای طرح مسکن مهر در دولت‌های نهم و دهم و سه سال و نیم آن در دولت یازدهم بوده است. درحالی که تعداد واحدهای تکمیلی و افتتاح شده از ابتدای طرح تا پایان مرداد ماه امسال به یک میلیون و 718 هزار و 924 واحد می‌رسد، 708 هزار و 723 واحد ازاین تعداد در دولت یازدهم تکمیل و افتتاح شده که 41 درصد از کل واحدها را در برمی گیرد. همچنین 772 هزار و 520 واحد مسکن مهر تحویل شده از کل یک میلیون و 462 هزار و 439 واحدی که از ابتدای طرح تحویل متقاضیان شده نیز در دولت یازدهم انجام شده است که 53 درصد کل واحدها را در برمی گیرد. درپرداخت تسهیلات نیز از ابتدای طرح تاکنون 46 هزار و 847 میلیارد تومان به مسکن مهر پرداخت شده که 7 هزار و 190 میلیارد تومان آن معادل 15 درصد در دولت یازدهم پرداخت شده است. در فروش اقساطی واحدهای مسکن مهر اعم از شهری و روستایی نیز 51 درصد طرح مسکن مهر متعلق به عملکرد دولت یازدهم است. در حالی که در مجموع بیش از یک میلیون و 671 هزار واحد فروش اقساطی شده است که 844 هزار واحد آن در دولت فعلی بوده است. از نظر وصول اقساط نیز 83 درصد وصولی‌ها در دولت یازدهم رقم خورده است.
مدارس و درمانگاه‌هایی که ساخته نشد
آمار رسمی ارائه شده تا 18 مرداد ماه سال جاری از واحدهای دارای خدمات زیربنایی و همچنین تعداد مراکز خدماتی که تاکنون احداث شده است نیز به روشنی نشان میدهد که چرا طرحی که در روزهای ثبت‌نام با استقبال انبوهی مواجه بود، در سال‌های بعد با افت متقاضی روبه‌رو شد.
براین اساس از مجموع 2 هزار و 252 باب مدرسه‌ای که برای طرح مسکن مهر مورد نیاز بوده است تاکنون عملیات اجرایی 477 باب آغاز و تنها 199 باب به اتمام رسیده است. از 304 باب کلانتری مورد نیاز نیز تنها 57 باب آغاز و 36 مورد به پایان رسیده است. درحالی که می‌بایست 842 باب مسجد ساخته می‌شد تاکنون تنها عملیات ساخت 471 باب آغاز شده و 251 باب نیز به اتمام رسیده است.در مراکز درمانی و بهداشتی هم 454 واحد مورد نیاز بوده که 56 واحد آن شروع شده و 33 واحد به پایان رسیده است. مشکل جدی تری که در مسکن مهر مانع ورود متقاضیان و ماندگاری آنها در واحدهای مهر آنها شده بود به خدمات زیربنایی ارتباط داشت که پیش‌بینی نشده بود. برهمین اساس نسبت به بیش از یک میلیون واحد مسکونی که قرارداد آنها منعقد شده است، تنها 355 هزار واحد انشعاب آب، 455 هزار واحد انشعاب فاضلاب، 366 هزار واحد انشعاب برق و 438 هزار واحد انشعاب گاز دارد که در تمام بخش‌ها کمتر از نیمی از واحدها را شامل می‌شود.
همچنین نسبت به بیش از 863 هزار واحدی که به مرحله نازک کاری رسیده است نیز تنها 123 هزار واحد آب، 224 هزار واحد فاضلاب، 135 هزار واحد برق و 206 هزار واحد گاز دارد.