در حالیکه در سالهای گذشته در بازار سکه دو نوع سکه تمام طرح جدید و طرح قدیم در کنار هم عرضه میشدند، اکنون سکه تمام طرح قدیم از تابلوی صرافیها حذف شده و بنا به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر به دلیل نبود تقاضا و زیاد شدن فاصله قیمت آن با سکه تمام طرح جدید، عملا از چرخه بازار کنار رفته است.
پس از انقلاب اسلامی، سکه بهار آزادی به دو شکل ضرب و توزیع شده است؛ یکی سکه بهار آزادی که سال 1358 تا 1370 ضرب شده است که با عنوان سکه طرح قدیم شناخته میشود. تصویر یک روی این سکه مزین به نام حضرت علی (سه بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی) و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن است. تصویر روی دیگر این سکه بارگاه امام رضا(ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» است.
اما از سال 1370 نیز ضرب سکه بهار آزادی با طرح جدید معروف به سکه امامی آغاز شد. این نوع سکه که به عنوان سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه میشود، تصویر یک طرف آن بنیانگذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و تصویر طرف دیگر آن هم بارگاه امام رضا (ع) است.
این دو نوع سکه از نظر وزن و عیار هیچ تفاوتی ندارند و هر دو با عیار ۹۰۰ در هزار و وزن ۸٫۱۳۵۹۸ گرم ضرب شده اند.
نرخ سکه تمام که معیار مشخصی برای سنجش وضعیت بازار انواع سکه به حساب میآید، همواره به دو شکل طرح جدید (سکه امامی) و طرح قدیم (بهار آزادی) در بازار وجود داشته است.
البته آن نرخی که به عنوان شاخص اصلی برای قیمت سکه در بازار تعیین کننده است و به نوعی بیانگر وضعیت کلی بازار سکه در جهت ثبات یا نوسان نرخها محسوب میشود سکه تمام طرح جدید (امامی) است و معمولا دیگر سکهها مانند نیم، ربع و گرمی تحت تاثیر نرخ سکه تمام طرح جدید هستند.
اما در کنار سکه تمام طرح جدید (امامی) که از سال ۱۳۷۰ ضرب و در بازار توزیع شد، سکه تمام طرح قدیم (بهار آزادی) نیز در بازار موجود بوده است.
معمولا نرخ این دو سکه در بازار آزاد به هم نزدیک بود و سکه تمام طرح قدیم با اختلاف بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان ارزانتر از سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه میشد اما از دو - سه ماه پیش فاصله قیمت بین این دو سکه بیشتر شده است و در حال حاضر حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان سکه تمام طرح جدید گران تر از سکه تمام طرح قدیم در بازار به فروش میرسد.
این روند به نوعی نشان میدهد که تاثیر نرخ این نوع سکه بیش از گذشته در حال کمرنگ شدن است و در حال خارج شدن از چرخه خرید و فروش بازار سکه است؛ موضوعی که رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر تهران هم تلویحا آن را تایید کرد.
محمد کشتی آرای در این زمینه به ایسنا گفت: آنچه به عنوان نرخ اصلی برای سکه شناخته میشود، نرخ سکه تمام طرح جدید است. سکه تمام طرح قدیم در بازار طرفدار و تقاضایی ندارد و برای همین باعث شده فاصله قیمت آن با سکه تمام طرح جدید زیاد شود.