بانک مرکزی قیمت سکه دولتی را 3120 تومان دیگر ارزان کرد و به 527 هزار و 280 تومان رساند. در عین حال قیمت سکه بازار با 5000 تومان کاهش به 620 هزار تومان رسید. این در حالی است که قیمت جهانی طلا در پایان معاملات هفتگی بدون تغییر در سطح 1745 دلار بسته شد.
افت قیمت سکه بازار در شرایطی که قیمت جهانی طلا تقریبا ثابت بوده از تاثیر پذیری بازار از فروش سکه دولتی با قیمت به مراتب پایین‌تر از قیمت بازار حکایت دارد. به گفته یکی از فعالان بازار افت قیمت سکه در بازار به دلیل کاهش تقاضا در این بخش اتفاق افتاده و از تزریق ارزان سکه در بانک ناشی شده است. تقاضا برای خرید سکه در بازار نسبت به روزهای قبل کمتر بوده و همین امر موجب کاهش قیمت در بازار شده است.
با این وجود تفاوت قیمت فروش سکه دولتی و قیمت خرید سکه در بازار آزاد که البته بدون تغییر 610 هزار تومان باقی مانده است، کماکان بیش از 83 هزار تومان است. از این رو میل به خرید سکه و سفته‌بازی در این بازار همچنان مورد توجه کسانی خواهد بود که بخواهند از این فرصت استفاده کنند.
این فرصت در عین حال رانتی است که در نتیجه عوامل مختلفی از جمله خروج سپرده‌ها از بانک‌ها ایجاد شده که از منظر برخی کارشناسان پایین ماندن نرخ سود بانکی بی‌شک پاشنه آشیل این ماجرا است. شورای پول و اعتبار در جلسات اخیر خود باردیگر موضوع بالابردن نرخ سود بانکی را در دستور کار قرار داده است. این البته در شرایطی است که پیشتر گفته شد نرخ سود بانکی تا پایان سال 90 بر اساس بسته پولی این سال باقی خواهد ماند.
تغییرات قیمت در بازار سکه
دیروز قیمت سکه طرح قدیم نیز با 5هزارتومان کاهش تا 635 هزار تومان ارزان شد. نیم سکه در بازار نیز با 8 هزار تومان کاهش تا 297 هزار تومان افت کرد. قیمت ربع سکه هم با 2000تومان کاهش تا 150 هزار تومان پایین آمد. در بازار طلا قیمت مثقال طلای 17 عیار با کاهش اندک 200 تومانی بدون اجرت ساخت به نرخ 242 هزار و 300 تومان رسید. از این رو گرم طلای 18 عیار بدون اجرت ساخت 55 هزارو 935 تومان اعلام شد.
قیمت‌ها در بازار سکه بانکی نیز همچنان روند کاهشی خود را حفظ کرده است. البته میزان کاهش قیمت در روز گذشته به مراتب کمتر از روزهای پیشین بود. دیروز قیمت سکه بهار آزادی 3120 تومان کاهش یافت. بانک مرکزی قیمت نیم سکه را 1560 تومان پایین آورد و نرخ آن را 253 هزار و 240 تومان تعیین کرد. ربع سکه و سکه گرمی هم در بانک ملی هر یک با 520 تومان كاهش به ترتیب 126 هزار و 360 تومان و 71 هزار و 240 تومان تعیین شد. فاصله قیمت سکه دولتی و سکه بازار دیروز به 93 هزار و 280 تومان رسید. قیمت خرید سکه بازار نیز 610 هزار تومان بود. از این روبه شرط دست یافتن به 5 عدد سکه تمام بهار دولتی، سوداگران می‌توانستند حداقل به 413 هزار و600 تومان سود برسند.
حباب قیمت سکه با صحبت از بین نمی‌رود
روند کاهشی قیمت سکه دولتی و افزایش رانت معامله سکه در حالی است که رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر به خبرگزاری فارس گفت: حباب قیمتی با صحبت از بین نمی‌رود، بلکه با عمل و اقدام، اگر اقدامات بانک مرکزی با کاهش قیمت تداوم یافته باشد حباب از بین می‌رود. کشتی‌آرای تاکید کرد: هنوز در هر قطعه سکه بهار آزادی حدود 50 هزار تومان حباب وجود دارد.
محمد کشتی‌آرای در مورد حباب قیمت سکه بهار آزادی گفت: در حال حاضر بین نرخ رسمی و قیمت بازار هر قطعه سکه بهار آزادی 90 هزار تومان تفاوت وجود دارد که اگر از قیمت بازار 50 هزار تومان کاسته شود قیمت واقعی و تعادلی سکه به دست می‌آید، بنابراین حباب قیمتی در بازار سکه حدود 50 هزار تومان است.
رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر کشور افزود: بانک مرکزی اگر با کاهش قیمت و عرضه به موقع بتواند تداوم در کاهش قیمت و کنترل بازار را به دست گیرد قیمت سکه ثابت می‌شود.
وی افزود: بازار براساس عرضه و تقاضای مردم برای خرید سکه تنظیم می‌شود و چون میزان سکه عرضه شده توسط بانک مرکزی و بانک کارگشایی به اندازه نیاز مردم نیست، قیمت سکه افزایش می‌یابد.
کشتی آرای گفت: در حال حاضر هفته‌ای 5 روز حراج سکه در بانک کارگشایی انجام می‌شود و علاوه بر آن در برخی از شعبه‌های محدود بانک ملی به ازای هر نفر 5 قطعه سکه عرضه می‌شود که این محدودیت سکه موجب ایجاد صف و جو روانی افزایش قیمت سکه شده است.
وی تاکید کرد: مشکل بازار، حراج سکه توسط بانک کارگشایی نیست چون خود این حراج نیز به نوعی قیمت سکه را بالا می‌برد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر نظام بازار و سیاست‌های بانک مرکزی هر دو انجام می‌شود که بانک مرکزی می‌خواهد بازار سکه را کنترل کند، اما بازار تابع عرضه و تقاضا است و چون عرضه سکه به اندازه تقاضا نیست، قیمت آن افزایش می‌یابد.
کشتی‌آرای گفت: وظیفه بانک مرکزی اعمال سیاست‌های پولی و بانکی است و نمی‌تواند در بازار دخالت کند.
دلار بازهم گران شد
این شرایط در حالی است که در مقابل دلار در بازار با 12 تومان افزایش به نرخ 1360 تومان فروخته شد. بانک مرکزی قیمت دلار مرجع را 1 تومان گران کرد و به 1088 تومان رساند. در همین حال دلار در بازار فرعی نیز با 2 تومان افزایش 1198 تومان فروخته شد.
یورو در این شرایط تغییری نداشت و 1845 تومان فروخته شد.در عین حال نرخ پوندانگلیس با افزایش 3تومانی تا 2145 تومان بالا رفت. دیروز در بازار فرعی قیمت یورو 1603تومان، پوند انگلیس 1870 تومان و درهم امارت 326 تومان اعلام شد.
صف‌های بی خطر!؟
مشاهدات عینی برخی از متقاضیان خرید سکه دولتی در سحرگاه دیروز نشان از واقعیاتی تلخ‌تر از رانت خواری در این بازار دارد. در شعبه خجسته بانک ملی ابتدای خیابان مطهری افرادی که از ساعات 5 صبح در صف ایستاده بودند، با نزدیک شدن زمان اعطای شماره با ورود افرادی با ظاهر خطرناک و بعضا آثار جراحت در صورت مواجه شدند که با توسل به زور در جلوی صف وارد شده و با قلدری به ایجاد مزاحمت برای افراد معمولی پرداختند.
در این شعبه روزانه 40 شماره به افراد داده می شود و به گفته مسوولان شعبه فروش به تعداد 5 عدد سکه به طور حتم صورت نمی‌گیرد و بسته به میزان سکه های تحویل شده به شعبه، این شرایط کاملا متفاوت بوده و حتی ممکن است نتیجه تحمل در صف ایستادن در سرما و سروکله زدن با افراد اجیر شده، نهایتا به خرید 2 عدد ربع سکه منتهی شود. در شعبه میدان شهدا بانک ملی تعداد افراد در صف ایستاده بسیار بیشتر و رفتارهای پر خطر بیشتر نیز بوده است.
وجود چنین شرایطی در حالی است که سخنگوی بانک ملی پیشتر امکان فروش سکه در شعب بانک ملی به تعداد 5 سکه به ازای هر نفر را بارها مورد تاکید قرار داده بود. رییس کل بانک مرکزی هم دوشنبه هفته قبل به خبرنگاران گفته بود «دستور دادم حباب قیمت سکه و ارز را تخلیه کنند و در روزهای آتی 80 هزارتومان از قیمت سکه بکاهند.» از آن زمان تا کنون قیمت سکه دولتی 91 هزارو 520 تومان کاهش یافته، اما بر خلاف ادعاها به قدر کافی وارد بازار نشده است. در این شرایط از قیمت سکه بازار تنها 7 هزار تومان کاسته شده و از 627 هزار تومان به 620 هزار تومان رسیده است. بنابراین در صورت تداوم چنین شرایطی از سیاست اخیر کنترلی قیمت سکه بانک مرکزی می‌توان تنها به یک بلوف ناکارآمد تعبیر کرد که ماحصل آن ایجاد رانتی خطرساز است. آنچنانکه از مقایسه قیمت‌ها برمی‌آید نه تنها به نتیجه دلخواه نرسیده‌ایم، بلکه امکان بروز حوادث ناخوشایند و حتی ضرب و جرح را نیز در صفوف مساله دار سکه نباید از نظر دور داشت. نتیجه‌ای نا خوشایند که انتظار نمی‌رود ناشی از اعمال یک سیاست تکراری پولی و مالی در کشور باشد. شاید بروز شرایط خطرناکی از این دست در توزیع سکه دولتی است که باعث شده شایعه عهده‌دار شدن ریاست جمهوری برای توزیع سکه بانکی بر سر زبان‌ها بیفتد.