بانك مركزی برای سومین بار در دو ماه گذشته زمان سررسید سكه را تغییر داد و اعلام كرد: پیش‌فروش سكه با سر رسید هشت ماهه ادامه خواهد یافت. به این ترتیب فاز دوم طرح پیش‌فروش سكه نیز در كمتر از یك ماه به پایان رسید و فاز جدیدی از سوی بانك مركزی كلید خورد.
مدیرکل ریالی و نشر بانک مرکزی از توقف پیش فروش با زمان تحویل 6 ماهه خبرداد و گفت: در هفته جاری سکه با زمان تحویل 8 ماهه با نرخ 598 هزار و 900 تومان پیش فروش می‌شود. این خبر توسط مدیر کل ریال و نشر بانک مرکزی پس از اظهار نظر محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی در مورد محدودیت‌های این بانک در ضرب سکه منتشر شده است. بهمنی در «نخستین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید» که توسط روزنامه دنیای اقتصاد در 25 و 26 بهمن برگزار شد با تاکید بر ذخایر بالای طلای بانک مرکزی گفت: تغییر دوره‌های سررسید به دلیل وجود محدودیت در ضرب سکه توسط این نهاد است.
وی در این همایش پیش‌بینی كرد: در صورت ادامه تقاضا برای پیش فروش، مدت زمان تحویل سکه افزایش خواهد یافت.
افزایش پی‌در‌پی دوره تحویل
افزایش دوره تحویل سکه‌های پیش‌فروشی به 8 ماه در حالی صورت می‌گیرد که در اولین مرحله دوره تحویل سکه‌ها 4 ماهه اعلام شد. در دوره اول این طرح بیش از 4 میلیون قطعه سکه پیش‌فروش شد. در ادامه طرح پیش‌فروش سکه‌ها با دوره تحویل 6 ماهه نیز به متقاضیان فروخته شد. پس از مدتی و ادامه تقاضا برای پیش‌خرید سکه بانک‌مرکزی پیش‌فروش سکه با دوره تحویل 4 ماهه را متوقف كرد و سکه‌های پیش فروشی تنها با دوره تحویل 6 ماهه عرضه شدند. اقدام جدید بانک مرکزی برای افزایش دوره تحویل سکه‌های پیش‌فروشی به 8 ماه نشان دهنده این مطلب است که همچنان تقاضا برای سکه وجود دارد. در طی دو مرحله پیش‌فروش توسط بانک مرکزی با دوره‌های تحویل 4 و 6 ماهه بیش از 8 میلیون سکه پیش خرید شده است. این سکه‌ها به تدریج و از پایان فروردین ماه سال 91 به دست صاحبان خود خواهد رسید. امری که به‌دلیل حجم زیاد عرضه، نگرانی افت قیمت سکه را در زمان تحویل به دنبال داشته است.
محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی نیز چند روز قبل مطرح کرد: یکی از دغدغه‌های بانک مرکزی این است که افرادی که یکی دو ماه قبل سکه از بانک مرکزی به صورت پیش فروش خریداری کرده‌اند چگونه سودشان را تامین کنیم، بنابراین بانک مرکزی در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد کرد. وی در «نخستین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید» گفت: توقف فروش سکه در مدت زمان تحویل 4 ماهه به معنای کاهش طلا نیست. بهمنی اشاره کرد: با اعلام نرخهای جدید سود روند بر عکس شده است، بانک مرکزی در همین مدت طی یک روز یک میلیون و 625 هزار قطعه سکه فروخت، ولی با نرخهای فعلی این میزان فروش به 33هزار قطعه سکه رسیده است که حتی در برخی موارد 50 هزار فیش آن نیز باز می‌گردد.
بهمنی ادامه داد: بانک مرکزی پیش‌بینی کرده است که پس از ایام نوروز با ورود 8 میلیون قطعه پیش فروش شده به بازار، قیمت سکه کاهش یابد. وی گفت: یکی از دغدغه‌های بانک مرکزی این است که افرادی که یکی دو ماه قبل سکه از بانک مرکزی به صورت پیش‌فروش خریداری کرده‌اند، چگونه سودشان را تامین کنیم، بنابراین بانک مرکزی در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد کرد.او در بخش دیگری از سخنانش تغییر دوره انتظار را ناشی از كسب مهلت برای ضرب عنوان و اظهار كرد: افزایش بازه زمانی انتظار به شش ماه یا احتمالا 9 ماه در آینده به معنای نبود ذخایر نیست.
قیمت پیش‌فروش تغییر نكرد
گرچه دوره سررسید سكه از سوی بانك مركزی افزایش یافت، اما كماكان قیمت در نظر گرفته 598 هزار 900 تومان در نظر گرفته شده است.به گزارش مهر عباس کمره‌ای با اعلام توقف پیش فروش سکه با زمان تحویل 4 ماهه و 6 ماهه توسط بانک مرکزی در هفته جاری اظهار كرد: در هفته جاری سکه‌های پیش‌فروش بانک مرکزی با قیمت 5 میلیون و 989 هزار ریال با زمان تحویل 8 ماهه در شعب بانک ملی عرضه می‌شود. مدیرکل ریالی و نشر بانک مرکزی در مورد دلیل توقف فروش سکه با زمان تحویل 4 ماهه و 6 ماهه گفت: بانک مرکزی پیش از این اعلام کرده بود که وضعیت پیش‌فروش سکه‌ها با توجه به امکانات و تعهدات بانک مرکزی صورت می‌گیرد. وی اضافه کرد: براین اساس، بانک مرکزی زمان تحویل و سررسید قراردادها را در نظر می‌گیرد تا بتواند به تعهدات خود در موعد مقرر عمل نماید.
معنای اقدام بانک مرکزی
این اقدام بانک مرکزی علاوه بر تایید وجود محدودیت در ضرب سکه، به این دلیل که نرخ سکه برای تحویل 8 ماهه را برابر با همان نرخ دوره تحویل 6 ماهه قرار داده است نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. برخی از کارشناسان با بیان اینکه اگر اعتماد در بازار سکه به اقدامات بانک مرکزی بود قیمت‌ها تا این حد رشد نمی‌کرد، بیان کرده‌اند: بانک مرکزی تا کنون 8 میلیون سکه؛ یعنی حدود 70 تن طلا پیش‌فروش کرده است. همچنین، با توجه به اینکه قیمت پیش‌فروش 8ماهه با همان قیمت 6 ماهه انجام می‌شود از نظر فعالان بازار نشان دهنده عدم کاهش قیمت است.
طرح‌های جدید
گزارش‌ها حاكی از آن است اگر تقاضا برای سكه وجود داشته باشد بانك مركزی دست به ابتكاراتی نظیر فروش اوراق صكوك برای سكه بزند. بر این اساس بانك مركزی به جای تحویل فیزیكی سكه اوراق به خریداران تحویل میدهد. این اوراق مشمول پرداخت سود می‌شود و ریسك خریداران را كاهش میدهد. به دلیل قابلیت خرید و فروش این اوراق در بازار سرمایه خریداران نیز نیازی به تحویل فیزیكی سكه ندارند. البته این طرح در حد یك پیشنهاد است و هنوز بانك مركزی در این خصوص اظهارنظر نكرده است.